- ورتالىق
- ەل ءىشى
- شينجياڭ
- حالىقارا
مادەنيەت
ارناۋلى تاقىرىپ
كۋبانىڭ رەفورماسى
2013.01.06 14:15 كەلۋ قاينارى : شينجياڭ حالىق راديو ستانسياسى تورابى
حاۆانانىڭ كوشەلەرىن ارالاساڭىز، كەيبىر جەرلەر ءبىر جىلدىڭ الدىنداعىعا مۇلدە ۇقسامايتىندىعىن بايقايسىز، اۋىل شارۋاشىلىق ساۋدا بازارىندا ونىمدەر اناعۇرلىم مولايعان، باعاسى ەكى ەسە ارتقانمەن، قالاداعى حالىق باسقارۋىنداعى اسحانالار كوبەيىپ، ءوز كۇشىنە سۇيەنىپ زياندى پايداعا اينالدىرعان كوفەحانالار تاعام تۇرلەرىن مولايتۋ جانە اشەكەيلەۋ ارقىلى باسەكەلەسكەن. كوپتەگەن ءۇيدىڭ سىرتىنا «ساتىلادى» دەگەن تاقتا ىلىنگەن، كەيبىرەۋلەر جۇگىن بۋىپ-ءتۇيىپ، جاڭا كوشپەندىلەر زاڭىنىڭ كۇشكە يە بولۋىن اسىعا كۇتكەن. كەيبىرەۋلەردىڭ قالتاسى قامپايسا، كەيبىرەۋلەردىڭ كەم-كەتىگى بارعان سايىن كوبەيگەندەي سەزىلدى. مۇنداي پارىق كۋبادا بارعان سايىن كورنەكتى بولا باستادى.
كۋبانىڭ كەزەكتەگى ەكونوميكا رەفورماسىن ۇكىمەت «ۇلگىگە وزگەرىس جاساۋ» دەپ اتادى، ونىڭ ماقساتى ـــ ءوز ەلىنىڭ ءوندىرىسىن جەبەۋ ارقىلى يمپورتتى ازايتۋ، الايدا سونىمەن بىرگە ۇكىمەتتىڭ تىزگىندەۋىن جانە شوعىرلى جوسپارىن ساقتاپ قالۋ بولىپ تابىلادى.
مۇنىڭ ىشىندە ەڭ زور ىلگەرلەۋشىلىك ديقانداردىڭ بوس تۇرعان جەردى كوتەرمەگە الۋىنا رۋحسات ەتۋىن قامتىعان جەكەلەردىڭ تيجارات كولەمى مەن مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاسىپورىنداردى سەلبەسۋ كوپەراتيۆىنە اينالدىرۋ سياقتىلار بولدى.
الايدا قازىر، كۋبانىڭ بىرنەشە ءىرى مىندەتتى ورىنداۋى كەرەك بولىپ وتىر، بۇلار اقشانىڭ «قوس ارنالى ءتۇزىمىن» كۇشىنەن قالدىرۋ، ۇلەس بويىنشا بەرۋ ءتۇزىمىن اياقتاتۋ جانە كىرىستى جوعارىلاتۋ. كۋبادا قازىر ايلىق ەڭبەكاقى ورتا ەسەپپەن 15 ەۆرو، بۇل نەگىزگى تۇرمىس قاجەتىن قاناعاتتاندىرا المايدى.
وسى سەبەپتى، باردام تۇرمىس كەشىرۋ ءۇشىن، كۋباداعى قىرۋار ەڭبەكشى حالىق جاڭادان كوركەيگەن كاسىپكە ات سالىستى، مۇنىڭ ىشىندە ساياحاتپەن قاتىستى كوپتەگەن سالا زاڭسىز ەسەپتەلەدى.
