- ورتالىق
- ەل ءىشى
- شينجياڭ
- حالىقارا
مادەنيەت
ارناۋلى تاقىرىپ
ناتو مەن رەسەيدىڭ قاتىناسى توقىراۋعا تاپ بولدى ما
2014.04.11 13:14 كەلۋ قاينارى : ءتاڭىرتاۋ تورابى
1 - ساۋىردە بەلگيانىڭ برۋسسەل قالاسىندا وتكەن ناتوعا مۇشە ەلدەردىڭ سىرتقى ىستەر مينيسترلەر ماجىلىسىندە ناتو مەن ماجىلىسكە قاتىناسقان ۋكراينا بىرىككەن مالىمدەمە جاريالاپ، ناتونىڭ رەسەيمەن اراداعى ازاماتتىق جانە اسكەري جاقتارداعى ءتۇرلى سەلبەستىكتى ۋاقىتشا توقتاتۋدى ۇيعارۋ ارقىلى رەسەيدىڭ «قىرىمدى جالماپ العانىنا» قارسى تۇراتىندىعىن ءبىلدىردى. ناتو وسى ارقىلى ۋكراينانىڭ كوڭىلىن اۋلاپ، ونى «باتىسقا» جەدەل ەلىكتىرۋ، سونداي - اق رەسەي قاتەرىن اسىرەلەۋ ارقىلى ءوزىنىڭ شىعىس ەۆروپاداعى اسكەري ىستەر ورنالاستىرۋىن كۇشەيتۋ ماقساتىنا جەتپەك نيەتتە. سونىمەن ناتو مەن رەسەيدىڭ قاتىناسى 2008 - جىلعى رەسەي - گرۋزيا قاقتىعىسىنان بەرگى ەڭ ۋشىققان كۇيگە ءتۇستى. الايدا ساراپشىلار: «تاراپتار الىسقانمەن سوعىسپاۋ قامىندا وتىر، قىرعي قاباقتىق كۇيگە قايتا ورالۋى قيىنداۋ» دەپ قارادى.
ناتو شىعىس ەۆروپاداعى اسكەري كۇشىن نىعايتىپ، ۋكراينامەن سەلبەستىك سەرپىنىن ارتتىرا ءتۇستى
راسمۋسسەن: رەسەيدىڭ جۋىرداعى ۋكراينا داعدارىسىنداعى ارەكەتى ەۆروپانىڭ حاۋىپسىزدىگىنە اۋىر قاتەر ءتوندىردى، ناتو رەسەيدىڭ رەسەي - ۋكراينا شەكاراسىنا قول تۇرعىزعانىنان الاڭدايدى، - دەدى. وسىنىڭ الدىندا ناتونىڭ ەڭ جوعارى دارەجەلى اسكەري ءمانساپتىسى برۋدلوۆ: قازىر رەسەيدىڭ رەسەي - ۋكراينا شەكاراسىنداعى 40 مىڭ ادامدىق قوسىنى بار - جوعى 3 تە 5 كۇندە تۇتاس ۋكراينا تەرريتورياسىنا ەندەپ كىرە الادى، - دەگەن ەدى.
قىرىمنىڭ رەسەيگە قوسىلۋى شىعىس ەۆروپا مەن سولتۇستىك ەۆروپاداعى ءىشىنارا ەلدەردى الاڭداتتى. ليتۆا مەن پولشا مەملەكەت قورعانىسى مەجە ەسەبىن جانە ناتونىڭ اسكەري كۇشىن مولايتۋ تالابىن قويسا، شۆەتسيا مەن فينلانديا بەيتاراپتىقتان كەشىپ، ناتوعا مۇشە بولۋدى اقىلداسا باستادى. ناتوعا مۇشە ەلدەردىڭ بۇل جولعى سىرتقى ىستەر مينيسترلەر ماجىلىسىنە قاتىناسۋشىلار شىعىس ەۆروپادا مانەۆر وتكىزۋ، شىعىس ەۆروپا ەلدەرىنە اسكەري قارۋ - جاراق ساتىپ بەرۋدى مولايتۋ جانە ماڭگىلىك اسكەري بازا قۇرۋ سياقتىلاردى قامتىعان ناقتى شارا تابۋدى تالاپ ەتتى. ۇعىسۋعا قاراعاندا، قاتىستى شارالار ەڭ تەز بولعاندا نەشە اپتانىڭ ىشىندە العا قويىلاتىن كورىنەدى.
