- ورتالىق
- ەل ءىشى
- شينجياڭ
- حالىقارا
مادەنيەت
ارناۋلى تاقىرىپ
«كۇنلۇن تەمىر تۇلپارلارىنىڭ» ۇستىرتكە ماحابباتى
2016.06.01 14:53 كەلۋ قاينارى : شينجياڭ گازەتى
پامير ۇستىندە، اق باس تاۋدىڭ ەتەگىندە، قاز - قاتار قىزىل توبەلى، سارى تامدى بەيقۇت ۇيلەر ءۇستىرت بۇقاراسىنىڭ جاڭا داۋىرگە قادام تاستاۋىنا مۇمكىندىك بەردى.
ساعات ءتىلى 26 - ءساۋىر تاڭعى 8دەن وتە بەرە 26 اسكەري تاسىمال اۆتوموبيلىنەن قۇرالعان اۆتوموبيل اترەتى قاشقاردان جولعا شىعىپ، تاڭعى كۇننىڭ شۋاعىندا تاشقورعانعا كومەك بەرۋ قيمىلىنىڭ 5 - جىلىن باستادى.
«كۇنلۇن تەمىر تۇلپارلارى» دەگەن ادەمى اتى بار شينجياڭ اسكەري رايونى بەلگىلى اۆتوموبيل پولكى ءۇرتىس 5 جىل تاشقورعان تاجىك اۆتونوميالى اۋدانىنىڭ «بەيقۇت ءۇي سالىپ، حالىقتى اۋقاتتاندىرۋ» ينجەنەرياسى ءۇشىن قۇرىلىس ماتەريالدارىن تاسىپ كەلەدى. تاشقورعانعا بەيقۇت ۇيلەردىڭ قۇرىلىس ماتەريالدارىن تاسىعان وسى بىرنەشە جىلدا اتالعان پولكتىڭ كوماندير - جاۋىنگەرلەرى كۇنلۇن تەمىر تۇلپارلارىنىڭ «قاتەردەن قورىقپاۋ، ءۇرتىس شايقاس جاساۋ، ءوز قىزمەتىن ءسۇيۋ، قالتقىسىز ۇلەس قوسۋ» رۋحىن بار كۇشپەن اسقاقتاتىپ، 1000 شاقىرىمدىق تاسىمال جەلىسىن پارتيانىڭ حالىقتى اۋقاتتاندىرۋ ساياساتىن تياناقتاندىراتىن جۇرەكتەردى جالعاۋ جەلىسىنە، وسى زامانعى جاڭا سالت تاراتاتىن وركەنيەت جەلىسىنە، ۇلتتار ىنتىماعى مەن وتان شەكاراسىنىڭ ورنىقتىلىعىن قورعاۋدى جەبەيتىن حاۋىپسىزدىك جەلىسىنە اينالدىردى.
«قۇرىلىسقا كومەك مىندەتىن كەلەلى ساياسي مىندەت رەتىندە ورىندايمىز»
تاشقورعان اۋدانى پامير ءۇستىرتىنىڭ شىعىس بوكتەرىنە ورنالاسقان، اۋدانداعى 36 مىڭ 900 تاجىك بۇقاراسى 25 مىڭ شارشى كيلومەتر اۋماقتاعى اسقار تاۋلى وڭىرگە شاشىراي قونىستانعان، ول شينجياڭداعى تەڭىز دەڭگەيىنەن ەڭ بيىك، كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ، وركەندەتۋ قيىندىعى ەڭ جوعارى، مەملەكەت دارەجەلى كەدەي اۋدان. جەرگىلىكتى بۇقارانىڭ كەدەيلىكتەن قۇتىلىپ، بايۋ جولىنا تۇسۋىنە كومەكتەسۋ ءۇشىن، 2012 - جىلى اۆتونوميالى رايوندىق پارتكوم، ۇكىمەت وسى اۋداننان «بەيقۇت ءۇي سالىپ، حالىقتى اۋقاتتاندىرۋ، مالشىلاردى وتىرىقتاندىرىپ، مال شارۋاشىلىعىن كوركەيتۋ» بويىنشا 33 ەلدى مەكەن سالۋدى ۇيعاردى، اتالعان اۆتوموبيل اترەتى ينجەنەرياعا قاجەتتى قۇرىلىس ماتەريالدارىن تاسىمالداۋ مىندەتىن ارقالادى.
