وتىرىك - وسەك شينجياڭداعى ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ باقىتتى تۇرمىسقا قادام تاستاۋىنا بوگەت بولا المايدى
□ قاشقار ايماقتىق اكىمشىلىك مەكەمەسىنىڭ ءۋاليى پارحات روزى
2021.02.05 15:43 كەلۋ قاينارى : شينجياڭ گازەتى
تاياۋدا امەريكانىڭ بۇرىنعى مەملەكەت ىستەرى حاتشىسى پومپەو ”عاسىرلىق وتىرىك - وسەك“ جاريالاپ، شينجياڭ ۇيعۇر ۇلتى مۇسىلماندارى مەن باسقا از ۇلتتارعا قاراتا ”ءناسىل جويۋ“ جانە ”ادامزاتقا قارسى قىلمىس“ وتكىزدى دەپ جالا جاپتى. پومپەو ەجەلدەن ەشقانداي تومەنگى شەگى جوق تۇردە، شىمىرىكپەستەن ”وتىرىكتى، الداۋدى، ۇرلىقتى“ ءومىر مۇراتى ەتىپ، امەريكانىڭ مەملەكەت ىستەرى حاتشىسى بولعان مەزگىلدە كوپ رەت شينجياڭدى داتتاپ، كۇيە جاعىپ، ۇيعۇر ۇلتىنىڭ ادامدىق ۇقىق جاعدايىن بۇرمالادى، بۇل ساندىراقتار ونىڭ ساياسي ۇپايعا قول جەتكىزۋدەگى كانىگى سايقالدىعى عانا، سوراقى دا كۇلكىلى، ول تويتارىسسىز - اق توزىپ جوعالادى. شينجياڭدا تۋىپ - وسكەن، شينجياڭدا قىزمەت ىستەگەن ۇيعۇر كادر رەتىندە، كوپ جىلدان بەرى شينجياڭنىڭ، اسىرەسە، وڭتۇستىك شينجياڭنىڭ دامۋىن، وزگەرىسىن ءوز باسىمنان وتكەردىم، شينجياڭنىڭ ىستەرى جونىندە ەڭ سويلەۋ ۇقىعىم بار.
شينجياڭعا قانىق ادامداردىڭ ءبارى بىلەدى، وتكەن ءبىر مەزگىلدە ءدىني ۇشقارى يدەيا ءورشىپ، ”شىعىس تۇركستان ءىسلام قوزعالىسى“ ۋاكىل بولعان لاڭكەس كۇشتەر قاشقاردا قانعا بوكتىرگەن، ادامنىڭ زىعىردانىن قايناتاتىن زورلىقتى كۇش لاڭكەستىك دەلولارىن (وقيعا) تۋدىرىپ، ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ ءومىرىنىڭ حاۋىپسىزدىگىنە اۋىر قاتەر ءتوندىرىپ، ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ باقىتتى تۇرمىسىن ءبۇلدىرىپ، شينجياڭداعى ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ ادامدىق ۇقىعىن اۋىر دارەجەدە اياققا تاپتادى. وسى زورلىقتى كۇش لاڭكەستىك دەلولارى (وقيعا) قاشقارداعى ءار ۇلت بۇقاراسىنا اۋىر اپات اكەلدى. سوڭعى جىلدارى بۇكىل شينجياڭداعى ءار دارەجەلى پارتيا، ۇكىمەت، ءار ۇلت كادر - بۇقاراسى ءبىر نيەتپەن سەلبەسىپ، زورلىقتى كۇش لاڭكەستىك قىلمىستارىنا زاڭ بويىنشا قاتاڭ سوققى بەرىپ، ۇشقارىلىقتى الاستاۋ قىزمەتىن زاڭ بويىنشا ورىستەتىپ، لاڭكەستىكتىڭ، ءدىني ۇشقارىلىقتىڭ ءوسىپ - ءوربيتىن توپىراعى مەن شارت - جاعدايىن ەڭ جوعارى شەكتە الاستاپ، ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ ازاماتتىق ۇقىعىن ەڭ جوعارى شەكتە قامتاماسىز ەتتى. شينجياڭدا ۇدايى 4 جىلدان استام ۋاقىت زورلىقتى كۇش لاڭكەستىك دەلولارى (وقيعا) تۋىلمادى، ىنتىماقتى، جاراسىمدى، گۇلدەنگەن، باي، وركەنيەتتى، العا باسقان، تىنىش ءومىر، شات - شادىمان تىرشىلىك كەشىرگەن، ەكولوگياسى تاماشا جاعداي جارىققا شىقتى. ءبىز پومپەونىڭ كوزىن ۇلكەن اشىپ قازىرگى شينجياڭدى كورۋىن، بۇگىنگى قاشقاردى كورۋىن، ءار ۇلت حالقىنىڭ ۇلى ىنتىماعىنىڭ قۋانارلىق بەينەسىن كورۋىن سۇرايمىز. شىندىق الدىندا ءارقانداي وتىرىك - وسەك تويتارىسسىز - اق توزىپ جوعالادى.
