- ورتالىق
- ەل ءىشى
- شينجياڭ
- حالىقارا
مادەنيەت
ارناۋلى تاقىرىپ
كەبەنەك ىشىنەن ورىلگەن ولەڭ
ورالتاي ۇلىقپاش ۇلى
2015.07.28 15:59
بەيبىت كۇننىڭ ءبارى بىردەي پەندەسىنە جىلى شۋاعىن سيعا تارتا بەرمەيدى عوي،ونىڭ دا سيعا ۇسىنار سورى ارىلماعان سورتاڭى،اسپانىن تورلاعان قارا تۇمانى،كوز جاسىن قۇرعاتۋعا دا مۇرسات بەرمەگەن،جۇرەگىن اۋىر سىزداتقان مۇڭعا تولى كۇندەرى بولادى ەكەن. ءومىر وزەنىن كەرى اعىزعان تارپاڭ تاعدىردىڭ باتپان -باتپان بۇل قىسىمىنا شىدام بەرە الماي،بورداي توزعاندار دا قاجىرلى قايراتىن قامشى قىلىپ،بۇرالاڭعا تولى،سوقپاقتى ومىردە ءوز ەنشىسىن تاپقاندار دا بار. اقىن يۇسيف برودسكي: «اقىننىڭ ءومىرىن ونىڭ ءومىر بايانىنان ەمەس،ولەڭ جولدارىنان ىزدەۋ كەرەك» دەيدى ەكەن. ەندەشە،مىنا ولەڭدەرىنەن تانۋعا تىرىسالىق:
«تاعدىر قۇلاق اسپايدى وكسىگەنمەن،
كەم تىرلىككە كوڭىلىم كونشىمەگەن.
جارالى جان ايتەۋىر بار دەنەمدە،
جاماۋ تۇسكەن شاپانداي وڭىرىنەن.
........
ايىعۋدى قانشا جىل ارمان ەتتىم،
جىگەرىمدى قايعىما قايراپ ءوتتىم.
تەپسەم تەمىر ۇزەتىن ءال-قۋاتىم،
شىرىن تۇستەي بۇل كۇندە قايدا كەتتىڭ؟!
.........
جۇرمەسەم دە،و،ەلىم ورىڭدە مەن،
ەنشىمدى الىپ وتەيىن ومىردەن مەن.
اداستىرماي ومىردەن وتكىزشى دەپ،
جاراتقاننان كۇنىنە تىلەنەم مەن». («دالامنىڭ ءيىسى» جيناعىنىڭ 8-بەتى). مىنە بۇل مەنى اسەرلەندىرگەن انىق ماۋلەتقان ۇلىنىڭ ولەڭى ەدى.
اۆتوردىڭ شىعارمالارىن بۇرىن كورسەم دە ەسىمە ۇستاماعان ەكەنمىن. 2011-جىلعى «ىلە ايدىنى» جۋرنالىنىڭ 5-سانىندا باسىلعان «اق پەرىشتەم-اقجولىم» اتتى پوەماسىن وقىپ،وتباسىمىز بويىنشا كىرپىگىمىزدى جاسقا ءبىر شىلاعان ەدىك.
«ارمان بالام،
كۇنىم از عوي سەنى ويلاپ زارلانباعان،
‹مەن قالايشا بۇلاي بوپ جاراتىلدىم؟›-
دەگەن ءسوزىڭ قينايدى قايران بالام.
الەم كەزىپ كەتسەم دە ديۋانا بوپ،
بۇل ءسوزىڭنىڭ جاۋابىن قايدان تابام؟!
......
اقجول-اۋ،كوز جاسىڭا تۇنشىعامىن،
جۇرەككە دەرت بايلادى شىمشىعان مۇڭ.
ءوڭىم تۇرماق تۇسىمدە ۇيىقتاپ كەتسەم،
دوڭگەلەتتى مازامدى اپ،سىڭسىعان ءۇن.
