بەتتى ساقتاۋ | باس بەت ەتۋ | حات ساندىعى | حابارلاسىڭىز | ءبىز تۋرالى جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى    
  • ورتالىق
  • ەل ءىشى
  • شينجياڭ
  • حالىقارا

سۋرەتتى حابار

حالىق تورابى>>وقۋ-اعارتۋ

اۋىل-قىستاق وقىتۋشىلارىنىڭ ورنى قادىرسىز بولسا، وقۋ-اعارتۋداعى تەڭدىك قالاي ىسكە اسادى

«حالىق گازەتىنىڭ» ءتىلشىسى  ۋەي جىجى

2014.12.08 15:40    

  رەداكتوردان: بيىل قازان ايىندا لي كىچياڭ زۇڭلي انحۇي ولكەسى جينجاي اۋداندىق ءۇمىت باستاۋىش مەكتەبىندەگى وقىتۋشى-وقۋشىلارعا قايتارعان جاۋاپ حاتىندا: كەدەيلىكتەن ارىلۋ نەمەسە قىسقا ۋاقىت ىشىندە كەدەيلىكتەن قۇتىلۋ قيىن بولسا دا، تەڭ بولۋعا، ءسوزسىز، شارت-جاعداي جاراتۋ كەرەك،-دەپ اتاپ كورسەتكەن ەدى. وقۋ-اعارتۋ تەڭدىگىن ىلگەرىلەتۋ ءۇشىن اۋىل-قىستاق بالالارى وقۋ-اعارتۋدان قالا بالالارىمەن تەڭ يگىلىكتەنۋگە ۇقىقتى، ارينە، بۇل ءۇشىن «اۋىل-قىستاققا باراتىن، وندا تۇراقتاپ تۇراتىن، ويداعىداي قىزمەت ىستەيتىن» جوعارى ساپاعا يە اۋىل-قىستاق ارنايىلانعان وقىتۋشىلار قوسىنىن تىرەك ەتۋ قاجەت.

  ۇزاق ۋاقىتتان بەرى ەلىمىزدە قالا مەن اۋىلدا شارۋاشىلىق پەن قوعامنىڭ دامۋى بىركەلكى بولمادى، قيىر، كەدەي وڭىردەگى وقىتۋشىلاردىڭ قىزمەت سالماعى توتەنشە اۋىر، شارت-جاعدايى جاپالى، قاتىناس، حابارلاسۋ سياقتى تۇرمىستىق قاجەتىنىڭ وزىندىك قۇنى ءبىرشاما جوعارى، تۇرمىس قىسىمى ءبىرشاما زور بولعاندىقتان، ۇزدىك دارىندىلاردى وسىنداي وڭىرلەردە وقىتۋشىلىق ىستەۋگە ورنىقتىرۋ جانە باۋراۋ قيىن بولىپ كەلدى. اۋىل-قىستاققا بالداي باتىپ، سۋداي سىڭۋدە جەكە ادامنىڭ نيەتى بولۋمەن بىرگە، ساياساتتىق جەتەلەۋ ارقىلى اۋىل-قىستاق وقىتۋشىلارىنىڭ باقىت كورسەتكىشىن جوعارىلاتىپ، ولارعا ءجون-جوسىقتى، قادىردى سەزىندىرۋ كەرەك.

  ساندى مالىمەت اۋىل-قىستاق وقىتۋشىلارىنىڭ تۇرمىسىنداعى تاپشىلىقتى كورسەتتى

  ءوڭىر قانشالىق دارمەنسىز بولسا، وقىتۋشىلاردىڭ ەڭبەكاقىسى سونشالىق جوعارى بولۋى ءتيىس

