- ورتالىق
- ەل ءىشى
- شينجياڭ
- حالىقارا
مادەنيەت
ارناۋلى تاقىرىپ
قارتايعاندا قورا - جايعا سۇيەنىپ جان باعۋ جونىندەگى سەنىم قانشالىق؟ (ساياساتتىق تۇسىنىك)
ءتىلشىمىز چۇي جىحان
2014.03.26 13:58 كەلۋ قاينارى : حالىق تورابى
ءۇي باعاسى، عۇمىر، زاڭ، ساياسات، الۋان ءتۇرلى حاۋىپ – قاتەر، قامسىزداندىرۋ سەرىكتىگى بۇل ماسەلەلەردى قالاي شەشەدى؟
«قارتايعاندا قورا - جايعا سۇيەنىپ جان باعۋ» دەگەنىمىز «قارتتاردىڭ زەينەتكەرلىك قامسىزداندىرۋدا قورا - جايىن كەپىلگە بەرۋىن»، بىلايشا ايتقاندا ءۇي - جايىن كەپىلگە بەرۋ مەن ءومىر بويى زەينەتاقى الۋ ءوزارا ۇشتاستىرىلعان جاسامپازدىق ۇلگىسىندەگى ساۋدا زەينەتكەرلىك قامسىزداندىرۋ كاسىبىن مەڭزەيدى، مۇندى مال – مۇلىك ۇقىعى بۇكىلدەي وزىنە تاۋەلدى ءۇي - جايى بار قارتتار ءۇي - جايىن قامىسزداندىرۋ سەرىكتىگىنە كەپىلگە بەرىپ، ءۇي - جايىنىڭ قونىستانۋ ۇقىعىنان جالعاستى يگىلىكتەنەدى ءارى كەلىسىمدەگى شارت بويىنشا بۇل دۇنيەدەن وتكەنگە دەيىن زەينەتاقى الادى؛ ول ادام دۇنيە سالعاننان كەيىن، قامسىزداندىرۋ سەرىكتىگى كەپىلگە بەرىلگەن ءۇيدى ءبىرجاقتىلى ەتۋ ۇقىعىنا يە بولادى دا، ودان تۇسكەن پايدانى زەينەتكەرلىك قامسىزداندىرۋىنا قاتىستى قاراجاتتاردى تولەۋگە الدىمەن جۇمساۋ ۇقىعىنان يە بولادى.
«ۇزاق عۇمىر قامسىزداندىرۋىنا ءسال قاراۋعا بولمايدى»، ـــ دەيدى نانكاي ۋنيۆەرسيتەتى حاۋىپ – قاتەردى باسقارۋ جانە قامسىزداندىرۋ فاكۋلتەتىندەگى جۋ ميڭلاي پروفەسسور، ەمدەۋ تاسىلدەرىنىڭ دامۋىنا بايلانىستى ادامزاتتىڭ ورتاشا عۇمىرى ۇزدىكسىز ۇزارادى، بۇل عۇمىرلىق قامسىزداندىرۋ ونىمدەرىنىڭ باعاسى جونىنەن زور ىقپال تۋدىرادى. «شەتەلدەردىڭ كەمەلدەنگەن بازارى ۇزاق عۇمىر زايومىن تاراتۋ سياقتى تۋىندامالى ونىمدەرگە سۇيەنىپ وسى جاعىنداعى قاتەردى الاستادى، ال ەل ىشىندە ۇزاق عۇمىر كورۋ جاعىندا حاۋىپ – قاتەردەن ساقتانۋدا بۇرىنعىداي ءبىرشاما جوعارى باعا قويۋ شاراسى قولدانىلىپ وتىر. ەگەر وسى ءتاسىلدى قارتايعاندا ءۇي - جايعا سۇيەنىپ جان باعۋ ۇلگىسىندە دە قولدانساق، بۇل قامسىزداندىرۋعا قاتىناسۋشىنىڭ قامسىزداندىرۋ سەرىكتىگىنىڭ حاۋىپ – قاتەرىن الاستاۋىنا كومەك قولىن سوزعاندىعىنان دەرەك بەرەدى، بۇل بارىپ تۇرعان تەڭسىزدىك. بۇقارا باسپاناسىن بارلىعىنان ماڭىزدى كورەدى، ەگەر قامسىزداندىرۋ سەرىكتىگىنىڭ قويعان باعاسى تىم تومەن بولسا، مۇنىڭ بازارى بولمايتىنى داۋسىز.
