پومپەو بەيپىل تاراتقان ”ساياسي ۆيرۋستى“ تۇبەگەيلى الاستايىق
□ ءۇرىمجى قالاسىنىڭ باستىعى ياسىن سىدىق
2021.02.03 13:58 كەلۋ قاينارى : شينجياڭ گازەتى
امەريكانىڭ بۇرىنعى مەملەكەت ىستەرى حاتشىسى پومپەو تاياۋدا ”زاۋالعا بەت العان ەسەرسوقتىعىن“ كورسەتىپ، ءوزىنىڭ شىندىقپەن ساناسپايتىن، اق پەن قارانى شاتاستىراتىن سايقالدىعىن مەيلىنشە ىسكە سالىپ، ەلىمىزدىڭ شينجياڭدى جونگە سالۋ ساياساتىنا سوقتىعىپ، جالا جاۋىپ، ”ساياسي ۆيرۋستى“ بەيپىل تاراتىپ، ءوزىنىڭ ءسىڭىستى سۇرقيا كەيىپ - كەسپىرىن تۇبەگەيلى كورسەتتى. 1 - ايدىڭ 21 - كۇنى جۇڭگو سىرتقى ىستەر مينيسترلىگى جۇڭگوعا ساياتىن ماسەلەلەردە جۇڭگونىڭ يەلىك ۇقىعىنا اۋىر قول سۇققان، باستى جاۋاپكەرشىلىگى بار پومپەو قاتارلى 28 ادامعا جازا اتقارعاندىعىن جاريالادى، بۇل، راسىندا، جۇرت كوڭىلىن ەرەكشە قۋانتتى! پومپەونىڭ ەسىن جيىپ ءجۇرۋى ءۇشىن، مەن تاعى دا بولاتتاي فاكتتەرمەن ونىڭ جاعىنان اياماي تارتقىم كەلەدى.
شينجياڭنىڭ جاڭا تيپتى ايدارشا ۆيرۋس وكپە قابىنۋ ىندەتىنەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋدەگى شەشۋشى سيپاتتى جەڭىسى پومپەوعا اياۋسىز سوققى بەردى. توسىن كەلىپ الەمدى شارپىعان جاڭا تيپتى ايدارشا ۆيرۋس وكپە قابىنۋ ىندەتى الدىندا، شينجياڭ حالىقتى بارىنەن جوعارى قويۋعا، ءومىردى بارىنەن جوعارى قويۋعا تاباندى بولىپ، حالىق بۇقاراسىنىڭ ءومىرىنىڭ حاۋىپسىزدىگى مەن دەنساۋلىعىن ءبىرىنشى ورىنعا قويىپ، قۇتقارۋ - ەمدەۋدى بار كۇشپەن ورىستەتىپ، جۇعىمدالۋشىلاردىڭ بىرەۋىن دە ۇمىت قالدىرمادى، ناۋقاسقا شالدىققانداردىڭ بىرەۋىن دە تاستاپ قويمادى. ءار ۇلت حالقى ءبىر نيەتپەن سەلبەسىپ، ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋ قىزمەتىن ورىستەتۋگە ىرىقتى تۇردە سايكەسىپ، جاڭادان دياگنوزى تۇراقتاندىرىلعان ناۋقاس شىقپاۋدى قىسقا ۋاقىت ىشىندە جۇزەگە اسىردى. پومپەوعا ۇڭىلەر بولساق، ول تەك ءوزىنىڭ جەكە مۇددەسىنە قىزبالىقپەن ۇمتىلىپ، ”تىنىس الا المادىم“ دەگەن ءوز ەلى حالقىنىڭ ىزالى جان ايعايىن ەلەپ تە قويمادى، حالىقتىڭ ءومىرىن ەلەۋسىز قالدىردى. سوندا ايتىلمىس ”ادامدىق ۇقىقتى“ ءسات سايىن اۋزىنان تاستامايتىن پومپەونىڭ امەريكانىڭ جازىقسىز بۇقاراسىنا ۇستانعان ادامدىق ۇقىق قاعيداسى وسى بولعانى ما؟
شينجياڭنىڭ قوعامدىق كەلەلى جاعدايىنىڭ باياندى ورنىقتىلىعى پومپەوعا اياۋسىز سوققى بەردى. ءبىزدىڭ شينجياڭدا ءۇرتىس 4 جىلدان استام ۋاقىت زورلىقتى كۇش لاڭكەستىك دەلوسى تۋىلعان جوق. ورتالىق قالا ۇرىمجىدە قىلمىستىق ىستەر دەلولارى زور دارەجەدە ازايىپ، 2015 - جىلداعىدان ％62.4 تومەندەپ، ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ تىنىشتىق پەن ورنىقتىلىققا دەگەن تىلەگى مەن ارمانى جۇزەگە اسىرىلدى. پومپەوعا ۇڭىلەر بولساق، ۇزاق ۋاقىتتان بەرى كوپە - كورنەۋ لاڭكەس كۇشتەردىڭ ارتقى تىرەگى مەن جەلىكتىرۋشىسى بولىپ، ”شىعىس تۇركستان“ زورلىقتى لاڭكەس كۇشتەردى ىرقىنا جىبەرىپ، قولداپ، اراپات ەركىن، پارحات جاۋدات قاتارلى اتى شۋلى لاڭكەستەرمەن قايتا - قايتا كەزدەسىپ، پومپەونىڭ ”لاڭكەس كۇشتەر ارقىلى جۇڭگونى اۋىزدىقتاۋ“ سۇرقيا قاسكۇنەمدىگىن تولىق پاش ەتتى.
