- ورتالىق
- ەل ءىشى
- شينجياڭ
- حالىقارا
مادەنيەت
ارناۋلى تاقىرىپ
حالقىمىزدىڭ ءداستۇرلى اتا مۇراسى ۇلاعاتتالعان ونەر سايىسى
-موڭعۇلكۇرە اۋدانىنىڭ قازاق كۇرەسى، اقىندار ايتىسى مەن دومبىرا جارىستارى تۋرالى
اقىلباي مۇقامەتالي ۇلى
2015.09.21 10:33
شينجياڭ ۇيعۇر اۆتونوميالى رايونى قۇرىلعاندىعىنىڭ 60 جىلدىعىن قىزۋ قۇتتىقتاۋ بايلانىسىمەن، موڭعۇلكۇرە اۋدانى جۋىقتا حالقىمىزدىڭ بەيزاتتىق مادەني مۇراسى جاڭعىرتىلعان قازاق كۇرەسى، اقىندار ايتىسى مەن دومبىرا جارىستارىن وتكىزدى. از ۇلت مادەنيەتىن كوركەيتىپ، وعان مۇراگەرلىك ەتۋدى نىسانا، موڭعۇلكۇرە اۋدانىنىڭ ساحارا مادەنيەتى مەن ۇلتتىق سالت – سانا مادەنيەتىن ايگىلەۋدى ماقسات ەتكەن بۇل حالىقتىق ونەر سايىسىنىڭ باستالۋ سالتىنا ىلە وبلىستىق ساياسي ءماسىليحات كەڭەسى مەن تەكەس، نىلقى، توعىزتاراۋ، چاپچال، قورعاس، قۇلجا اۋداندارىنىڭ، ىلە وبلىستىق قازاق كۇرەسى قوعامى بىرلەستىگىنىڭ قاتىستى باسشىلارى دا قاتىناستى. جارىستى موڭعۇلكۇرە اۋداندىق پارتكوم مەن حالىق ۇكىمەتى جاۋاپتى بولىپ ۇيىمداستىردى، موڭعۇلكۇرە اۋداندىق پارتكوم ۇگىت ءبولىمى مەن اۋداندىق مادەنيەت، دەنەتاربيە، راديو – تەلەۆيزيا مەكەمەسى جارىستى ۇستىنە الىپ وتكىزدى.
موڭعۇلكۇرە اۋدانىنىڭ 2015 – جىلعى ىلە تۇلپارى حالىقارالىق ساياحات مەرەكەسىنىڭ ماڭىزدى ءبىر مازمۇنى بولعان تۇڭعىش رەتكى قازاق كۇرەسى جارىسى ۇستەگى جىلى قىركۇيەكتىڭ 11 – كۇنى اۋداندىق دەنەتاربيە سارايىندا ءوتتى. اۋداننىڭ ورىنباسار اكىمى جانبولات باتەن ۇلى جارىستىڭ باستالۋ ءسوزىن سويلەدى. ءور تەكەستە ءبىرىنشى رەت وتكىزىلىپ وتىرعان وسى ءبىر ءدۇبىرلى بالۋاندار سايىسىنىڭ باستالۋ شىمىلدىعى اۋداندىق ءان – ءبي ۇيىرمەسى ورىنداعان «جاستىق كوكتەم» بيىمەن اشىلدى. جاۋىرىنى جەرگە تيمەگەن تۇيە بالۋان ادىلەت اۋەلبەك ۇلى قاتارلى سەگىز كۇرەس شەبەرى بۇل جولعى بالۋاندار جارىسىنا تورەشى بولدى. جارىس ءتورت گرۋپپاعا ءبولىنىپ وتكىزىلدى، مۇندا 52 كيلوگرامدىق، 62 كيلوگرامدىق، 74 كيلوگرامدىق، 90 كيلوگرامدىق سالماق بويىنشا موڭعۇلكۇرە اۋدانىنا قاراستى ءار قايسى اۋىل، قالاشىق، فەرمالاردان 18 جاستان جوعارى 70 كە تارتا بالۋان جارىسقا قاتىناسىپ كۇش سىناستى، سوڭىندا ءار قايسى گرۋپپا بويىنشا شەشۋشى جارىس وزدىرىلىپ، جالپى 12 بالۋان جۇلدە الدى. مۇنىڭ ىشىندە مۇقتار، ءديدار، اراي، قارۋ قاتارلى ءتورت بالۋان باس جۇلدەگەرلىكتى جەڭىپ الدى.