«بەيقۇت ءۇي سالىپ، حالىقتى اۋقاتتاندىرۋ» ينجەنەرياسىنا قاجەتتى قۇرىلىس ماتەريالدارىن تاسۋدى ورتالىقتىڭ شينجياڭ قىزمەتى جونىندەگى اڭگىمە ءماجىلىسىنىڭ رۋحىن جاپپاي تياناقتاندىرۋ، شينجياڭنىڭ قارىشتاپ دامۋى مەن باياندى تىنىشتىعىن ىلگەرىلەتۋ سىندى كەلەلى ساياسي مىندەت رەتىندە ورىندايمىز، بۇل ەگىنشى - مالشىلاردىڭ ءومىرى مەن وندىرىسىندەگى ەڭ كوكەي تەستى جانە ناقتى ماسەلە». اۆتوموبيل پولكى پارتكومى اۋدانداعى ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ باقىتىنا ساياتىن وسى حالىق تىلەگى ينجەنەرياسىنا ايرىقشا ءمان بەردى.
اتالعان پولك قۇرىلىسقا كومەكتەسۋ مىندەتىن تۇڭعىش قابىلداعان 2012 - جىلى جالپى مىندەت مولشەرى جىلداعى تاسىمال مولشەرىنىڭ 4 ەسەسىنە تۋرا كەلىپ، حاۋىپسىزدىك ماسەلەسى مەن تاسىمال قىسىمى كۇرت ارتىپ، كوماندير - جاۋىنگەرلەردىڭ يدەياسى مەن پسيحيكاسى ۇلكەن سىناققا ءدوپ كەلدى. وسىعان مەڭزەس، اتالعان پولك باسشىلار باستاماشى بولۋعا، نەگىزگى كومانديرلار اترەت باستاۋعا، كادرلار كولىككە جاۋاپتى بولۋعا تاباندى بولىپ، 1000 شاقىرىمدىق ساپاردا اترەتتىڭ قاتارى سەتىنەمەۋگە، اترەت مۇشەلەرىنىڭ رۋحى تۇسپەۋىنە كەپىلدىك ەتتى.
مىندەت وتەگەن جاۋىنگەرلەردىڭ كوپشىلىگى 90 - جىلداردىڭ تۇلەگىنەن قۇرالدى. جول جاعدايى وتە ءناشار ءۇستىرت جولىندا، ۇستىرتتەگى ۇزاق ساپارداعى وتتەگى جەتىسپەۋشىلىك پەن سۇركەي كليمات سياقتى قات - قابات قيىنشىلىقتار الدىندا، جاس كوماندير - جاۋىنگەرلەر «رۋحتى، ىسكەر، جاۋ جۇرەك، ءمورالدى» جاڭا بۋىن توڭكەرىسشىل جاۋىنگەر بولۋدى ناقتى ارەكەتتەرىمەن تولىق كورسەتە ءبىلدى.
قۇرىلىسقا كومەك مىندەتىنىڭ كىلتى − «جەتكىزۋدە». اتالعان پولكتىڭ كوماندير - جاۋىنگەرلەرى «جۇك تيەۋ»، «جەتكىزۋ»، «جۇك ءتۇسىرۋ» سياقتى شەشۋشى بۋىنداردى قاتاڭ يگەرىپ، پارتيا قامقورلىعىنىڭ ءۇستىرت وتباسىلارىنا قاز - قالپىندا جەتۋىنە كەپىلدىك ەتتى.