ون ءبىر جاسقا كەلسەڭ دە العىر بالام،
تىك ءجۇرۋدى جازبادى-اۋ تاعدىر ساعان» دەپ ەڭىرەگەن اقىننىڭ جۇرەگىن سىزداتقان مۇڭ-زارى ءوزىم كورگەن ءبىر وقيعانى ەسىمە سالدى: ەرتەرەكتە. جازدىق كانيكول دەمالىسى. ورتا جايلاۋداعى كەزىم بولاتىن. ءبىر كۇنى تۇندە سۇمدىق ءبىر مۇڭلى ساي سۇيەگىڭدى سىرقىراتار شەرلى داۋىس شىرت ۇيقىمىزدى شايداي اشتى. الىستان تالىقسىپ ەستىلگەن داۋىس بارا-بارا بوساعاعا تاياپ،قايتا قىراتتان ارى اسىپ كەتتى. اكەم سوندا «مىناۋ،ريزانىڭ اق ىنگەنى عوي،بەيشارا بوتاسىنان ايرىلىپ قالعان ەكەن،سوعان ءار ۇيدەن كومەك سۇراپ جۇرگەنى. تاڭ اتقان سوڭ تاۋىپ بەرەيىك» دەگەن ەدى. ەرتەمەن قالىڭ جىگىت جينالىپ،اق ىنگەننىڭ سوڭىنان ەرىپ، مامىشتىڭ قوراسى دەگەن جەردە جارعا ءتۇسىپ كەپتەلىپ قالعان بوتاسىن قۇتقارىپ،باۋىرىنا سالىپ بەرگەن ەدىك. انىق پوەماسىنداعى كوكىرەك تولى وسى شەردى حايۋان ەكەش حايۋان اق ىنگەننىڭ سونداعى كوڭىلى ارقىلى ءتۇسىندىم.
وسىدان سوڭ انىق ماۋلەتقان ۇلىنىڭ ولەڭدەرىن ىزدەنىپ وقيتىن بولدىم ءارى اۆتورمەن «ەلارىس» سايتى ارقىلى تانىسىپ،بارا-بارا ونىڭ سىرلاس دوسىنا دا اينالىپ كەتكەنمىن. سويتسەم،انىق انىعىندا اقىن بولايىن دەپ ولەڭ جازباعان ەكەن. ول كەشكەن كەشۋلەر،ول تارتقان تاۋقىمەتتەردىڭ ءوزى اقىن جاساعان ىسپەتتى. اقاڭ 1989-جىلى تەكەس اۋداندىق توكپەن قامداۋ سەرىكتىگىندە كاسىپتىك قىزمەتىن باستاپ،وتباسىن قۇراپ،قالىپتى تۇرمىستىڭ بيشىگىن قولىنا الىپ،1997-جىلى ءومىرىنىڭ قىزىعى،تىرلىگىنىڭ تىنىسى بولعان ۇلىن ءسۇيىپ «اقجول» دەپ ات قويىپ،مارە-سارە بولعان-دى. بۇل قۋانىشى ءسۇت پىسىرىمعا جەتپەي،نارەستەسى ميىنا وتتەگى جەتىسپەۋ ناۋقاسىنا كىرىپتار بولىپ،سونىڭ سالدارىنان ميعا قان تامىپ،قول-اياعى سالدانىپ،اقىرى اق پەرىشتەسىن سال توسەككە جاتقىزىپ تىنىپتى. مىنا بەيباق ءسابيدىڭ تاعدىرى اكە جۇرەگىنە ايتىپ جەتكىزگىسىز ۋ قانجارىن سالدى. «قۇداي سالدى،قۇل كوندى» دەگەندەي،جابىرقاپ جۇرگەندە 2002-جىلى جەلتوقساندا ەكىنشى ءسابيىن كورىپ،قاپا كوڭىلدەرى جازعا ۇلاسقانداي جادىراپ قالىپتى. ءبىراق بۇل شاتتىعى دا تاي شاپتىرىمعا ۇزاماي جاتىپ، تاعى دا تاعدىردىڭ قاقپانى ونىڭ وزىنە قۇرىلىپ تۇرعانىن قايدان ءبىلسىن. 2004-جىلى ساۋىردە باعانا باسىندا توك ساعات جازىپ ءجۇرىپ،6-7 مەتر بيىكتىكتەگى باعانادان قۇلاپ اۋىر جارالانىپ،ەمدەلۋدىڭ ارقاسىندا جانى قالىپ،بەلى اۋىر زاقىمدالعاندىقتان،ەكى اياعى جانسىزدانىپ،ارباعا وتىرىپ قالعان-دى.