شينجياڭنىڭ ەكونوميكالىق، قوعامدىق دامۋىنىڭ كورنەكتى جەتىستىكتەرى پومپەوعا اياۋسىز سوققى بەردى. 2014 - جىلدان 2019 - جىلعا دەيىن، شينجياڭنىڭ وڭىرلىك ءوندىرىس جالپى ءونىم قۇنى 919 ميلليارد 590 ميلليون يۋاننان ءبىر تريلليون 359 ميلليارد 710 ميلليون يۋانعا جەتىپ، جىلىنا ورتا ەسەپپەن ％7.2 ارتتى. حالىق تۇرمىسىن قامتاماسىز ەتۋ جاعىندا، قالا، اۋىلدىڭ نەگىزگى الەۋمەتتىك قىزمەت وتەۋ دەڭگەيى ۇزدىكسىز جوعارىلادى، قوعامدىق قامتاماسىز ەتۋ جۇيەسى كۇن سايىن كەمەلدەندى، ەمدەۋ قۇرىلعىلارى شارت - جاعدايى كورنەكتى جاقساردى، 10 ميلليوننان استام بۇقارا جاڭا قونىسقا قۋانا كوشىپ كىردى، 3 ميلليوننان استام كەدەي حالىق تۇگەل كەدەيلىكتەن ارىلدى، بارلىق اۋىل - قالاشىق پەن اۋىل - قىستاقتا ولشەمدەنگەن شيپاحانا مەن ەمحانا بولىپ، ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ قارتايعاندا كۇتىمدەلەتىن ورنىنىڭ بولۋى، بالالاردىڭ بالاباقشاسىنىڭ بولۋى، وقيتىن مەكتەبى بولۋى، ەڭبەگىنىڭ جەمىسىن كورۋى، تۇراقتى باسپاناسى بولۋى جۇزەگە اسىرىلدى، ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ تۇرمىسى كۇننەن - كۇنگە جاقساردى، قازىر بۇكىل شينجياڭداعى ءار ۇلت حالقىنىڭ حاۋىپسىزدىك سەزىمى، باقىت سەزىمى، تابىس سەزىمى ۇزدىكسىز كۇشەيدى. پومپەوعا ۇڭىلەر بولساق، ”شينجياڭ ادامدىق ۇقىققا قول سۇقتى، ۇيعۇر ۇلتىنا تەگەۋرىن كورسەتتى“ دەپ جالا جاپتى، مۇنىسى بۇكىلدەي كوزدى باقىرايتىپ تۇرىپ ايتىلعان شاتپاق، ايتسا ايتقانداي، ول امەريكانىڭ ”تاريحتاعى ەڭ ناشار، ەڭ جارامسىز، ەڭ ۇياتسىز مەملەكەت ىستەرى حاتشىسى“.
وتىرىك ايتۋ تابيعاتىنا اينالعان پومپەونىڭ سۇرقيالىق تەگىنە قاراپ كورەيىكشى. ”وتىرىك ايتۋدى، الداۋدى، ۇرلىقتى“ داڭق سانايتىن وسى امەريكانىڭ بۇرىنعى مەملەكەت ىستەرى حاتشىسى تالايلاعان وتىرىكتى كوپىرتىپ، كوپتەگەن ۋ تاراتىپ، ءار ءتۇرلى جالعان تاقىرىپتاردى قاساقانا جاساپ، ادامدىق ۇقىقتى جەلەۋ ەتىپ جۇڭگونىڭ ىشكى ىسىنە دورەكىلىكپەن كيلىكتى، ونىڭ تۇپكىلىكتى ماقساتى جۇڭگوداعى ۇلتتار قاتىناسىنا ىرتكى سالۋعا، شينجياڭنىڭ ورنىقتىلىعىن بۇلدىرۋگە، شينجياڭنىڭ دامۋىنا كەدەرگىلىك جاساۋعا ۇرىنۋ. ءبىز پومپەونىڭ سۇرقيا كەيىپ - كەسپىرىن الدەقاشان ايقىن كوردىك، پومپەونىڭ قاسكۇنەم نيەتىن الدەقاشان انىق اڭعاردىق.
