- ورتالىق
- ەل ءىشى
- شينجياڭ
- حالىقارا
مادەنيەت
ارناۋلى تاقىرىپ
شينجياڭدا جەرگىلىكتى ەرەكشەلىككە يە 53 ءتۇرلى حايۋانات پەن وسىمدىك بايقالدى
تيانشان تاۋىنىڭ شىعىس بولەگىندەگى مەملەكەت يەلىگىندەگى ورماندى ءوڭىر جاراتىلىستىق قورىق پەن شۇرات باقشاسىن قۇرۋعا مۇقتاج
2013.12.25 11:18 كەلۋ قاينارى : ءتاڭىرتاۋ تورابى
شينجياڭ ورمان شارۋاشىلىعى مەڭگەرمەسىنەن ۇعىسۋىمىزشا، شينجياڭنىڭ ورمان شارۋاشىلىق تاراۋلارىنىڭ تيانشان تاۋىنىڭ شىعىس بولەگىندەگى مەملەكەت يەلىگىندەگى ورماندى وڭىرگە 10 نەشە جىلدان بەرگى جۇرگىزگەن ەڭ كولەمدى عىلمي تەكسەرۋى اياقتاعان. تەكسەرۋدىڭ العاشقى ناتيجەسىنە قاراعاندا، شينجياڭدا 53 ءتۇرلى حايۋانات پەن وسىمدىك بايقالعان، بۇل تاريحتا ەستەلىككە الىنعان حايۋانات پەن وسىمدىكتەن الدەقايدا كوپ ەكەن.
تيانشان تاۋىنىڭ شىعىس بولەگىندەگى مەملەكەت يەلىگىندەگى ورمان شارۋاشىلىعىن باسقارۋ مەكەمەسىنىڭ باستىعى جوۋ جىنشۋە بىلاي دەدى: قاراستىلىعىمىزداعى وڭىردەگى ورمان، شۇرات، جايلىم سياقتى ەكولوگيالىق جۇيە قالپىن ساقتاعان، ول تيانشان تاۋىندا، اۋەلى، بۇكىل ەل بويىنشا ۋاكىلدىك سيپات الادى، ونىڭ ەكولوگيالىق جاعدايى وتە جاقسى، اسىرەسە، ورتا تاۋ، اسقار تاۋلى وڭىرلەردە ادام از بولعاندىقتان، جابايى حايۋاناتتار مەن وسىمدىكتەر ءبىرشاما مول، ونىڭ وتە جوعارى عىلمي زەرتتەۋ جانە قورعاۋ قۇنى بار.
تەكسەرۋ نىسانىنا قاتىناسقان شينجياڭ پەداگوگيكا ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ پروفەسسورى حاي يىڭ بىلاي دەدى: العاشقى ساناققا قاراعاندا، اتالعان رايوندا 1700دەن استام باعالى وسىمدىك، 3600 ءتۇرلى مۇك، 100 قانشا ءتۇرلى قىنا، ءىرى تيپتەگى 220 نەشە ءتۇرلى ساڭىراۋقۇلاق، 1000 تۇرگە جۋىق ناسەكوم، 200 تۇردەن استام ومىرتقالى جانۋار، مەملەكەت دارەجەلى ءتۇيىندى قورعالاتىن 30 نەشە ءتۇرلى جابايى حايۋانات بار. مۇنىڭ ىشىندە مەملەكەت بويىنشا 1 - دارەجەلى ءتۇيىندى قورعالاتىن تاۋەشكى، بارىس، قارادەگەلەك سياقتى 10 نەشە ءتۇرلى جابايى حايۋانات، مەملەكەت بويىنشا 2 - دارەجەلى قورعالاتىن 20 نەشە ءتۇرلى جابايى حايۋانات بار. عىلمي زەرتتەۋ تيانشان تاۋىنىڭ شىعىس بولەگىندەگى مەملەكەت يەلىگىندەگى ورماندى وڭىردە تىرشىلىك ەتەتىن جان - جانۋار تۇرلەرىنىڭ وتە كوپ ەكەندىگىن، بارىس، قوجاءشوپ سياقتى تۇقىمى قۇرۋعا بەتالعان جابايى حايۋاناتتار مەن باعالى وسىمدىك ءتۇرىنىڭ كەڭ تارالعانىن، ۇقساماعان وڭىرلەردە بۇلاردى قاتاڭ قورعاۋ جانە لايىقتى پايدالانۋ ءۇشىن جاراتىلىستىق قورىق، شۇرات باقشاسى سياقتىلاردى قۇرۋ وتە قاجەت بولىپ وتىرعاندىعىن كورسەتتى.
ۇعىسۋعا قاراعاندا، قازىر تيانشان تاۋىنىڭ شىعىس بولەگىندەگى مەملەكەت يەلىگىندەگى ورماندى وڭىردە تەك شينجياڭ بوعدا جاراتىلىستىق قورىعى عانا بار. حاي يىڭ بىلاي دەدى: 10 نەشە جىلدان بەرى شينجياڭدا ەشقانداي ەكولوگيالىق قورىق قۇرىلعان جوق، جۇڭگو عىلىم اكادەمياسى شينجياڭ ەكولوگيا جانە جاعراپيا زەرتتەۋ ورنىنىڭ زەرتتەۋشىسى ما ميڭ شينجياڭ بارىسى شەكارا وڭىرلەردە كوپ بوي كورسەتىپ ءجۇر، ىشكى ولكەلەردە وتە از كەزدەسەدى، ەگەر ەكولوگيالىق قورىق قۇرمايتىن بولساق، بارىستى ەندىگارى كورە المايتىن بولامىز، بارىستى قورعاۋ ءۇشىن عانا قورىق قۇرمايمىز، قايتا بارلىق جابايى حايۋانات پەن وسىمدىكتەردى قورعايتىن ەكولوگيالىق جۇيە قۇرۋىمىز كەرەك دەگەن ەدى.
