بەتتى ساقتاۋ | باس بەت ەتۋ | حات ساندىعى | حابارلاسىڭىز | ءبىز تۋرالى جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى    

حالىق تورابى>>شينجياڭ حابارلارى

شينجياڭ اقتاۋ اۋدانى كەدەيلەردى كوشىرىپ سۇيەمەلدەدى

تاۋ قويناۋىنان كوشىپ، كەڭ القاپتان ءورىس تاپتى

حالىق گازەتىنىڭ ءتىلشىسى حان ليچۇن

2020.04.26 13:27     كەلۋ قاينارى : حالىق تورابى

  كۇنلۇن جيايۋان شاعىن اۋماعىنا كىرگەنىمىزدە، قومىزدىڭ كۇمبىرلى اۋەنى قۇلاعىمىزعا شالىندى، ون نەشە قارت شاعىن اۋماقتاعى الاڭقىعا ورنالاسقان سامالدىقتا قورالانا وتىرىپ، مۋزيكا تىڭداپ، شۇيىركەلەسىپ وتىر ەكەن.

  «مەن بيىل 81 جاسقا كەلدىم، بۇرىن تاقىر تاۋدىڭ قويناۋىنداعى تاس ۇيدەن كوشىپ شىعىپ، اۋدان قالاشىعىنداعى قابات ۇيگە قونىس جاڭالايمىن دەپ مۇلدە ويلاماعانمىن!» − دەيدى شينجياڭ ۇيعۇر اۆتونوميالى رايونى اقتاۋ اۋدانى چارلۇڭ اۋىلى مازار ءوزى قىستاعىنىڭ تۇرعىنى مامەتيمين مامەتنۇر.

  اقتاۋ اۋدانى وتانىمىزدىڭ باتىس بولەگىندەگى شەكارا وڭىرگە ورنالاسقان، پامير ۇستىرتىنىڭ شىعىس بوكتەرىن جاستانىپ، تارىم ويپاتىنىڭ باتىس جيەگىنە قاراي كوسىلىپ جاتقان اۋداننىڭ %96 جەرى ءۇستىرتتى، سۋىق ءوڭىر ەسەپتەلەدى، تەڭىز دەڭگەيىنەن ورتا ەسەپپەن 4670 مەتر بيىكتىكتە، شەكارا سىزىعىنىڭ ۇزىندىعى 315.2 كيلومەتر بولىپ، مەملەكەت دارەجەلى كەدەي اۋدان.

  «كەدەيلەردى دالمە – ءدال سۇيەمەلدەۋ، كەدەيلىكتەن دالمە – ءدال ارىلتۋ نەگىزگى باعدارىندا تاباندى بولىپ، شارالاردى تياناقتاندىرۋدى مىقتى ۇستاۋ − ءبىزدىڭ كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋدا ناتيجەگە قول جەتكىزۋىمىزدىڭ تەتىگى، وتە – موتە، كەدەيلەردى كوشىرىپ سۇيەمەلدەۋ ارقىلى ءار ۇلت ديقاندارى مەن مالشىلارى كەدەيلىكتەن ارىلىپ، جاڭاشا تۇرمىس وتكىزدى»، − دەيدى اقتاۋ اۋداندىق پارتكومنىڭ شۋجيى ليۋ جيانشىڭ.

  بۇرىنعى تۇرمىسى جايلى اڭگىمەلەگەندە، 70 جاستاعى تۇرعان ايدانىڭ جانارى جاسقا تولدى. ول چارلۇڭ اۋىلى بالدالىڭ ءوزى قىستاعىنىڭ تۇرعىنى. قونىس جاڭالاۋدىڭ الدىندا، ول سۋىق ءارى سىز تاس ۇيدە تۇراتىن، سۋدى وزەن توسپاسىنان الىپ كەلەتىن، تاۋ جولى ويلى – شۇڭقىرلى بولاتىن. قىستاق اۋدان ورتالىعىنان 360 كيلومەتر جەردە بولاتىن، ءبىر ءۇيلى جاننىڭ تۇراقتى كىرىسى جوق، بۇكىلدەي مال باعۋعا سۇيەنىپ تۇرمىس كەشىرەتىن.

  «2017 – جىلدىڭ سوڭىندا، كەدەيلەردى سىرت جەرگە كوشىرىپ سۇيەمەلدەۋ باستالدى. كوشىرىپ اپاراتىن ورىننىڭ قاتىناسى قولايلى، نەگىزدىك قۇرىلعىلارى تولىق، كاسىپ سالاسى كەمەلدەنگەن، كوپتەگەن كەدەي جۇرتشىلىق كوشىپ بارۋدى ارماندايتىن ورىن بولاتىن»، − دەيدى چارلۇڭ اۋىلدىق پارتكومنىڭ شۋجيى حوۋ جىنچي تىلشىگە، − «2019 – جىلى اۋىلىمىز كوشىرىپ سۇيەمەلدەنەتىن وتباسىلاردى كۇنلۇن جيايۋان شاعىن اۋماعىنا تولىق كوشىرىپ بولدى».