  «جوۋكوۋدا اۋىل-قىستاق وقىتۋشىلارىنىڭ 20 جىلدىق ستاجعا يە، ورتا دارەجەلى كاسىپتىك اتاعى بارلارىنىڭ ەڭبەكاقىسى 1800 يۋاننان ءسال كوبىرەك، ولاردىڭ بالا-شاعاسىن باعىپ، كۇن كورۋىنىڭ ءوزى مۇڭ، قىستاقتا ەڭ جۇپىنى ءۇي نە ەڭ تومەنگى تۇرمىسى قامتاماسىزداندىرىلاتىن وتباسىلارىنىكى، نە وقىتۋشىلاردىكى. ولاردىڭ كۇي-جايى وسىنداي بولعاندا، قايتىپ قادىرى بولادى ؟» مىنە بۇل حالىق تورابى «ەلدى قۇدىرەتتەندىرۋ مىنبەرىنىڭ» قىركۇيەكتىڭ 12-كۇنگى ءبىر پارشا قىسقا حاتى. تاعى دا حالىق تورابىنا نەگىزدەلگەندە، «توراپتاستاردىڭ ەمەۋرىنىنە قاراعاندا، اۋىل-قىستاقتا وقىتۋشىلاردىڭ كوبىنىڭ ەڭبەكاقىسى 2000 يۋان مولشەرىندە، ۋاقىتتىق ساباق وتەتىن وقىتۋشىلاردىكى 1000 يۋانعا دا جەتپەيدى.» اۋىل-قىستاق وقىتۋشىلارىنىڭ تۇرمىس جاعدايى قانداي ؟ توراپتاعى قىسقا حات مۇنى ايقىن ءتۇسىندىرىپ تۇرماي ما ؟!

  قابىلەتتىڭ جوعارى-تومەنىن سالىستىرىپ تابۋعا بولادى. ءتىلشى اقپاراتتىق تەكسەرۋ جۇرگىزۋ بارىسىندا، مىناداي ەكى ءتۇرلى ەسەپ جاساپ سالىستىرىپ كوردى:

  دۇڭ مۇعالىم حىبەي ولكەسىنىڭ ءمالىم قىستاعىنداعى باستاۋىش مەكتەپتىڭ باستىعى، وقىتۋشىلىق ستاجى 30 جىلعا تاياۋ، قازىرگى ءار ايلىق كىرىسى 3000 يۋان مولشەرىندە. ۋەي مىرزا ەگىنشى، دۇڭ مۇعالىممەن كورشى، جاس شاماسى قارايلاس، ادەتتە ول كورشى قىستاقتىڭ تاقتاي زاۆودىندا كۇندىك جۇمىس ىستەيدى. ول تىلشىگە جازدا 3 ايدان استام ىستەپ 10 مىڭ يۋاننان استام، ورتا ەسەپپەن ايىنا 2600 يۋان مولشەرىندە كىرىس تاباتىنىن ايتتى. جۇڭ مۇعالىم حەيلۇڭجياڭ ولكەسى يچۇن قالاسىنداعى ءمالىم قىستاقتىڭ قاراپايىم وقىتۋشىسى، 27 جىل وقىتۋشىلىقپەن شۇعىلدانعان، قازىرگى ءار ايلىق كىرىسى 2700 يۋان مولشەرىندە. «مەن تۇرعان مەكتەپتە كىرىسى ەڭ جوعارى وقىتۋشىنىڭ ستاجى 30 جىلدان جوعارى، ءار ايلىق كىرىسى 3000 يۋان مولشەرىندە، جاڭادان كەلگەن وقىتۋشىلاردىڭ ءار ايلىق كىرىسى 1600 يۋان مولشەرىندە عانا، مەكتەپتە وقىتۋشىلاردىڭ باسىم كوبىنىڭ ەڭبەكاقىسى 2000 يۋان مولشەرىندە؛ ال يچۇن قالاسىنداعى وقىتۋشىلاردىڭ باسىم كوبىنىڭ ەڭبەكاقىسى 4000 يۋان مولشەرىندە. قازىر مەملەكەتتىڭ ساياساتى جاقساردى، ءار جىلى ەڭبەكاقىنى ازداپ وسىرەدى. الايدا بىزدەي اۋىل-قىستاق وقىتۋشىلارىنىڭ ءار جىلعى ەڭبەكاقىسىنىڭ ءوسۋ سالىستىرماسى يچۇن قالاسىنىكىنەن تومەن. بىلتىرعى جىلدى مىسالعا الساق، ءبىزدىڭ مەكتەپتەگى وقىتۋشىلاردىكى 170 ــ 180 يۋان ءوستى، ال يچۇن قالاسىنداعى وقىتۋشىلىق ستاجى بىزبەن قارايلاس وقىتۋشىلاردىكى 400 ــ 500 يۋان ءوستى، وسىلايشا پارىق بارعان سايىن الشاقتاپ بارادى،»-دەدى پارىقتىڭ الشاقتاۋ سەبەبىنە توقتالعان جۇڭ مۇعالىم.