ەندىگى تىرلىكتىڭ جايى بەلگىلى عوي،بارلىق اۋىرتپالىق،بارلىق ازاپ،ەكى ناۋقاس،شيەتتەي بالا ءبىر انانىڭ قولىنا قارادى دا قالدى. بۇل جاعدايدى اۆتور كەيىن بىلاي جىرلايدى:
«ۇياداعى بالاپانداي قوس بەيباق،
وتىرامىز كۇنى بويى ءىش قايناپ.
كۇندىز كۇلكى،ءتۇن ۇيقىڭدى ءتورت ءبولىپ،
سان بەينەتكە توزدىڭ ساۋلەم بەل بايلاپ. («دالامنىڭ ءيىسى» جيناعىنىڭ 126-بەتى) تاعى دا
ۇلىم بايقۇس جاۋتاڭ قاعىپ،وتىر مىنە زار يلەپ،
تاعدىر ايتشى،جاۋاپ بەرشى،بۇل قىلىعىڭ قاي مىندەت؟!
مەنى قويشى،پەرىشتە عوي،كۇناسىز عوي بۇل بەيباق،
ايەلىم ءجۇر سارقىلماعان كوز جاسىنا نان يلەپ» («دالامنىڭ ءيىسى» جيناعىنىڭ 32-بەتى) دەيدى. مىنە بۇدان « كوز جاسىنا نان يلەتكەن» تاقسىرەتتىڭ قانداي ەكەنىن ءتۇسىنۋ قيىن ەمەس. اقاڭ ومىرگە نالىدى،تورىقتى،بۇك ءتۇسىپ جاتىپ تا قالدى.
«شىدايىن ءومىر ءمىنىڭ-اي،
اۋىرسا ءتانىم اۋىرسىن.
جان اۋىرعاننىڭ قيىن-اي،
ومىردەن تاپپاس ءدارىسىن» (39-بەت) دەپ دال ۇردى. دال ۇرۋدىڭ دالباسالىق ەكەنىن تانىپ،ومىرگە ۇمىتپەن قاراپ:
«بارىندە قويشى بارىندە،
ۇستايىن سەرگەك سانامدى.
باس يمەي جالعان پانيگە،
جازايىن جىرمەن جارامدى» (41-بەت) دەپ باسىن كوتەرىپ،قولىنا قالام الىپ،ەندىگى ءبىر جاڭا ءومىرىن (شاعىلعىر ارباداعى عۇمىرىن) جىرمەن باستاعاندىعىن ۇران ۇلگىسىمەن ەمەس،ولەڭنىڭ جان سەزىمىمەن جىرلايدى.
وسىدان بىلاي اقىننىڭ سىرلاس دوسى دا،جول سىلتەر اقىلشىسى دا،سىزداعان جۇرەك ءدارىسى دە توم-توم ادەبي كىتاپتار بولسا،جازعاندارىنىڭ العاشقى تىڭدارمانى اقجولى بولىپ:
«اكەڭنىڭ اقىن بولۋ ىزگى ارمانى،
ونسىزدا كۇيزەلىپ ءجۇر،مۇڭ بار جانى.
مەن جازعان ولەڭىمنىڭ، اقجولىم-اۋ،
ءوزىڭسىڭ ەڭ ءبىرىنشى تىڭدارمانى»(167-بەت) دەپ ءوزى ايتقانداي،اكەلى-بالالى ەكەۋى وسى مۇرات جولىنا ءتۇسىپ،ءبىر كەزدەگى مۇلدە سونگەن ءۇمىتتىڭ قوس جۇلدىزى شاڭىراقتان جىلتىراپ،بۇل ءۇيدىڭ داستارقانىنان دا كۇلكى ءۇنى ەستىلەتىن بولدى. وسىلايشا اۆتور 35 جاسىنان باستاپ العاشقى ولەڭدەرىن جاريالاي باستاپتى. تۋعان جەرىنە،قيىن كۇندە كومەكشى بولعان ەلىنە،دوستارىنا،جانۇياسىنا دەگەن بورىشىن قول-اياقپەن بولماسا دا قىزىل تىلمەن وتەۋگە بەلىن ءبىر-اق بۋعان-دى. « امان اعا » (115-بەت) دەگەن ولەڭىندە بۇل كوڭىل كۇيىن بىلاي جەتكىزەدى:
«امان اعا،
وسى دەرتتەن جان امان قالا ما، اعا؟
تايقى تاعدىر تاياعى از بولعانداي،
مەن نەگە تۇسە بەرەم تالاماعا؟
امان اعا،
جىر بۇلبۇلى قونباي ءجۇر ماعان، اعا.