شينجياڭداعى جابايى حايۋاناتتار مەن وسىمدىكتەردى زەرتتەۋشى حاي يىڭ تيانشان تاۋىنىڭ شىعىس بولەگىنەن ەرەكشە الاڭدايتىندىعىن ايتا كەلىپ بىلاي دەدى: شىعىس تيانشان تاۋى شينجياڭنىڭ ەكونوميكاسى ەڭ دامىعان ءوڭىر «تيانشاننىڭ سولتۇستىك بوكتەرى ەكونوميكالىق بەلدەۋىندە» ادام اياعى ۇزىلمەيدى، بۇل دا تابيعي بايلىقتى قورعاۋعا ءوز ىقپالىن كورسەتىپ وتىر، تەكسەرۋ ناتيجەسىنە قاراعاندا، وسى وڭىرلەردە سوڭعى جىلدارى جاڭادان كوكتەگەن بالاپان وسىمدىكتەردىڭ نىسپى دا جوق كورىنەدى. مال سانىنىڭ قاۋىرت ارتۋى دا وسىمدىك جامىلعىلارىنىڭ ءوسىپ - ونۋىنە تيىمسىزدىك تۋدىرىپ عانا قويماي، بۇتا - بۇرگەننىڭ كوكتەۋىنە دە كوپتەپ كەسىرىن تيگىزۋدە. جول جاساۋ، كەن اشۋ سياقتى قيمىلداردىڭ كوبەيۋىنە بايلانىستى شىعىس بولەكتەگى تاۋلى وڭىرلەردە بارىس سياقتى باعالى حايۋانداردىڭ كولەڭكەسى دە كورىنبەيتىن بولدى.
بۇل جولعى ۋنيۆەرسال عىلمي تەكسەرۋ نىسانى گرۋپپاسى 2012 - جىلى ماۋسىم ايىنان باستاپ تيانشان تاۋىنىڭ شىعىس بولەگىندەگى مەملەكەت يەلىگىندەگى ورمان شارۋاشىلىعىن باسقارۋ مەكەمەسىنىڭ 11 بولىمشەسىنىڭ قاراستىلىعىنداعى وڭىرلەرگە جان - جاقتى عىلمي تەكسەرۋ جۇرگىزگەن، 30 نەشە مامان تەكسەرۋگە ىلگەرىندى - كەيىندى قاتىناسقان، بۇعان جالپى 120 قانشا كۇن كەتكەن، تەكسەرۋ گرۋپپاسى 10 مىڭ ءتۇرلى حايۋانات، وسىمدىكتىڭ ۇلگىسىن جيناعان، جان - جانۋار، گەولوگيا، سۋ رايى سياقتىلاردان 50 مىڭ نۇسقا سۋرەت تارتقان.
ۇعىسۋعا قاراعاندا، وسى رەتكى عىلمي تەكسەرۋگە مەملەكەتتىك ورمان شارۋاشىلىعى مەكەمەسى وڭتۇستىك جۇڭگو ورمان شارۋاشىلىعىن تەكسەرۋ، جوبالاۋ اكادەمياسى، جۇڭگو عىلىم اكادەمياسى شينجياڭ ەكولوگيا جانە جاعراپيا زەرتتەۋ ورنى، شينجياڭ ۋنيۆەرسيتەتى، شينجياڭ پەداگوگيكا ۋنيۆەرسيتەتى سياقتى ورىنداردىڭ ماماندارى قاتىناسقان. «شينجياڭ گازەتى»
جاۋاپتى رەداكتورى : نۇرعيسا قۇرمانجان ۇلى
وقىرمان نازارىنا
نازار سالا كەتەرسىز
- 1.
جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ قاتىستى زاڭ-ەرەجەلەرىنە بويسىنىپ، توراپتا ءمورالدى بولىڭىز، ءسىزدىڭ ارەكەتىڭىز سەبەبىنەن تىكەلەي نەمەسە جانامالاي تۋىنداعان زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىكتى ءوزىڭىز ارقالايسىز.
2.
قالام اتىڭىز بەن جازعان لەبىزىڭىزدى باسقارۋدىڭ بارلىق ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان.
3. حالىق تورابىنىڭ ءسىزدىڭ حالىق تورابىنىڭ لەبىز جازۋ بەتىنە جازعان لەبىزىڭىزدى توراپ ىشىندە كوشىرۋ نەمەسە لەبىزىڭىزدەن سيتات كەلتىرۋ ۇقىعى بار.
4.
ەگەر باسقارۋ جاعىنا پىكىرىڭىز بولسا، لەبىز جازۋ بەتىنىڭ باسقارۋشىسىنا نەمەسە حالىق گازەتى مەكەمەسىنىڭ توراپ ورتالىعىنا اڭىس ەتىڭىز.
تەلەفون: 67 /65368365-010 حات ساندىعى: kazakh@peopledaily.com.cn
بۇل بەتتىڭ مەنشىك ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان، كەلىسىمنەن وتپەگەندە كوشىرىپ پايدالانۋعا بولمايدى
Copyright © 1997-2012 by www.people.com.cn. all rights reserved
جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى 
بۇل حابارعا باعاڭىز
لەبىز جازۋ