25 - ءساۋىر تۇستەن بۇرىن ءتىلشى 3 - روتانىڭ حىناننىڭ شۇيچاڭىنان كەلگەن جاۋىنگەر لەي ياچياڭنىڭ سەمەنت زاۆودىنىڭ سەمەنت تاسمالداۋىش تاسپاسىنىڭ جانىندا تۇرعانىن كوردى، ول جۇك اۆتوموبيلىنىڭ تىركەمەسىنەن كوز ايىرماي: «200، 201، 202 ...» دەپ ساناپ تۇر ەكەن. داعار - داعار سەمەنتتەر اق شاڭدى بۇرق ەتكىزىپ ىركەس - تىركەس كولىككە دومالاپ ءتۇسىپ جاتتى، باسى مەن ءجۇزىن سەمەنت شاڭى جاپقان ول: ءبىزدىڭ ستەير جۇك كولىگى 15 توننا كوتەرەدى، ءبىر داعارى 50 كيلوگرامدىق سەمەنتتەن 300 داعار تيەلۋى ءتيىس، بىرەۋى كەم بولسا بولمايدى. ءبىر كولىككە ءبىر داعار از تيەلسە، 26 كولىكتەن 26 داعار ازايىپ قالادى دەگەن ءسوز، بۇل مالشىلار ءۇشىن ۇلكەن شىعىن، - دەيدى.
5 جىلدا اۆتوموبيل اترەتى اۋدانداعى تاعارما اۋىلىنان تىزناپ اۋىلىنا، بەلدىر اۋىلىنان دافتەر اۋىلىنا، مارياڭ اۋىلىنان اسىل تۇقىمدى قوي فەرماسىنا دەيىنگى 8 اۋىل - فەرمانى تۇگەل ارالاپ شىقتى. 27 - ءساۋىر تۇستەن بۇرىن اۆتوموبيل اترەتى تاعارما اۋىلىنىڭ سەرلە قىستاعىنا جەتتى. بيىل بۇل قىستاقتا جەر سىلكىنىسىنە ءتوزىمدى 80 بەيقۇت ءۇي سالىنادى ەكەن. بوس جەرگە سەمەنت ءتۇسىرىپ جاتقان ازاماتتار كادىمگىدەي «توپىراق ادامعا» اينالىپ كەتىپتى.
تاعارما اۋىلدىق پارتكومنىڭ مۇشەسى شوپان ەلدات اسەرلى بەينەدە: مەنىڭ ءۇيىم دە وسى قىستاقتا، بىلتىر سالىنعان جاڭا ءۇي. 80 شارشى مەترلىك ۇيگە 15 مىڭنان استام كەرپىش قاجەت ەكەن. كەرپىشتەردى كونە ءۇيىمىزدىڭ الدىنا وسى جىگىتتەر ءتۇسىرىپ بەرگەن ەدى، - دەدى.
اۋداننىڭ ورىنباسار اكىمى زاپار اتاۋولا: 2012 - جىلدان باستاپ بۇقارانىڭ قالتاسىنان ءبىر تيىن اقشا شىققان جوق، قۇرىلىس ماتەريالدارىن ازاتتىق ارميا جاۋىنگەرلەرى ەسىك الدارىنا جەتكىزىپ بەردى. سول جىلى اۋداندا 1100دەن استام بەيقۇت ءۇي سالىندى. قازىر بۇكىل اۋدانداعى بەيقۇت ءۇي سانى 5300گە جەتىپ، ەگىنشى - مالشىلاردىڭ تەڭ جارتىسىنان استامىنىڭ جەر سىلكىنىسىنە ءتوزىمدى بەيقۇت ۇيگە كوشىپ كىرۋ ارمانى جۇزەگە استى، - دەيدى.
«جەر سىلكىنىسىنە ءتوزىمدى بەيقۇت ءۇي سالىپ، حالىقتى اۋقاتتاندىرۋ» ينجەنەرياسى بەيقۇت ءۇي سالۋدى كوزدە ۇستاپ، حالىقتى اۋقاتتاندىرۋدى تياناق ەتەدى. «جاڭا ۇيگە كوشىپ كىرگەننەن كەيىن تۇرمىس ساپامىز تىڭ ساتىعا كوتەرىلدى. ەگىنشى - مالشىلاردىڭ باقىتقا بولەنۋ سەزىمى قاۋىرت ارتىپ، دامۋعا تالپىنۋ تىلەگى بارىنشا كۇشەيدى». نىق سەنىمنەن قۋات تاپقان زاپاردىڭ جۇزىنەن قۋانىش كۇلكىسى ەستى.