سول قۇستىڭ ءۇنىن ويعا قوندىرا السام،
جۇرتىمنان الماس ەدىم جامان باعا».
كەرەمەت بازىنا،تاماشا ليريكا. تاعدىرعا قارعانىپ-سىلەنۋ جوق،اعالارعا قول جايىپ تىلەنۋ جوق،تەك اقىندىق جول ارقىلى ادامدىق بورىشىن وتەمەك بولعان تىلەگىن جىرلايدى.
جيناقتاعى ولەڭدەرىنىڭ ءبىرتالايىن بۇرىن وقىعان بولسام دا،كورمەگەن كىسىدەي بىرنەشە قايتارا وقىپ،قۋانىشىمدى جاسىرا الماي،«ەلارىس» سۇحپاتىندا شاشۋ رەتىندە اقجارما كوڭىلىمدى ءبىلدىرىپ،«اقىن جانە تۋعان جەر» دەگەن ولەڭىمدى ارناعان ەدىم («ىلە گازەتىنىڭ» 2015-جىل،21-مامىر سانىندا جاريالانعان).
............
«تاعدىر سالىپ شالماسىن قالاي شىرماسا،
شىداۋ كەرەك وزىڭدەي اقىن شىداسا.
قىرىق جەرىنەن قىرقىلعان قىرشىن جاستىقتى،
جىرلاۋ كەرەك وزىڭدەي اقىن جىرلاسا.
.............
ول جازعان دالا كەتەدى گۇلدەي قۇلپىرىپ،
ول جازعان بۇلاق اعادى اساۋ بۇلقىنىپ.
ول جازعان ايدىڭ ساۋلەسى نۇر بوپ قۇيىلىپ،
جانارىڭنان مولتىلدەيدى سىر تۇنىپ.
ول جازعان كۇننىڭ كولەڭكەسى جوق مۇلدە،
مەرەيگە تولى ماڭگىلىك مىناۋ تىرشىلىك.
ول جازعان جەردىڭ بارلىعى بەيىش سەكىلدى،
كەلەدى ولگىڭ جۋسان يىسىنە تۇنشىعىپ.
ول جازعان جەردىڭ تيىسپەڭدەر تۇگىنە
شىبىن جانىن شىرقىراتار ءبىر شىبىق».
تۇتاس جيناقتان قويناۋى قۇتقا تولى دالانىڭ ءيىسى،قوڭىر ەلدىڭ قوڭىر تىرلىگى،قازاقى دۇنيە تانىم مەن سالت -سانانىڭ ءيىسى اڭقيدى:
قاز-قاتار قىرمان-
جەمىستى كۇزدىڭ سانىندەي.
دالامنىڭ ءيىسى،تەر سىڭگەن ءبيداي دانىندەي!
توپىراعى التىن،تۇگىنەن تارتساڭ ماي اققان،
دالا جوق مۇنداي،
جەر تۇرماق عارىش،الەمدە! («دالامنىڭ ءيىسى» 5-بەت). وسى شۋماقتىڭ ءوزى وقىرمانىن بىردەن اۋىلعا قاراي جەتەلەي جونەلەدى. بۇكىل اۋىل تۇرمىسىن،دالالىقتاردىڭ رۋحىن،اۋىل تىرلىگىن «تەر سىڭگەن ءبيداي دانىندەي » دەپ ءبىر اۋىز سوزگە كەرەمەت جيناقتاعان.
