- ورتالىق
- ەل ءىشى
- شينجياڭ
- حالىقارا
مادەنيەت
ارناۋلى تاقىرىپ
تۇيەكيىك مەكەنى
2013.05.30 16:17 كەلۋ قاينارى : شينجياڭ حالىق راديو ستانسياسى تورابى
تۇيەكيىك سانى مىسق ايۋدان دا از تۇقىمى قۇرۋعا اينالعان ءىرى جابايى حايۋانات، جەر شارى بويىنشا سانى مىڭعا جەتپەيدى، تەڭ جارىمنان ارتىق تۇيەكيىك لوپنۇردىڭ قاعىر دالاسىندا تىرشىلىك ەتەدى. 2003-جىلى ماۋسىمدا، مەملەكەتتىك كەڭەستىڭ بەكىتۋىمەن تۇيەكيىك قورىعى مەملەكەت دارەجەلى جاراتىلىستىق قورىق دارەجەسىنە كوتەرىلىپ، جاڭ يۇي لوپنۇر تۇيەكيىك مەملەكەت دارەجەلى جاراتىلىستىق قورىعىن باسقارۋ مەكەمەسىنىڭ باستىقتىعىنا تاعايىندالادى. سول كەزدە جاڭ يۇي ەستەلىگىنە: لوپنۇر قورىعىن تۇيەكيىكتىڭ ۇجىماعىنا اينالدىرۋ مەنىڭ ارمانىم، ءارى ومىرلىك كۇرەس نىسانام دەپ جازعان ەدى.
«ءولى تەڭىز» اتانعان لوپنۇر ادام سيرەك، ورتاسى قاتەرلى، جاھانكەزدەردەن ءار جىلى وسى جەردە جازىم بولاتىندار دا جوق ەمەس. الايدا 2002-جىلدان 2012-جىلعا دەيىن، جاڭ يۇي ىلگەرىندى-كەيىندى لوپنۇر قۇمىنا 35 رەت باردى، مۇندا ورتا ەسەپپەن ءار جىلى 3تە 4 رەت بارىپ، ءار جىلى ءبىر جۇرگەندە جارىم اي ءجۇردى. عىلمي تەكسەرۋدە، تۇيەكيىكتىڭ تىرشىلىك ءىزىن ىزدەۋ ءۇشىن كوپشىلىك ۇنەمى 10 نەشە كيلوگرام اۋىرلىقتاعى جابدىقتى كوتەرىپ، شولدە 10 نەشە كيلومەتر جاياۋ جۇرەتىن. جولداستار جاڭ يۇيدىڭ قان قىسىمدى تۇسىرەتىن ءدارىنى ۇنەمى جانىنان تاستامايتىندىعىن كورەدى، الايدا ونىڭ سونشاما جاپا-ماشاحاتقا ءتوزىپ جۇرگەنىن ەشكىم دە بىلمەيدى. شوفەر جاڭ جۇنشين مەن جاڭ يۇي ءبىر شاتىردا جاتادى، ونداعى قىلت ەتكەن وزگەرىستى جاڭ جۇنشين تۇگەلدەي كورىپ جاتادى. جاڭ يۇي كۇندىز قىزمەت ىستەگەندە بارلىعىن ۇمىتادى، ال كەشتە شاتىرعا كەلگەندە باسى قاتتى اۋىرىپ جانە كەۋدەسى قىسىپ، تۇنىمەن ۇيىقتاي الماي شىعاتىن. ءار رەت جاڭ جۇنشين ءتۇن ورتاسىندا ويانا كەلىپ، جاڭ يۇيدىڭ باسىن توپەشتەپ وتىرعانىن كورىپ قاتتى الاڭدايتىن. ول بىلاي دەدى: مەن كەيدە ونى بارلىق ىسكە ءوزىڭ جۇگىرە بەرمەي، باسقالارعا تاپسىرساڭ بولدى عوي دەپ ناسيحاتتاعاندا، ول سەندەر كەتىپ قالساڭدار مەن ۇيدە الاڭسىز وتىرا المايدى ەكەنمىن، نە بولدى ەكەن دەپ ۇيقىم دا كەلمەيدى دەيتىن.