  مىنە جوعارىداعى ەكى ساندى مالىمەتتەن ەلىمىزدىڭ قازىرگى اۋىل-قىستاق وقىتۋشىلارىنىڭ كىرىس جاعدايىنىڭ ىقشام كورىنىسىن ايقىن كورۋگە بولادى: ايلىق كىرىسى ەگىنشىنىكىنەن ءسال جوعارى، كىرىس ورەسى تومەن؛ ايلىق كىرىسىنىڭ ءوسۋى قالاداعى وقىتۋشىلاردىكىندەي جوعارى ەمەس، قالاداعى وقىتۋشىلارمەن كىرىس پارقى بارعان سايىن زورايىپ بارادى. مۇنان سىرت، قالامەن سالىستىرعاندا، اۋىل-قىستاقتىڭ ورتاسى جاپالى، كوپتەگەن وقىتۋشى «بارىپ-كەلىپ وقىتۋعا» مۇقتاج، قاتىناس، حابارلاسۋدىڭ وزىندىك قۇنى ءبىرشاما جوعارى، اۋىل-قىستاق وقىتۋشىلارىنىڭ تۇرمىسى ءالى دە تاپشى.

  جۇڭگو حالىق ۋنيۆەرسيتەتى وقۋ-اعارتۋ ينستيتۋتىنىڭ پروفەسسورى چين حۇيمين: قازىر ەلىمىز وقۋ-اعارتۋىنداعى ەكى ۇيەكتەنۋ كەدەي، باي دەپ ەكى ۇيەكتەنۋدەن كەم تۇسپەيدى. مۇنى ءوڭىر قانشالىق دارمەنسىز بولسا، وقىتۋشىلاردىڭ ەڭبەكاقىسى سالىستىرمالى تۇردە سونشالىق جوعارى بولۋى، ساياسات تا سولاي قاراي بەيىمدەلۋى ءتيىس، وقۋ-اعارتۋداعى ەكى ۇيەكتەنۋدى تەجەۋ كەرەك،-دەپ قارايدى.

  مامىلەنى جوعارىلاتۋ ـــ اۋىل-قىستاق وقىتۋشىلار قوسىنىنداعى ماسەلەنى شەشۋدىڭ شىعار جولى

  مامىلەنىڭ ۇيلەسىمدى-ۇيلەسىمسىزدىگىنىڭ ەڭ قاراپايىم ولشەمى وقىتۋشىلاردىڭ تالعامىنا قاراۋ

  بازيس قوندىرمانى بەلگىلەيدى، وقىتۋشىنىڭ مامىلەسى وقىتۋشىلار قوسىنى قۇرىلىسىنداعى ەڭ نەگىزگى، ەڭ ماڭىزدى كەلەلى ماسەلە، تەك سەزىم مەن ءوزىن ارناۋ رۋحىنا عانا سۇيەنىپ، اۋىل-قىستاق وقۋ-اعارتۋىنىڭ قالىپتى جاعدايىن ساقتاۋ قيىن. اۋىل-قىستاق وقىتۋشىلارىنىڭ كىرىسىنە كوڭىل ءبولۋ اۋىل-قىستاقتىڭ مەشەۋ وقۋ-اعارتۋى ماسەلەسىن شەشۋدىڭ كىلتى،-دەپ اتاپ كورسەتتى بەيجيڭ پەداگوگيكا ۋنيۆەرسيتەتى تاربيە ءىلىمى ءبولىمىنىڭ پروفەسسورى يۋان گۇيلين.

