بەتتى ساقتاۋ | باس بەت ەتۋ | حات ساندىعى | حابارلاسىڭىز | ءبىز تۋرالى جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى    
  • ورتالىق
  • ەل ءىشى
  • شينجياڭ
  • حالىقارا

سۋرەتتى حابار

حالىق تورابى>>شينجياڭ حابارلارى

از ۇلت بۇقاراسىنىڭ اتى - ءجونىن قولدانۋداعى اۋرەشىلىكتەردى شەشۋدە

شينجياڭ قانداي ناقتى شارالار ورتاعا قويدى

− از ۇلت حالقىنا بەرىلەتىن كۋالىكتەردى ولشەمدەستىرۋ جانە اتى - ءجون قولدانۋدى ارناعا ءتۇسىرۋ قىزمەتى جونىندە

 سۇي يۇن - يان

2016.06.29 10:51     كەلۋ قاينارى : شينجياڭ گازەتى

  ەكونوميكانىڭ، قوعامنىڭ دامۋىنا جانە عىلىم - تەحنيكالىق ينفورماتسيالىق تەحنولوگيالاردىڭ جالپىلاسۋىنا مەڭزەس، كەيبىر از ۇلت بۇقاراسىنىڭ ازاماتتىق كۋالىگى، بانكە كارتچكاسى، قوعامدىق قامتاماسىز ەتۋ كارتچكاسى سياقتى كۋالىكتەرىندە ورىن تەپكەن اتى - ءجونىنىڭ دۇرىس جازىلماۋ ماسەلەسى وندىرىسكە، تۇرمىسقا قولايسىزدىق تۋدىردى.

  ەندەشە، اتى - جوندەگى اۋرەشىلىك قايدان شىقتى؟ بۇل ماسەلەنى قالاي شەشۋ كەرەك؟ قاتىستى تاراۋلار بۇعان قانداي شارالار قولداندى؟ بۇدان كەيىن جۇمىس ءبىتىرۋ، جولاۋشىلاۋ سياقتىلاردىڭ ءتىپتى دە قولايلى بولۋى ءۇشىن، حالىق اتى - ءجونىن قالاي دۇرىس جازۋى كەرەك؟ ءتىلشى وسى ماسەلەلەر جونىندە قالام تەربەدى.

  □ءتىلشىمىز سۇي يۇن - يان

  از ۇلت حالقىنىڭ اتى - ءجون قولدانۋداعى اۋرەشىلىكتەر قايدان شىقتى؟

  كەيبىر از ۇلت بۇقاراسى بانكەگە اقشا امانات قويعان، قامسىزداندىرۋ ساتىپ العان كەزدە، تىركەتكەن ەسەبىندەگى اتى - ءجونى ازاماتتىق كۋالىكتەگى اتى - جونىمەن بىردەي بولماعاندىقتان، اقشا الۋدا، تولەم تالاپ ەتۋدە اۋرەشىلىككە جولىعادى؛ كەيبىر بۇقارا ەسەپتەن كوتەرتۋ تۇبىرتەكتەرىندەگى اتى - ءجونى تولىق كورسەتىلمەگەندىكتەن، ەمدەۋ اقىسىن دەر كەزىندە ەسەپتەن كوتەرتە الماي قالادى. كەيبىر بۇقارانىڭ اتى - جونىندەگى ءارىپ سانى تىم كوپ بولعاندىقتان، ازاماتتىق اۆياتسيا، پويەز بەلەتتەرىندە اتى - ءجونى تولىق كورسەتىلمەي جاتادى، ال وسىنداي ماسەلەلەرگە جولىققان كەزدە، ساقشى بولىمشەسىنەن بارىپ انىقتاما قاعاز اكەلۋ كەرەك بولادى، بۇل بۇقارانىڭ قىزمەتى مەن تۇرمىسىنا اۋرەشىلىكتەر تۋدىرادى.

  اۆتونوميالى رايوننىڭ ورىنباسار ءتوراعاسى جۋ چاڭجيە بىلاي دەيدى: ورتالىق، اۆتونوميالى رايوندىق پارتكوم جانە اۆتونوميالى رايوندىق حالىق ۇكىمەتى ىلگەرىندى - كەيىندى 13 رەت تەكسەرۋ - زەرتتەۋ گرۋپپاسىن شىعارىپ، ءار ايماق، وبلىس، قالالاردا جانە ءار بۇقارالىق توپتار اراسىندا اڭگىمە ءماجىلىس وتكىزىپ، جاعداي ۇعىسىپ، پىكىر - ۇسىنىس قابىلدادى. اۆتونوميالى رايوندىق حالىق ۇكىمەتى 20 نەشە تاراۋدان 150گە جۋىق مەكەمەنىڭ باسىن قوسىپ، نەشە مارتە اڭگىمە ءماجىلىس وتكىزىپ، وسى ماسەلە جونىندە اقىلداستى.