وسى رەتكى موڭعۇلكۇرە اۋدانىندا وتكەن قازاق كۇرەسى جارىسىنىڭ تورەشىسى، بالۋان باپكەرى، مەملەكەتتىك 1 – دارەجەلى تورەشى، دۇنيە جۇزىلىك قازاق كۇرەسى قاۋىمداستىعىنىڭ مۇشەسى، ىلە وبلىستىق قازاق كۇرەسى قوعامدىق بىرلەستىگىنىڭ باس جاتتىقتىرۋشىسى سۇراپالدى اقىمەت ۇلى قازاق كۇرەسىنىڭ قاعيداسى مەن قازاق كۇرەسى جارىستارىنىڭ وتكىزىلۋ بارىسى جايلى توقتالعاندا بىلاي دەدى: «بۇل جولعى قازاق كۇرەسى جارىسى جارىستىڭ ەڭ جاڭا قاعيداسى بويىنشا، ياعني، بۇك، جامباس، جارتىلاي جەڭىس، تازا جەڭىس بويىنشا، سونداي – اق، بالۋاندار قازاق كۇرەسىنىڭ قاعيداسىن تولىق يگەرگەن جاعدايدا ءوتتى. < بالۋان باقايدان الادى > دەگەن ءتامسىل بار، دەسەدە، قازاق كۇرەسىنىڭ ەڭ جاڭا قاعيداسىندا اياقتان الۋعا تيىم سالىنعان. سەبەبى، بۇل قازاق كۇرەسى مەن حالىقارالىق ەركىن كۇرەستىڭ ارا جىگىن پارىقتاندىرۋ ءۇشىن بولىپ وتىر. قازاق كۇرەسى اۆتونوميالى رايوندىق از ساندى ۇلتتاردىڭ ءداستۇرلى سپورت جارىسى تۇرىنە 2002 – جىلدان باستاپ ەنگىزىلدى. قازىر اۆتونوميالى رايونىمىز كولەمىندە قازاق كۇرەسى قوعامدىق بىرلەستىگى جالعاستى قۇرىلۋدا، بۇعان جوعارى – تومەن ۇكىمەت ورىندارى قولداۋ كورسەتىپ كەلەدى. شينجياڭداعى 1 – رەتكى قازاق كۇرەسى جارىسى اۆتونوميالى رايوندىق بالۋاندار كومانداسىنىڭ مۇشەسى نۇرلان داۋلەتقان ۇلىنىڭ جەكەلەي قارجىلاندىرۋىمەن 2013 – جىلى ۇرىمجىدە وتكىزىلگەن. ەكىنشى رەتكىسى 2014 – جىلى كۇنەس اۋدانىندا، ءۇشىنشى رەتكىسى 2015 – جىلى تارباعاتاي ايماعىنىڭ شاعانتوعاي اۋدانىندا ءوتتى. قازىر ءار قايسى اۋدانداردا، اۋىل – قىستاق مەكتەپتەرىندە ورەندەردىڭ « قازاق كۇرەسى جارىسى وتكىزىلۋدە ». بۇل رەتكى قازاق كۇرەسى جارىسىنىڭ ءساتتى وتكىزىلۋى پارتيا، ۇكىمەت ورىندارىنىڭ حالقىمىزدىڭ ءداستۇرلى سپورت قيمىلدارىنا وسكەلەڭ دارەجەدە ءمان بەرگەندىگىنىڭ جەمىسى. جاقىنعى جىلداردان بەرى موڭعۇلكۇرە اۋدانى مادەنيەت ىستەرىنە ايرىقشا ءمان بەرىپ، وڭىرلىك ساياحاتتى جانداندىرۋ تەبىنىن ارتتىرىپ، از ۇلتتاردىڭ مادەنيەت، دەنەتاربيە قيمىلدارىن كوپتەپ وتكىزدى. وسىنىڭ ناتيجەسىندە بۇل اۋدان ىلگەرىندى -كەيىندى دەنە تاربيە ىستەرىندە مەملەكەت دارەجەلى ۇزدىك ورىن، « ءجۇز كۇندىك الاڭ مادەنيەتى قيمىلىندا »اۆتونوميالى رايون دارەجەلى ۇزدىك ورىن، اۋىل – قىستاقتاردىڭ « ءجۇز كۇندىك مادەنيەت قيمىلىن » ۇيىمداستىرۋدا اۆتونوميالى رايون دارەجەلى ۇزدىك ورىن بولۋداي كەسەك تابىستارعا قول جەتكىزدى.
