بەتتى ساقتاۋ | باس بەت ەتۋ | حات ساندىعى | حابارلاسىڭىز | ءبىز تۋرالى جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى    

حالىق تورابى>>شولۋ

حالىق تورابى شولۋى: ەكولوگيالىق وركەنيەت قۇرىلىسىنداعى ستراتەگيالىق تۇرعىدان اۋىتقىمايىق

ۋان شۋان

2020.05.20 14:25     كەلۋ قاينارى : حالىق تورابى

  ءار جىلعى ەكى ماجىلىستە، «جاسىل تاۋ، ءمولدىر سۋ» تاقىرىبى قاعىس قالدىرۋعا بولمايتىن تاقىرىپ. فۋجيان ۇيىرمەسىندە «كوك اسپان، ءمولدىر سۋ، تازا توپىراق سىندى ءۇش ءىرى قورعانىس شايقاسىن كورنەكتى تۇردە ويداعىداي ورىستەتۋ» تالاپ ەتىلدى؛ ىشكى موڭعۇل ۇيىرمەسىندە «وتانىمىزدىڭ سولتۇستىك شەكاراسىنداعى كورىكتى كورىنىس جەلىسىن ويداعىداي ساقتاۋ» باسا دارىپتەلدى؛ شينجياڭ ۇيىرمەسىندە «كوك اسپاندى، جاسىل القاپتى، ءمولدىر سۋلى كورىكتى شينجياڭدى قۇلشىنا كوركەيتۋ» ورتاعا قويىلدى؛ چيڭحاي ۇيىرمەسىندە «‹جۇڭحۋا سۋ مۇناراسىن› ويداعىداي قورعاۋ، ‹ءمولدىر سۋى شىعىسقا اققان وزەندى› ساقتاۋعا كەپىلدىك ەتۋ» جونىندە نۇسقاۋ بەرىلدى؛ حەيلۇڭجياڭ ۇيىرمەسىندە «مۇزدى دالا، قارلى القاپ تا باعا جەتپەس بايلىق» دەپ ءتۇسىندىرىلدى .... باس شۋجي شي جينپيڭ ءار جىلى ەكى ماجىلىستە ۇيىرمەلەردىڭ گرۋپپالىق قاراۋ – تالقىلاۋىنا قاتىناسقاندا، ەكولوگيالىق وركەنيەت ونىڭ توتەنشە كوڭىل بولەتىن تاقىرىپتارىنىڭ ءبىرى بولدى.

  ەكى ماجىلىستەگى «ەكولوگيا جايلى قولامتالى تۇيىندەر» — «ءمولدىر سۋ مەن جاسىل تاۋ — باعا جەتپەس بايلىق دەگەن تانىمنىڭ وتانىمىزدىڭ ۇلان – قايىر اتىرابىندا اناعۇرلىم تولىق ايگىلەنگەنىنىڭ» جاندى دا ىقشامدى كورىنىسى. ەكولوگيالىق وركەنيەت ءىسى وسىزامانداندىرۋ قۇرىلىسىنىڭ ۇردىسىمەن قاتىستى، جاپپاي دوڭگەلەك داۋلەتتى قوعام قۇرۋمەن قاتىستى. «ءبىر جاعىنان، جاپپاي دوڭگەلەك داۋلەتتى قوعام قۇرۋدى ۇگىتتەپ، ەندى ءبىر جاعىنان، ەكولوگيالىق ورتانىڭ ساپاسى باياعىسىنداي ناشار بولسا، مۇنداي جاعدايدا حالىق جۇرتشىلىعى ريزا بولمايدى، بۇل تاريحتىڭ سىنىنان دا وتە المايدى». مىنە، وسىدان: قورشاعان ورتا ماسەلەسى حالىق تۇرمىسىنا ساياتىن ماسەلە ەكەنىن، جاسىل تاۋ دەگەنىمىز كورىكتى دەگەن ۇعىممەن ۇشتاساتىنىن، كوك اسپان دەگەنىمىز باقىتتى تۇرمىستىڭ بەلگىسى ەكەنىن اناعۇرلىم تەرەڭ ۇعىنۋىمىزعا بولادى._