ءبىز ۇلتتار ىنتىماعى، العاباسارلىعى ىستەرىن ىلگەرىلەتتىك، ءار ۇلت بۇقاراسى ءبىر ءۇيلى جانداي وتۋدە. ۇلتتار ىنتىماعى تاربيەسىن جانە ۇلتتار ىنتىماعى، العاباسارلىعىندا ۇلگىلى ورىن قۇرۋدى تەرەڭدەتىپ، ”ۇلتتار ىنتىماعىنىڭ بەرەكەلى شاڭىراعى“ جانە ۇلتتار ىنتىماعى بىرلەسكەن دوستىق قيمىلىن ۇدايىلاندىرا ورىستەتتىك، تۇتاس ايماقتاعى كادرلار مەن جۇمىسشى - قىزمەتكەرلەر نەگىزگى ساتىداعى ءار ۇلت بۇقاراسىمەن جۇپ قۇراپ تۋىس بولىپ، بىرلەسكەن دوستىق قيمىلىنىڭ فورماسى مەن مازمۇنىن ۇزدىكسىز بايىتىپ جانە جاڭالاپ، جاستار مەن ورەندەردىڭ قول ۇستاسۋ ينجەنەرياسىن، جاس ءوسپىرىم وقۋشىلار مەن ىشكى وڭىرلەردەگى وقۋشىلاردىڭ جۇپ قۇراۋ قيمىلىن كەڭ كولەمدە ورىستەتتى، ءار ۇلت وندىرىستە، تۇرمىستا كەڭىنەن ارالاسىپ، جاپپاي ىشتەسىپ، تەرەڭ توعىسىپ، سۇيىسپەنشىلىكتەرى ۇزدىكسىز كۇشەيىپ، ىنتىماقتى، سۇيىسپەنشىلىككە تولى، جاراسىمدى، ءوزارا قارايلاسىمدى قوعامدىق بەينە بارعان سايىن كۇشەيىپ، جۇڭحۋا ۇلتى ورتاق تۇلعا تانىمى ۇزدىكسىز نىعايدى.
ءبىز پارتيانىڭ ۇلت ساياساتىن، ءدىن ساياساتىن تياناقتاندىردىق، ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ ۇقىق - مۇددەسى قامتاماسىز ەتىلدى. پارتيانىڭ ۇلت ساياساتىن باتىل دايەكتىلەندىرىپ، از ۇلتتاردىڭ ءتىل - جازۋىن، تاريحي مادەنيەتىن جانە عۇرىپ - ادەت، سالت - ساناسىن قورعادىق جانە جالعاستىردىق؛ ارناۋلى قارجى ءبولىپ ايتكار مەشىتى، يپارحان قابىرى سياقتى تاريحي مادەنيەت بايىرعى جۇرتتارىن جوندەدىك، قورعادىق؛ از ۇلتتاردىڭ مادەنيەت مۇرالارىن قازىپ اشتىق جانە قورعادىق، «قۇتتى بىلىك»، «جاڭعىر»، «ماناس»، «گىسار» سياقتى ۇلت مادەنيەتى كلاسسيك شىعارمالارى كەڭ كولەمدە تاراتىلدى. پارتيانىڭ ءدىن ساياساتىن باتىل دايەكتىلەندىردىك، ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ ءدىني سەنىم ەركىندىگى تولىق قامتاماسىز ەتىلدى، دىنگە سەنۋدى جانە دىنگە سەنبەۋدى بۇكىلدەي ازاماتتاردىڭ ءوزى تاڭدادى. شينجياڭ ءىسلام شۋەيۋانىنىڭ قاشقار بولىمشەسى قۇرىلىپ، ءدىني وقىتۋشى - قىزمەتكەرلەردى تاربيەلەۋ، باۋلۋ ۇزدىكسىز كۇشەيتىلدى، ءدىني ءبىلىم الۋدىڭ جولى ۇزدىكسىز كەڭەيتىلدى، ءدىني قيمىل ورىندارىنىڭ شارت - جاعدايى ۇزدىكسىز جاقسارتىلدى، دىنگە سەنەتىن بۇقارانىڭ ءدىني سۇيىسپەنشىلىگىنە، سەنىم قاجەتىنە تولىق قۇرمەت ەتىلدى، ءدىني سەنىم ەركىندىگى ۇقىعىنا تولىق قۇرمەت ەتىلدى جانە قامتاماسىز ەتىلدى. وسى ىستەر مۇسىلمان مەملەكەتتەردى قامتىعان حالىقارالىق قوعامنىڭ جوعارى باعاسىنا يە بولدى. پومپەونىڭ ايتىلمىس ”ءدىن جانە سەنىم ەركىندىگىن شەكتەدى“ دەگەنى تويتارىسسىز - اق توزىپ جوعالادى.