اۆتونوميالى رايونىمىز قۇرىلعاندىعىنىڭ 60 جىلدىق مەرەي تويىنىڭ شاتتىق شاشۋى بولعان مۇڭعۇلكۇرە اۋدانىنىڭ 23 – رەتكى اقىندار ايتىسى مەن 4 – رەتكى كۇي جارىسى ۇستەگى جىلى قىركۇيەكتىڭ 12 – كۇنى تاڭەرتەڭ اۋداندىق كينوحانادا باستالدى. اۋدان اكىمى قۋاشتاي قازىبەك ۇلى اقىندار ايتىسى مەن كۇي جارىسىنىڭ باستالۋ ءسوزىن سويلەدى. كۇي جارىسىمەن ءبىر ۋاقىتتا وزدىرىلعان بۇل جولعى اقىندار ايتىسىنا اۋدانعا قاراستى 8 اۋىل، 2 قالاشىق پەن 2 فەرمادان شاقىرىلعان 40 اقىن الدىمەن مەرزىمدى كۋرسقا قاتىناستىرىلىپ، ودان 20 اقىن جارىسقا تۇسۋگە ىرىكتەلدى. باسقا ايماق، اۋدانداردان كەلگەن 6 اقىن دا جىر باسەكەسىندە بەلدەستى. جىر جارىسىمەن قاتار وربىگەن دومبىرا جارىسىندا 16 ونەرپاز كۇي سايىسىنا ءتۇسىپ باق سىناستى. اقىندار ايتىسى – قازاق حالقى اراسىنا كەڭ تاراعان ەجەلگى ايتىسكەرلىك ونەر، حالقىمىزدىڭ ءان – كۇي ونەرىنىڭ شوقتىعى بيىك ۋاكىلى. جاقىنعى جىلدان بەرى موڭعۇلكۇرە اۋداندىق پارتكوم مەن حالىق ۇكىمەتىنىڭ كوڭىل بولۋىندە اۋداننىڭ اقىندار قوسىنى كەمەلدەنىپ، ساپالانىپ، حالىقارالىق، اۆتونوميالى رايوندىق، وبلىستىق اقىندار ايتىسىندا تاماشا ناتيجەلەرگە قول جەتكىزدى. ايتالىق، بيىل تامىزدا ءۇرىمجى قالاسىندا وتكىزىلگەن اۆتونوميالى رايوننىڭ 4 – رەتكى اقىندار ايتىسىندا موڭعۇلكۇرە اۋدانىنان تاڭدالعان ەكى اقىن 2 -، 3 – دارەجەلى جۇلدەنى قانجىعالاپ، اسىعى الشىسىنان ءتۇستى. ال، ءور تەكەستە وتكەن وسى رەتكى جىر دوداسىندا ەرلان امانقۇجا ۇلى مەن نۇربۇبى نامازباي قىزى باس جۇلدەنى ولجالادى، ەرسىننۇر شاپاعات ۇلى، ارزىگۇل قايىمبەك قىزى قاتارلى 4 اقىن ەكىنشى دارەجەلى بايگەنى ەنشىلەدى، سامعار ورىنباي ۇلى، زۋرا شايماردان قىزى قاتارلى التى اقىن ءۇشىنشى دارەجەلى جۇلدەنى قاناعات تۇتتى، ەرجان ءبىلال ۇلى، سۇڭعىلا كادىرقۇل قىزى قاتارلى 8 اقىن شابىتتاندىرۋ سيلىعىن قابىل الدى. دومبىرا جارىسىندا 7كۇيشى بايگە كومبەسىنەن بوي كورسەتتى، مۇندا قوسىنجان مىرزابەك ۇلى باس جۇلدەنى ەنشىلەدى، قالعان 9 كۇيشى شابىتتاندىرۋ سيلىعىنا يە بولدى.
حالقىمىزدىڭ ءۇش ۇلكەن بەيزاتتىق مادەني مۇراسى ارقاۋ ەتىلگەن بۇل جولعى كولەمدى ۇلتتىق ونەر سايىسى ءۇش كۇن دابىرالى وتكىزىلىپ، قىركۇيەكتىڭ 13 – كۇنى تۇستەن كەيىن تابىسپەن اياقتادى.
كەلۋ قاينارى: «ىلە كەشى» - ىلە اقپارات تورابى
جاۋاپتى رەداكتورى : نۇرعيسا قۇرمانجان ۇلى
وقىرمان نازارىنا
نازار سالا كەتەرسىز
- 1.
جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ قاتىستى زاڭ-ەرەجەلەرىنە بويسىنىپ، توراپتا ءمورالدى بولىڭىز، ءسىزدىڭ ارەكەتىڭىز سەبەبىنەن تىكەلەي نەمەسە جانامالاي تۋىنداعان زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىكتى ءوزىڭىز ارقالايسىز.
2.
قالام اتىڭىز بەن جازعان لەبىزىڭىزدى باسقارۋدىڭ بارلىق ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان.
3. حالىق تورابىنىڭ ءسىزدىڭ حالىق تورابىنىڭ لەبىز جازۋ بەتىنە جازعان لەبىزىڭىزدى توراپ ىشىندە كوشىرۋ نەمەسە لەبىزىڭىزدەن سيتات كەلتىرۋ ۇقىعى بار.
4.
ەگەر باسقارۋ جاعىنا پىكىرىڭىز بولسا، لەبىز جازۋ بەتىنىڭ باسقارۋشىسىنا نەمەسە حالىق گازەتى مەكەمەسىنىڭ توراپ ورتالىعىنا اڭىس ەتىڭىز.
تەلەفون: 67 /65368365-010 حات ساندىعى: kazakh@peopledaily.com.cn
بۇل بەتتىڭ مەنشىك ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان، كەلىسىمنەن وتپەگەندە كوشىرىپ پايدالانۋعا بولمايدى
Copyright © 1997-2012 by www.people.com.cn. all rights reserved
جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى 
بۇل حابارعا باعاڭىز
لەبىز جازۋ
