شىندىققا تالاس جۇرمەيدى، وسەك – اياڭ وزدىگىنەن قۇرىپ - جوعالادى
− ەل ءىشى - سىرتىنداعى قايراتكەرلەر جۇڭگوعا قارسى كۇشتەردىڭ ويدان جاساپ تاراتقان شينجياڭعا ساياتىن وسەك – اياڭىن شىندىقتىڭ ناقتى جاعدايىمەن اشكەرەلەۋدى بەلسەندىلىكپەن دارىپتەدى
2021.02.09 08:08 كەلۋ قاينارى : حالىق تورابى
قازىر جۇڭگو شينجياڭىنىڭ قوعامدىق جالپى جاعدايى ورنىقتى، حالقى الاڭسىز تىرشىلىك ەتۋدە، ەكونوميكالىق، قوعامدىق دامۋى مەن حالىق تۇرمىسىن جاقسارتۋىندا بۇرىن - سوڭدى بولماعان تابىستارعا قول جەتكىزىلدى. الايدا، ءبىر مەزگىلدەن بەرى ا ق ش پەن باتىستاعى جۇڭگوعا قارسى كەيبىر كۇشتەر اق پەن قارانى شاتاستىرىپ، جوقتى جونىپ شىعارىپ، شينجياڭعا ساياتىن قىرۋار جالعان ينفورماتسيانى جالعاننان شىعارىپ، جۇڭگونىڭ وبرازىنا كۇيە جاعىپ، جۇڭگونىڭ شينجياڭدى جونگە سالۋ ساياساتىن قارالاپ، جۇڭگونىڭ ىشكى ىسىنە كيلىگىپ، حالىقارالىق قوعامدى الداپ، شينجياڭنىڭ ورنىقتىلىعىنا، دامۋىنا كەدەرگىلىك جاساۋعا، ونى بۇلدىرۋگە ۇرىندى. جۇڭگو اقپارات قۇرالدارى تاياۋدا جاريالاعان «شينجياڭعا ساياتىن ماسەلەلەر جونىندەگى وسەك - اياڭ جانە شىندىقتىڭ ناقتى جاعدايى» اتتى ارناۋلى ماقالا ايرىقشا نازار اۋداردى، ەل ءىشى - سىرتىنداعى ءار سالا قايراتكەرلەرى «حالىق گازەتىنىڭ» تىلشىلەرىنە ىركەس - تىركەس مىنانى ءبىلدىردى: ا ق ش پەن باتىستاعى جۇڭگوعا قارسى كەيبىر كۇشتەرى «بۇكىلدەي اق پەن قارانى شاتاستىرىپ» جىبەردى، شىندىقتىڭ ناقتى جاعدايىمەن وسەك - اياڭدى باتىل تويتارۋ كەرەك.
«2020 - جىلى جۇڭگو شينجياڭ ءوڭىرىنىڭ ەكونوميكاسى %3.4 تىك ارتۋدى جۇزەگە اسىرىپ، ەكونوميكانىڭ دامۋىندا ۇزدىكسىز بەلسەندى جاعداي جارىققا شىقتى». پاكيستان مەملەكەتتىك عىلىم - تەحنيكا داشۋەسى جۇڭگو زەرتتەۋ ورتالىعى مەڭگەرۋشىسىنىڭ ورىنباسارى سامير اۋان بىلاي دەدى: وتكەن نەشە ون جىلدان بەرى جۇڭگونىڭ ورتالىق ۇكىمەتى شينجياڭ وڭىرىنە وراسان زور ادام كۇشى مەن قازىنا كۇشىن جۇمساپ، بەلسەندى ساياساتتىق قولداۋ كورسەتتى، شينجياڭ وڭىرىندە ىسكە اسقان دامۋ مەن العا باسۋ − حالىقارالىق قوعامعا ايان بولىپ وتىرعان شىندىق.