  قازىر جاڭا تيپتى ايدارشا ۆيروس وكپە قابىنۋ ىندەتى دۇنيە ءجۇزى كولەمىندە ۇزدىكسىز تارالىپ، بۇل ەكونوميكا مەن قوعامعا ءبىرشاما زور سوققى بولىپ ءتيدى، ءبىرىنشى توقساندا، ەكونوميكا مەن قوعام دامۋىنىڭ ساندى دەرەكتەرى كوڭىلدەگىدەي بولمادى. جۇمىستى، ءوندىرىستى قالپىنا كەلتىرۋدى مىقتى ۇستاپ، ۋاقىتپەن جارىسا ىسكە كىرىسۋىمىز، زياننىڭ ورنىن تولتىرۋىمىز كەرەك، ارقامىزعا تۇسكەن سالماق از ەمەس، مىندەتىمىز وتە اۋىر. جاپالى مىندەتكە، كۇردەلى جاعدايعا ءدوپ كەلگەن ساتتە، ەكولوگيالىق قىزىل سىزىقتان اتتاپ ءوتۋ ارقىلى GDPدىڭ ارتۋىنا قول جەتكىزۋىمىز كەرەك پە، جوق پا؟

  قيىنشىلىق قانشالىق زور بولسا دا، ءبىر مەزەتتىك، ءبىر ورىننىڭ ەكونوميكاسىنىڭ دامۋىنا قول جەتكىزۋ ءۇشىن ەكولوگيالىق ورتانى بۇلدىرۋگە بولمايدى. ەكى ءماجىلىس اشىلۋ قارساڭىندا، باس شۋجي شي جينپيڭ بىرنەشە جەردە قىزمەت تەكسەرگەن كەزدە ەكولوگيالىق ورتا قۇرىلىسىن قايتا – قايتا باسا دارىپتەدى. جىجياڭدا انجيدەگى يۇيسۇن قىستاعىنا قايتا ساپارلاي بارعاندا، شيشي مەملەكەتتىك سازدى جەر باقشاسىن كوزدەن كەشىرىپ، «ءمولدىر سۋ، جاسىل تاۋدى ونان ارى كوركەيتىپ، باعا جەتپەس بايلىقتى اناعۇرلىم ۇلعايتا ءتۇسۋ كەرەك» دەپ شابىتتاندىردى؛ شانشيدە چينليڭ تاۋىنىڭ قويناۋىنا بارىپ، ەكولوگيانى قالپىنا كەلتىرۋ جاعدايىن ۇعىسىپ، بەلگىلەمەلەرگە قايشى ساياجاي سالۋدان العان ساباقتاردى قورىتىندىلاپ، «چينليڭ تاۋى ەكولوگيالىق ورتاسىنىڭ قورعاۋشىسى بولۋ سىندى مىندەتتى ويداعىداي اتقارۋ كەرەك، وتكىزگەن قاتەلىكتەرى مۇلدە قايتالاۋعا بولمايدى» دەپ ەسكەرتتى؛ سانشيدە فىنحى وزەنىن جونگە سالۋ قىزمەتىن تەكسەرىپ، «دۇرىس ىستەلگەن جۇمىستى بۇلجىماستان اتقارۋ، قاجىماي – تالماي قۇلشىنۋ كەرەك، اينالمالى قايتالاماۋ، اۋرە - سارساڭ بولماۋ كەرەك، بۇرىلىس جاساپ دامۋدىڭ جاڭا جولىنا تەزىرەك تۇسۋگە قۇلشىنۋ كەرەك» دەپ باسا دارىپتەدى. قازىرگىدەي جاعدايدا ءتىپتى دە اسقان قاجىرلىلىقپەن بەلەستەر مەن كەدەرگىلەردەن ءوتىپ، ەكولوگيالىق وركەنيەت قۇرىلىسى جاعىنداعى ستراتەگيالىق تۇرعىمىزدان اينىماۋىمىز كەرەك، ەكولوگيانى باستى ورىنعا قويۋ، جاسىل دامۋ جولىمەن جۇرۋدە تاباندى بولۋىمىز كەرەك.