  تەكسەرىپ - زەرتتەي كەلە، از ۇلت حالقىنا بەرىلەتىن كۋالىكتەردى ولشەمدەستىرۋ جانە اتى - ءجوندى دۇرىس قولدانباۋ ماسەلەسىنىڭ مىناداي بىرنەشە بەينەسى بەلگىلى بولدى: ەرتە كەزدەگى كومپيۋتەرلەردە اتى - ءجونىن ءبولىپ جازاتىن فۋنكتسيا بولماعاندىقتان، اتى - ءجوننىڭ ورتاسىنداعى ارالىق پەن نۇكتە شاتىستىرىلىپ قولدانىلعان نەمەسە الىنباعان؛ جۋىق نەمەسە ۇقساس دىبىستالاتىن ارىپتەر شاتىستىرىپ قولدانىلعان، مىسالى، «尼艾•都布阿» دەگەندى «尼艾•都不阿» دەپ جازۋ؛ اتى - ءجونىنىڭ جازىلۋ ءتارتىبى اۋىستىرىلعان. مۇنداي ماسەلەلەر نەگىزىنەن از ۇلت بۇقاراسىنىڭ اتى - ءجونى تۋرالى تۇسىنىكتىڭ تاياز بولۋىنان تۋىنداعان. ۇيعۇر بۇقاراسىن مىسالعا الار بولساق، ولاردىڭ تولىق اتى - ءجونى ءوز اتى مەن اكەسىنىڭ اتى سىندى 2 بولىكتەن قۇرالادى، ەكەۋى اتى - ءجون ارالىق بەلگىسى ارقىلى ءبولىنىپ جازىلۋى ءتيىس.

  بۇدان سىرت، اتى - ءجونىنىڭ تولىق جازىلماۋى ماسەلەسى دە بار. مىسالى، «尔亚提合拜•森亚» دەگەندى قىسقارتىپ «森亚» دەپ جازا سالۋ؛ ادام اتىن دىبىستالۋى بويىنشا اۋدارىپ جازعان كەزدە ءارىپ قوسۋ نەمەسە الىپ تاستاۋ، مىسالى، «甫那马•木里阿» دەگەندى «甫那马•江木里阿» دەپ جازۋ. مۇنداعى «江» دەگەن «جان» دەگەن ءسوز، بۇل اتى اتالعان ادامعا دەگەن تاماشا تىلەكتى كورسەتەدى، اتى - ءجون جازۋ بارىسىندا، اتىن شاقىرۋدا ارتىق قوسىلاتىن دىبىستار دا قوسىلىپ جازىلىپ كەتەتىن جاعدايلار دا بار.

  اتى - ءجونىن دىبىستالۋى بويىنشا اۋدارىپ جازعان كەزدە، بىرنەشە وقىلۋى بار ارىپتەردى قولدانۋ دا ولشەمدى بولماعان. ايتالىق، بىرەۋلەر «提夏力地» دەپ وقىسا، بىرەۋلەر «提夏力德» دەپ وقيدى، ال مۇنى قايتا اۋدارىپ جازعان كەزدە اۋەلگى اتىنا ۇقسامايتىن ات پايدا بولادى.

  ەكونوميكانىڭ، قوعامنىڭ دامۋىنا مەڭزەس، اتى - ءجوندى مەملەكەتتىڭ ورتاق ءتىل - جازۋىنا دىبىستالۋى بويىنشا اۋدارىپ جازۋ جۇمىسىنا ءمان بەرۋ دەڭگەيى مەن قويىلعان تالاپ تا جوعارىلاپ كەلەدى. 2002 - جىلى از ۇلت اتى - جوندەرىن مەملەكەتتىڭ ورتاق ءتىل - جازۋىنا دىبىستالۋى بويىنشا اۋدارىپ جازۋ ولشەمى جاريالانعاننان كەيىن، از ۇلت اتى - جوندەرىن قولدانۋ ونان ارى ارناعا ءتۇستى، ءبىراق، از ۇلت اتى - جوندەرىنىڭ 2002 - جىلدان بۇرىنعى ارناعا تۇسپەگەن جازىلىمدارى ءالى كۇنگە فينانس، قامسىزداندىرۋ سياقتى قاتىستى سالالار مەن تاراۋلاردا بەلگىلى مولشەردە ساقتالۋدا.

  ينفورماتسيالاندىرۋدى ىلگەرىلەتۋ بارىسىندا، قوعامدىق قامسىزداندىرۋ اقىسىن تاپسىرۋ، زەينەتكەرلىك قورىن تاراتۋ، تۇرعىن ءۇي جيناق قورىن تەكسەرۋ، شيپاگەرگە قارالۋ ءۇشىن كەزەك ءنومىرىن الۋ سياقتى ينتەرنەتتىك قىزمەتتەردىڭ ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ جەكە ينفورماتسيالارىنىڭ راستىعى مەن دالدىگىنە قويعان تالابى بارعان سايىن جوعارىلاپ كەلەدى. كونە، جاڭا ينفورماتسيالىق مالىمەتتەردى اۋىستىرۋ بۋىندارىندا ولشەمنىڭ بىردەي بولماۋ جاعدايى ءالى دە بار، ينتەرنەتتىك ينفورماتسيا جۇيەلەرىن جاڭالاۋ، وزگەرتۋ بارىسىندا جوبالاۋ كەمىستىكتەرى ءالى ورىن تەۋىپ وتىر. ايتالىق، بۇرىنعى بانكە ەسەپ ينفورماتسيا جۇيەسى تەك 8 تاڭبا عانا كورسەتە الاتىندىقتان، اتى - جونىندەگى ءارىپ سانى ءبىرشاما كوپ كەيبىر از ۇلت بۇقاراسىنىڭ اتى - ءجونى تولىق كورسەتىلمەيتىن.