راۋل كاسترو ۇكىمەتىنىڭ ەڭ باتىل شاراسىنىڭ ءبىرى 10 نەشە جىل اتقارىلعان ءۇي-مۇلىك ساتۋعا تيىم سالۋ بۇيرىعىن كۇشىنەن قالدىرعاندىعى بولدى. بۇل شارا شىنىندا ءدۇمپۋ تۋدىرىپ، ءۇيدى ورايدان پايدالانىپ، جوعارى باعامەن قايتارىپ الىستى جانە ءارقايسى قالا ءۇيدى ساتىپ الۋ قۋاتى بويىنشا تاۋار ءۇيدى قايتادان بولىسكە سالدى. اتا-باباسىنان بەرى ءبىر ۇيدە تۇرمىس كەشىرىپ كەلگەن بىرنەشە ۇرپاق كۋبالىقتار جونىنەن الىپ ايتقاندا، بۇل ناعىز جاڭالىق بولدى. الايدا، ءۇيدى ساتىپ الۋشى نە وتباسىنداعىلاردىڭ شەتەلدەن جىبەرگەن شەتەل اقشاسىمەن، نە جەكە تيجارات ىستەپ تاپقان اقشاسىمەن نەمەسە مەملەكەت مەنشىگىندەگى مال-مۇلكىن وتكەرمەلەۋ ارقىلى الۋ كەرەك بولدى. كۋبادا زاڭسىز كاسىپتەر ءالى دە ءومىر سۇرۋدە، ءارى بارعان سايىن كۇردەلىلەسۋدە.
بىرنەشە كۇننىڭ الدىندا، كۋبانىڭ قازىنالىق باقىلاۋ جانە باقىلاۋ-باسقارۋ مينيسترى گراديس بەحرانو، قازىنالىق باقىلاۋدى قابىلداعان كاسىپورىننىڭ %72 ىندە كەمشىلىك بارلىعىن نەمەسە تولىمسىز ەكەندىگىن، مۇنىڭ سەبەبىنىڭ باسقارۋ جۇيەسىنىڭ كەمەلدى ەمەس ەكەندىگىنەن بولعاندىعىن جاريالاعان. راۋل الدىڭعىلاردان جالعاسىپ كەلە جاتقان سانى قوماقتى اكىمشىلىك تاراۋدى ىقشامداپ، كەيبىرەۋىن بىرىكتىرسە، كەيبىرەۋىن كۇشىنەن قالدىردى. قاماۋداعى نەمەسە تەكسەرۋدى قابىلداعان مەملەكەت قىزمەتكەرلەرى ءبىر ءجايلى ەتۋدى كۇتۋدە.
كىسىنى ۇرەيلەندىرەتىنى شتات ىقشامداۋ مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاسىپورىنداردىڭ 500 مىڭ دا ءبىر ميلليون 300 مىڭ قىزمەتكەرىنە سايىپ، بىرنەشە ۇكىمەت، كاسىپورىن جانە ءوندىرىس تاراۋلارى قىزمەتتى اقساتتى نەمەسە توقتاتتى. كەيبىرەۋلەر قىزمەتىنەن ايرىلماعانىنا بولا قۋاندى، الايدا قىزمەتكەرلەردىڭ كوبەيۋى مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاسىپورىنداردىڭ ونىمدىلىگىن بارىنشا تومەندەتتى. بۇل ءارى-ءسارى بولعان، بولاشاعى بۇلىڭعىر راۋل رەفورماسىنداعى ەڭ انىق مىسال بولدى. بۇل رەفورما قولداۋشىلار مەن حالىقتىڭ نارازىلىعىن قوزعاۋدان الاڭداۋشىلار اراسىندا اينالسوقتادى.
كەيبىرەۋلەر مۇنداي «ەكىدە العا باسىپ، بىردە شەگىنگەن» بەتالىستىڭ تامىرى كۋبانىڭ بيلىك ساتىسىنداعىلاردىڭ قايشىلىعى مەن الاۋىزدىعىنان بولدى، ــ دەپ قارادى. ەڭ مايتالمان رەفورماشىلار مەن كەرباقپاشىلار اراسىنداعى ەگەسكە كوپتەگەن بۇقارا جورامال جاسادى، ءتىپتى باسقالار بۇعان جان-جاقتىلى تالداۋ جاسادى.