زاپاردىڭ مۇنداي سەنىمگە كەلۋى تەگىن ەمەس - تى. وسى اۋدانداعى تىلشىلىك ساپارىمىزدا وزگەرىسكە، دامۋعا دەگەن ىستىق ىقىلاستىڭ اسقار تاۋلى، قارلى القاپتى كەرنەپ كەتكەنىن تەرەڭ سەزىندىك −
قۇرىلىسقا كومەك كورسەتكەن كوماندير - جاۋىنگەرلەردىڭ ارقاسىندا مارياڭ اۋىلىنداعى ەگىنشى - مالشىلار توردا ماكا ساتۋدى ۇيرەنىپ الىپتى. ءاسىلى، ساۋداگەرلەرگە ءار كيلوگرامى 50 - 60 يۋانعا ساتىلعان ماكا توردا 500-600 يۋانعا دەيىن ساتىلادى ەكەن. سونىمەن مارياڭ اۋىلىنىڭ ماكاسىنىڭ قانى جەرگە تامباي، اۋىلداستاردىڭ قالتاسى قامپايىپ، تۇرمىستارى كۇننەن - كۇنگە وڭالىپ كەلە جاتىپتى.
27 - ءساۋىر تۇستەن بۇرىن تاشقورعانعا كومەكتەسىپ جاتقان كوماندير - جاۋىنگەرلەر سەرلە قىستاعىنىڭ تۇرعىندار كوميتەتىندە عىلىم جالپىلاستىرۋعا، دەنساۋلىق ساقتاۋعا بايلانىستى قيمىل ۇيىمداستىرادى. جاعدايدان حابار تاپقان اۋىلداستار قىستاق تۇرعىندار كوميتەتىنىڭ جينالىس زالىنا لىق تولىپتى. ولاردىڭ جانارىنان بىلىمگە، ۇيرەنۋگە دەگەن قۇشتارلىق، بىلسەم ەكەن، ۇيرەنسەم ەكەن دەگەن قۇلشىنىس بەلگىسى بايقالادى ...
اقيقات وسى ولكەدە ەڭسەلى دە اسەم ۇيلەردىڭ قاتارى كوبەيۋمەن بىرگە، ادامداردىڭ يدەيالىق تانىمىندا، تۇرمىس ادەتىندە، تۇرمىس فورماسىندا بىرتىندەپ وزگەرىس تۋىلا باستاعاندىعىن تالاسسىز دالەلدەدى. 26 - ءساۋىر تۇستەن كەيىنگى ساعات 19دان اسقاندا 10 نەشە ساعات جول باسقان اۆتوكولىك اترەتى تاعارما اۋىلىنا، تاسقورعان اۋىلىنىڭ العاشقى اۋىلىنا ات باسىن تىرەدى.
ۇلتتىق ۇلگىدەگى كيىم كيىپ، جول بويىندا ىقىلاستى بەينەدە قول بۇلعاپ تۇرعان بۇقارانىڭ سۇلباسى الىستان قاراڭدايدى، اۋەلى، سىبىزعىنىڭ ءۇنى قۇلاققا ەمىس - ەمىس ەستىلەدى. ءاسىلى، اۆتوكولىك اترەتىنىڭ بۇگىن تاۋعا شىعاتىنىن ەستىگەن تاعارما اۋىلىنداعى اۋىلداستار جول بويىنا 2 ساعاتتىڭ الدىندا - اق جينالىپ الىپتى.
كوپتەن كۇتكەن اۆتوكولىك اترەتى، ازاتتىق ارميا جاۋىنگەرلەرى كەلدى - اۋ اقىرى. جۇزدەرىنەن كۇلكى ەسكەن بۇقارا اۆتوكولىكتەرگە قاراي ءجۇردى: كەيبىرەۋى جاڭا قايناعان اق شايى مەن توناردان ەندى عانا شىققان ىستىق نانىن كوتەرىپ الىپتى، سىبىزعىسىن ۇردەپ، بارابان سوعىپ، تاجىك بيىنە باسقاندارى دا بار ... ءدال وسى ءسات پامير ءۇشىن ۇلكەن مەرەكە ىسپەتتى ەدى.