  ادام تابيعاتتى قاستەرلەسە، تابيعات ادامنىڭ ءۇمىتىن اقتايدى. جاسىل اۋىل شارۋاشىلىعى الارمانداردى وزىنە باۋراۋدا، جاسىل ەكولوگيا شار – تاراپتان كەلگەن قوناقتاردى قىزۋ قارسى الۋدا، جاسىل ءوندىرىس ەكونوميكانى ۇتىمدى وركەندەتۋدە ... «ءمولدىر سۋ، جاسىل تاۋ — باعا جەتپەس بايلىق» دەگەن تانىم جۇرەككە ۇيالادى، «ەكولوگيالىق ورتانى قورعاۋ — دامۋدىڭ وندىرگىش كۇشى» دەگەن تۇجىرىمنىڭ ءونىمدى ەكەنى دالەلدەندى. تەك، ءتىپتى دە پارمەندى، اناعۇرلىم ناقتى شارالاردى قولدانىپ، قورشاعان ورتاعا قاتىستى كورنەكتى ماسەلەلەردى كۇش سالا شەشىم ەتىپ، جاسىل ءوندىرىس ءتاسىلى مەن تۇرمىس ءتاسىلىن جەدەل قالىپتاستىرىپ، ەكولوگيالىق وركەنيەت قۇرىلىسىن ەكونوميكا مەن قوعام دامۋىنىڭ بارلىق ۇردىسىنە توعىستىرىپ، ەكونوميكا مەن ەكولوگيا ءوزارا توعىستىرىلعان، ەكەۋى بىرگە ءومىر سۇرەتىن، ءوزارا ىلگەرىلەتىپ، بىرگە العا ىلگەرىلەيتىن جاڭا جولدى تابۋ جاعىندا ىزەنىس جاساۋىمىز كەرەك، سوندا عانا ءبىزدىڭ ەلىمىزدىڭ اسپانى اناعۇرلىم اشىق، تاۋى اناعۇرلىم جاسىل، سۋى اناعۇرلىم تۇنىق، قورشاعان ورتاسى اناعۇرلىم كوركەم بولادى، سوندا عانا تاماشا ەكولوگيالىق ورتا حالىقتىڭ تۇرمىستىق ورەسىن جوعارىلاتۋ تۇيىنىنە، ەكونوميكا مەن قوعامنىڭ اقاۋسىز دامۋىنىڭ تىرەگىنە اينالادى.

  «جەر – الەمنىڭ جاسىل جەلەك جامىلعانى، ەلدىڭ بايلىعىن ايگىلەيدى»، ەكولوگيالىق وركەنيەت — جالپى جاعدايدى ويلاستىرعان، ۇزاق بولاشاقتىق جوسپار، مەملەكەتتىڭ ۇلى ءىسى. ىندەتتەن ساقتانۋ مەن ونى تىزگىندەۋدى جانە ەكونوميكا مەن قوعامنىڭ دامۋىن ءبىرتۇتاس جوسپارلاۋعا باعىتتاي وتىرىپ، تىڭ دامۋ تانىمىن قايتكەندە اناعۇرلىم دايەكتى تياناقتاندىرۋعا بولادى؟ ەكولوگيالىق وركەنيەت قۇرىلىسىن قايتكەندە ەكونوميكانى دامىتۋ ۇردىسىمەن ۇشتاستىرۋعا بولادى؟ ەكولوگيالىق وركەنيەت جاعىنداعى ءتۇزىم جۇيەسىن ىلگەرىلەتۋ توڭىرەگىندە ۇكىمەت قىزمەتىنەن باياندامادا قانداي ورنالاستىرۋلار جاسالادى؟ ۋاكىلدەر مەن مۇشەلەر قانداي ورامدى وي ايتىپ، كەلەلى كەڭەس بەرەدى؟

  بيىلعى ەكى ماجىلىستەگى «ەكولوگيا جونىندەگى قىزۋ تالقىنى» ءبارىمىز بىرگە اسىعا كۇتۋدەمىز.

  كەلۋ قاينارى: حالىق تورابى

  
جاۋاپتى رەداكتورى : نۇرعيسا قۇرمانجان ۇلى
وقىرمان نازارىنا
نازار سالا كەتەرسىز
 
  بۇل حابارعا باعاڭىز
  • 1. جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ قاتىستى زاڭ-ەرەجەلەرىنە بويسىنىپ، توراپتا ءمورالدى بولىڭىز، ءسىزدىڭ ارەكەتىڭىز سەبەبىنەن تىكەلەي نەمەسە جانامالاي تۋىنداعان زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىكتى ءوزىڭىز ارقالايسىز.
    2. قالام اتىڭىز بەن جازعان لەبىزىڭىزدى باسقارۋدىڭ بارلىق ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان.
    3. حالىق تورابىنىڭ ءسىزدىڭ حالىق تورابىنىڭ لەبىز جازۋ بەتىنە جازعان لەبىزىڭىزدى توراپ ىشىندە كوشىرۋ نەمەسە لەبىزىڭىزدەن سيتات كەلتىرۋ ۇقىعى بار.
    4. ەگەر باسقارۋ جاعىنا پىكىرىڭىز بولسا، لەبىز جازۋ بەتىنىڭ باسقارۋشىسىنا نەمەسە حالىق گازەتى مەكەمەسىنىڭ توراپ ورتالىعىنا اڭىس ەتىڭىز.
  • ورتالىق
  • ەل ءىشى
  • شينجياڭ
  • حالىقارا

سۋرەتتى حابار