بەتتى ساقتاۋ | باس بەت ەتۋ | حات ساندىعى | حابارلاسىڭىز | ءبىز تۋرالى جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى    
  • ورتالىق
  • ەل ءىشى
  • شينجياڭ
  • حالىقارا

سۋرەتتى حابار

حالىق تورابى>>ەل ءىشى حابارلارى

ەكى ءماجىلىس نەلىكتەن ناۋرىز ايىندا اشىلادى

اۋدارىپ دايىنداعان نۇرعيسا قۇرمانجان ۇلى

2015.03.04 10:54     كەلۋ قاينارى : حالىق تورابى

  كوكتەم ءۇمىت ۇرىعىن سەبەتىن مەزگىل، كوكتەمدە اشىلعان ەكى ماجىلىس تە جاڭا ۇمىتتەرگە جەتەلەيدى. ماجىلىستەگى ءاربىر كۇنتارتىپ، ءاربىر تالقى تاقىرىبى كوپشىلىكتىڭ بۇگىنگى تۇرمىسىنا، ءتىپتى بولاشاقتاعىءوندىرىسى، قىزمەتى مەن ومىرىنە تەرەڭ ىقپال جاسايدى.

  ەكى ءماجىلىس نەلىكتەن ناۋرىز ايىندا اشىلادى

  ەكى ءماجىلىستى ناۋرىز ايىندا وتكىزۋ 1985 – جىلدان بەرى قالىپتاسقان ءۇردىس. ودان بۇرىن جىلدىڭ باسىندا، ورتا شەنىندە، جىل سوڭىندا، قىسقاسى، ءار جىلى تۇرلىشە ۋاقىتتا اشىلىپ وتىرعان.

  1954 – جىلى 15 – قىركۇيەكتە اشىلعان مەملەكەتتىك 1 – كەزەكتى حالىق قۇرىلتايىنىڭ 1 – ماجىلىسىنەن، الدا اشىلعالى وتىرعان مەملەكەتتىك 12 – كەزەكتى حالىق قۇرىلتايىنىڭ 3 – ماجىلىسىنە دەيىن، 61 جىل ىشىندە، مەملەكەتتىك حالىق قۇرىلتايىنىڭ ماجىلىستەرى جيىنى 48 رەت وتكىزىلگەن، تەك قازان ايىندا عانا حالىق قۇرىلتايىنىڭ ءماجىلىسى وتكىزىلىپ كورمەگەننەن سىرت، باسقا ايلاردىڭ بارلىعىندا ءماجىلىس وتكىزىلگەن.

  1982 – جىلى نەگىزگى زاڭعا وزگەرىس ەنگىزىلگەن كەزدە، كوپتەگەن ادامدار مەجە ەسەپ پەن حالىق شارۋاشىلىعىنىڭ جوسپارىن دەر كەزىندە تەكسەرىپ - بەكىتۋگە قولايلى بولۋ ءۇشىن حالىق قۇرىلتايىنىڭ ءماجىلىسىن اشۋ ۋاقىتىن تۇراقتاندىرىپ، جۇيەلەندىرۋ تۋرالى ۇسىنىس بەرگەن.

  شاعان مەرەكەسى ادەتتە قاڭتاردىڭ سوڭى مەن اقپاننىڭ باسىندا بولاتىندىقتان، ءماجىلىستى ناۋرىزدىڭ باس شەنىنە ورنالاستىرعاندا، حالىق قۇرىلتايى ۋاكىلدەرىنىڭ دايىندالۋىنا ۋاقىت جەتكىلىكتى بولاتىنى تۋرالى اڭگىمەلەر ايتىلعان.

  1989 – جىلى مەملەكەتتىك 7 – كەزەكتى حالىق قۇرىلتايىنىڭ 2 – ماجىلىسىندە مەملەكەتتىك حالىق قۇرىلتايىنىڭ ءماجىلىس كۇن ءتارتىبى ماقۇلداۋدان وتكىزىلىپ، حالىق قۇرىلتايى ءماجىلىسى ءار جىلى ءبىرىنشى ماۋسىمدا وتكىزىلەتىن بولىپ بەكىتىلگەن.

  حالىق قۇرىلتايىن بەلگىلەنگەن تۇراقتى مەرزىمدە اشۋ مەملەكەتتىڭ ەڭ جوعارى بيلىك ورگاندارىنىڭ نەگىزگى زاڭ بويىنشا قىزمەت ۇقىعىن اتقارۋىنا، مەملەكەتتىڭ سول جىلعى ءتۇرلى ماڭىزدى قىزمەتتەرىنە دەر كەزىندە ەرتەرەك ورنالاستىرۋ جاساۋىنا ءارى ورتالىقتاعى ءارقايسى ورگاندار مەن ولكە دارەجەلى ورگاندار قاتارلى قاتىستى تاراۋلاردىڭ ءوز قىزمەتتەرىن ءبىرتۇتاس ورنالاستىرۋىنا ءتيىمدى.