  اۆتونوميالى رايونىمىزدىڭ جەرى كەڭ، وڭتۇستىك، سولتۇستىك شينجياڭنىڭ وڭىرلىك ايىرماشىلىعى زور، جەر - جەردەگى بۇقارانىڭ ارىپتەردى دىبىستاۋ، جازۋ ادەتى دە ۇقساي بەرمەيدى، كەي بۇقارادا از ۇلت بۇقاراسىنىڭ اتى - ءجونىنىڭ جازىلۋ ۇلگىسى تۋرالى دۇرىس تۇسىنىك كەمشىل.

  ازاماتتىق كۋالىك ءنومىرىن بىردەن - ءبىر سەنىمدى دايەك ەتۋدى جالپىلاستىرۋ

  1 - بۋىن ازاماتتىق كۋالىك قولمەن باسىپ شىعارۋ نەمەسە قولمەن جازىپ، قايتا سۋرەتكە الىپ باسىپ شىعارۋ ءتاسىلى ارقىلى جاسالاتىن، سوندىقتان، جاساۋ بارىسىندا از ۇلتتاردىڭ اتى - جوندەرى دۇرىس جازىلماۋ جايتى ورىن العان. 2006 - جىلى، ول 2 - بۋىن ازاماتتىق كۋالىككە اۋىستىرىلعاننان بەرى، از ۇلتتاردىڭ اتى - جوندەرىن ءبىر جولعا جازۋ، قولدانىلاتىن تاڭبالار، بايت ۇزىندىعى جونىندەگى از ۇلتتاردىڭ اتى - جوندەرىن تىركەۋ، جازۋ سۇرانىسى تۇگەل قاناعاتتاندىرىلدى، كۋالىك جاساۋعا قاجەت ينفورماتسيالار دا تۇرعىلىقتى حالىق ينفورماتسيا قويماسىنان الىناتىندىقتان، ادامي قاتەلىك شىقپايتىن بولدى. قازىرگە دەيىن، بۇكىل رايونىمىزدىڭ 2 - بۋىن ازاماتتىق كۋالىكتەرى قالىپتى ءوتىنىش بەرۋ كەزەڭىنە ءوتىپ، جيىنى 24 ميلليون 409 مىڭ دانا تاراتىلعان، ءار جىلى ءبىر ميلليون 500 مىڭ دانا ازاماتتىق كۋالىككە ءوتىنىش بەرىلگەن، اۋىستىرىلعان. قازىر وندا از ۇلتتاردىڭ اتى - ءجونى دۇرىس جازىلماۋ ماسەلەسى جوق.

  الايدا، كەيبىر شالعاي تاۋلى وڭىرلەردە، مالشىلىق وڭىرلەردە جاسى ءبىرشاما ۇلكەن، سىرتقا كوپ شىعا بەرمەيتىن ءىشىنارا بۇقارا 2 - بۋىن ازاماتتىق كۋالىكتەرىن اۋىستىرىپ ۇلگىرمەگەن جاعداي بار، ولاردىڭ قولىنداعى 1 - بۋىن ازاماتتىق كۋالىكتەردە اكەسىنىڭ اتى جازىلماۋ، ارىپتەردىڭ قاتە قولدانىلۋى، ءتۇسىپ قالۋى سياقتى جايتتەر بولۋى مۇمكىن. وسىنداي بۇقارالاردى جەر - جەردەگى قوعام حاۋىپسىزدىگى ورگاندارى اداقتاپ تەكسەرىپ، ىرىقتى تۇردە حابارلاسىپ، دەر كەزىندە اۋىستىرىپ بەرۋ جۇمىستارىن جۇرگىزىپ جاتىر.

  ءبىر ادامعا ءبىر ءنومىر بەرىلەتىن، ءومىر بويى وزگەرمەيتىن ازاماتتىق كۋالىك ءنومىرىن نەگىز ەتكەن سەنىمدى دايەك ءتۇزىمىن ورناتۋ قوعامدىق سەنىمدىلىك جۇيەسى قۇرىلىسى ءۇشىن ايرىقشا ماڭىزدى مانگە يە. قوعام حاۋىپسىزدىگى تاراۋلارى 2014 - جىلدان باستاپ، 3 جىل مەرزىممەن نوپوس انىقتاۋ، وڭاۋ ارناۋلى قيمىلىن جۇرگىزىپ، بۇكىل رايونداعى قايتالانعان ازاماتتىق كۋالىك نومىرلەرىن اداقتاپ، قايتالانعان نوپوستار مەن كۇشىنەن قالۋعا ءتيىستى نوپوستاردان ءبىر توبىن كۇشىنەن قالدىرىپ، نوپوسقا تىركەۋ نىساندارىنداعى قاتەلىكتەردەن ءبىر توبىن تۇزەتىپ، بۇكىل رايونداعى ازاماتتار ينفورماتسياسىنىڭ شىنايىلىعىنا كەپىلدىك ەتتى.

  كەزەكتە، اۆتونوميالى رايوننىڭ الەۋمەتتىك قىزمەت جانە قوعامدىق باسقارۋ سالالارىندا ازاماتتىق كۋالىك قاتىستى جۇمىستاردى بىتىرۋدەگى مىندەتتى تۇردە دايىندالاتىن كۋالىك رەتىندە جۇرەدى، سونداي - اق ينفورماتسيالاردى قولمەن ەنگىزۋدەن شىعاتىن قاتەلىكتەردەن ساقتانۋ ءۇشىن، تەرەزەلەر مەن قابىلداۋ ورىندارى ازاماتتىق كۋالىك وقىعىشتارمەن جابدىقتالدى.

