بەتتى ساقتاۋ | باس بەت قىلۋ | حات ساندىعى | حابارلاسىڭىز | ءبىز تۋرالى جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى    
باس بەت | ورتالىقتىڭ ءۇنى | شولۋ | ەل ءىشى | شينجياڭ | ايماق، وبلىس | حالىقارا | ورتا ازيا | قوعام | ەكونوميكا | مادەنيەت | وقۋ-اعارتۋ |
زاڭ-ءتۇزىم | عىلىم-تەحنيكا | ءتىل-ادەبيەت | تۇرمىس | دەنە تاربيە | ساياحات، ورتا | سۋرەتتى حابار | سۇحبات | ارناۋلى تاقىرىپ | ارناۋلى جوبا |
جاڭا حابارلار«<بۇقارالىق لۋشيان> تۋرالى توراپتىق لەبىزدەر»: ورتالىق كوميتەت ساياسي بيۋروسىنىڭ تۇراقتى مۇشەلەرىنىڭ ءبىر-بىرلەپ دايەكتى تياناقتاندىرۋ رۋحىن ساۋلەلەندىرۋ ءۇشىن نەگىزگى ساتىلارعا بارىپ، ساقتالعان ماسەلەلەردى باتىلدىقپەن ورتاعا قويۋى ىسكە بەل شەشىپ كىرىسكەندىگى ورتالىق اسكەري ىستەر كوميتەتى «ارميادا پارتيا ستيلى پاكتىك قۇرىلىسىن جۇرگىزۋدىڭ جاۋاپكەرشىلىك ءتۇزىمى بەلگىلەمەسىن» باسىپ تاراتتى تىڭنان قۇرىلعان قۇرىلىمداردىڭ «ءۇشتى بەلگىلەۋ» جوباسى تولىق جاريالاندى، «ءۇشتى بەلگىلەۋ» جوباسى دەگەن نە؟ شي جينپيڭ جۇڭگو عىلىم اكادەمياسىندا قىزمەت تەكسەردى جۇڭگوداعى جۇمىستانۋ ماسەلەسىنىڭ قيىندىعىن دۇنيەدەگى ءارقانداي ەلمەن سالىستىرۋعا كەلمەيدى لي كىچياڭ: جاعدايدى دۇرىس تانىپ، ساياسات-شارالاردى عىلمي تۇردە ءبىرتۇتاس جوسپارلاپ، ەكونوميكانىڭ باياندى، اقاۋسىز دامۋىن جەبەۋ كەرەك ج ك پ ورتالىق كوميتەتى ساياسي بيۋروسىنىڭ تۇراقتى مۇشەلەرى ءبىرىنشى توپتاعى پارتيانىڭ بۇقارالىق لۋشيان تاربيەسىن امالياتتا ايگىلەۋ قيمىلىنىڭ بايلانىس تۇيىندەرىنە بارىپ، تەكسەرۋ-زەرتتەۋ جۇرگىزىپ، نۇسقاۋ بەردى دامۋ سەنىمىن بەكەمدەپ، «ورنىقتى ارتۋدى، قۇرىلىمدى رەتتەۋدى جانە رەفورمانى جەبەۋدى» ءبىرتۇتاس جوسپارلاۋ كەرەك پارتيامىز ءدوپ كەلگەن «سىناقتار» ءالى اياقتاعان جوق ۋاڭ ي قازاقستاننىڭ سىرتقى ىستەر مينيسترلىگىنىڭ ورىنباسار مينيسترى قايرات سارىبايمەن كەزدەستى مەملەكەتتىك كەڭەس كەڭسەسى شۇعىل حابارلاندىرۋ شىعاردى ورتالىق ۇكىمەتتىڭ ەكونوميكالىق ساياساتىندا ەشقانداي وزگەرىس بولعان جوق
  • ورتالىق
  • ەل ءىشى
  • شينجياڭ
  • حالىقارا

