بەتتى ساقتاۋ | باس بەت ەتۋ | حات ساندىعى | حابارلاسىڭىز | ءبىز تۋرالى جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى    

حالىق تورابى>>شولۋ

حالىق تورابى شولۋى: كۇشىنەن قالدىرىلعان ىسپاتتاردى تاعى دا تالاپ ەتۋ ماسەلەسىن شەشۋدىڭ ءتۇيىنى قايدا؟

چين چۋان

2020.06.09 13:39     كەلۋ قاينارى : حالىق تورابى

  كۇشىنەن قالدىرىلعان كەيبىر ىسپاتتاردى نەلىكتەن تاعى دا تالاپ ەتۋ كەرەك؟ حالىق گازەتىنىڭ «كەلگەن حاتتاردى جيناقتاپ بايانداۋ» ستونىنىڭ حابارلاۋىنشا، 5 – ايدىڭ 20 – كۇنى گانسۋ ولكەسىندەگى بەلگىلى اۋدانداعى چىن شۇي (جاناما ەسىم) الەۋمەتتىك اۋماققا بارىپ، سالت باس ەكەنى تۋرالى ىسپات العان، ىسپاتتاعى ۇيلەنۋ احۋالى دەگەن جەرگە «ۇيلەنبەگەن» دەپ جازىلىپتى، ىسپاتقا جەرگىلىكتى الەۋمەتتىك اۋماقتىڭ تۇرعىندار كوميتەتىنىڭ تاڭباسى باسىلىپتى. چىن شۇيدىڭ ايتۋىنشا، بۇل قۇجاتتى كەستىرۋ وڭايعا سوقپاعان.

  «ەگەر حالىق ىستەرى تاراۋلارى سالت باس ەكەنى جونىندە ىسپات بەرمەسە، الەۋمەتتىك اۋماق تا مەنىڭ ۇيلەنگەن – ۇيلەنبەگەنىمدى ىسپاتتاۋعا شاراسىز، ەندەشە، مەنىڭ بانكەدەن قارىز الۋىما مۇمكىندىك بولماعانى ما؟» — دەگەن سۇراۋدى ورتاعا قويىپ، قاتتى كۇرسىندى، ۇيتكەنى بۇل ءسوزدى ول قينالعانىنان ايتىپ وتىر، بۇل ماسەلە ءبىرتالاي ادامنىڭ شاراسىز حالىن كورسەتەدى — ول سياقتى ىسپاتتىڭ «بارىمتاسىنا» ۇشىراعان ادام از ەمەس، ولار وسى ىسپاتتى الۋ ءۇشىن ارلى – بەرلى شاپقىلاپ، كوپ ادامعا جالىنادى، ايتپەسە، ىستەرى بىتپەيدى.

  چىن شۇيدى مىسالعا الساق، ىسپات الۋدىڭ قيىندىعى سەبەبىنەن ونىڭ ستۋدەنتتەرگە ارنالعان كاسىپ كوزىن اشۋ بانكە قارىزىن الۋىنا ىقپالىن جەتكىزسە، ستۋدەنتتەردىڭ كاسىپ كوزىن اشۋ ارمانىنا تۇساۋ بولۋمەن بىرگە، مەملەكەتتىڭ ستۋدەنتتەردى كاسىپ كوزىن اشۋعا شابىتتاندىرعان جاقسى ساياساتىن قۇر سوزگە اينالدىرىپ قويادى، مۇنداي جاۋاپكەرشىلىكتى كىم ارقالاماق؟

  «سولەكەت» جەرى، اسىلىندە سالت باستىق ىسپاتىن تالاپ ەتۋدىڭ قاجەتى جوق. 2015 – جىلدىڭ وزىندە – اق، «حالىق ىستەرى مينيسترلىگىنىڭ ۇيلەنۋگە تىزىمدەلۋ ەستەلىگىنىڭ بار – جوقتىعىن ىسپاتتاۋعا قاتىستى قىزمەتتەردى جۇيەگە ءتۇسىرۋ جونىندەگى ۇقتىرۋىندا» بىلاي دەپ اتاپ كورسەتىلگەن: «تايۋانعا نەمەسە وسى ۇقتىرۋدىڭ قوسىمشا قۇجاتىندا بەرىلگەن تىزىمدىكتەگى مەملەكەتتەرگە ساياتىن كۋالاندىرۋ ىستەرىنە قاتىستى ىسپات بەرۋدى جالعاستىرۋدان سىرت، جەر – جەردەگى ازاماتتىق ىستەر تاراۋلارى ەندىگارى ەشقانداي تاراۋلار مەن جەكەلەرگە ۇيلەنۋگە تىزىمدەلۋ ەستەلىگىنىڭ بار – جوقتىعى جونىندە ىسپات بەرمەيدى». قازىرگە دەيىن، نەلىكتەن كەيبىر تاراۋلار جۇرتشىلىقتان ۇيلەنۋ جاعدايى جونىندەگى ىسپاتتى ءالى دە تالاپ ەتىپ كەلەدى؟