  «2 - 97 ۇلگىسىندەگى» جاي پاسپورتتاردان 2000نان استامى تەگىن اۋىستىرىلىپ بەرىلدى

  2007 - جىلى مەملەكەت بويىنشا «2 - 97 ۇلگىسىندەگى» جەكەلىك جاي پاسپورت ءبىر ۋاقىتتا قولدانىسقا ەنىپ، مەملەكەتتىك ءبىر تۇتاس ۇلگى بويىنشا، «فاميلياسى» مەن «اتى» جوعارى، تومەن 2 قاتارعا جازىلاتىن بولدى، مۇندا از ۇلت بۇقارالارىنىڭ كۋالىگىنە اكەسىنىڭ اتى جازىلماي قالعاندارىنىڭ اتىن جۇيە اۆتوماتتى تۇردە استىڭعى قاتاردان ۇستىڭگى قاتارعا شىعارىپ، «اتى» دەگەن جەرگە «XXX» دەپ جازىپ قوياتىن. ساناققا نەگىزدەلگەندە، مۇنداي «اتى» دەگەن جەرگە «XXX» دەپ جازىلعان «2 - 97 ۇلگىسىندەگى» جەكەلىك جاي پاسپورتتاردان جيىنى 6773ى بار ەكەن. 2012 - جىلى مەملەكەت بويىنشا ەلەكتروندىق جاي پاسپورت ءبىر ۋاقىتتا قولدانىسقا ەنگەن سوڭ، پاسپورتتاعى اتى - ءجونىنىڭ جازىلۋ ۇلگىسى رەتتەلىپ، «فاميلياسى» مەن «اتى» ءبىر قاتارعا جازىلاتىن بولدى، بايت ۇزىندىعى دا از ۇلتتاردىڭ اتى - جوندەرىنىڭ ۇزىن بولۋ قاجەتىن قاناعاتتاندىردى.

  بيىل 13 - ساۋىردەن باستاپ، اۆتونوميالى رايوندىق قوعام حاۋىپسىزدىگى مەڭگەرمەسى بۇكىل رايوندا اتى جازىلاتىن جەرگە «XXX» دەپ جازىلعان، كۇشكە يە «2 - 97 ۇلگىسىندەگى» جاي پاسپورت يەلەرىنە ەلەكتروندىق جاي پاسپورت اۋىستىرىپ بەرۋ ءتيىمدى شاراسىن ورىستەتتى، وسىنداي جاي پاسپورتتار ءۇشىن «ءوز ەركى بويىنشا كۋالىك اۋىستىرۋ» قاعيداسىنا ساي، جاسىل ارنا اشىپ، كۋالىك جاساۋ اقىسى مەن اۋىستىرۋ سەبەبىن كورسەتەتىن ماتەريال تاپسىرۋ كەشىرىم ەتىلىپ، تەزدەتىپ اۋىستىرىپ بەرىلدى.

  كەزەكتە، قوعام حاۋىپسىزدىگى تاراۋلارى اتالعان ماسەلە بويىنشا ءتۇرلى تاسىلدەرمەن 5197 ادامعا حابارلاسىپ، 2000نان استام پاسپورتتى اۋىستىرىپ بەردى.

  از ۇلتتاردىڭ اتى - ءجونىن مەملەكەتتىك ورتاق ءتىل - جازۋعا دىبستالۋى بويىنشا اۋدارىپ جازۋدى ارناعا ءتۇسىردى

  اۆتونوميالى رايوندىق از ۇلتتار ءتىل - جازۋ قىزمەت كوميتەتىنىڭ (اۋدارما مەكەمەسى) مەڭگەرۋشىسى ءدىلمۇرات مۇسانىڭ تانىستىرۋىنشا، ءار ۇلتتار اراسىنداعى ارالاسۋ، ىشتەسۋ، توعىسۋدىڭ كوبەيۋىنە مەڭزەس، از ۇلتتاردىڭ اتى - ءجونىن مەملەكەتتىك ورتاق ءتىل - جازۋعا دىبستالۋى بويىنشا اۋدارىپ جازۋدىڭ ماڭىزى ارتىپ كەلەدى ەكەن.

  قازىر، اۆتونوميالى رايوندىق ءتىل - جازۋ كوميتەتى (اۋدارما مەكەمەسى) شينجياڭ قوعامدىق عىلىمدار اكادەمياسى، شينجياڭ ۋنيۆەرسيتەتى، اۆتونوميالى رايوندىق وقۋ - اعارتۋ مەڭگەرمەسى، ادەبيەت - كوركەمونەرشىلەر بىرلەستىگى سياقتى قاتىستى ورىندارداعى مامان - وقىمىستىلاردى ۇيىمداستىرىپ، «از ۇلتتاردىڭ اتى - جوندەرىن مەملەكەتتىك ورتاق ءتىل - جازۋعا دىبىستالۋى بويىنشا اۋدارىپ جازۋ ەرەجەسى» جونىندە زەرتتەۋ - تالقى جۇرگىزدى، سونىمەن بىرگە «از ۇلتتاردىڭ اتى - ءجونىن مەملەكەتتىك ورتاق ءتىل - جازۋعا دىبىستالۋى بويىنشا اۋدارىپ جازۋ سوزدىگى» قۇراستىرىلۋ، باسپادان شىعۋ الدىندا تۇر، بۇل جۇمىس ءتىل - جازۋدى ارناعا ءتۇسىرۋ ولشەمى جانە ينفورماتسيالاندىرۋ قۇرىلىسىنىڭ ماڭىزدى مازمۇنى رەتىندە قاربالاس جۇرگىزىلۋدە.