ايتىلعان جيناق 192 بەتتىك شاعىن كىتاپشا،بۇعان 94 ليريكا،2 پوەما بەرىلگەن. وسىنىڭ ىشىندە تۋعان جەر تاقىرىبىنا ارنالعان 22 پارشا ولەڭ قامتىلپتى. بۇل سالىستىرمادان اۆتوردىڭ تۋعان جەرگە دەگەن ماحابباتىنىڭ قانشالىقتى ىستىق ەكەندىگىن كورۋگە بولادى. اقىننىڭ «تۋعان جەر ساعىنىشى» دەگەن ولەڭىندە:
«تۋعان جەرىم جەتە الماي بولكەنىمە،
جاز ءومىرىم وكسىتىپ وتكەنىڭ بە؟
سىرقاتىمدى ەمدەتىپ كەلەر مە ەدىم،
انالاردىڭ اپپاق ءبىر تىلەگىنە؟!
.........
بۇل دۇنيەدەن وتەردەي قايعى ارقالاپ،
سور ماڭداي انىق وتىر سورى قايناپ.
ءبارىن ايت تا ءبىرىن ايت بارىنەن دە،
ساعىنىشىڭ قيىن-اۋ،تۋعان ايماق؟!» مىنەكي شەڭبەر اياققا شىرمالىپ،قارعا ادىم جەر ءجۇرۋ مۇڭ بولىپ وتىرعان اقىننىڭ تۋعان جەرگە دەگەن ساعىنىشى تۋعان جەردىڭ كيەسىمەن بىتە قايناسىپ كەتكەن. «اعالار كەلشى بولكەنگە»،«قوي باعىپ بالالىعىم ءجۇر بولكەندە»،«اۋليە-بولكەن» سياقتى ولەڭدەرى دە اقىن جۇرەگىنەن شىققان تابيعات پەن كوڭىل كۇي وبىسە سۋرەتتەلگەن وبرازدى ءتىل ورمەسى. حالقىمىزدا: «ەلدىڭ اتىن ەر شىعارادى» دەگەن ءسوز بار،انىق جىرلارىنىڭ مايەگى بولعان «بولكەن» كوپ ەلگە تانىس بولىپ بارادى. امالياتتا بولكەن ءتاڭىر تاۋىنىڭ سولتۇستىك سىلەمىندەگى داعىنبەل دەگەن تاۋدىڭ بوكتەرى،قوڭىر ادىرلى،كوپ قىرقانىڭ ءبىر سايى عانا. وزگە جەردەن تىم وزگەشەلىگى دە جوق شاعىن قىستاق. ال انىق جىرىنان شىققان بولكەن وزگەشە كيەلى،جەر جانناتى ىسپەتتى. مىنە بۇل اقىن ءتىلىنىڭ شەبەرلىگى ەدى.
انىق تۋعان جەردىڭ كەلبەتىن جىرلاۋدا جالاڭ تابيعات كورىنىسىن سۋرەتتەمەي،وعان ءوزىنىڭ كوڭىل كۇي سەزىمىن تەرەڭ ءسىڭىرىپ،وبرازدى وي تۇيىندەپ،ءولى تابيعاتتى جانداندىرىپ جىبەرەدى:
«تاۋلارىم-اي،تۇرادى ىلعي تۇكسيىپ،
شىڭدارىم-اي،
قىران تىرلىك،ۇشار ما ەدىم كۇن ءسۇيىپ.
كەتسەم بە ەكەن بۇل دۇنيەگە ءبىر-اق سىلتەپ قولىمدى،
وتىرعانشا ورنىمدا ءال-دارمەن جوق كۇرسىنىپ. (32-بەت)
« تۇكسيگەن تاۋ »،« كۇن سۇيگەن قىران »،«وميىپ وتىرعان اقىن» ءۇش تۇلعا قانداي تاماشا توعىستىرىلعان. اقىن تانىمىنىڭ قىلت ەتكەندى سەزە بىلەتىن سەزىمتالدىعى دا وسىندا تۇر.
« تۋعان جەر » تاقىرىبى كوركەمونەرشى اتاۋلىنىڭ اتىن جاراتىپ،جوعىن تاۋىپ،كوڭىلىن كوكتەتەتىن كەمەل تاقىرىپ. انىق ماۋلەتقان ۇلى دا سولاي. الايدا،اۆتوردىڭ تورشەستۆاسىنان «تۋعان جەر» مىقتاپ ورىن الىپتى. ول ءاربىر ولەڭىندە قاسيەتتى ىلە القابىنىڭ ءبارىن جان-تانىمەن ءسۇيىپ،سودان شابىت الىپتى. اقىن ەستەتيكاسىنان « ادامعا دارىن تۋعان جەرىنەن داريدى » دەگەن تانىمدى كوپ ولەڭدەرىنەن تۇيسىنۋگە بولادى.
