ج ك پ ورتالىق كوميتەتىنىڭ، مەملەكەتتىك كەڭەستىڭ اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋدى جاپپاي ىلگەرىلەتىپ، اۋىل شارۋاشىلىعىن، اۋىل - قىستاقتى وسىزامانداندىرۋدى جەدەلدەتۋ جونىندەگى پىكىرى
(2021 – جىلى 1 - ايدىڭ 4 – كۇنى)
2021.02.22 16:07 كەلۋ قاينارى : حالىق تورابى
پارتيا 19 - كەزەكتى ورتالىق كوميتەتىنىڭ بەسىنشى جالپى ماجىلىسىندە قاراپ ماقۇلدانعان «ج ك پ ورتالىق كوميتەتىنىڭ حالىق شارۋاشىلىعى مەن قوعامدىق دامۋدىڭ 14 - بەسجىلدىق جوسپارىن جانە 2035 - جىلعا دەيىنگى بولاشاقتىق نىسانانى جاساۋ جونىندەگى ۇسىنىسىندا» جاڭا دامۋ ساتىسىندا اۋىل شارۋاشىلىعىن، اۋىل - قىستاقتى الدىمەن دامىتۋ، اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋدى جاپپاي ىلگەرىلەتۋ جونىندە جالپى تۇلعالىق ورنالاستىرۋ جاسالىپ، قازىرگى جانە بۇدان بىلايعى ءبىر مەزگىلدەگى اۋىل شارۋاشىلىعى، اۋىل - قىستاق، شارۋالار قىزمەتىن ويداعىداي ىستەۋگە ايقىن باعدار كورسەتىلدى.
«13 - بەسجىلدىق» جوسپار مەزگىلىندە وسى زامانعى اۋىل شارۋاشىلىعى قۇرىلىسىندا كەلەلى ىلگەرىلەۋشىلىككە قول جەتىپ، اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋدە تاماشا باستاما اشىلدى. استىقتىڭ جىلدىق ءونىم مولشەرى ءۇرتىس ءبىر تريلليون 300 ميلليارد جىڭنان جوعارى بولىپ، شارۋالاردىڭ جان باسىندىق كىرىسى 2010 - جىلداعىدان ەكى ەسەدەن استام ارتتى. جاڭا داۋىردە كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋدىڭ نىسانالىق مىندەتتەرى دەر كەزىندە ورىندالدى، قازىرگى ولشەم بويىنشا اۋىل - قىستاقتاعى كەدەيلەر تۇگەلدەي كەدەيلىكتەن ارىلتىلىپ، كەدەي اۋدانداردىڭ كەدەيلىك قالپاعى تۇگەلدەي الىپ تاستالدى، كەدەيلەردى قونىس جاڭالاپ سۇيەمەلدەۋ مىندەتى جاپپاي ورىندالىپ، مۇلدەمدىك كەدەيلىك پەن وڭىرلىك تۇلعالىق كەدەيلىك جويىلىپ، ادامزاتتىڭ كەدەيلەردى ازايتۋ تاريحىنداعى كەرەمەتتەر جاراتىلدى. اۋىل - قىستاقتىڭ قونىس ورتاسى كورنەكتى جاقساردى، اۋىل - قىستاق رەفورماسى ىشكەرىلەي ىلگەرىلەتىلدى، اۋىل - قىستاق قوعامى جاراسىمدى، ورنىقتى بولدى، اۋىل - قىستاق الداعى جەردە جاپپاي دوڭگەلەك داۋلەتتى قوعام قۇرۋ نىساناسىن ءبىر ۋاقىتتا جۇزەگە اسىراتىن بولادى. اۋىل شارۋاشىلىعىنىڭ، اۋىل - قىستاقتىڭ دامۋىندا تىڭ تاريحي تابىستارعا قول جەتىپ، پارتيا مەن مەملەكەتتىڭ ءتۇرلى قيىنشىلىقتار مەن حاۋىپ - قاتەردى جەڭىپ، ەكونوميكالىق، قوعامدىق دامۋدىڭ جالپى جاعدايىن ورنىقتىرۋىندا «ورنىقتىرعىش» رولىن ساۋلەلەندىردى. اماليات شي جينپيڭ جولداستى ۇيىتقى ەتكەن پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ اۋىل شارۋاشىلىعىنا ءمان بەرىپ، اۋىل شارۋاشىلىعىن قۇدىرەتتەندىرۋ ستراتەگيالىق شەشىمىنىڭ بۇكىلدەي دۇرىس ەكەنىن، پارتيانىڭ اۋىل شارۋاشىلىعى، اۋىل - قىستاق، شارۋالار ساياساتىنىڭ ءجۇز ميلليونداعان شارۋانىڭ شىن جۇرەكتەن قولداۋىنا يە بولعانىن دالەلدەدى.