  اۆتونوميالى رايوندىق ءتىل - جازۋ كوميتەتى (اۋدارما مەكەمەسى) «از ۇلتتاردىڭ اتى - ءجونىن مەملەكەتتىك ورتاق ءتىل - جازۋعا دىبىستالۋى بويىنشا اۋدارىپ جازۋ ەرەجەسىنىڭ قولدانباسىنا» شوعىرلى تۇردە تۇزەتۋ ەنگىزىپ، قايتادان باسپادان شىعارۋ جۇمىستارىن جۇرگىزۋدە، وسى ارقىلى كىتاپشاعا ەنگىزىلگەن ادام اتتارىنىڭ وتە از بولۋى، كىتاپشانىڭ تارالىم سانى جەتىسپەۋ، بۇقارانىڭ سۇرانىسىن تولىق قاناعاتتاندىرا الماۋ سياقتى ماسەلەلەردى كۇش سالا شەشپەك. سونىمەن بىرگە، مامانداردى وڭتۇستىك، سولتۇستىك شينجياڭعا جىبەرىپ، ەمدەۋ - دەنساۋلىق ساقتاۋ، قوعام حاۋىپسىزدىگى، وقۋ - اعارتۋ سياقتى قاتىستى تاراۋلارمەن بىرلەسىپ، از ۇلتتاردىڭ اتى - ءجونىن مەملەكەتتىك ورتاق تىلدە دىبستالۋى بويىنشا اۋدارىپ جازۋ تىرەكتى كادرلارىن تاربيەلەۋ كۋرسىن اشىپ، «از ۇلتتاردىڭ اتى - ءجونىن مەملەكەتتىك ورتاق ءتىل - جازۋعا دىبىستالۋى بويىنشا اۋدارىپ جازۋ ەرەجەسىن» جانە «اۋدارىپ جازۋدىڭ دىبىستىق كەستەسىن» ءتۇيىندى تۇردە ءتۇسىندىرىپ، قوعام حاۋىپسىزدىگى، وقۋ - اعارتۋ، ەمدەۋ - دەنساۋلىق ساقتاۋ سياقتى تاراۋلاردان ولشەم بويىنشا جازۋدى ايقىن تالاپ ەتتى.

  قوعامدىق قامتاماسىز ەتۋ كارتچكاسىنا ءارىپ سانى كوپ ادام اتتارىن دا تولىق جازۋعا بولادى

  وسىدان بۇرىن كەيبىر ادامدار اۆتونوميالى رايوننىڭ قوعامدىق قامتاماسىز ەتۋ كارتچكاسىنا از ۇلت بۇقاراسىنىڭ ءارىپ سانى كوبىرەك اتى - ءجونىن جازۋعا بولمايتىنىن اڭىس ەتكەن بولاتىن، اۆتونوميالى رايوندىق ادام كۇشى بايلىعى جانە قوعامدىق قامتاماسىز ەتۋ مەڭگەرمەسى پارتيا باسشىلىق گرۋپپاسىنىڭ مۇشەسى، ورىنباسار مەڭگەرمە باستىعى، اۆتونوميالى رايوندىق قوعامدىق قامسىزداندىرۋدى باسقارۋ مەكەمەسىنىڭ باستىعى حان چىڭ تىلشىگە بىلاي دەدى: قازىر اۆتونوميالى رايوننىڭ قوعامدىق قامتاماسىز ەتۋ كارتچكاسىنا 16 ارىپتەن قۇرالعان ادام اتى - ءجونىن دە جازۋعا بولادى، قامسىزداندىرۋعا قاتىناسقان بۇقارانىڭ، اسىرەسە، قامسىزداندىرۋعا قاتىناسقان از ۇلت حالقىنىڭ اتى - ءجونى نەگىزىنەن تولىق جازىلادى.

  ساناققا قاراعاندا، تۇتاس رايونىمىزدا قامسىزداندىرۋعا قاتىناسقانداردىڭ اراسىندا اتى - جونىندەگى ءارىپ سانى 16دان ارتىق 156 ادام بار ەكەن. اۆتونوميالى رايوندىق ادام كۇشى بايلىعى جانە قوعامدىق قامتاماسىز ەتۋ مەڭگەرمەسى مەملەكەتتىك ادام كۇشى بايلىعى جانە قوعامدىق قامتاماسىز ەتۋ مينيسترلىگىمەن سايكەسۋ ارقىلى قولداۋعا يە بولىپ، ءارىپ سانىن كوبەيتۋگە قوسىلعان، قازىر قامسىزداندىرۋعا قاتىناسقان وسى ادامداردىڭ قوعامدىق قامتاماسىز ەتۋ كارتچكاسىن جەدەل جاساۋدا، بۇل جاسالىپ بولعانشا ۋاقىتشا قوعامدىق قامتاماسىز ەتۋ كارتچكاسىن بەرىپ، ولاردىڭ ءتۇرلى قوعامدىق قامسىزداندىرۋدان دەر كەزىندە يگىلىكتەنۋىنە كەپىلدىك ەتەدى.