«مەكتەپ، زاۆود، پويەز بەكەتى، ماي قۇيۋ پۋنكتى سياقتى الەۋمەتتىك قۇرىلعىلاردىڭ بارىندە از ۇلت جازۋىنداعى بەلگىلەردىڭ بار ەكەنىن كوردىم، جەرگىلىكتى تەلەۆيزيا ستانسيالارىندا دا كوپ ءتۇرلى از ۇلت ءتىلى ارناسى بار ەكەن». تۇركيا وتان پارتياسىنىڭ ءتوراعاسى پەرينچەك 2019 - جىلى 2 - ايدا شينجياڭنىڭ ءۇرىمجى قالاسىندا ساپاردا بولىپ، ا ق ش جانە باتىستاعى جۇڭگوعا قارسى كەيبىر كۇشتەردىڭ شىندىقتى بۇرمالاپ، شينجياڭعا قاتىستى قىرۋار جالعان ينفورماتسيالاردى جاساپ تاراتۋىنىڭ ءمانىن وتە ايقىن اڭعارعان، ول بۇلاردىڭ سۇرقيا نيەتى جۇڭگونىڭ دامۋى مەن زورايۋىن توسۋ ءۇشىن بولىپ وتىر دەپ قارايدى.
رەسەي رەسەي - جۇڭگو تالداۋ ورتالىعىنىڭ مەڭگەرۋشىسى سەرگەي ساناكويەۆ تالاي رەت شينجياڭعا ساپارلاي كەلىپ، جەرگىلىكتى ورىننىڭ دامۋى مەن العا باسۋىنا ءوز كوزىمەن كۋا بولعان. ول بىلاي دەدى: «شينجياڭدا ءۇرىمجى سياقتى ءىرى قالالار جەدەل دامىپ قانا قالماستان، كەيبىر اۋدان، قالالار دا وتە تەز دامۋدا. مىسالى، مەن بارعان شىحىزى قالاسى − وسىزاماندانعان كوركەم قالا، ادامعا تەرەڭ اسەر قالدىرادى».
تايلاند - جۇڭگو مادەنيەت - ەكونوميكا قوعامىنىڭ باس حاتشىسى ساي بايشان مىنانى ءبىلدىردى: جۇڭگونىڭ شينجياڭى بۇرىن - سوڭدى بولماعان دامۋ ۇردىسىندە تۇر، بولاشاعى نۇرلى».
ەگيپەت سىرتقى ىستەر كوميتەتىنىڭ مۇشەسى، «پراميدا گازەتىنىڭ» ارناۋلى ايدارشاسىنىڭ جازۋشىسى جابارا بىلاي دەدى: ا ق ش پەن باتىستاعى جۇڭگوعا قارسى كەيبىر كۇشتەردىڭ شينجياڭعا ساياتىن ماسەلەلەردى داقپىرت ەتىپ، ايتىلمىش شينجياڭنىڭ ادامدىق ۇقىق ماسەلەسىن الىپ شىعۋى بۇكىلدەي «قاراقشىلىق لوگيكاسىنا» ءتان، مۇنداعى ماقساتى − جۇڭگونىڭ دامۋىنا كەدەرگىلىك جاساۋ.
ەگيپەتتىڭ «پيراميدا ەكونوميكا اپتالىعى» وسى گازەتتىڭ بەدەلدى ءتىلشىسى ساميانىڭ شينجياڭنىڭ ەكونوميكالىق، قوعامدىق دامۋ جاعدايىنا قاتىستى ماقالاسىن تولىق ءبىر بەت ەتىپ جاريالاعان بولاتىن. شينجياڭداعى ىشكەرىلەي تىلشىلىك جاساۋ بارىسى نەگىزىندە ساميا بىلاي دەپ قارادى: شينجياڭنىڭ ەكونوميكالىق، قوعامدىق دامۋ تابىستارى ادامدى سۇيىندىرەدى، ا ق ش پەن باتىستاعى جۇڭگوعا قارسى كەيبىر كۇشتەر بۇل جونىندە اۋزىنا كەلگەنىن كوكىپ، بۇكىلدەي اق پەن قارانى شاتاستىردى.