جاڭ يۇيدىڭ باسقارۋىندا، باسقارۋ مەكەمەسى قورىقتىڭ 10 جىلدىق جوباسىن جاساپ، «12-بەسجىلدىق» پلان مەزگىلىندەگى قورىق قۇرىلىسىن جۇرگىزۋدى زەرتتەۋ مالىمەتىن جازىپ، ءار جىلى مەملەكەتتىڭ 13 ميلليون يۋان قۇرىلىس قاراجاتىنا يە بولادى. «شينجياڭ لوپنۇر تۇيەكيىك مەملەكەتتىك جاراتىلىستىق قورىعىن باسقارۋ ءادىسىن» قۇراستىرىپ، ونى اۆتونوميالى رايوندىق ۇكىمەتكە مالىمدەپ، جەرگىلىكتى زاڭ-ەرەجە رەتىندە اتقاردى. سونىمەن بىرگە، قورىققا كىرۋگە رۋحسات ەتۋ كۋالىگى ءتۇزىمىن اتقارۋ ارقىلى كاسىپورىنداردى ارناعا ءتۇسىرىپ باسقارادى. لوپنۇر تۇيەكيىك مەملەكەت دارەجەلى جاراتىلىستىق قورىعىن باسقارۋ مەكەمەسىنىڭ ينجەنەرى جاڭ چاۋ بىلاي دەدى: بىرنەشە جىلدان بەرى جاڭ يۇيعا جول ءجۇرىپ، قورىققا كىرىپ كەن اشقىسى كەلگەندەر كوپ بولدى، الايدا ول كىرۋگە بولمايتىندىعىن، ەگەر قورىقتى قورعاماي، كەن اشسا، تۇيەكيىكتىڭ تىرشىلىك ورتاسى بۇلىنەتىندىگىن، سودان بارىپ تۇيەكيىكتىڭ سانى ازايىپ كەتەتىندىگىن، سانى ازايسا بولعانى،ونىڭ ورنىن تولتىرۋعا بولمايتىندىعىن، سوڭىندا، قۇرىپ جوعالاتىندىعىن ايتادى.2010-جىل، جاڭ يۇيدىڭ ومىرىندەگى ەڭ ۇمتىلماس جىل بولدى، ول جاۋاپتى بولىپ اتقارعان قورىقتاعى كوپ ءپان بويىنشا امبەباپ عىلمي تەكسەرۋ جۇرگىزۋ جىلى باستالدى. بۇل 30 جىلدان كەيىنگى، پىڭ جيامۋ لوپنۇرعا تۇڭعىش رەت عىلمي تەكسەرۋ جۇرگىزگەننەن كەيىن، وسى رايوندا جۇرگىزىلگەن ەكىنشى رەتكى كولەمدى عىلمي تەكسەرۋ. عىلمي تەكسەرۋدە قول جەتكىزگەن جەتىستىك جۇرت نازارىن اۋدارىپ، وسى جاعىنداعى بوستىقتى تولتىردى، ءارى «لوپنۇر جاراتىلىستىق قورىعى» اتتى ايگىلى عىلمي ەڭبەكتى باسپادان شىعاردى. شينجياڭ ورتانى قورعاۋ عىلمي زەرتتەۋ ورنىنىڭ زەرتتەۋشىسى يۋان گويىڭ بىلاي دەيدى: مۇندا لوپنۇردىڭ تۇتاس ەكولوگيالىق ورتاسىنا زەرتتەۋ جۇرگىزىلدى، وتە-موتە تۇيەكيىك جونىندە دۇنيە ءجۇزى بويىنشا تۇڭعىش رەت وتە مۇقيات زەرتتەۋ جاسالدى. شينجياڭ جولبارىسى جونىندەگى بايانداما دۇنيە ءجۇزى بويىنشا الدا دەۋگە بولادى. تاعى قۇستىڭ جاڭا ءتۇرى بايقالىپ، لوپنۇر ءشولىنىڭ بۇل جاعىنداعى بوستىعىن تولىقتاندى.
جاۋاپتى رەداكتورى : نۇرعيسا قۇرمانجان ۇلى
وقىرمان نازارىنا
- 1.
جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ قاتىستى زاڭ-ەرەجەلەرىنە بويسىنىپ، توراپتا ءمورالدى بولىڭىز، ءسىزدىڭ ارەكەتىڭىز سەبەبىنەن تىكەلەي نەمەسە جانامالاي تۋىنداعان زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىكتى ءوزىڭىز ارقالايسىز.
2.
قالام اتىڭىز بەن جازعان لەبىزىڭىزدى باسقارۋدىڭ بارلىق ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان.
3. حالىق تورابىنىڭ ءسىزدىڭ حالىق تورابىنىڭ لەبىز جازۋ بەتىنە جازعان لەبىزىڭىزدى توراپ ىشىندە كوشىرۋ نەمەسە لەبىزىڭىزدەن سيتات كەلتىرۋ ۇقىعى بار.
4.
ەگەر باسقارۋ جاعىنا پىكىرىڭىز بولسا، لەبىز جازۋ بەتىنىڭ باسقارۋشىسىنا نەمەسە حالىق گازەتى مەكەمەسىنىڭ توراپ ورتالىعىنا اڭىس ەتىڭىز.
تەلەفون: 67 /65368365-010 حات ساندىعى: kazakh@peopledaily.com.cn
بۇل بەتتىڭ مەنشىك ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان، كەلىسىمنەن وتپەگەندە كوشىرىپ پايدالانۋعا بولمايدى
Copyright © 1997-2012 by www.people.com.cn. all rights reserved
جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى 
بۇل حابارعا باعاڭىز
لەبىز جازۋ