  مەملەكەتتىك ساياسي كەڭەس ءماجىلىسى 1999 – جىلدان باستاپ، جىل سايىن 3 – ناۋرىزدا وتكىزىلىپ كەلەدى.

  ەكى ءماجىلىس اراسىندا نەندەي بايلانىس بار

  ەكى ءماجىلىستى ۇنەمى بىرگە اتايمىز، ەندەشە، وسى ەكى ءماجىلىس اراسىندا قانداي بايلانىس بار؟ مۇنى الدىمەن رەسپۋبليكامىز قۇرىلعان كەزدەن باستاپ ايتۋعا تۋرا كەلەدى.

  1949 – جىلى جۇڭگو حالىق ساياسي ءماسليحات كەڭەسىنىڭ 1 – رەتكى ءماجىلىسى اشىلدى، بۇل سول كەزدە حالىقتىق دەموكراتيالىق بيلىكتىڭ العاشقى «مانەۆرى» دەپ قارالعان. سول جولعى ماجىلىستە «جۇڭگو حالىق ساياسي ءماسليحات كەڭەسىنىڭ جالپى باعدارناماسى» ماقۇلدانىپ، حالىق قۇرىلتايى ءتۇزىمى ەلىمىزدىڭ ءتۇبىرلى ساياسي ءتۇزىمى بولىپ بەلگىلەنگەن.

  كەزىندە بۇكىل ەلىمىز بويىنشا جالپىلىق سايلاۋ وتكىزۋگە شارت – جاعداي پىسىپ جەتىلمەگەندىكتەن، تومەننەن جوعارىعا قاراي ءار دارەجەلى حالىق قۇرىلتايىن قۇرۋ قيىنعا سوققان، سوندىقتان، ساياسي كەڭەستىڭ جالپىلىق پروگرامماسىندا، جالپىلىق سايلاۋ ارقىلى قۇرىلعان مەملەكەتتىك حالىق قۇرىلتايى ءماجىلىسى اشىلۋدان بۇرىن، جۇڭگو حالىق ساياسي ءماسليحات كەڭەسىنىڭ جالپى ءماجىلىسى مەملەكەتتىك حالىق قۇرىلتايىنىڭ قىزمەت ۇقىعىن اتقارا تۇراتىنى بەلگىلەنگەن.

  «مادەنيەت توڭكەرىسى» كەزىندە مەملەكەتتىك حالىق قۇرىلتايى مەن ونىڭ تۇراقتى مۇشەلەر ءماجىلىسىن كۇشىنەن قالدىرۋ اشىق جاريالانباعانىمەن، ۇزاق ۋاقىت ءماجىلىس وتكىزىلمەگەن، ءىس جۇزىندە كۇشىنەن قالدىرىلعانمەن بىردەي ەدى. 1978 – جىلدان باستاپ، نەگىزگى زاڭداعى بەلگىلەمەلەرگە ساي، مەملەكەتتىك حالىق قۇرىلتايىنىڭ ءماجىلىسى جىلىنا ءبىر رەت وتكىزىلىپ، مەملەكەتتىڭ ساياسي تۇرمىسىنىڭ قالىپقا تۇسكەنىنىڭ ماڭىزدى نىشانى رەتىندە قارالدى.

  ەكى ءماجىلىستىڭ قىزمەتىندە قانداي ۇقساماستىقتار بار

  ەكى ءماجىلىستىڭ قىزمەت مىندەتى، سيپاتى ۇقسامايتىندىقتان، ولاردىڭ رولى دا ۇقسامايدى.

  مەملەكەتتىك حالىق قۇرىلتايى ــ ەلىمىزدىڭ ەڭ جوعارى مەملەكەتتىك بيلىك ورگانى، حالىق ۇكىمەتىن جانە حالىق سوتىن، حالىق پروكۋراتۋراسىن حالىق قۇرىلتايى سايلايدى، ولارعا جاۋاپتى بولادى، ولاردىڭ باقىلاۋىن قابىلدايدى. ساياسي كەڭەس ــ جۇڭگو حالىقىنىڭ وتانشىلدىق بىرلىكساپ ۇيىمى، جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسىنىڭ باسشىلىعىنداعى كوپ پارتيا سەلبەستىگىن جۇزەگە اسىراتىن جانە ساياسي كەڭەس جۇرگىزەتىن ماڭىزدى ورگان، جۇڭگونىڭ ساياسي ومىرىندە سوتسياليستىك دەموكراتيانى ساۋلەلەندىرۋدىڭ ماڭىزدى فورماسى.

  ساياسي كەڭەس مۇشەلەرى دە حالىق قۇرىلتايى ماجىلىسىنە سىرتتاي قاتىناسىپ، ۇكىمەت قىزمەتىنەن بايانداما، جوسپار، مەجە ەسەپ بايانداماسى، ەڭ جوعارى حالىق سوتى مەن ەڭ جوعارى پروكۋراتۋرانىڭ قىزمەت بايانداماسى قاتارلىلاردى تالقىلايدى، ءبىراق، حالىق قۇرىلتايىمەن ۇقسامايتىنى، ساياسي كەڭەس مۇشەلەرى بۇل باياندامالاردى تالقىلاۋ بارىسىندا پىكىرلەرى مەن ۇسىنىستارىن ورتاعا قويادى، داۋىسقا سالمايدى، قاۋلى شىعارمايدى، ال، حالىق قۇرىلتايى بۇل باياندامالاردى قاراپ، تەكسەرىپ، داۋىسقا سالۋ ارقىلى قاۋلى شىعارادى.