ءبىز كەدەيلىكتەن دالمە - ءدال ارىلتۋدان قامال الۋ شايقاسىنىڭ جەڭىسىنە قول جەتكىزىپ، بىردە - ءبىر كەدەي بۇقارانىڭ قاتاردان قالماۋىنا مۇمكىندىك جاسادىق. كەدەيلەردى دالمە - ءدال سۇيەمەلدەۋ، كەدەيلىكتەن دالمە - ءدال ارىلتۋ جالپى جوباسىن تياناقتاندىرىپ، ”ەكىدەن تارىقتىرماۋ، ءۇشتى قامتاماسىز ەتۋمەن“ تىعىز بايلانىستىرىپ، كاسىپ سالاسى، جۇمىستاندىرۋ، وقۋ - اعارتۋ، ەمدەۋ ارقىلى كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ تەبىنىن كۇشەيتىپ، اۋىز سۋ حاۋىپسىزدىگى جانە تۇرعىن ءۇي جاعىنداعى ولقىلىقتاردى كۇش سالا تولىقتاپ، قايتا كەدەيلەسۋدى قاداعالاۋ، ساقتاندىرۋ جانە يكەمدى كومەكتەسۋ - سۇيەمەلدەۋ مەحانيزمىن اقاۋسىزداندىرىپ، كەمەلدەندىرىپ، كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ جەتىستىكتەرىن ۇزدىكسىز بەكەمدەدىك. ”13 - بەسجىلدىق“ مەزگىلىندە كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ ءار ءتۇرلى قارجىسىنان جالپى 41 ميلليارد 553 ميلليون يۋان قوسىپ، كاسىپ سالاسى ارقىلى كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ، جۇمىستاندىرۋ ارقىلى كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ، تۇرعىن ءۇي حاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىزداندىرۋ ينجەنەرياسى، اۋىل - قىستاق نەگىزدىك قۇرىلعى ينجەنەرياسى، اۋىز سۋ حاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋ ينجەنەرياسى سياقتى كەدەيلىكتەن ارىلتۋ ءتۇيىندى ينجەنەريالارىن اتقاردىق. تالىقپاي قۇلشىنۋدىڭ ناتيجەسىندە بۇكىل ايماق بويىنشا جالپى 294 مىڭ 800 وتباسىنداعى ءبىر ميلليون 195 مىڭ 700 ادام كەدەيلىكتەن ارىلدى، 1543 كەدەي قىستاق كەدەيلىك تىزىمىنەن شىعارىلدى، مەملەكەت دارەجەلى 12 كەدەي اۋداننىڭ كەدەيلىك قالپاعى الىندى، ”ەكىدەن تارىقتىرماۋ، ءۇشتى قامتاماسىز ەتۋدەگى“ كورنەكتى ماسەلەلەر شەشىلدى، كەدەي وتباسىلارىنداعى مىندەتتى وقۋ - اعارتۋ ساتىسىنداعى وقۋشىلاردىڭ كەدەيلىك سەبەبىنەن وقۋدان قالۋ، وقۋدان قول ءۇزۋ جايتتەرى يكەمدىلىكپەن جويىلدى، كەدەي حالىقتىڭ ەمدەۋ قامسىزداندىرۋىنا، سالماقتى ناۋقاس قامسىزداندىرۋىنا قاتىناسۋ مولشەرى ％100كە جەتتى، قونىس جاڭالاپ كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ مىندەتى جاپپاي ورىندالدى، ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ ءوندىرىس، تۇرمىس شارت - جاعدايى زور دارەجەدە جاقسارتىلدى، دامۋ ۇقىعى تولىق قامتاماسىز ەتىلدى.