بەلگيا بايسى جۇڭگو - ەۆروپا ساۋدا ىستەرى كەڭەس بەرۋ سەرىكتەستىگىنىڭ باس اتقارۋشى ءمانساپتىسى فرەدەريك باردان بىلاي دەپ اتاپ كورسەتتى: شينجياڭعا ساياتىن ماسەلە ۇلت، ءدىن، ادامدىق ۇقىق ماسەلەسى ەمەس، قايتا زورلىقتى كۇش لاڭكەستىككە، بولشەكتەۋشىلىككە قارسى تۇرۋ ماسەلەسى. حاۋىپسىزدىكتى، ورنىقتىلىقتى قورعاۋ، ەكونوميكانى دامىتۋ، حالىق تۇرمىسىن جاقسارتۋ − ءار ەلدىڭ ورتاق مىندەتى. جۇڭگونىڭ ارەكەت قولدانىپ لاڭكەستىككە سوققى بەرۋى، لاڭكەستىكتى الاستاۋى − حالىقارالىق لاڭكەستىككە قارسى تۇرۋ ىستەرىنە قوسقان ۇلەسى، باسقا ەلدەر بۇل ماسەلەدە قوس ولشەم قولدانباۋى كەرەك.
رەسەيدىڭ جەنەۆادا تۇراتىن ۋاكىلدەر ۇيىرمەسىنىڭ ورىنباسار ۋاكىلى نيكيتا جۋكوۆ مىنانى ءبىلدىردى: حالىقاراداعى ءىشىنارا ادامدار شينجياڭعا قاتىستى وسەك - اياڭدى كۇن سايىن تاراتىپ، حالىقارالىق زاڭعا اۋىر قايشىلىق جاسادى. «ءبىز ادامدىق ۇقىق ماسەلەسىنەن پايدالانىپ باسقا ەلدىڭ ىشكى ىسىنە كيلىگەتىن مۇنداي ارەكەتتەرگە باتىل قارسى تۇرامىز، ءىشىنارا ەلدەردىڭ شينجياڭعا ساياتىن ماسەلەلەردى ۇزدىكسىز داقپىرت ەتۋىنە قارسى تۇرامىز».
يراننىڭ جەنەۆادا تۇراتىن ۋاكىلدەر ۇيىرمەسىنىڭ ورىنباسار ۋاكىلى مايحدي ءالي ابادي بىلاي دەدى: جۇڭگونىڭ شينجياڭىنداعى ءار ۇلت حالقى ءومىر ءسۇرۋ ۇقىعى، دامۋ ۇقىعى سياقتى ءتۇرلى ۇقىقتاردان تولىق يگىلىكتەنەدى، از ۇلتتاردىڭ ءداستۇرلى مادەنيەتى، ءتىل - جازۋى، عۇرىپ - ادەتى وتە جاقسى قورعالادى جانە جالعاستىرىلادى. ءىشىنارا ادامداردىڭ ساياسي ماقساتتا تاراتقان جالعان سوزدەرىن توقتاتۋ كەرەك.
ا ق ش دانۆەر داشۋەسى حالىقارالىق قاتىناس شۋەيۋانىنىڭ پروفەسسورى جاۋ شوۋشىڭ بىلاي دەپ قارادى: ەشقانداي نەگىزسىز جازعىرۋعا قاراتا، ەڭ جاقسى جاۋاپ، شىندىقتىڭ شىن سىرىن جۇرتقا جاريا ەتۋ بولىپ تابىلادى. «شينجياڭعا ساياتىن ماسەلەلەر جونىندەگى وسەك - اياڭ جانە شىندىقتىڭ ناقتى جاعدايى» اتتى ارناۋلى ماقالا فاكتىلەردى پارمەندى ءتۇسىندىرىپ، وتىرىكتى ايپاراداي اشتى.
ا ق ش پەن باتىستاعى جۇڭگوعا قارسى كەيبىر كۇشتەردىڭ وتىرىك ايتقاندارىن كورگەن شينجياڭداعى ءار ۇلت حالقى قاتتى كەكتەنۋدە. شينجياڭ ۇيعۇر اۆتونوميالى رايوندىق زاڭ عىلىمى قوعامى مۇشەلەر ءبولىمى مەڭگەرۋشىسىنىڭ ورىنباسارى ناديرا تۇرسىنمامەت بىلاي دەدى: شينجياڭ ىستەرىندە شينجياڭداعى 25 ميلليوننان استام ءار ۇلت حالقى ەڭ زور ءسوز سويلەۋ ۇقىعىنا يە. لاڭكەستىككە باتىل سوققى بەرۋ − شينجياڭداعى ءار ۇلت حالقىنىڭ ادامدىق ۇقىعىن قامتاماسىز ەتكەندىك، ءارقانداي ادام شينجياڭنىڭ بارعان سايىن جاقسارۋى سىندى وسى نەگىزگى فاكتىنى جوققا شىعارا المايدى.