سۋرەتتى حابار

مادەنيەت

ارناۋلى تاقىرىپ

«ۇلتتار ادەبيەتى» جۋرنالىنىڭ قازاقشا باسىلىمىنا ارنالعان بەت«ۇلتتار ادەبيەتى» جۋرنالىنىڭ قازاقشا باسىلىمىنا ارنالعان بەت
«ناۋرىزىم ـــ مەرەكەم» سيلىقتى شىعارما قيمىلى جانە ناۋرىز مەرەكەسى تۋرالى حابارلار«ناۋرىزىم ـــ مەرەكەم» سيلىقتى شىعارما قيمىلى جانە ناۋرىز مەرەكەسى تۋرالى حابارلار

كەسكىن

حالىق تورابى>>ءتىل-ادەبيەت

اباي جونىندە ۇزىك سىرلار

2013.07.17 11:20    

 كوشىرۋباسىپ شىعارۋلەبىز جازۋكىشىرەيتۋۇلكەيتۋ
اباي اتا

　　اباي ءۇش رەت نەكە قيدىرعان. ەڭ ۇلكەن بايبىشەسى ءدىلداعا ون التى جاسىندا ۇيلەنگەن. ول قازاقتىڭ اڭىزعا اينالعان ءبيى قاز داۋىستى قازىبەكتىڭ تۇقىمى، الشىنبايدىڭ ءجۇسىپ دەگەن بالاسىنىڭ قىزى. ءدىلدا ابايدان ەكى جاس ۇلكەن بولاتىن، 1924-جىلى دۇنيەدەن قايتتى. ءدىلدادان اقىلباي (1861-1904)، اكىمباي (1866-1874)، ءابدىراحمان (1869-1895)، ماعاۋيا (1870-1904)، گۇلبادان (1863-1932)، رايحان (1871-1896) اتتى التى بالا كوردى. ال ەكىنشى ايەلى ــ ءوزى ۇناتىپ قوسىلعان ايگەرىمنەن (1856-1918) تۇراعۇل (1875-1932)، مەكايىل (1884-1931)، ىزقالي (1895-1929)، كەنجە (1901-1932) ەسىمدى ءتورت بالا دۇنيەگە كەلەدى. امەنگەرلىكپەن ۇيلەنگەن ءۇشىنشى ايەلى ەركەجاننان بالا سۇيمەگەن.

　　اباي مەن ءبىرجان سال

　　ءبىرجان سالدىڭ اباي اۋىلىندا بولعانىن، اتاقتى ەكى جاننىڭ ءبىرىن-ءبىرى اسا قۇرمەت تۇتقانىن مۇحتار اۋەزوۆتىڭ شىعارمالارىنان جاقسى بىلەمىز. ەل ىشىندەگى اڭگىمەگە جۇگىنسەك، اباي ءبىرجان مەن سارانىڭ ايتىسىن ءانشىنىڭ ءوز اۋزىنان ەستىپ، وعان وزىندىك باعاسىن بەرسە كەرەك:

　　ــ سەنى سارا جەڭگەڭ ەكەن جانە ءبىر ەمەسءۇش ماسەلەدە جەڭىپتى،-دەپتى ءبىرجانعا،-سەن «اۋەلى قازاقشىلاپ كورىسەيىك، جارقىنىم، بەرىرەك كەل، جاسىڭ كىشى»،-دەگەنىڭدە سارا:

　　ــ «ادامدى توپىراقتان جاسادى حاق،

　　ناداندىعىڭ ءبىلىنسىن بۇل سوزگە جاق.