  جۋىردا عانا، حالىق ىستەرى مينيسترلىگى قاتارلى تاراۋلار جاريالاعان ۇقتىرۋداعى تالاپتارعا قاراعاندا، تۋىستىق قارىم – قاتىناس ىسپاتى، قىلمىستىق ءىس وتكىزبەگەنى جونىندەگى ىسپات، ۇيلەنۋ احۋالى جونىندەگى ىسپات، قايتىس بولعانى تۋرالى ىسپات قاتارلى ىسپاتتاردى نەگىزگى ساتىداعى بۇقارالىق سيپاتتاعى ءوزىن – ءوزى باسقاراتىن ۇيىمدارى بەرمەۋى كەرەك. ۇقتىرۋ قايتا – قايتا جاريالانسا دا، كەيبىر تاراۋلار قاساقانا ءوز بىلگەنى بويىنشا ىستەۋدە، ماسەلە، زايىرى، قاي جەردەن شىعىپ وتىر؟

  رەال اڭىستاردان بىلۋىمىزشە، ءىشىنارا ىسپاتتار كۇشىنەن قالدىرىلعانىمەن، كەيبىر ورىندار ءالى دە تالاپ ەتۋدە، مۇندا نەگىزىنەن ەكى ءتۇرلى ماسەلە ساقتالىپ وتىر: ونىڭ ءبىرى، قاتىستى قىزمەتكەرلەر ناقتى جاعدايدى بىلمەيدى، قىزمەت بارىسىنداعى ادەتى بويىنشا، جۇمىس بىتىرۋگە كەلگەندەردەن تابيعي تۇردە ىسپات كورسەتۋدى تالاپ ەتەدى. ەندى ءبىرى، ينفورماتسيانى ورتاق پايدالانۋدىڭ جەتكىلىكسىز بولۋىنا بايلانىستى، جۇمىس بىتىرۋگە كەلگەن ادامنىڭ قاتىستى جاعدايىن تەكسەرۋگە شاراسىز قالادى، مىسالى، ۇيلەنۋ احۋالى. جاۋاپكەرشىلىكتى ارقالاۋدان ساقتانۋ ءۇشىن، قىسىمدى جۇمىس بىتىرۋگە كەلگەن ادامعا ىسىرىپ، ىسپات اكەلۋدى تالاپ ەتەدى. مۇنان سىرت، تاراۋلار اراسىندا ءونىمدى اۋىس – كۇيىس كەمشىل بولعاندىقتان، وقىرمانداردىڭ اڭىس ەتكەنى سياقتى، كەيبىر ىسپاتتار كۇشىنەن قالدىرىلعان بولسا دا، ءىشىنارا ورىندار ءالى دە ىسپات اكەلۋدى تالاپ ەتۋدە، ادەتتە تاراۋلار اراسىنداعى ساياساتتى ۇشتاستىرۋدىڭ ويداعىداي بولماۋىنان، قىزمەت وتەۋ ولشەمىنىڭ بىركەلكى بولماۋىنان وسىنداي ىستەر تۋىندايدى.