  مىندەتتى وقۋ-اعارتۋدىڭ ءتۇيىنى اۋىل-قىستاقتا، كىلتى وقىتۋشىدا. اۋىل-قىستاق وقىتۋشىلار قوسىنى ساپاسىنىڭ جوعارى-تومەن بولۋى اۋىل-قىستاق وقۋ-اعارتۋىنىڭ ناتيجەلى-ناتيجەسىز بولۋىمەن تىكە قاتىستى. قازىر ەلىمىزدە اۋىل-قىستاق وقىتۋشىلىق كاسىبىنىڭ باۋراۋ قۋاتى ءالسىز، ۇزدىك وقىتۋشىلار «اۋىل-قىستاققا بارمايدى، وندا بالداي باتىپ، سۋداي سىڭبەيتىندىكتەن» وقىتۋشىلار قۇرىلىمىنىڭ قارتتانۋى تەزدەپ، مەملەكەتتىڭ بەلگىلەگەن ساباقتارىن وتە المايتىن، وتسە دە باياندى جالعاستىرا المايتىن كۇيگە ءتۇسىردى، مۇنىڭ تۇيىنشەگى اۋىل-قىستاق وقىتۋشىلارىنىڭ مامىلەسى ءبىرشاما تومەن بولۋىندا.

  اۋستراليانىڭ ورتا بولەگى ەداۋىر يەن قالعان ءوڭىر، الايدا جەرگىلىكتى ورىن باستاۋىش مەكتەپ وقىتۋشىسىن قابىلداعاندا ا ق ش –تىڭ دوكتورى شاقىرۋدى قابىلداعان، مۇنىڭ سەبەبى، ەڭبەكاقىسى باسقا جەردىكىنىڭ ءۇش ەسەسىندەي، شارت-جاعدايى ەرەكشە ناشار جەردە وقىتۋشىلاردىڭ ەڭبەكاقىسى سونشا جوعارى بولۋى ءتيىس،- دەپ تانىستىردى چين حۇيمين.

  مەنىڭ ءبىر وقۋشىم وقۋ بىتىرگەن كەزىندە قالادان الىس ءبىر مەكتەپكە نەمەسە قالا ىشىندەگى ۇلگىلى تولىق ورتا مەكتەپكە دە كىرە الاتىن ەدى. الايدا، ول سوڭىندا قالادان الىس مەكتەپ جاتىن ورىن ماسەلەسىن شەشەتىنىن، اۋدان قالاشىعىندا تۇرۋعا بولاتىنىن، مەكتەپ اۆتوكولىگىمەن اپارىپ-اكەلەتىنىن ەسكەرىپ، قالادان الىس مەكتەپتى تاڭدادى. مىنە بۇل ساياسات جاعىندا قامتاماسىز ەتۋ مەن بەيىمدەلۋدىڭ وقىتۋشىلاردى اۋىل-قىستاققا قايتا ورالتاتىنىن تۇسىندىرەدى. وقىتۋشىلاردىڭ جىلجىماي قويۋى دا دۇرىس ەمەس، ءبىراق ءبىر باعىتتا ەمەس، لايىقتى قوس باعىتتا اۋىسۋىن ىسكە اسىرۋ كەرەك. بۇل ماسەلەنىڭ كىلتى، شەشۋشى ءتۇيىنى مامىلەدە تۇر،- دەپ مىسالمەن ءتۇسىندىردى استانا پەداگوگيكا ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ پروفەسسورى جاڭ جيڭبين.

