بەتتى ساقتاۋ | باس بەت ەتۋ | حات ساندىعى | حابارلاسىڭىز | ءبىز تۋرالى جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى    
  • ورتالىق
  • ەل ءىشى
  • شينجياڭ
  • حالىقارا

سۋرەتتى حابار

حالىق تورابى>>ءتىل-ادەبيەت

دوستىقتا بولماسىن بوستىق

2014.05.13 15:14     كەلۋ قاينارى : شينجياڭ حالىق راديو ستانسياسى تورابى

  دوستىق ءومىر ءۇشىن ەڭ قاجەتتى نارسە، ويتكەنى ەشكىم ەشقاشان دا بارلىق دوس-جارانسىز ءومىردى قالاماق ەمەس. قازاق حالقى قاشاندا دوستىڭ كوپ بولۋىن، دۇشپاننىڭ بارىنشا از بولۋىن تىلەگەن. ۇلتىمىزدىڭ كوپ ساندىسى اسا اق كوڭىل، مەيماندوس بولعاندىقتان، وزگەنىڭ ءبارىن وزىندەي كورىپ، كۇلە سويلەگەندى تۇگەل دوسىنا بالاپ كەيبىرىنەن ورىنسىز زيان تارتىپتا جاتادى. بۇل ءتىستىڭ اعىن كورسەتكەندەردىڭ ءبارىن دوسقا بالاپ تالعامسىز دوستاسۋدىڭ سالدارىنان ەدى. «مال الاسى سرتىندا، ادام الاسى ىشىندە» دەگەندەي كەي ادامدار قۋلىققا باسىپ بىرەۋدىڭ بايلىعىنا، ءمانسابىنا بولا دوستاسادى دا، ول ادامنىڭ قولىنان ۇقىق كەتىپ، قوراسىنداعى مالى تاۋسىلعاسىن كولەڭكەسىندە كورسەتپەي عايىپ بولادى. بۇنداي ادامداردىڭ وسىنداي سۇرقيالىعىن دانالار «كەي ادام دوس بولام دەپ انت بەرەدى، باسىڭا ءىس تۇسكەندە جالت بەرەدى»، «الىڭە بولا كەلگەن دوس السرەسەڭ الىستايدى، مالىڭا بولا كەلگەن دوس جۇت بولعاندا جۋىسپايدى» دەپ تۇجىرىمداعان ەدى. سول ءۇشىن دوستاسۋدا اسا سابىرلى بولىپ، ونىڭ ادامگەرشىلىگى قانشالىق، دوسقا شىنايى ادال ما، وسىعان نازار اۋدارعانىمىز ءجون. دەمەك دوسىڭ قۋانىشىڭا سۇيىنەتىن، قيىنشلىعىڭا كۇيىنەتىن ار-ۇياتتى بارىنەن جوعارى قوياتىن ادام بولۋى كەرەك.ال كەيبىر ادام قىزعانشاق، ءىشتار بولادى. ول دوسى بىرەر تابىسقا قول جەتكىزسە ىشتارلىق ەتىپ كورە المايدى، ال بىرەر قيىن ىسكە جولىقسا بىلسە دە بىلمەستىككە سالىنىپ ونىڭ قۇردىمعا قۇلاۋىن تىلەيدى، مىنە مۇنداي ادامدارمەن دوستاسۋ تىم قاتەرلى.«دوسىڭ جاقسى بولسا جەتەسىڭ مۇراتقا، دوسىڭ جامان بولسا قالاسىڭ ۇياتقا» دەگەندەي ءوزىڭدى ۇياتقا جولداس ەتەتىن تابانسىز، دوستىققا بوگدە كوزقاراسپەن قارايتىن، اقىل-ويى تاياز ادامداردان بارىنشا اۋلاق بولعانىمىز ءجون.