«بالا كەزىن وتكىزگەن ءمىنىپ تايعا،
تۋعان جەرىڭ، اعا جان، تۇسە مە ويعا؟
قايدا تۋساڭ سول جەردىڭ قاسيەتى،
دارىن سيلار دەگەن ءسوز بار تۇلا بويعا.
ءىزىڭ قالعان ۇمتىلماس بولكەن سايدا.
.........
ارۋ شولپان قالادا جۇرگەنىڭمەن،
تۋعان جەردەي ول مەكەن بولعان قايدا؟!»... دەپ جىرلايدى كۇيشى جۇمالىك جاقىپبەك ۇلىنا ارناۋ ولەڭىندە.
جيناقتا اۆتوردىڭ باسقا تاقىرىپتارداعى،اسىرەسە ەفيگراممالىق (ارناۋ) ولەڭدەرى مەن شىمشىما ءازىل ولەڭدەرى دە مولىراق كەزدەسەدى. « دەرتىن ءبىلدىڭ » (110-بەت)، «وكبەلەي سالدىم وكپەممەن»،«سىڭعىرلاپ بۇلاق داۋىسىڭ» قاتارلى ولەڭدەرى دە ايتا قالسىن وي ارقالاعان جاقسى ولەڭدەر. «ءبارىن ايت تا ءبىرىن ايت،بارىنەن دە» دەپ اقىن ءوزى ايتقانداي،ەڭ جاقسى جازىلعان،اقىندىق قۋاتىن تولىق تانىتقان شىعارماسى سول «اق پەرىشتەم-اقجولىم» پوەماسى دەر ەدىم.
جيناقتا ءالسىز ولەڭدەر مەن شۋماق،ءسوز-سويلەمدەر دە ۇشىراسادى. ماسەلەن،«و،اققانات قۇستارىم» (100-بەت) ولەڭىندە ايتپاقشى ويىن 7-8 بۋىندى شۇبىرتپالى ۇيقاسپەن بەينەلەۋدى جاقسى تالداعان.
ءبىراق ولەڭ شۇبالشاڭ،جاي بايانداي بەرۋگە بوي ۇرعان. قۇزعىن وبرازىن جيناقتاي الماي،تۇتاس ولەڭدە «قۇزعىن» ءسوزىن التى تارماقتا قايتالاعان. «قارقىلدايتىن قارعا بۇزىق،...قۇزعىن دەيتىن پالەنى...
قىرانى بار قۇزعىنى... قۇزعىن دەگەن مىقتىنى... قۇزعىن نەگە عۇمىرلى... قۇزعىنداردىڭ كوكىمەسى...» دەگەن سەكىلدى. «ءور تەكەسىم» دەگەن ولەڭىندە دە شۇبالشاڭ شۋماقتار كەزدەسەدى. كەيبىر ولەڭدەرىندە قاجەتسىز شۋماقتار (تاقىرىپتان تىس) كەزدەسەدى. م: «تۋعان تاۋدىڭ سامالى»(74-بەت) دەگەن ولەڭىنىڭ 1-شۋماعىنىڭ قاجەتى جوق،سەبەبى ويدى بەينەلەۋگە قاتىسى بىلىنبەيدى. ال «اعالار،كەلشى بولكەنگە» دەگەن ولەڭىندە اعالارىن اقجارما كوڭىلىمەن بولكەنگە شاقىرىپ وتىرىپ:
«...قونباساڭ قونبا تەك قانا،
كوزىڭنىڭ قىرىن سالا كەت.
بولكەننەن ۇشقان قىران كوپ» دەپ سالادى. بۇدان جاقسى نيەت ءبىلىنىپ تۇرعانى جوق.