  بۇدان سىرت، اۆتونوميالى رايوندىق ادام كۇشى بايلىعى جانە قوعامدىق قامتاماسىز ەتۋ مەڭگەرمەسى قوعام حاۋىپسىزدىگى مەڭگەرمەسىمەن ساندى مالىمەتتەردەن ورتاق يگىلىكتەنۋ مەحانيزمىن ورناتىپ، قوعامدىق قامتاماسىز ەتۋ كارتچكاسىن جاساۋدىڭ جانە تاراتۋدىڭ العاشقى ساتىسىندا قوعام حاۋىپسىزدىگى مەڭگەرمەسىنىڭ ينفورماتسيالىق قىزمەت كورسەتۋ مىنبەرىنەن پايدالانىپ، ازاماتتىق كۋالىكتەگى ينفورماتسيالاردى قوعامدىق قامتاماسىز ەتۋ كارتچكاسىنداعى ينفورماتسيالارمەن سالىستىرىپ، تۇرعىنداردىڭ 2 - بۋىن ازاماتتىق كۋالىگىندەگى ينفورماتسيالاردى بىردەن - ءبىر نەگىز ەتىپ، از ۇلت بۇقاراسىنىڭ اتى - ءجونىن قولدانۋدىڭ قوعامدىق قامتاماسىز ەتۋ سالاسىندا ولشەمدى جانە دۇرىس بولۋىنا كەپىلدىك ەتەدى.

  از ۇلت بۇقاراسىنىڭ اتى - ءجونىنىڭ ولشەمدى جازىلماۋى سەبەپتى قوعامدىق قامتاماسىز ەتۋ كارتچكاسىن ۋاعىندا الا الماۋ ماسەلەسىن شەشۋ ءۇشىن، بيىل 15 - ساۋىردەن 31 - مامىرعا دەيىن، ادام كۇشى بايلىعى جانە قوعامدىق قامتاماسىز ەتۋ مەڭگەرمەسى «قوعامدىق قامتاماسىز ەتۋ كارتچكاسى جونىندە» ارناۋلى ارەكەت ورىستەتتى، قازىرگە دەيىن از ۇلت بۇقاراسىنىڭ اتى - جونىندەگى نۇكتەنىڭ دۇرىس قولدانىلماۋىنا قاتىستى 200 مىڭنان كوبىرەك ساندى مالىمەتتى دۇرىستادى، بۇل رەتتەلگەن ولشەمدى ساندى مالىمەتتەر جالپى سانىنىڭ %86ىن يەلەدى، اتى - ءجونى دۇرىستالعاننان كەيىن جاسالعان جانە تاراتىلعان قوعامدىق قامتاماسىز ەتۋ كارتچكاسى مەن ۋاقىتشا قوعامدىق قامتاماسىز ەتۋ كارتچكاسىنىڭ سانى 96 مىڭعا جەتتى.

  بۇدان سىرت، ادام كۇشى بايلىعى جانە قوعامدىق قامتاماسىز ەتۋ مەڭگەرمەسى تاراتىلعان قوعامدىق قامتاماسىز ەتۋ كارتچكاسىنداعى ينفورماتسيالاردى سالىسىتىرىپ جانە ساندى مالىمەتتەردى تەكسەرىپ، قامسىزداندىرۋعا قاتىناسقانداردىڭ اراسىنداعى كەيبىرەۋلەردىڭ ينفورماتسيالارىنىڭ ازاماتتىق كۋالىكتەگى ينفورماتسيالارمەن بىردەي بولماۋ ماسەلەسىن دەر كەزىندە دۇرىستادى ءارى ولاردىڭ قوعامدىق قامتاماسىز ەتۋ كارتچكاسىن اۋىستىردى. كەيبىر كۋالىكتەر مەن كەستەلەردە ادامداردىڭ اتى - جونىندەگى ارىپتەردىڭ ءبىر جولعا سيماۋى ماسەلەسىنە مەڭزەس، قامسىزداندىرۋعا قاتىناسقانداردىڭ «زەينەتكەرلىك كۋالىگى»، «جۇمىس ۇستىندە جارالانۋ كۋالىگى»، «ەمدەۋ قاراجاتىن مەكەمە مالىمدەپ، تۇراقتاندىرۋ كەستەسى» سياقتى «2 كۋالىك، 6 كەستەنى» قايتا جاساپ، جيىنى 130 مىڭ «زەينەتكەرلىك كۋالىگى» مەن «جۇمىس ۇستىندە جارالانۋ كۋالىگىن» باسىپ شىعارۋدىڭ دايىندىق جۇمىستارىن ىستەدى.

  «تۋۋ كۋالىگىن» جۇيەلى تولتىرۋ توتەنشە ماڭىزدى

  اۆتونوميالى رايوندىق دەنساۋلىق ساقتاۋ جانە جوسپارلى تۋىت كوميتەتى پارتيا باسشىلىق گرۋپپاسىنىڭ مۇشەسى، مەڭگەرمەنىڭ ورىنباسار باستىعى ايشام يۇنۇس بىزگە: ەمدەۋ - دەنساۋلىق ساقتاۋ سالاسىندا از ۇلتتاردىڭ اتى - ءجونىنىڭ دۇرىس جازىلماۋى، باستىسى، «تۋۋ كۋالىگىن» تاراتۋ - تىزىمگە الدىرۋ، سونداي - اق ەگىن، مال شارۋاشىلىق رايوندارىنداعى جاڭاشا سەلبەسىپ ەمدەلۋ كارتچكاسىن پايدالانۋ جاعىندا بەينەلەنىپ وتىر، - دەدى.