　　حاۋاناعا بۇرىن بارعان ادام اتا،

　　جوق پا ەدى ەستىگەنىڭ مۇنى اقىماق»،-دەپ سەنى ۇتىپ كەتتى. ودان مەنى ماقتاپ ەدىڭ، «انتۇرعان اتى قۇرسىن اباي دەگەن، جىلاتىپ مۇسىلماندى تالاي جەگەن» دەپ ءبىر مەنى ەمەس بارلىق توبىقتىنى تۇيرەپ وتكەن. بۇل ءسوزدى مەنى كەمىتۋ ءۇشىن ەمەس، سەنى جەڭۋ ءۇشىن ايتتى. اقىرىندا «كۇيەۋىڭ جامان ەكەن» دەپ اتاستىرعان ادامىنا ءتيىستىڭ. سارا بولسا: «قاجى اعا كۇنى قۇرىسىن ۇرعاشىنىڭ، بيلىگى بولماعان سوڭ ءبىر باسىنىڭ»-دەپ ايەل تەڭدىگىنىڭ جوقتىعىن ايتىپ جەڭىپ كەتىپ وتىر سەنى. سارا جيەنقۇلدى ءسۇيىپ تيگەلى وتىرعان جوق، مالعا ساتىلدى. ول قىزدىڭ كىناسى ەمەس، زاماننىڭ كىناسى. سارا وسى جاعىنان سەنى جەڭىپ كەتتى.

　　ءبىرجان ەلىنە اتتاناردا ونى شىعارىپ سالىپ تۇرىپ اباي:

　　ــ ەندى سەندەي ءانشى تۋارما ەكەن؟!-دەپتى. سوندا ءبىرجان:

　　ــ قازاقتىڭ جەرى كەڭ، ەلى ونەرلى، مەندەي انشىلەر ءالى دە شىعادى. ءبىراق، سەندەي تىڭداۋشى تۋار ما ەكەن؟!-دەگەن ەكەن.

　　قازاقتىڭ ەكى ۇلى ونەرپازىءبىر-ءبىرىنىڭ باعاسىن وسىلاي اسىرعان ەكەن.

　　جاقسىلىققا الىس جەر، الىس زامان جوق

　　قۇنانبايدىڭ كوكشە ىشىندەگى تۇرعىلاس، دوس كىسسى قاراتاي بولعان ول ــ كوپ ەلدىڭ سىنىنشا شەشەن، جۇيرىك ادام. سول قاراتاي ءبىر كۇنى اباي باستاعان جاس جىگىتتەردىڭ ۇستىنە كەلىپ، بۇلاردىڭ زامانىن جامانداپ، ءوز زامانىن ماقتاي باستايدى. اباي بۇل سوزدەرگە كوپ داۋ ايتىپ كەلىپ، اقىرىندا: «ءسىزدىڭ زامانىڭىزدا كورشى ەلدەر اراسىندا ءبىر قول كىسى بولىپ جينالىپ، ءتۇن قاتىپ جۇرمەسە، جالعىز-جارىم كىسى قاتىناسا الماۋشى ەدى، سول زامان دا جاقسى ما؟»-دەگەندە، قاراتاي داۋ ايتىپ كەلىپ: «مەنىڭ زامانىم پايعامبار زامانىنا جاقىن»،-دەپتى. بۇعان قارسى اباي: «الاتاۋدىڭ باسى كۇنگە جاقىن، ءبىراق باسىندا ماڭگىلىك قار جاتادى. سايىندا نەشە ءتۇرلى وسىمدىك، نەشە الۋان جەمىس شىعادى. جاقسىلىققا الىس جەر، الىس زامان جوق، قايدا بولسا دا جەتەدى.ءسىز پايعامبارعا ازىرەت ءالىنىڭ اكەسىنەن جاقىن ەمەسسىز، ول كاپىر بولعان»،-دەگەن ەكەن.

　　جاقسى قاۋىمنىڭ جامانى بول

　　«ابايدى ورازبايدىڭ وزبىرلارى ساباپتى»-دەگەن حاباردى ەستىپ ءتورت ارىس ــ ارعىن، نايمان، كەرەي، ۋاقتىڭ يگى-جاقسىلارى جينالىپ بارىپ، ابايدى قورعاپ، جاقتاپ سويلەي باستاعاندا، بىردەن سۋىرىلىپ بەگەش:

　　ــ اباي مىرزا، «ەرگە جارا ــ ءتۇيىن» دەگەن، ءيت ارامدى، تەنتەك قۇدايدى تانىمايدى. ءسىز جالعىز توبىقتى ءۇشىن عانا ۇل ەمەس ەدىڭىز. ورتا ءجۇزدىڭ ارىسى ەدىڭىز. كوپتىڭ قوڭىر بۇيرا نارىنداي، كوكتەمدەگى جاۋىنداي جاقسىمىز ەدىڭىز. الا وكپەلەردىڭ قولى ءتيدى دەپ ەستىپ كەلدىك. وتقا سالىپ قانشا ورتەسەڭ دە التىن، ءسىرا، جەز بولماس، اياققا شۇلعاۋ قىلساڭ دا اسىل جىبەك ءبوز بولماس. ءبىلىم باقتىڭ قازىعى، ءبىلىمسىز باق الدە كىمنىڭ ازىعى. تالاي جان اۋىزبەن اسپانداعى ايدى الادى، قولىمەن قوساياق تا سوعا المايدى. ساعىمداي قۇبىلىپ، سابىنداي بۇزىلىپ، ءىرىپ-شىرىپ جوعالادى دا، اباي سياقتى ەستى، اقىلدى ادام نادان ەلىنە بولا قالپىنان ايىرىلسا نە بولماق؟ رۇقساتىڭدى بەر، تەنتەگىڭدى تيۋعا كەلدىك،-دەپتى. سوندا اباي:

　　ــءاي بەگەش-اي، شەشەندىكپەن قيىسترىپ ايتاسىز-اۋ؟! قادىلەت پەن قاسىرەت بار ەمەسپە؟ قارا كۇيەنىڭ ءدانى بولعانشا، جاقسى قاۋىمنىڭ جامانى بول دەسە نە دەر ەدىڭىز؟ جامان قاۋىمنىڭ جاقسىسى بولعانشا، جاقسى قاۋىمنىڭ جامانى بول دەسە قايتەر ەدىڭىز؟ جاماندىقتى جولى دەپ كەتكەن ورازبايعا ايتقان ءسوز سۋعا جازعانمەن تەڭ. مەنى ءبىر ءيت قاپتى-عوي. قاپقان يتتەن ءوش الامىن دەسەڭ، مەندە ءيت بولعانىم-عوي. ايىپتى اپەرمەڭدەر، اياعىما جىقپاڭدار،-دەپ توقتايدى. «اڭىز ادام» جۋرنالىنان

　　«شينجياڭ گازەتىنەن» عالامتورعا دايىنداعان: جۇلدىز اقباي قىزى (پراكتيكانت)　　
جاۋاپتى رەداكتورى : نۇرعيسا قۇرمانجان ۇلى
وقىرمان نازارىنا
 
  بۇل حابارعا باعاڭىز
  • 1. جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ قاتىستى زاڭ-ەرەجەلەرىنە بويسىنىپ، توراپتا ءمورالدى بولىڭىز، ءسىزدىڭ ارەكەتىڭىز سەبەبىنەن تىكەلەي نەمەسە جانامالاي تۋىنداعان زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىكتى ءوزىڭىز ارقالايسىز.
    2. قالام اتىڭىز بەن جازعان لەبىزىڭىزدى باسقارۋدىڭ بارلىق ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان.
    3. حالىق تورابىنىڭ ءسىزدىڭ حالىق تورابىنىڭ لەبىز جازۋ بەتىنە جازعان لەبىزىڭىزدى توراپ ىشىندە كوشىرۋ نەمەسە لەبىزىڭىزدەن سيتات كەلتىرۋ ۇقىعى بار.
    4. ەگەر باسقارۋ جاعىنا پىكىرىڭىز بولسا، لەبىز جازۋ بەتىنىڭ باسقارۋشىسىنا نەمەسە حالىق گازەتى مەكەمەسىنىڭ توراپ ورتالىعىنا اڭىس ەتىڭىز.
تەلەفون: 67 /65368365-010 ‍حات ساندىعى: kazakh@peopledaily.com.cn
بۇل بەتتىڭ مەنشىك ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان، كەلىسىمنەن وتپەگەندە كوشىرىپ پايدالانۋعا بولمايدى
Copyright © 1997-2012 by www.people.com.cn. all rights reserved