  ءتۇرلى جاعدايلارعا باعىتتاي وتىرىپ، تۇرلىشە «رەتسەپ» جازۋ كەرەك. قازىر ينفورماتسيانى ورتاق پايدالانۋدى ىسكە اسىرىپ، ينفورماتسياداعى وقشاۋ ارال قۇبلىسىن وزگەرتۋ اسا قاجەت بولىپ وتىر. 2017 – جىلى 6 – ايدىڭ 13 – كۇنى مەملەكەت بويىنشا «ۇقىقتى تومەنگە بەرۋ مەن باسقارۋدى ۇشتاستىرۋ جانە قىزمەت وتەۋدى ساپالىلاندىرۋ» رەفورماسىن تەرەڭدەتۋ جونىندەگى تەلەۆيزور – تەلەفون ءماجىلىس اشىلعان، ماجىلىستە 2018 – جىلى 6 – ايدىڭ سوڭىنا دەيىن مەملەكەتتىك كەڭەستىڭ ءارقايسى تاراۋلارىن رەتكە سالعاننان كەيىن، اكىمشىلىك ءىس ينفورماتسيالارى جۇيەسىن مەملەكەت بويىنشا ورتاق پايدالاناتىن تەكشەگە ءبىرتۇتاس ەنگىزۋ ورتاعا قويىلعان. ساناققا قاراعاندا، ەلىمىزدە ينفورماتسيالىق ساندى دەرەك بايلىق قاينارىنىڭ %80تەن استامى ءار دارەجەلى ۇكىمەت تاراۋلارىنىڭ قولىندا. الايدا، ءىشىنارا جەرگىلىكتى ورىندار مەن تاراۋلار ينفورماتسيالاندىرۋ قۇرىلىسى جاعىندا ءوز ۇيعارىمدارى بويىنشا جۇمىس ىستەپ، ينفورماتسياداعى وقشاۋ ارال مەن ساندى دەرەكتەر ارناسى جاعدايىن قالىپتاستىردى. بەلگىلى دەڭگەيدەن الىپ ايتقاندا، بۇل ءتۇرلى ىسپاتتار كۇشىنەن قالدىرىلسا دا، كەيبىر ورىنداردىڭ ءالى دە ىسپات اكەلۋدى تالاپ ەتۋىنىڭ باستى سەبەبى ەسەپتەلەدى.

  ساندى دەرەك داۋىرىندە، ينفورماتسيانى ورتاق پايدالانۋ وتە قيىن ماسەلە ەمەس. «شىرت ۇيقىعا شومعان» ساندى دەرەك ينفورماتسيالارىن تەز ارادا ىسكە قوسىپ، ساندى دەرەكتىڭ پايداسىن ەڭ جوعارى دارەجەدە پايدالانۋ كەزەك كۇتتىرمەيتىن مىندەت. ءىس جۇزىندە، ماماندار دا قاتىستى تاراۋلار قاتىستى ساندى دەرەكتەردى تۇرگە ءبولىپ رەتتەۋى، ءارقايسى تاراۋلاردىڭ بىتىراڭعى ساندى دەرەكتەرىن شوعىرلاندىرىپ ءبىرجاقتى ەتۋى كەرەك ەكەنى جونىندە الدەقاشان قاتىستى ۇسىنىستاردى بەرگەن، قاتىستى تاراۋلاردىڭ بۇل جاعىنداعى كوكەيتەستىلىك تانىمىنىڭ جەتەرسىز بولۋى شاراسىز قالدىرىپ وتىر.

  كەلۋ قاينارى: حالىق تورابى
جاۋاپتى رەداكتورى : نۇرعيسا قۇرمانجان ۇلى
وقىرمان نازارىنا
نازار سالا كەتەرسىز
 
  بۇل حابارعا باعاڭىز
  • 1. جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ قاتىستى زاڭ-ەرەجەلەرىنە بويسىنىپ، توراپتا ءمورالدى بولىڭىز، ءسىزدىڭ ارەكەتىڭىز سەبەبىنەن تىكەلەي نەمەسە جانامالاي تۋىنداعان زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىكتى ءوزىڭىز ارقالايسىز.
    2. قالام اتىڭىز بەن جازعان لەبىزىڭىزدى باسقارۋدىڭ بارلىق ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان.
    3. حالىق تورابىنىڭ ءسىزدىڭ حالىق تورابىنىڭ لەبىز جازۋ بەتىنە جازعان لەبىزىڭىزدى توراپ ىشىندە كوشىرۋ نەمەسە لەبىزىڭىزدەن سيتات كەلتىرۋ ۇقىعى بار.
    4. ەگەر باسقارۋ جاعىنا پىكىرىڭىز بولسا، لەبىز جازۋ بەتىنىڭ باسقارۋشىسىنا نەمەسە حالىق گازەتى مەكەمەسىنىڭ توراپ ورتالىعىنا اڭىس ەتىڭىز.
  • ورتالىق
  • ەل ءىشى
  • شينجياڭ
  • حالىقارا

سۋرەتتى حابار