«14 - بەسجىلدىق» جوسپار مەزگىلى − جاپپاي سوتسياليستىك وسىزاماندانعان مەملەكەت قۇرۋدىڭ جاڭا ساپارىن ءساتتى باستاپ، ەكىنشى 100 جىلدىق كۇرەس نىساناسىنا جورىق جاساۋداعى ءبىرىنشى 5 جىل. ۇلتتى گۇلدەندىرۋ ءۇشىن، اۋىل - قىستاقتى، ءسوز جوق، گۇلدەندىرۋ كەرەك. جاپپاي سوتسياليستىك وسىزاماندانعان مەملەكەت قۇرىپ، جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ ۇلى گۇلدەنۋىن جۇزەگە اسىرۋدىڭ ەڭ جاپالى، ەڭ اۋىر مىندەتى ءالى دە اۋىل - قىستاقتا، ەڭ كەڭ كولەمدى، ەڭ تەرەڭ نەگىزى ءالى دە اۋىل - قىستاقتا. دامۋدىڭ بىركەلكى، تولىق بولماۋى ماسەلەسىن ويداعىداي شەشۋدىڭ ماڭىزدى ءتۇيىنى، قيىن ءتۇيىنى اۋىل شارۋاشىلىعى، اۋىل - قىستاق، شارۋالار قىزمەتىندە، بۇل اۋىل شارۋاشىلىعىنداعى، اۋىل - قىستاقتاعى ولقىلىقتاردى، ءالسىز بۋىنداردى تولىقتاپ، قالا مەن اۋىلدىڭ سايكەستى دامۋىن ىلگەرىلەتۋدى شۇعىل قاجەت ەتەدى؛ جاڭا دامۋ جاعدايىن قالىپتاستىرۋدىڭ كومەسكى كۇشى اۋىل شارۋاشىلىعى، اۋىل - قىستاق، شارۋالار قىزمەتىندە، بۇل اۋىل - قىستاقتىڭ قاجەتىن كەڭەيتىپ، قالا مەن اۋىلدىڭ ەكونوميكالىق اينالىمىن ىركىلىسسىزدەندىرۋدى شۇعىل قاجەت ەتەدى؛ ەل ءىشى - سىرتىنداعى ءتۇرلى حاۋىپ - قاتەر مەن سىن - سايىسقا توتەپ بەرۋدىڭ نەگىزگى تىرەگى اۋىل شارۋاشىلىعى، اۋىل - قىستاق، شارۋالار قىزمەتىندە، بۇل اۋىل شارۋاشىلىعىنىڭ نەگىزگى جاعدايىن ورنىقتىرىپ، نەگىزىن ويداعىداي قورعاۋدى شۇعىل قاجەت ەتەدى. پارتيا ورتالىق كوميتەتى بىلاي دەپ قارايدى: جاڭا دامۋ ساتىسىنداعى اۋىل شارۋاشىلىعى، اۋىل - قىستاق، شارۋالار قىزمەتى ءالى دە توتەنشە ماڭىزدى، ونى استە بوساڭسىتۋعا بولمايدى، ءسوز جوق، مىقتى، ناقتى يگەرۋ كەرەك. اۋىل شارۋاشىلىعى، اۋىل - قىستاق، شارۋالار ماسەلەسىن ويداعىداي شەشۋدى بۇكىل پارتيا قىزمەتىنىڭ ەڭ ماڭىزدى ءتۇيىنى ەتۋدە تاباندى بولىپ، اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋدى جاپپاي ىلگەرىلەتۋدى جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ ۇلى گۇلدەنۋىن جۇزەگە اسىرۋداعى ماڭىزدى مىندەت ەتىپ، بۇكىل پارتيانىڭ، بۇكىل قوعامنىڭ كۇشىن جۇمىلدىرىپ، اۋىل شارۋاشىلىعىنىڭ، اۋىل - قىستاقتىڭ وسىزاماندانۋىن جەدەلدەتىپ، قالىڭ شارۋالاردىڭ اناعۇرلىم تاماشا تۇرمىس كەشىرۋىنە مۇمكىندىك جاساۋ كەرەك.