  قازىر رايونىمىزدىڭ ەمدەۋ - دەنساۋلىق ساقتاۋ قۇرىلىمدارى «تۋۋ كۋالىگىن» تاراتقاندا تالاپقا ساي «از ۇلتتاردىڭ اتى - ءجونىن مەملەكەتتىڭ ورتاق ءتىل - جازۋىنىڭ دىبىستىق اۋدارماسى بويىنشا جازۋ ەرەجەسىن» پايدالانۋدا. اۆتونوميالى رايون 2003 - جىلى اۋىل - قىستاقتارداعى جاڭاشا سەلبەسىپ ەمدەلۋ سىناق ءتۇيىنى قىزمەتىن باستاپ، جاڭاشا سەلبەسىپ ەمدەلۋ كارتچكاسى ۇيعۇر، حانزۋ تىلدەرىندە باسىلدى. اۋىل - قىستاقتارداعى سەلبەسىپ ەمدەلۋ ءار دارەجەلى ءتۇيىندى ەمدەۋ قۇرىلىمدارىنىڭ ينفورماتسيا جۇيەسىندەگى «ناۋقاس ادامنىڭ اتى - ءجونىن» قوندىرۋ باعانىندا 30دان استام ءارىپ كىرگىزۋگە بولادى، از ۇلت ناۋقاستارىنىڭ اتى - ءجونىن جازۋ قاجەتىن نەگىزىنەن قاناعاتتاندىرا الادى.

  امالي قىزمەتتە ءىشىنارا قۇرىلىمداردىڭ تۋۋ كۋالىگىن تاراتقاندا اتى - ءجونىن دەر كەزىندە تولتىرا الماۋى نەمەسە اتى - ءجونىنىڭ دۇرىس جازىلماۋى، كونە كۋالىكتى جاڭالاۋ، جۇيەنى جاڭالاۋ ياكي اعاتتىق جىبەرۋ سياقتى سەبەپتەردەن دە از ۇلتتاردىڭ اتى - ءجونىن ەنگىزگەندە دۇرىس جازىلماۋ نەمەسە قاتە بولۋ ماسەلەلەرى ورىن تەۋىپ، بۇقارانىڭ اۋرۋ كورسەتىپ، ەمدەلۋىنە جانە ەمدەۋ قاراجاتىن ەسەپتەن كوتەرۋگە تۇرلىشە دارەجەدە ىقپال جەتكىزدى. اۆتونوميالى رايوندىق دەنساۋلىق ساقتاۋ جانە جوسپارلى تۋىت كوميتەتى «تۋۋ كۋالىگى» جونىندەگى ۇگىت سەرپىنىن ۇزبەي ارتتىرىپ، ءار دارەجەلى كۋالىك تاراتاتىن قۇرىلىمداردىڭ «تۋۋ كۋالىگىن» تاراتقاندا، تىزىمگە العاندا از ۇلتتاردىڭ اتى - ءجونىن دۇرىس تولتىرۋىنا كەپىلدىك ەتەدى.

  ايشام ءيۇنۇس بارشا قاۋىمعا مىنانى ەسكەرتتى: «تۋۋ كۋالىگى» ادام ومىرىندەگى ءبىرىنشى كۋالىك، نوپوستى، مەملەكەت قاراستىلىعىن مالىمدەۋدىڭ، جاڭادان تۋعان نارەستەنىڭ قوعامدىق قامتاماسىزداندىرۋدان يگىلىكتەنۋىنىڭ، ەمدەۋ - دەنساۋلىق ساقتاۋدان قىزمەت وتەۋدى قابىلداۋىنىڭ، بالا باقشاعا، مەكتەپكە كىرۋىنىڭ، شەتەلگە قونىستانۋىنىڭ، شەتەلگە شىعىپ وقۋىنىڭ نەگىزى جانە كۋالىگى، «تۋۋ كۋالىگىن» دەر كەزىندە بىتىرمەگەن اتا - انالار شەكتى مەرزىمدە ءبىتىرۋى كەرەك. از ۇلت ناۋقاستارى اۋىل - قىستاقتاردا جاڭاشا سەلبەسىپ ەمدەلۋ كارتچكاسىنداعى اتى - ءجونى مەن ازاماتتىق كۋالىكتەگى اتى - ءجونى بىردەي بولماعان كەزدە سول جەردەگى اۋىل - قىستاقتارداعى جاڭاشا سەلبەسىپ ەمدەلۋ جۇمىسىن بىتىرەتىن قۇرىلىمدارعا بارىپ وزگەرتىپ، اۋرۋ كورسەتۋگە، ەمدەلۋ قاراجاتىن ەسەپتەن كوتەرۋگە ىقپال جەتۋدەن ساقتانۋى كەرەك.

  فينانس قۇرىلىمدارى قولدانىلمالى جۇيەنىڭ دارەجەسىن جوعارىلاتىپ، جاڭالاپ، قىزمەت وتەۋگە كەپىلدىك ەتتى