  كۇنلۇن جيايۋان شاعىن اۋماعىنىڭ كولەمى 138 مىڭ شاشى مەتر، اۋدان قالاشىعىنان 10 كيلومەتر قاشىقتىقتا. تۇرعىن ۇيلەردىڭ لاس سۋ ىعىستىرۋ، توكپەن قامداۋ، تابيعي گاز، جول، جىلۋمەن قامداۋ قاتارلى نەگىزدىك قۇرىلعىلارى تولىق، شاعىن اۋماقتا بالالار باقشاسى، باستاۋىش مەكتەپ، ەمحانا، الەۋمەتتىك قيمىل بولمەسى، قولايلى ساقشى قىزمەتى پۋنكتى قاتارلىلار دا بار، بۇل اقتاۋ اۋدانىنداعى سۇيەمەلدەنەتىن كەدەيلەردى ورنالاستىراتىن ەڭ ءىرى تۇيىندەردىڭ ءبىرى. قازىر مۇندا 1656 وتباسىنداعى 6593 ادام ورنالاسىپ بولعان.

  كوشىپ كەلگەن وتباسىلاردىڭ كوبى تاۋدان ويعا تۇسكەن سوڭ قۇرىلعىلى اۋىل شارۋاشىلىعىمەن شۇعىلداندى، كوشىپ كەلگەن ءار وتباسىعا ءبىر پارنيك ۇلەستىرىلدى. تۇرعان ايدا پارنيكتەن تاعى بىرەۋىن مايعا الدى. ەكى پارنيكتەن بىلتىر 30 مىڭ يۋان كىرىس كىرگىزدى، ول كەدەيلىكتەن ارىلۋدان سىرت، اۋقاتتانۋ ۇلگىسى بولىپ، اۋدان جاعىنان ماراپاتتالدى. قازىر اقتاۋ اۋدانىندا 1703 پارنيك، 488 كوكونىستىق كۇمبەزشە شاتىر، كوكونىستى شاتىرسىز اشىق وندىرەتىن 5366 مۋلىق اتىزى بار. كوكونستىق پارنيكتىڭ اربىرىنەن ورتا ەسەپپەن 15 مىڭ يۋان اينالاسىندا، كۇمبەزشە شاتىردىڭ اربىرىنەن ورتا ەسەپپەن 6000 يۋان اينالاسىندا كىرىس كىرگىزدى.

  سىرت جەرگە كوشىىرىلگەن قىستاق تۇرعىندارى بۇرىنعى باققان مالدارىن «شوعىرلى تۇردە بىرلەسىپ باعۋ» فورماسىمەن باعاتىن بولىپ، ارناۋلى باقتاشى الدى. چارلۇڭ اۋىلىنداعى 162 بىرلەسكەن باقتاشى بۇكىل اۋىلداعى 847 وتباسىنىڭ 12 مىڭ سيىرىن، 19 مىڭ تۇياق قويىن باعۋدى مىندەتىنە الدى. وسىلايشا، باسقا ادامدار ۋاقىتتارىن ارناۋلى تۇردە قۇرىلعىلى اۋىل شارۋاشىلىعىمەن شۇعىلدانۋعا نەمەسە سىرتقا شىعىپ جۇمىس ىستەۋگە جۇمساي الاتىن بولدى. «قارا تاۋدىڭ قويناۋىنان كوشىپ شىققان سوڭ، اۋقاتتانۋدىڭ داڭعىل جولى بارعان سايىن كەڭەيە ءتۇستى!» − دەيدى تۇرعان ايدا.

  كەلۋ قاينارى: حالىق تورابى
جاۋاپتى رەداكتورى : نۇرعيسا قۇرمانجان ۇلى
وقىرمان نازارىنا
نازار سالا كەتەرسىز
 
  بۇل حابارعا باعاڭىز
  • 1. جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ قاتىستى زاڭ-ەرەجەلەرىنە بويسىنىپ، توراپتا ءمورالدى بولىڭىز، ءسىزدىڭ ارەكەتىڭىز سەبەبىنەن تىكەلەي نەمەسە جانامالاي تۋىنداعان زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىكتى ءوزىڭىز ارقالايسىز.
    2. قالام اتىڭىز بەن جازعان لەبىزىڭىزدى باسقارۋدىڭ بارلىق ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان.
    3. حالىق تورابىنىڭ ءسىزدىڭ حالىق تورابىنىڭ لەبىز جازۋ بەتىنە جازعان لەبىزىڭىزدى توراپ ىشىندە كوشىرۋ نەمەسە لەبىزىڭىزدەن سيتات كەلتىرۋ ۇقىعى بار.
    4. ەگەر باسقارۋ جاعىنا پىكىرىڭىز بولسا، لەبىز جازۋ بەتىنىڭ باسقارۋشىسىنا نەمەسە حالىق گازەتى مەكەمەسىنىڭ توراپ ورتالىعىنا اڭىس ەتىڭىز.
  • ورتالىق
  • ەل ءىشى
  • شينجياڭ
  • حالىقارا

سۋرەتتى حابار