ءبىز حالىق تۇرمىسىن كۇش سالا قامتاماسىز ەتتىك جانە جاقسارتتىق، ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ باقىت سەزىمى ۇزدىكسىز كۇشەيدى. ءبىز حالىقتى وزەك ەتكەن دامۋ يدەياسىن باتىل دايەكتىلەندىرىپ، جۇمىستاندىرۋ، وقۋ - اعارتۋ، ەمدەۋ، قوعامدىق قامتاماسىزداندىرۋ سياقتى سالالارداعى حالىققا تيىمدىلىك جاساۋ ينجەنەريالارىن زور كۇشپەن ىلگەرىلەتتىك. قازىنا كۇشىنىڭ ％80تەن استامىن حالىق تۇرمىسىنا پايدالانۋعا تاباندى بولىپ، حالىققا تيىمدىلىك جاساۋ ينجەنەرياسىن تياناقتاندىرىپ، ارتىق ەڭبەككۇشتەردى باسقا كاسىپ سالالارىنا ويىستىرىپ جۇمىستاندىرۋ جوسپارىن زور كۇشپەن اتقاردىق، كاسىپ سالاسىن دامىتىپ جۇمىستانۋعا باستاماشىلدىق ەتۋ، ۇيىمدى تۇردە باسقا كاسىپ سالالارىنا ويىستىرىپ جۇمىستاندىرۋ، شارۋاشىلىق قۇرۋ ارقىلى جۇمىستانۋعا باستاۋ ارقىلى قالا، اۋىلدارداعى ارتىق ەڭبەككۇشتەردىڭ جۇمىستانۋىن جەبەدىك، ۇيعۇر ۇلتى قاتارلى از ۇلتتاردىڭ ەڭبەك ۇقىعى ءونىمدى تۇردە قامتاماسىز ەتىلدى، بۇل پومپەو جالا جاپقانداي ”ەڭبەككە زورلاۋ“ مۇلدە ەمەس.
بۇگىنگى تاڭداعى قاشقاردىڭ ەكونوميكاسى ۇزدىكسىز دامۋدا، قوعامى جاراسىمدى، ورنىقتى، حالىق تۇرمىسى ۇزدىكسىز جاقسارۋدا، ءدىن تاتۋ دا ۇيلەسىمدى، ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ تابىس سەزىمى، باقىت سەزىمى، حاۋىپسىزدىك سەزىمى كورنەكتى كۇشەيدى، لاڭكەستىككە قارسى تۇرۋ، ورنىقتىلىقتى قورعاۋ جانە ۇشقارىلىقتى الاستاۋ قىزمەتىنىڭ بۇقارالىق نەگىزى ونان ارى بەكەمدەلدى، تاريحتاعى ەڭ تاماشا گۇلدەنۋ، دامۋ مەزگىلىندە تۇر. ءبىراق پومپەو مۇنى كورسە دە كورمەسكە سالىپ، مۇلدە ەستىگىسى كەلمەي، اردان اتتاپ جۇڭگونىڭ ۇلت ساياساتى مەن شينجياڭنىڭ ادامدىق ۇقىق جاعدايىنا كۇيە جاقتى جانە ونى بۇرمالادى. پومپەونىڭ ءوز ەلى حالقىنىڭ ادامدىق ۇقىعى مەن تۇرمىسىنا كوڭىل بولمەي، جۇڭگو ۇكىمەتىنە ورشەلەنە كۇيە جاعۋى وزىنە ساياسي ۇپاي جيۋ ءۇشىن ويناعان ماسقارالىعى عانا ەكەندىگىن تولىق دالەلدەدى. شىندىق الدىندا ونىڭ ارسىز وتىرىك - وسەگى تويتارىسسىز - اق توزىپ جوعالادى، ەش قولداۋ تاپپايدى، تەك اۋمەسەر ەسەرسوق سياقتى جۇرتتىڭ تاستاندىسىنا اينالادى.
جاۋاپتى رەداكتورى : نۇرعيسا قۇرمانجان ۇلى
وقىرمان نازارىنا
نازار سالا كەتەرسىز
- 1.
جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ قاتىستى زاڭ-ەرەجەلەرىنە بويسىنىپ، توراپتا ءمورالدى بولىڭىز، ءسىزدىڭ ارەكەتىڭىز سەبەبىنەن تىكەلەي نەمەسە جانامالاي تۋىنداعان زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىكتى ءوزىڭىز ارقالايسىز.
2.
قالام اتىڭىز بەن جازعان لەبىزىڭىزدى باسقارۋدىڭ بارلىق ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان.
3. حالىق تورابىنىڭ ءسىزدىڭ حالىق تورابىنىڭ لەبىز جازۋ بەتىنە جازعان لەبىزىڭىزدى توراپ ىشىندە كوشىرۋ نەمەسە لەبىزىڭىزدەن سيتات كەلتىرۋ ۇقىعى بار.
4.
ەگەر باسقارۋ جاعىنا پىكىرىڭىز بولسا، لەبىز جازۋ بەتىنىڭ باسقارۋشىسىنا نەمەسە حالىق گازەتى مەكەمەسىنىڭ توراپ ورتالىعىنا اڭىس ەتىڭىز.
- ورتالىق
- ەل ءىشى
- شينجياڭ
- حالىقارا
مادەنيەت
تەلەفون: 67 /65368365-010 حات ساندىعى: kazakh@peopledaily.com.cn
بۇل بەتتىڭ مەنشىك ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان، كەلىسىمنەن وتپەگەندە كوشىرىپ پايدالانۋعا بولمايدى
Copyright © 1997-2012 by www.people.com.cn. all rights reserved
جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى 
بۇل حابارعا باعاڭىز
لەبىز جازۋ