اۆتوموبيل پولكىنىڭ ساياسي كوميسسارى فان حايحۋ تىلشىگە بىلاي دەدى: «10 شاقىرىمعا دەيىن ءتىزىلىپ» اسكەري اۆتوموبيلدەردى اتتاندىرىپ سالۋشىلاردى كورگەن بولساڭىز، ءومىر باقي ەسىڭىزدەن شىقپاس ەدى. 2013 - جىلى تامىزدىڭ سوڭى، ءبىر كۇنى تاڭەرتەڭ اۆتوموبيل پولكى تاشقورعانعا باعىتتالعان سول جىلعى كومەك مىندەتىن تولىق ورىنداپ بولىپ، قايتاتىن بولادى. اۆتوكولىك اترەتى اۋدان قالاشىعىنان اتتانعاندا مىناداي اسەرلى ىسكە كۋا بولىپتى: الىستان ارنايى كەلگەن اۋىلداستار جولدىڭ ەكى بويىنا ءيىن تىرەسە جينالىپتى، اتتاندىرىپ سالۋشىلار اۋداننىڭ قان كوشەسىنەن تارتىپ قىستاقتىڭ جول اۋىزدارىنا دەيىن ۇزىننان - ۇزاققا ءتىزىلىپتى ... سەبەزگى جاڭبىر باستارىن مالمانداي سۋ قىلىپ، جۇزدەرىنەن سورعالاپ اعىپ تۇر. 4 - روتانىڭ كومانديرى گو ليجۇن: سول شاقتا ءبىز قاتتى اسەرلەندىك، شوفەرلەرىمىز ءتىپ - تىك وتىرىپ، قاراپايىم بۇقاراعا سالتاناتپەن اسكەري سالەم بەردى، - دەيدى.
زاپار: ازاتتىق ارميانىڭ تاشقورعانعا كومەكتەسۋ ارەكەتى ەگىنشى - مالشىلارعا وتان ۇلى شاڭىراعىنىڭ مەيىر - شاپاعاتىن تەرەڭ سەزىندىردى. اۋدانىمىزدىڭ شەكارا جەلىسى 900 كيلومەترگە تايايدى، ولار وتاندى ءسۇيىپ، شەكارانى قورعاۋدى سانالى ارەكەتىنە اينالدىرعان. بۇل جەردەگى ەگىنشى - مالشىنىڭ بارلىعى شەكارا كۇزەتشىسى، ءبارى دە وتان شەكاراسىنىڭ اماندىعىن قورعايتىن ادال جاۋىنگەر بولۋعا قاي - قاشان دا ساقاداي ساي، - دەيدى.
جاۋاپتى رەداكتورى : مۇحيت امانتاي ۇلى
وقىرمان نازارىنا
نازار سالا كەتەرسىز
- 1.
جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ قاتىستى زاڭ-ەرەجەلەرىنە بويسىنىپ، توراپتا ءمورالدى بولىڭىز، ءسىزدىڭ ارەكەتىڭىز سەبەبىنەن تىكەلەي نەمەسە جانامالاي تۋىنداعان زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىكتى ءوزىڭىز ارقالايسىز.
2.
قالام اتىڭىز بەن جازعان لەبىزىڭىزدى باسقارۋدىڭ بارلىق ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان.
3. حالىق تورابىنىڭ ءسىزدىڭ حالىق تورابىنىڭ لەبىز جازۋ بەتىنە جازعان لەبىزىڭىزدى توراپ ىشىندە كوشىرۋ نەمەسە لەبىزىڭىزدەن سيتات كەلتىرۋ ۇقىعى بار.
4.
ەگەر باسقارۋ جاعىنا پىكىرىڭىز بولسا، لەبىز جازۋ بەتىنىڭ باسقارۋشىسىنا نەمەسە حالىق گازەتى مەكەمەسىنىڭ توراپ ورتالىعىنا اڭىس ەتىڭىز.
تەلەفون: 67 /65368365-010 حات ساندىعى: kazakh@peopledaily.com.cn
بۇل بەتتىڭ مەنشىك ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان، كەلىسىمنەن وتپەگەندە كوشىرىپ پايدالانۋعا بولمايدى
Copyright © 1997-2012 by www.people.com.cn. all rights reserved
جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى 
بۇل حابارعا باعاڭىز
لەبىز جازۋ