ءىس جۇزىندە، ا ق ش ءوزىنىڭ شىعىس ەۆروپاداعى اسكەري كۇشىن ەلەۋسىز كۇشەيتۋگە كىرىسىپ كەتتى، پولشا مەن ليتۆاعا 18 سوعىس ۇشاعىن ورنالاستىردى، ءبىر قۋعىنداۋشى كەمەنىڭ قارا تەڭىزدەگى شارلاۋ مەرزىمىن ۇزارتتى، بالتىق تەڭىزىنە 6 سوعىس ۇشاعىن جىبەرىپ شارلاۋ جۇرگىزدى. مۇنان سىرت، ا ق ش ۋكراينانى ءبىر ميلليارد دوللار قارىز كەپىلىمەن قامداۋعا جانە 150 ميلليون دوللار كومەك بەرۋگە ۋادە بەردى. ۋكراينا دا ناتومەن اراداعى سەلبەستىك تەبىنىن ارتتىرىپ، ناتومەن ءوزارا اسكەري ىستەر تەحنيكاسى سەلبەستىگىن كۇشەيتۋمەن بىرگە، زاڭ شىعارىپ 2500 ناتو اسكەرىنىڭ بيىل ۋكراينادا وتەتىن 8 رەتكى بىرىككەن مانەۆرگە قاتىناسۋىنا رۇقسات ەتتى. ال تەرريتوريا داۋ - شارىنىڭ اسەرىنەن رەسەيمەن قاتىناسى ۇزاقتان بەرى جاقسى بولماي كەلگەن گرۋزيا ناتوعا مۇشە بولۋعا سايلانىپ، 2 - ساۋىردە پولشادان قايتالاي «قولداۋ» تاپتى.
رەسەيدىڭ سىرتقى ىستەر مينيسترلىگى جۋىردا مالىمدەمە جاريالاپ ناتونىڭ ارەكەتتەرىنە وكىنىش بىلدىرەتىندىگىن ايتىپ: بۇل «قىرعي قاباق سوعىسىنىڭ» كونە سۇردەگىنە تۇسكەندىك، ەكى جاقتى قاتىناسقا كەسىرىن تيگىزۋمەن بىرگە، ۋكراينا داعدارىسىنىڭ شەشىم تابۋىنا دا سەپتىگى تيمەيدى، - دەدى.
رەسەي مەن ناتو قىرعي قاباقتىق سوعىس كۇيىنە وتكەن جوق، قازىرگى جاعداي ۇزاققا سوزىلماۋى مۇمكىن
رەسەيدىڭ حالىقارالىق ستراتيكتەرى: «ناتونىڭ رەسەي ۋكرايناعا <سۇعاناقتىق جاساماقشى> دەگەنى وزگەلەردى ۇرەيلەندىرگەننەن باسقا تۇك تە ەمەس» دەپ قارايدى. رەسەيدىڭ اسكەري ىستەر عىلىم اكادەمياسىنىڭ اكادەميگى پەتروۆسكي تىلشىگە سۇحپات بەرگەندە بىلاي دەدى: رەسەيدىڭ ستراتەگيالىق «الدىڭعى قامالى» بولعان قىرىمدى باتىس ەلدەرىنىڭ مەڭگەرۋىنە رەسەي ءتوزىپ تۇرا المايدى. قازىر رەسەي ا ق ش - پەن اراداعى بەلدەسۋدە ىرىقتى ورىندا تۇر، قازىرگى جاعدايعا ءبىرشاما «قاناعات ەتەدى»، ۋكراينانىڭ وزگە تەرريتوريالارىنا «سۇعىن قادامايدى». ناتونىڭ «شىعىسقا ىرگە كەڭەيتەمىز» دەپ سەس كورسەتكەنىمەن قازىر ۋكراينانى مۇشەلىككە قابىلداۋ دارەجەسىنە جەتە قويعان جوق. گەرمانيانىڭ مەملەكەت قورعانىس مينيسترى ۆون دەر لەين جۋىردا اشىقتان اشىق: ۋكراينا ناتوعا مۇشە بولۋدىڭ نەگىزدىك تالاپتارىنا ۇيلەسپەيدى، - دەدى.
ساراپشىلار: «رەسەي مەن ناتو قىرعي قاباقتىق سوعىس كۇيىنە وتكەن جوق، بۇل جولعى كىربەڭدىك ۇزاققا سوزىلماۋى مۇمكىن» دەپ قارايدى.
ەڭ اۋەلى، ەكى جاقتى قاتىناس «ءۇزىلۋ» بارىسىندا «ۇلاستى». ناتو رەسەيمەن ارداعى قالىپتى سەلبەستىكتى ۋاقىتشا توقتاتقاندىعىن جاريالاۋمەن بىرگە، ناتو مەن رەسەيدىڭ القالار كەڭەسىنىڭ ەلشى دارەجەلىدەن جوعارى كەزدەسۋىن ۇزگەن جوق. ءىشىنارا ءوزارا تيىمدىلىك جاساۋ نىساندارى، ايتالىق، زاھارلاۋىشتاردى تەكسەرۋشىلەردى تاربيەلەۋ سياقتى جاقتارداعى سەلبەستىك ساقتالىپ قالۋى ىقتيمال. مۇنداي «ۇلاسۋدىڭ» ءتۇبىرلى قوزعاۋشى كۇشى «بىردەي ۇتىلۋدىڭ» بوداۋى تىم زور بولۋىندا.