  مۇنان سىرت، حالىق قۇرىلتايى ۋاكىلدەرى بەلگىلەمە بويىنشا كەڭەستىك ۇسىنىس تاپسىرادى، ساياسي كەڭەس مۇشەلەرى بەلگىلەمە بويىنشا ۇسىنىس قويادى.

  ــ حالىق قۇرىلتايىنىڭ ۋاكىلدەرى ۇكىمەت قىزمەتىنەن بايانداما، جوسپار بايانداماسى، مەجە ەسەپ بايانداماسى، مەملەكەتتىك حالىق قۇرىلتايى تۇراقتى كوميتەتىنىڭ بايانداماسى، ەڭ جوعارى حالىق سوتىنىڭ قىزمەت بايانداماسى، ەڭ جوعارى حالىق پروكۋراتۋراسىنىڭ قىزمەت بايانداماسى قاتارلى قۇجاتتاردى قارايدى، تەكسەرەدى.

  ـــ ساياسي كەڭەس مۇشەلەرى جۇڭگو حالىق ساياسي ءماسليحات كەڭەسى تۇراقتى كوميتەتىنىڭ قىزمەت بايانداماسىن قارايدى.

  بۇل باياندامالار كوپشىلىكتىڭ ءوندىرىسى مەن تۇرمىسىنا تىعىز قاتىستى، ەكونوميكا مەن قوعام دامۋى، قوعامداعى تەڭدىك – ادىلدىك قاتارلى ءتۇرلى جاقتارعا سايادى، مىسالى: قارتتاردى كۇتىمگە الۋ، ەمدەۋ – دەنساۋلىق ساقتاۋ، وقۋ – اعارتۋ، كاسىپتەندىرۋ، سوتتاسۋ قاتارلىلار. ۋاكىلدەر مەن مۇشەلەر بۇل باياندامالارعا قۇندى پىكىرلەرىن ءبىلدىرىپ، قالىڭ حالىق بۇقاراسى مەن قوعامنىڭ ءار سالاسىنداعىلاردىڭ ءۇنىن جەتكىزىپ، وسى ارقىلى مەملەكەت ساياساتىن بەلگىلەۋگە ارالاسادى.

  مەملەكەتتىك حالىق قۇرىلتايى ماڭىزدى زاڭداردى بەلگىلەيدى نەمەسە وعان تۇزەتۋ ەنگىزەدى. بيىل زاڭ جاساۋ زاڭىنا تۇزەتۋ ەنگىزۋ جوباسى حالىق قۇرىلتايىندا قارالادى. بەس جىلدا ءبىر رەت، ياعني، ءار كەزەكتى مەملەكەتتىك حالىق قۇرىلتايىنىڭ ءبىرىنشى ماجىلىسىندە، مەملەكەت باسشىلارىن سايلايدى جانە بەلگىلەيدى.

  جيناقتاپ ايتقاندا، ەكى ءماجىلىس حالىقتىڭ اقىل - پاراساتىن شوعىرلاندىراتىن، حالىق تىلەگىن بىلدىرەتىن، حالىق تۇرمىسىنا ىقپال ەتەتىن ماڭىزدى ساياسي ساحنا.

  كەلۋ قاينارى: حالىق تورابى
جاۋاپتى رەداكتورى : نۇرعيسا قۇرمانجان ۇلى
وقىرمان نازارىنا
نازار سالا كەتەرسىز
 
  بۇل حابارعا باعاڭىز
  • 1. جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ قاتىستى زاڭ-ەرەجەلەرىنە بويسىنىپ، توراپتا ءمورالدى بولىڭىز، ءسىزدىڭ ارەكەتىڭىز سەبەبىنەن تىكەلەي نەمەسە جانامالاي تۋىنداعان زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىكتى ءوزىڭىز ارقالايسىز.
    2. قالام اتىڭىز بەن جازعان لەبىزىڭىزدى باسقارۋدىڭ بارلىق ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان.
    3. حالىق تورابىنىڭ ءسىزدىڭ حالىق تورابىنىڭ لەبىز جازۋ بەتىنە جازعان لەبىزىڭىزدى توراپ ىشىندە كوشىرۋ نەمەسە لەبىزىڭىزدەن سيتات كەلتىرۋ ۇقىعى بار.
    4. ەگەر باسقارۋ جاعىنا پىكىرىڭىز بولسا، لەبىز جازۋ بەتىنىڭ باسقارۋشىسىنا نەمەسە حالىق گازەتى مەكەمەسىنىڭ توراپ ورتالىعىنا اڭىس ەتىڭىز.