  شىنىندا، ەڭبەكاقى ورەسىنىڭ جوعارى-تومەن بولۋى اۋىل-قىستاق وقىتۋشىلىق كاسىبىنىڭ باۋراۋ قۋاتىن ولشەيتىن كورسەتكىشكە اينالدى. قونىسىڭ جايلى بولعاندا عانا ءوز جۇمىسىڭمەن قامسىز اينالىساسىڭ، اۋىل-قىستاق وقىتۋشىلارىن قامسىز ەتكەندە عانا، اۋىل-قىستاق وقىتۋشىلىق كاسىبىنىڭ باۋراۋ قۋاتى ارتىپ، نەگىزى بەكەمدەلە تۇسەدى. سوندا عانا ،وقىتۋشىلاردىڭ قوس باعىتتا ۇيلەسىمدى تاڭداۋى ىسكە اسىپ، ۇزدىك وقىتۋشىلار بايلىعى اۋىل-قىستاققا بارىپ، وندا تۇراقتاپ تۇرادى، ويداعىداي قىزمەت ىستەيدى.

  اۋىل-قىستاق وقىتۋشىلارى مامىلەسىنىڭ ۇيلەسىمدى-ۇيلەسىمسىزدىگىن ولشەيتىن ولشەم نە ؟ «ەڭ قاراپايىم ولشەمى اۋىل-قىستاق وقىتۋشىلارىنىڭ تالعامىنا قاراۋ، ەگەر وقىتۋشىلار اۋىل-قىستاق مەكتەپتەرىنە بارىپ وقىتۋشى بولۋدى قالاسا، ولشەمگە جەتكەنىن تۇسىندىرەدى. قازىر اۋىل شارۋاشىلىق ساياساتىنا باعا بەرۋدە ەگىنشىلەردىڭ استىق ەگۋ بەلسەندىلىگىنە قارالادى. ەگەر ەگىنشىلەردىڭ استىق ەگۋگە زاۋقى سوقپاسا، اۋىل شارۋاشىلىق ساياساتىندا كىنارات بارىن تۇسىندىرەدى، اۋىل-قىستاق وقىتۋشىلار قوسىنى قۇرىلىسى دا وسىمەن ۇقساس»،-دەپ قارادى يۋان گۇيلين.

  زاتتىق مامىلەدەن تىس، اۋىل-قىستاق وقىتۋشىلارىنىڭ كاسىپتىك تۇرمىس ورتاسىنداعى ءبىلىم تولىقتىرۋ ورايى، رۋحاني جاقتان شابىتتاندىرۋ سياقتىلار دا اۋىل-قىستاق وقىتۋشىلار قوسىنى ءدوپ كەلگەن باستى سەبەپ-سالدار. «اۋىل-قىستاق وقىتۋشىلىق كاسىبىنىڭ باۋراۋ قۋاتىندا مامىلە مەن ساياسات ماڭىزدى بولعانىمەن، ناقتى تياناقتاندىرۋ بارىسىندا ايتالىق، ەڭبەكاقىسىن كەشىكتىرمەۋ، ونان قالسا، وقىتۋشىلار وركەنيەتتى ادام بولعاندىقتان، ولاردىڭ رۋحاني وركەنيەت تۇرمىس قاجەتىن دە ەسكەرۋ كەرەك»،- دەپ اتاپ كورسەتتى استانا پەداگوگيكا ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ پروفەسسورى لاۋ كايشىڭ.

  تەڭدىكتى ىسكە اسىرۋ ءۇشىن، وقۋ-اعارتۋ تۇزىلىسىنەنءوتىپ دامۋعا قاراۋ

  وقۋ-اعارتۋ تەڭدىگىن ىسكە اسىرۋ ءۇشىن، قالا مەن اۋىلدى ءبىرتۇتاس جوبالاۋ، مۇددە كەدەرگىسىن جويۋ كەرەك