كاپيتالدىڭ توپتالۋىن تەجەۋ رەفورمانىڭ تاعى ءبىر وزەگى سانالدى، بۇعان 5 ادامنان جوعارى قىزمەتكەر قوسىنىن جالداپ ىستەتۋگە شابىتاندىرماۋ، جەكەلەر باسقارۋىنداعى كاسىپتەن كوپ باجى الۋ، جەكەنىڭ بىردەن ارتىق ءۇي الۋىنا تيىم سالۋ قامتىلادى. كۋبا ۇكىمەتىنىڭ ەڭ زور الاڭى ەكونوميكا رەفورماسىنان ساياسي رەفورمانى اتقارۋدى تالاپ ەتەتىن قوعامدىق ساتىنىڭ تۋىلۋى. بىلايشا ايتقاندا، كوپتەگەن ادام مەملەكەتكە يەك سۇيەۋدەن قۇتىلادى، زات جانە اقشا جاقتا دەربەستەنگەننەن كەيىن، الەۋمەتتىك سالادا دەربەس بولۋدى تالاپ ەتۋدىڭ الدىن الۋعا بولمايدى، كىسىلىك ۇقىققا قۇرمەت ەتۋ ءۇنى دە وسىعان سايكەس كوتەرىلەدى.
قازىرگى وزگەرىس جەكەشە تيجارات كولەمىن كەڭەيتۋگە جانە بۇكىل ەلدىڭ ءوندىرىسىن كەمەلدەندىرۋگە قاراي دامىسا دا، كۋبانىڭ ماكرولىق شارۋاشىلىق كورسەتكىشىندە كورنەكتى وزگەرىس بولمادى. كۋبا حالقىنىڭ تۇرمىس دەڭگەيى دە ونشا جوعارىلامادى. راۋل رەفورماسىنىڭ جەتەرسىز جەرلەرىن ءارقانداي ساندى مالىمەتكە تالداۋ جاساۋدان گورى جۇرتتىڭازىق-تۇلىگى مەن قالتاسىنىڭ قانشالىقتى قالىڭدىعى تۇسىندىرە الادى. نەگىزگى تاۋارلاردىڭ كەمشىلدىگى، شەكتەن تىس جوعارى باعا جانە اۋىل-قىستاق پەن قالانىڭ بىركەلكىسىزدىگىنىڭ كۇشەيۋى جەڭىستىڭ بۋىنا ماسايراۋشىلىققا اۋىر سوققى بولىپ ءتيدى. بۇدان سىرت، ارعى تەگى افىريكالىقتاردىڭ كەدەيلەسۋى بارعان سايىن اۋىرلاستى، ولاردىڭ ساياحات كاسىبى مەن كاسىپتەنۋگە ارالاسۋ ۇقىعى شەكتەمەگە ۇشىرادى. ساياسي ۇندەۋ بۇل كۇندە كۋباداعى قوعامدىق پارىقتى بۇركەمەلەي الماي وتىر.
جاۋاپتى رەداكتورى : نۇرعيسا قۇرمانجان ۇلى
- 1.
جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ قاتىستى زاڭ-ەرەجەلەرىنە بويسىنىپ، توراپتا ءمورالدى بولىڭىز، ءسىزدىڭ ارەكەتىڭىز سەبەبىنەن تىكەلەي نەمەسە جانامالاي تۋىنداعان زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىكتى ءوزىڭىز ارقالايسىز.
2.
قالام اتىڭىز بەن جازعان لەبىزىڭىزدى باسقارۋدىڭ بارلىق ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان.
3. حالىق تورابىنىڭ ءسىزدىڭ حالىق تورابىنىڭ لەبىز جازۋ بەتىنە جازعان لەبىزىڭىزدى توراپ ىشىندە كوشىرۋ نەمەسە لەبىزىڭىزدەن سيتات كەلتىرۋ ۇقىعى بار.
4.
ەگەر باسقارۋ جاعىنا پىكىرىڭىز بولسا، لەبىز جازۋ بەتىنىڭ باسقارۋشىسىنا نەمەسە حالىق گازەتى مەكەمەسىنىڭ توراپ ورتالىعىنا اڭىس ەتىڭىز.
تەلەفون: 67 /65368365-010 حات ساندىعى: kazakh@peopledaily.com.cn
بۇل بەتتىڭ مەنشىك ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان، كەلىسىمنەن وتپەگەندە كوشىرىپ پايدالانۋعا بولمايدى
Copyright © 1997-2012 by www.people.com.cn. all rights reserved