«قازىر شينجياڭ ورنىقتى دامۋدا. كوپتەگەن ادامنىڭ جاعدايى مەنىكىمەن ۇقساس، تۇرمىستارى بارعان سايىن جاقسارىپ كەلەدى، الاڭسىز تىرشىلىك ەتۋدىڭ ءوزى − ەڭ ۇلكەن شىندىق، ەشكىم دە بۇل شىندىقتى جوققا شىعارا المايدى!» جايشىلىقتا سىرت جەردە جۇمىس ىستەيتىن، مەرەكە قارساڭىندا شينجياڭنىڭ مارالباسى اۋدانى الاعىر اۋىلىنا ەندى عانا قايتىپ كەلگەن ەگىنشى ءاني وبۇل ءتىلشىمىزدىڭ تىلشىلىگىن قابىلداعاندا وسىلاي دەدى.
ج ك پ شينجياڭ ۇيعۇر اۆتونوميالى رايوندىق كوميتەتى پارتيا مەكتەبى (اكىمشىلىك شۋەيۋانى) ۇلت، ءدىن نازارياسىن زەرتتەۋ ءبولىمى مەڭگەرۋشىسىنىڭ ورىنباسارى گو ي - حاي بىلاي دەدى: ا ق ش پەن باتىستاعى جۇڭگوعا قارسى كەيبىر كۇشتەر ءوز بىلگەنىنشە فاكت جاساپ، شينجياڭدى قارالاپ وتىر، ولاردىڭ ارسىزدىق ارەكەتتەرىنە شينجياڭداعى ءار ۇلت حالقى، استە، جول بەرمەيدى، جۇڭگو ۇكىمەتى بۇعان، استە، جول بەرمەيدى.
(«حالىق گازەتىنىڭ» تىلشىلەرى ديڭ شۋەجىن، ۋاڭ چۋانباۋ، جاڭ گۋاڭجىڭ، سۇن گۋاڭيۇڭ، حۋاڭ پەيجاۋ، جاڭ پىڭحۇي، لي جى - ۋەي، لي يانان)
كەلۋ قاينارى: حالىق تورابى
جاۋاپتى رەداكتورى : نۇرعيسا قۇرمانجان ۇلى
وقىرمان نازارىنا
نازار سالا كەتەرسىز
- 1.
جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ قاتىستى زاڭ-ەرەجەلەرىنە بويسىنىپ، توراپتا ءمورالدى بولىڭىز، ءسىزدىڭ ارەكەتىڭىز سەبەبىنەن تىكەلەي نەمەسە جانامالاي تۋىنداعان زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىكتى ءوزىڭىز ارقالايسىز.
2.
قالام اتىڭىز بەن جازعان لەبىزىڭىزدى باسقارۋدىڭ بارلىق ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان.
3. حالىق تورابىنىڭ ءسىزدىڭ حالىق تورابىنىڭ لەبىز جازۋ بەتىنە جازعان لەبىزىڭىزدى توراپ ىشىندە كوشىرۋ نەمەسە لەبىزىڭىزدەن سيتات كەلتىرۋ ۇقىعى بار.
4.
ەگەر باسقارۋ جاعىنا پىكىرىڭىز بولسا، لەبىز جازۋ بەتىنىڭ باسقارۋشىسىنا نەمەسە حالىق گازەتى مەكەمەسىنىڭ توراپ ورتالىعىنا اڭىس ەتىڭىز.
- ورتالىق
- ەل ءىشى
- شينجياڭ
- حالىقارا
مادەنيەت
تەلەفون: 67 /65368365-010 حات ساندىعى: kazakh@peopledaily.com.cn
بۇل بەتتىڭ مەنشىك ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان، كەلىسىمنەن وتپەگەندە كوشىرىپ پايدالانۋعا بولمايدى
Copyright © 1997-2012 by www.people.com.cn. all rights reserved
جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى 
بۇل حابارعا باعاڭىز
لەبىز جازۋ