  بانكەلەر، قامسىزداندىرۋ سەرىكتەستىكتەرى، اكتسيا بازارلارى بۇقارانىڭ تۇرمىسىمەن تىعىز قاتىستى، حالىق بۇقاراسىنىڭ ءتول مۇددەسىنە ءبىرشاما كوپ ساياتىن فينانس قۇرىلىمدارى. اۆتونوميالى رايوندىق فينانس كەڭسەسىنىڭ ورىنباسار مەڭگەرۋشىسى ليۋ شاۋفىڭ بىلاي دەدى: فينانس قۇرىلىمدارى ەسەپتە شىن اتى - ءجونىن قولدانۋ ءتۇزىمىن قاتاڭ تياناقتاندىرىپ، شىن اتى - ءجونىن قولدانباي اشقىزعان كارتچكالاردىڭ كوبەيۋىنەن ساقتاندى. 2015 - جىلدىڭ سوڭىندا جۇڭگو حالىق بانكەسى بانكەلەردەن ەسەپ اشقىزۋدى ءوتىنىش ەتۋشى ادامنىڭ ازاماتتىق كۋالىگىنىڭ كۇشكە يە ەكەنىن قاتاڭ تەكسەرۋدى تالاپ ەتتى. قازىر رايونىمىزدىڭ فينانس قۇرىلىمدارى ەسەپتە شىن اتى - ءجونىن قولدانۋ ءتۇزىمىن قاتاڭ اتقارىپ، از ۇلتتاردىڭ اتى - ءجونىنىڭ دۇرىس جازىلماۋىنان كارتچكالاردىڭ كوبەيۋ ماسەلەسىنىڭ جارىققا شىعۋىن تيدى.

  لي شاۋفىڭ بىلاي دەدى: رايونىمىزدىڭ اكتسيا، مەرزىمدى زات ايىرباسى تيجاراتىمەن شۇعىلداناتىن قۇرىلىمدار كەزىندە 2007 - جىلدان 2009 - جىلعا دەيىن از ۇلتتاردىڭ اتى - ءجونىن قولدانۋدى ءبىر تۇتاس ارناعا ءتۇسىرىپ جانە اداقتاپ، ەسەپ اشۋ جۇمىسىن بىتىرەتىن از ۇلت ابونتتارىنىڭ اتى - ءجونى مەن ازاماتتىق كۋالىگىندەگى ينفورماتسيانىڭ بىردەي بولۋىنا كەپىلدىك ەتتى. دەسەدە، تاريحي سەبەپتەردەن جانە تەحنيكالىق فاكتورلاردان رايونىمىزدىڭ فينانس قۇرىلىمدارىندا از ساندى ابونتتاردىڭ اتى - ءجونىنىڭ دۇرىس جازىلماۋ جاعدايى ءالى دە ءومىر ءسۇرىپ وتىر. قازىر بانكە كاسىبى، اكتسيا كاسىبى جانە قامسىزداندىرۋ كاسىبى سياقتى فينانس قۇرىلىمدارى ابونتتاردىڭ اتى - ءجونىنىڭ تولىق جازىلماۋى ماسەلەسىن تەكسەرۋ، وڭاۋ قىزمەتىن ويداعىداي ىستەپ، اتى - ءجونى دۇرىس جازىلماعانداردى ساناققا الىپ، ءبىر - بىرلەپ اداقتاپ، قاتىستى مەكەمە - ورىندارىن بەلسەنە سايكەستىرىپ، اداقتاۋ، جۇيەگە ءتۇسىرۋ قىزمەتىن شوعىرلى جۇرگىزۋدە. بۇل ماسەلەنى 31 - شىلدەدەن بۇرىن شەشۋگە كۇش سالادى.

  قولدانىمالى جۇيەدە از ۇلت ابونتتاردىڭ ينفورماتسياسىنا قاتىستى يەروگليفتەردىڭ قىسقا بولۋىنان اتى - ءجونىنىڭ، مەكەن - جايىنىڭ تولىق ەنگىزىلمەۋى ماسەلەسىنە قاراتا، رايونىمىزدىڭ فينانس قۇرىلىمدارى وزدەرىنىڭ باس سەرىكتەستىكتەرىنە كاسىپتىك جۇيەدەگى ابونتتاردىڭ ينفورماتسياسىنا قاتىستى يەروگليفتەردىڭ دارەجەسىن ءوسىرۋدى، جاڭالاۋدى بەلسەنە ءوتىنىش ەتۋدە. قازىر فينانس قۇرىلىمدارى وزەكتى جۇيەنىڭ دارەجەسىن ءوسىرۋ جۇمىسىن تامامداپ، از ۇلت ابونتتاردىڭ اتى - ءجونى، مەكەن - جايى قاتارلى ينفورماتسيالاردى تولىق ەنگىزە الاتىن بولدى.

  كەلۋ قاينارى: شينجياڭ گازەتى
جاۋاپتى رەداكتورى : مانەپ ەربول ۇلى (پراكتيكانت)
وقىرمان نازارىنا
نازار سالا كەتەرسىز
 
  بۇل حابارعا باعاڭىز
  • 1. جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ قاتىستى زاڭ-ەرەجەلەرىنە بويسىنىپ، توراپتا ءمورالدى بولىڭىز، ءسىزدىڭ ارەكەتىڭىز سەبەبىنەن تىكەلەي نەمەسە جانامالاي تۋىنداعان زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىكتى ءوزىڭىز ارقالايسىز.
    2. قالام اتىڭىز بەن جازعان لەبىزىڭىزدى باسقارۋدىڭ بارلىق ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان.
    3. حالىق تورابىنىڭ ءسىزدىڭ حالىق تورابىنىڭ لەبىز جازۋ بەتىنە جازعان لەبىزىڭىزدى توراپ ىشىندە كوشىرۋ نەمەسە لەبىزىڭىزدەن سيتات كەلتىرۋ ۇقىعى بار.
    4. ەگەر باسقارۋ جاعىنا پىكىرىڭىز بولسا، لەبىز جازۋ بەتىنىڭ باسقارۋشىسىنا نەمەسە حالىق گازەتى مەكەمەسىنىڭ توراپ ورتالىعىنا اڭىس ەتىڭىز.