ەندى ءبىرى، ا ق ش باستاعان باتىس ەلدەرىندە رەسەيگە توتەپ بەرەرلىك «ۇتىمدى ءتاسىل» كەمشىل. رەسەي عىلىم اكادەمياسى ەۆروپانى زەرتتەۋ ورنىنىڭ زەرتتەرمەنى گۋشەۆ تىلشىگە بىلاي دەدى: مۇنىڭ باستى بەينەلەرى مىناداي 3 ءتۇرلى جاقتا كورنەكتىلەنەدى − اسكەري ىستەردە رەسەي مەن ا ق ش «قىرعىنداعىش قارۋلاردى جويۋعا ءوزارا كەپىلدىك ەتەدى»؛ سىرتقى ىستەر جاعىندا رەسەي ب م ۇ - نىڭ حاۋىپسىزدىك القالار كەڭەسىنىڭ تۇراقتى مۇشەسى، كوپتەگەن حالىقارالىق ۇيىمداردا ماڭىزدى رول اتقارادى؛ ەكونوميكالىق جاقتا ا ق ش پەن رەسەيدىڭ ساۋدا سوماسى 30 ميلليارد دوللار، مۇنان سىرت، ال ەۆروپا وداعىنا مۇشە ەلدەر رەسەيدىڭ مۇنايى مەن تابيعي گازىنا بەلگىلى دارەجەدە يەك سۇيەيدى.
قورىتا كەلگەندە، رەسەيمەن قاتىناستا ناتودا جوعارىدا ايتىلعانداي السىزدىكتەر بولعاندىقتان ەگەر ا ق ش رەسەيدى ەكونوميكالىق جاقتان جازالايتىن بولسا ەۆروپا وداعىنا زيان جەتەدى، ونىڭ ۇستىنە ناتونىڭ تىكەلەي اسكەري ارەكەت قولدانىپ ۋكرايناعا قولداۋ كورسەتۋ مۇمكىندىگى جوق دەرلىك. رەسەي ماماندارى «ناتو مەن رەسەي ءسال ءيىلىپ، ايقاستىڭ كۇشەمەلىلىگىن بىرتىندەپ باسەيتىپ، ەڭ سوڭىندا العاشقى دەڭگەيگە ورالعانى ءجون» دەپ قارايدى. وسىنىڭ الدىندا 2008 - جىلى رەسەي مەن گرۋزيا اراسىندا سوعىس تۋىلعاننان كەيىن ناتو رەسەيمەن اراداعى سەلبەستىگىن «ۇزگەن» بولاتىن، ءبىراق 3 ايدان كەيىن رەسەيمەن ارا قالىپتى بارىس - كەلىسىن ىرىقتى تۇردە قالپىنا كەلتىرگەن - دى.(حالىق گازەتىنىڭ 7 - ساۋىردە ماسكەۋدەن، برۋسسەلدەن بەرگەن حابارى) «شينجياڭ گازەتى»
جاۋاپتى رەداكتورى : نۇرعيسا قۇرمانجان ۇلى
وقىرمان نازارىنا
نازار سالا كەتەرسىز
- 1.
جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ قاتىستى زاڭ-ەرەجەلەرىنە بويسىنىپ، توراپتا ءمورالدى بولىڭىز، ءسىزدىڭ ارەكەتىڭىز سەبەبىنەن تىكەلەي نەمەسە جانامالاي تۋىنداعان زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىكتى ءوزىڭىز ارقالايسىز.
2.
قالام اتىڭىز بەن جازعان لەبىزىڭىزدى باسقارۋدىڭ بارلىق ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان.
3. حالىق تورابىنىڭ ءسىزدىڭ حالىق تورابىنىڭ لەبىز جازۋ بەتىنە جازعان لەبىزىڭىزدى توراپ ىشىندە كوشىرۋ نەمەسە لەبىزىڭىزدەن سيتات كەلتىرۋ ۇقىعى بار.
4.
ەگەر باسقارۋ جاعىنا پىكىرىڭىز بولسا، لەبىز جازۋ بەتىنىڭ باسقارۋشىسىنا نەمەسە حالىق گازەتى مەكەمەسىنىڭ توراپ ورتالىعىنا اڭىس ەتىڭىز.
تەلەفون: 67 /65368365-010 حات ساندىعى: kazakh@peopledaily.com.cn
بۇل بەتتىڭ مەنشىك ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان، كەلىسىمنەن وتپەگەندە كوشىرىپ پايدالانۋعا بولمايدى
Copyright © 1997-2012 by www.people.com.cn. all rights reserved
جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى 
بۇل حابارعا باعاڭىز
لەبىز جازۋ