سايىپ كەلگەندە، شينجياڭنىڭ ورنىقتىلىعىنا، دامۋىنا جانە ۇلتتار قاتىناسىنا باعا بەرۋدىڭ ەڭ سويلەۋ ۇقىعى وسى ارادا قونىستانىپ، تۇرمىس كەشىرىپ، قىزمەت ىستەگەن ءار ۇلت حالقىندا. پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ شينجياڭداعى ءار ۇلت حالقىنا كوڭىل ءبولۋى مەن قامقورلىعى ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ كوڭىلىنە تەرەڭ تامىر تارتقان، پارتياعا العىس ايتۋ، پارتيانىڭ سوزىنە قۇلاق اسۋ، پارتياعا ىلەسۋ بۇكىل شينجياڭداعى ءار ۇلت حالقىنىڭ سانالى ارەكەتىنە اينالعان. شينجياڭدا تۋعان، شينجياڭدا ەرجەتكەن، نەگىزگى ساتىدان بىرتىندەپ ەسەيىپ - جەتىلگەن، تالاي قىزمەت ورنىندا ىستەپ شىنىققان باسشى كادر رەتىندە، مەن شينجياڭدا تۋىلعان وراسان زور وزگەرىستەردى ءوز كوزىممەن كورىپ، كەزەكتەگى شينجياڭ ەكونوميكاسىنىڭ ۇزدىكسىز، اقاۋسىز دامۋىن، قوعامدىق كەلەلى جاعدايدىڭ جاراسىمدى، ورنىقتىلىعىن، حالىق تۇرمىسىنىڭ قۇت - ىرىسىنىڭ ۇزدىكسىز كۇشەيگەندىگىن، ءدىن سالاسىنىڭ تاتۋ، ۇيلەسىمدىلىگىن شىنايى سەزىندىم، ءار ۇلت حالقى ىنتىماقتاسىپ، ءوزارا قارايلاسىپ، اناردىڭ دانىندەي تىعىز ۇيىستى. فاكت ەڭ تاماشا زارارسىزداندىرعىش. فاكت الدىندا پومپەونىڭ وتىرىك - وسەك تۋدىرۋى ءوزىن قورلاعانى، پومپەونىڭ ”ساياسي ماسقارالىعى“ تەك جۇرت الدىندا مازاققا ۇشىرايدى.
جاۋاپتى رەداكتورى : نۇرعيسا قۇرمانجان ۇلى
وقىرمان نازارىنا
نازار سالا كەتەرسىز
- 1.
جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ قاتىستى زاڭ-ەرەجەلەرىنە بويسىنىپ، توراپتا ءمورالدى بولىڭىز، ءسىزدىڭ ارەكەتىڭىز سەبەبىنەن تىكەلەي نەمەسە جانامالاي تۋىنداعان زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىكتى ءوزىڭىز ارقالايسىز.
2.
قالام اتىڭىز بەن جازعان لەبىزىڭىزدى باسقارۋدىڭ بارلىق ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان.
3. حالىق تورابىنىڭ ءسىزدىڭ حالىق تورابىنىڭ لەبىز جازۋ بەتىنە جازعان لەبىزىڭىزدى توراپ ىشىندە كوشىرۋ نەمەسە لەبىزىڭىزدەن سيتات كەلتىرۋ ۇقىعى بار.
4.
ەگەر باسقارۋ جاعىنا پىكىرىڭىز بولسا، لەبىز جازۋ بەتىنىڭ باسقارۋشىسىنا نەمەسە حالىق گازەتى مەكەمەسىنىڭ توراپ ورتالىعىنا اڭىس ەتىڭىز.
- ورتالىق
- ەل ءىشى
- شينجياڭ
- حالىقارا
مادەنيەت
تەلەفون: 67 /65368365-010 حات ساندىعى: kazakh@peopledaily.com.cn
بۇل بەتتىڭ مەنشىك ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان، كەلىسىمنەن وتپەگەندە كوشىرىپ پايدالانۋعا بولمايدى
Copyright © 1997-2012 by www.people.com.cn. all rights reserved
جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى 
بۇل حابارعا باعاڭىز
لەبىز جازۋ