  تاريحقا ۇڭىلە قارايتىن بولساق، اۋىل-قىستاق وقىتۋشىلارىنىڭ ەڭبەكاقسى دا قوعامنىڭ دامۋىنا ىلەسە ۇزدىكسىز جوعارىلاپ كەلەدى. «مەن 1987-جىلى اۋىل-قىستاقتا حالىق مۇعالىمى بولدىم، ەڭبەكاقىم 24.5 يۋان، ال ۇكىمەت قاراماعىنداعى مۇعالىمدەردىكى 84.5 يۋان بولاتىن؛ 1990-جىلى ەڭبەكاقىم 32 يۋانعا، ال ۇكىمەت قاراماعىنداعى مۇعالىمدەردىكى 105.5 يۋانعا كوتەرىلدى؛ 1993-جىلى ەڭبەكاقىم 64 يۋان بولاتىن، 1997-جىلى ۇكىمەت قاراماعىنا ءوتتىم، 2000-جىلى ەڭبەكاقىم 340 يۋانعا، 2004-جىلى 680 يۋانعا جوعارىلادى، ال قازىر 2700 يۋاننان استى»-دەدى جۇڭ مۇعالىم.

  جەكەلىك مامىلە وزگەرۋىنىڭ استارىندا قاشان دا ساياساتتىق سۇيەمەلدەۋ جاتادى. «وقىتۋشىلار زاڭى»، «وقۋ-اعارتۋدى دامىتۋ پروگرامماسى» جانە «مەملەكەتتىك كەڭەستىڭ وقىتۋشىلار قوسىنى قۇرىلىسىن نىعايتۋ جونىندەگى بىرنەشە پىكىرىنىڭ» بارىندە ۇزاق ۋاقىت اۋىل-قىستاق نەگىزگى ساتىسىندا جانە جاپالى، شەت شالعاي وڭىردە قىزمەت ىستەگەن وقىتۋشىلارعا ەڭبەكاقى جاعىنان تيىمدىلىك جاساۋ ساياساتى، قوسىمشا قاراجات بەرۋ ولشەمىن كەمەلدەندىرۋ تالابى ورتاعا قويىلدى. «پىكىردە» وقىتۋشىلاردىڭ زەينەتكەرلىك قامسىزداندىرۋ تۇزىمىنە رەفورما جاساۋ، بەلگىلەمە بويىنشا اۋىل-قىستاق وقىتۋشىلارى تۇرعىن ءۇي الەۋمەتتىك قورىن جانە قوعامدىق قامسىزداندىرۋ قاراجاتىن تاپسىرۋى ورتاعا قويىلدى. ورتالىق نەگىزگى قۇرىلىس ۇسىنىلىمىن ورنالاستىرىپ، جاپالى، شەت شالعاي وڭىردەگى مەكتەپتەردە وقىتۋشىلار اينالىم جاتاقحاناسىن سالۋدى قولدادى، سونداي-اق جەرگىلىكتى ۇكىمەتتىڭ شارت-جاعدايى ۇيلەسەتىن اۋىل-قىستاق وقىتۋشىلارى تۇرعىن ءۇيىن جەرگىلىكتى تۇرعىن ءۇي قامتاماسىزدىعى كولەمىنە كىرگىزىپ، ءبىرتۇتاس شەشۋىنە دەم بەردى. ورتالىقتىڭ 2013-جىلعى 1-ءنومىرلى قۇجاتىندا: «ارنايى قارجى ورنالاستىرىپ، ەرەكشە كەدەي وڭىردەگى اۋىل، قىستاق مەكتەپتەرىندە جانە وقىتۋ تۇيىندەرىندە قىزمەت ىستەيتىن وقىتۋشىلارعا تۇرمىستىق جاردەماقى بەرۋ» ايقىن ورتاعا قويىلدى. 2013-جىلى قىركۇيەك ايىندا وقۋ-اعارتۋ مينيسترلىگى، قازىنا مينيسترلىگى «ورتالىقتىڭ 2013-جىلعى 1-ءنومىرلى قۇجاتىنداعى كەدەيلەر شوعىرلانعان وڭىرلەردەگى اۋىل-قىستاق مەكتەپتەرىندە جانە وقىتۋ تۇيىندەرىندە قىزمەت ىستەيتىن وقىتۋشىلارعا تۇرمىستىق جاردەماقى بەرۋ تالابىن تياناقتاندىرۋ جونىندەگى ۇقتىرۋىن» تاراتتى.