بۇدان باسقا زاڭ جاعىندا دا قاتەر بار. «قارتايعاندا ءۇي – جايعا سۇيەنىپ جان باعۋ پەرزەنتتەرىن نەمەسە باسقالاردى مۇراگەرلىك ەتۋ ۇقىعىنان ماحرۇم ەتەدى، قامسىزداندىرۋ سەرىكتىگىنىڭ قامسىزداندىرىلۋشىمەن كەپىلگە قويۋ توقتامى سياقتى توقتامداردى جاساسقاننان سىرت، ولارعا اناعۇرلىم تولىق ۇقىق بەرۋىنە تۋرا كەلەدى». جۋ ميڭلاي مىناداي مىسال كەلتىردى: ءبىرشاما كۇردەلى جاعدايدا، ەرلى – زايىپتى ەكى قارت بىرگە قامسىزداندىرۋعا قاتىناسقاننان كەيىن، بىرەۋى دۇنيە سالىپ بىرەۋى قايتا ۇيلەنسە، پەرزەنتتەرى قايتىس بولعان ادامنىڭ قورا – جايىنا مۇراگەرلىك ەتۋ ۇقىعىن جۇزەگە اسىرۋدى تالاپ ەتەدى. ەگەر قامسىزداندىرۋ توقتامىندا وسىنداي جاعدايلار جونىندە ايقىن بەلگىلەمە بولماسا، وندا بۇل ماسەلەنى شەشۋ قيىنعا سوعادى.
ەڭ سوڭعىسى ساياسات جاعىنداعى قاتەر. 70 جىلدىق مۇلىك ۇقىعى ماسەلەسى جونىندە قاتىستى سالاداعىلار بىلاي دەپ قارادى: ەڭ جاڭا زات ۇقىعى زاڭىندا «قورا – جاي قۇرىلىسىنا ىستەتىلەتىن جەردەن پايدالانۋ ۇقىعىنىڭ ۋاقىتى تولعاننان كەيىن ول وزدىگىنەن جالعاسادى» دەگەن بەلگىلەمە بار، بۇل حاۋىپ – قاتەردىڭ كوپ بولەگىن تىزگىندەۋ مىندەتىن قامسىزداندىرۋ سەرىكتىگىنە جۇكتەيدى. الايدا بۇزۋ – كوشىرۋ جانە ۇكىمەتتىڭ تولەم قاراجاتى مەن قامسىزداندىرۋ سەرىكتىگىنىڭ كەپىلگە ۇستاۋداعى باعا پارقى سياقتى «ەرەكشە مەزگىلدەگى ەرەكشە ماسەلەلەر» قارتايعاندا قورا – جايىنا سۇيەنىپ جان باعۋ ۇلگىسىن اناعۇرلىم كەمەلدى جوبالاۋدى تالاپ ەتەدى.
(جۇڭگو ۇلتتار اۋدارما مەكەمەسى اۋدارعان)
كەلۋ قاينارى: حالىق تورابى
جاۋاپتى رەداكتورى : مۇحيت امانتاي ۇلى
وقىرمان نازارىنا
نازار سالا كەتەرسىز
- 1.
جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ قاتىستى زاڭ-ەرەجەلەرىنە بويسىنىپ، توراپتا ءمورالدى بولىڭىز، ءسىزدىڭ ارەكەتىڭىز سەبەبىنەن تىكەلەي نەمەسە جانامالاي تۋىنداعان زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىكتى ءوزىڭىز ارقالايسىز.
2.
قالام اتىڭىز بەن جازعان لەبىزىڭىزدى باسقارۋدىڭ بارلىق ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان.
3. حالىق تورابىنىڭ ءسىزدىڭ حالىق تورابىنىڭ لەبىز جازۋ بەتىنە جازعان لەبىزىڭىزدى توراپ ىشىندە كوشىرۋ نەمەسە لەبىزىڭىزدەن سيتات كەلتىرۋ ۇقىعى بار.
4.
ەگەر باسقارۋ جاعىنا پىكىرىڭىز بولسا، لەبىز جازۋ بەتىنىڭ باسقارۋشىسىنا نەمەسە حالىق گازەتى مەكەمەسىنىڭ توراپ ورتالىعىنا اڭىس ەتىڭىز.
تەلەفون: 67 /65368365-010 حات ساندىعى: kazakh@peopledaily.com.cn
بۇل بەتتىڭ مەنشىك ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان، كەلىسىمنەن وتپەگەندە كوشىرىپ پايدالانۋعا بولمايدى
Copyright © 1997-2012 by www.people.com.cn. all rights reserved
جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى 
بۇل حابارعا باعاڭىز
لەبىز جازۋ