ءبىرىنشى، جالپىلىق تالاپ
(1) جەتەكشى يدەيا. شي جينپيڭ جاڭا ءداۋىر جۇڭگوشا سوتسياليزم يدەياسىن جەتەكشى ەتىپ، پارتيا 19 - قۇرىلتايىنىڭ جانە پارتيا 19 - كەزەكتى ورتالىق كوميتەتىنىڭ ەكىنشى، ءۇشىنشى، ءتورتىنشى، بەسىنشى جالپى ماجىلىستەرىنىڭ رۋحىن جاپپاي دايەكتىلەندىرىپ، ورتالىقتىڭ ەكونوميكالىق قىزمەت ءماجىلىسىنىڭ رۋحىن دايەكتى تياناقتاندىرىپ، «بەستى ءبىر تۇلعالاندىرۋ» جالپى تۇلعالىق ورنالاستىرۋىن ءبىر تۇتاس ىلگەرىلەتىپ، «ءتورتتى جاپپاي ورىنداۋ» ستراتەگيالىق ورنالاستىرۋىن سايكەستى ىلگەرىلەتىپ، جاڭا دامۋ ۇستانىمىن بۇلجىتپاي دايەكتىلەندىرىپ، ورنىقتىلىق بارىسىندا ىلگەرىلەۋ سىندى قىزمەت نەگىزگى اۋەنىنەن جازباي، پارتيانىڭ اۋىل شارۋاشىلىعى، اۋىل - قىستاق، شارۋالار قىزمەتىنە جالپى بەتتىك باسشىلىعىن كۇشەيتۋدە تاباندى بولىپ، اۋىل شارۋاشىلىعىن، اۋىل - قىستاقتى الدىمەن دامىتۋدا تاباندى بولىپ، اۋىل شارۋاشىلىعىن وسىزامانداندىرۋ مەن اۋىل - قىستاقتى وسىزامانداندىرۋدى ءبىر تۇلعالاندىرىپ جوبالاۋدا، بىرگە ىلگەرىلەتۋدە تاباندى بولىپ، جاڭالىق اشۋ ارقىلى دامۋعا دەم بەرۋدە تاباندى بولىپ، ساپالى دامۋدى ىلگەرىلەتۋدى نەگىزگى تاقىرىپ ەتىپ، دامۋ مەن حاۋىپسىزدىكتى ءبىر تۇتاس جوسپارلاپ، جاڭا دامۋ جۇيەسىن قۇرۋدى تەزدەتۋ تالابىن تياناقتاندىرىپ، اۋىل - قىستاقتىڭ نەگىزگى شارۋاشىلىق ءتۇزىمىن بەكەمدەپ جانە كەمەلدەندىرىپ، اۋىل شارۋاشىلىعىنىڭ قامداۋ جاعىنداعى قۇرىلىمدىق رەفورماسىن ىشكەرىلەي ىلگەرىلەتىپ، اۋىل - قىستاق قۇرىلىسىن سوتسياليستىك وسىزامانداندىرۋ قۇرىلىسىنىڭ ماڭىزدى ورنىنا قويىپ، اۋىل - قىستاقتىڭ كاسىپ، دارىندى، مادەنيەت، ەكولوگيا، ۇيىم جاقتارىنان گۇلدەنۋىن جاپپاي ىلگەرىلەتىپ، اۋىل شارۋاشىلىق ونىمدەرىمەن قامداۋ، ەكولوگيالىق قالتقى، مادەنيەتكە مۇراگەرلىك ەتۋ سياقتى فۋنكتسيالاردى تولىق