  وقىتۋشىلار مامىلەسىنىڭ بىرتىندەپ جوعارىلاۋى ادامدى قۋانتاتىنى ءشۇباسىز. «الايدا اۋىل-قىستاق وقىتۋشىلارىنا قاتىستى قازىر بار ساياساتتاردى جەرگىلىكتى ۇكىمەتتىڭ تياناقتاندىرۋ، بەيىمدەلۋ احۋالىن جالعاستى كۇشەيتۋگە تۋرا كەلەدى»-دەگەندى ۇسىنىس ەتتى جاڭ جيڭبين.

  اۋىل-قىستاقتاعى بالالاردىڭ مىندەتتى وقۋ-اعارتۋدى اناعۇرلىم جاقسى قابىلداپ، تەڭ تۇرعىدا تاربيەلەنۋ ۇقىعىنا كەنەلتۋگە مۇمكىندىك جاراتىپ، وقۋ-اعارتۋداعى تەڭدىكتى ىسكە اسىرۋداي قۇلشىنىس نىسانامىزدى جۇزەگە اسىرۋدا اۋىل-قىستاق وقىتۋشىلارىنىڭ باقىت كورسەتكىشىن جوعارىلاتۋدان باستاپ ىسكە كىرىسۋ كەرەك. «وقۋ-اعارتۋدى الدىمەن دامىتۋ كەرەك، الايدا وقۋ-اعارتۋ سالاسى وقشاۋ سالا ەمەس، ونىڭ رەفورماسى مۇددە قاقتىعىسۋشىلاردىڭ كەدەرگىسىنە ۇشىرايتىنى تابيعي، قالا-قالاشىقتانۋ اياق الىسىن جەدەلدەتۋ العى شارتىنا دۇرىس ماملە جاساپ، ءوز ءوڭىرىمىزدىڭ جاعدايىنا ساي قالا-اۋىلدى ءبىرتۇتاس جوبالاپ، اۋىل-قىستاق پەن اۋىل شارۋاشىلىعىن توقىراتپاۋىمىز كەرەك»- دەپ اتاپ كورسەتتى چين حۇيمين.

  «حالىق گازەتىنەن» اۋدارعان ساعىنبەك رابات ۇلى

  كەلۋ قاينارى: حالىق تورابى
جاۋاپتى رەداكتورى : نۇرعيسا قۇرمانجان ۇلى
وقىرمان نازارىنا
نازار سالا كەتەرسىز
 
  بۇل حابارعا باعاڭىز
  • 1. جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ قاتىستى زاڭ-ەرەجەلەرىنە بويسىنىپ، توراپتا ءمورالدى بولىڭىز، ءسىزدىڭ ارەكەتىڭىز سەبەبىنەن تىكەلەي نەمەسە جانامالاي تۋىنداعان زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىكتى ءوزىڭىز ارقالايسىز.
    2. قالام اتىڭىز بەن جازعان لەبىزىڭىزدى باسقارۋدىڭ بارلىق ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان.
    3. حالىق تورابىنىڭ ءسىزدىڭ حالىق تورابىنىڭ لەبىز جازۋ بەتىنە جازعان لەبىزىڭىزدى توراپ ىشىندە كوشىرۋ نەمەسە لەبىزىڭىزدەن سيتات كەلتىرۋ ۇقىعى بار.
    4. ەگەر باسقارۋ جاعىنا پىكىرىڭىز بولسا، لەبىز جازۋ بەتىنىڭ باسقارۋشىسىنا نەمەسە حالىق گازەتى مەكەمەسىنىڭ توراپ ورتالىعىنا اڭىس ەتىڭىز.