ۇلتىمىز تاريحىندا دوستىقتى ارداقتاپ ادامگەرشىلىكپەن دوس بولۋعا انىت ءىشىپ سول سەرتىن ورىنداۋ ءۇشىن قان كەشتى سوعىستا جاۋ قولىندا قالعان دوسىن ءوز باسىنا تونگەن قاتەرگە قاراماستان باسىن ءباي تىگىپ قۇتقارعان ەگەي ەرلەر مەن دوسىنىڭ وتباسى مۇشكىل حالدە قالعاندا ساۋىپ وتىرعان ەكى ەشكىسىنىڭ ءبىرىن بەرىپ، قيىن كۇننەن قۇتىلۋىنا وزىندىك كومەك ەتكەن، جاياۋ قالعان دوسىنا استىنداعى جالعىز اتىن ءتۇسىپ بەرگەن ەر كوڭىل ازاماتتاردا از بولماعان. ءبىز ءوزىمىز ءبىر نارسەگە تارىققاندا عانا دوسىمىزدى ىزدەپ ءدال سوندايدا عانا ونى كەرەك ەتىپ كومەك الۋدى كوزدەمەي، ولءبىر ىسكە كىرىپتار بولسا وعان قولدان كەلگەن كومەگىمىزدى اياماعانىمىز ءجون. سولايدا اتامىز قازاق «اتىڭنىڭ قارنى اشسا كەبەك بەر، دوسىڭنىڭ قارىنى اشسا كومەك بەر» دەپ دوسقا بولعان كومەكتى اياماۋعا ناسيحاتتايدى. دەمەك، ءبىزدىڭ دوستىعىمىزدا بوستىق بولماي، قايتا بەرىك-بەكەم بولعانى ءجون.دۇنيە ءجۇزى پرولەتارياتىنىڭ كوسەمى ك. ماركس «دوستىقتى ادالدىقپەن ەگۋ،ىقىلاسپەن سۋارۋ، پرينسيپپەن جەتىلدىرۋ كەرەك» دەگەن ەكەن. ادال ءارى ايرىقشا پاراساتتى دوستىق-ومىردەگى باعا جەتپەيتىن ەڭ تاماشا اسىلى. ءبىز شنايى، ادال دوستقتى ارداقتاپ قاستەرلەۋگە قاقىلىمىز. قىسقاسى، دوستىق استە مال-مۇلىك، بايلىق، مارتەبە ۇستىندە قۇرىلماي، قايتا ادامگەرشىلىك، اقىلاق، ءمورال، ادالدىق ۇستىندە قۇرىلۋى كەرەك. سوندا عانا ول شىنايى سۇيىسپەنشىلىككە تولى دوستىق بولادى دا باياندى بولىپ ماڭگىلىككە جالعاسادى.
جاۋاپتى رەداكتورى : مۇحيت امانتاي ۇلى
وقىرمان نازارىنا
نازار سالا كەتەرسىز
 
  بۇل حابارعا باعاڭىز
  • 1. جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ قاتىستى زاڭ-ەرەجەلەرىنە بويسىنىپ، توراپتا ءمورالدى بولىڭىز، ءسىزدىڭ ارەكەتىڭىز سەبەبىنەن تىكەلەي نەمەسە جانامالاي تۋىنداعان زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىكتى ءوزىڭىز ارقالايسىز.
    2. قالام اتىڭىز بەن جازعان لەبىزىڭىزدى باسقارۋدىڭ بارلىق ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان.
    3. حالىق تورابىنىڭ ءسىزدىڭ حالىق تورابىنىڭ لەبىز جازۋ بەتىنە جازعان لەبىزىڭىزدى توراپ ىشىندە كوشىرۋ نەمەسە لەبىزىڭىزدەن سيتات كەلتىرۋ ۇقىعى بار.
    4. ەگەر باسقارۋ جاعىنا پىكىرىڭىز بولسا، لەبىز جازۋ بەتىنىڭ باسقارۋشىسىنا نەمەسە حالىق گازەتى مەكەمەسىنىڭ توراپ ورتالىعىنا اڭىس ەتىڭىز.