كەيبىر قاتە قولدانىلعان ءسوز تىركەستەرى مەن شۇبالشاڭ تارماقتار دا كەزدەسەدى. م: «قايتارىپ قويدىڭ بەتىن يمانبايدان،ءان قانداي جال باسىنان ايعايلاعان» (15-بەت) ءان دەپ الىپ ايعايلاعان دەگەنى قالاي. بالكىم «يعايلاعان» بولۋى مۇمكىن. «كوكتەۋدە قويشى ۇيىنەن قوي ءسۇت ءىشىپ» (14-بەت) مۇندا قوي ءسۇت دەگەن انىقتاۋىشتىڭ قاجەتى جوق. «كوكتەۋدە قويشى ۇيىنەن سۇتكە تويىپ» دەسە دە بولار ەدى. «سۇلۋ كوكتەم» (96-بەت) دەگەن ولەڭىندە «الما اعاش اشتى اق گۇلىن اپپاق،العانداي اپپاق كۇمىسپەن اپتاپ» مۇندا «اق» دەگەن انىقتاۋىش 2 رەت قايتالانىپ ءسوزدىڭ سۇرەپەتىن قاشىرىپ تۇر. «ارام ءشوپ» (131-بەت) دەگەن ولەڭىندە «قازاق دەپ اتتان سالما مەندە قازاق،كوزىمنىڭ قيىعىمەن كۇيىنبەكپىن» كوزىنىڭ قيىعىمەن قاراۋ جاقسى قاراۋ ەمەس،ول قىرىن قاراۋ،كوزگە ىلمەۋ دەگەن ماعىنا بەرەدى. «قاراجون ءانى مە ەدىڭ قايتقان قۇستىڭ» (138-بەت) تۇتاس ولەڭدەگى ويىنان قاراعاندا «كەلگەن قۇستىڭ» بولۋ كەرەك ەدى. وس تەكتەس كەمشىلىكتەر ءبىراز جەردەن كەزدەسەدى.
قىسقاسى،«دالامنىڭ ءيىسى» جيناعىندا «جۇرەككە جىلى ءتيىپ»،جان تەبىرەنتەرلىك جاقسى ولەڭدەر،شىنايى جۇرەكتەن شىققان وتتاي سەزىمگە تولى ولەڭدەر كوپتەپ كەزدەسەدى. بۇل انىقتىڭ قاجىر قايراتىنىڭ،ولەڭگە دەگەن قۇرمەتىنىڭ العاشقى جەمىسى. الداعى جەردە جان كەشتى اقىننان جالىندى جىرلار شىعاتىنىنا كامىل سەنەمىن.
تارباعاتاي اقپارات تورابىنان
جاۋاپتى رەداكتورى : مۇحيت امانتاي ۇلى
وقىرمان نازارىنا
نازار سالا كەتەرسىز
- 1.
جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ قاتىستى زاڭ-ەرەجەلەرىنە بويسىنىپ، توراپتا ءمورالدى بولىڭىز، ءسىزدىڭ ارەكەتىڭىز سەبەبىنەن تىكەلەي نەمەسە جانامالاي تۋىنداعان زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىكتى ءوزىڭىز ارقالايسىز.
2.
قالام اتىڭىز بەن جازعان لەبىزىڭىزدى باسقارۋدىڭ بارلىق ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان.
3. حالىق تورابىنىڭ ءسىزدىڭ حالىق تورابىنىڭ لەبىز جازۋ بەتىنە جازعان لەبىزىڭىزدى توراپ ىشىندە كوشىرۋ نەمەسە لەبىزىڭىزدەن سيتات كەلتىرۋ ۇقىعى بار.
4.
ەگەر باسقارۋ جاعىنا پىكىرىڭىز بولسا، لەبىز جازۋ بەتىنىڭ باسقارۋشىسىنا نەمەسە حالىق گازەتى مەكەمەسىنىڭ توراپ ورتالىعىنا اڭىس ەتىڭىز.
تەلەفون: 67 /65368365-010 حات ساندىعى: kazakh@peopledaily.com.cn
بۇل بەتتىڭ مەنشىك ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان، كەلىسىمنەن وتپەگەندە كوشىرىپ پايدالانۋعا بولمايدى
Copyright © 1997-2012 by www.people.com.cn. all rights reserved
جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى 
بۇل حابارعا باعاڭىز
لەبىز جازۋ