ساۋلەلەندىرىپ، اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋدىڭ جۇڭگوشا سوتسياليستىك جولىمەن ءجۇرىپ، اۋىل شارۋاشىلىعىن، اۋىل - قىستاقتى وسىزامانداندىرۋدى تەزدەتىپ، ونەركاسىپ پەن اۋىل شارۋاشىلىعى ءبىرىن - ءبىرى جەبەيتىن، قالا مەن اۋىل ءبىرىن - ءبىرى تولىقتايتىن، سايكەستى داميتىن، بىرگە گۇلدەنەتىن ونەركاسىپ پەن اۋىل شارۋاشىلىعىنىڭ، قالا مەن اۋىل - قىستاقتىڭ جاڭاشا قاتىناسىن جەدەل قالىپتاستىرىپ، اۋىل شارۋاشىلىعىنىڭ ساپالى، جوعارى ءونىمدى بولۋىن، اۋىل - قىستاقتىڭ قونىستانۋعا، كاسىپكە قولايلى بولۋىن، شارۋالاردىڭ باي - باقىتتى بولۋىن جەبەپ، جاپپاي سوتسياليستىك وسىزاماندانعان مەملەكەت قۇرۋدا جاقسى باستاما باستاۋعا، جاقسى قادام تاستاۋعا پارمەندى تىرەك ازىرلەۋ.
(2) نىسانالىق مىندەت. 2021 - جىلى اۋىل شارۋاشىلىعىنىڭ قامداۋ جاعىنداعى قۇرىلىمدىق رەفورماسىن ىشكەرىلەي ىلگەرىلەتىپ، استىق ەگىلەتىن جەر كولەمىن ورنىقتىرىپ، ءونىم مولشەرىن ءبىر تريلليون 300 ميلليارد جىڭنان اسىرىپ، شوشقا شارۋاشىلىعىن ورنىقتى دامىتىپ، اۋىل شارۋاشىلىق ونىمدەرىنىڭ ساپاسى مەن ازىق - تۇلىك حاۋىپسىزدىگى دەڭگەيى ونان ارى جوعارىلاتىپ، شارۋالار كىرىسىنىڭ ارتۋىن قالا - قالاشىق تۇرعىندارىنىكىنەن تەزدەتىپ، كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋدىڭ جەتىستىكتەرى ۇزدىكسىز بەكەمدەۋ. اۋىل شارۋاشىلىعىن، اۋىل - قىستاقتى وسىزامانداندىرۋ جوسپارىن اتقارۋدى باستاپ، كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋدىڭ ساياساتتىق جۇيەسى مەن قىزمەت مەحانيزمىن اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋمەن ءونىمدى ۇشتاستىرىپ، وتپەلى كەزەڭنەن ورنىقتى ءوتىپ، اۋىل - قىستاق قۇرىلىسى ارەكەتىن جاپپاي باستاپ، اۋىل - قىستاقتىڭ قونىس ورتاسىن جونگە سالىپ جانە جاقسارتىپ، اۋىل - قىستاق رەفورماسىنىڭ ءتۇيىندى مىندەتتەرىن ىشكەرىلەي ىلگەرىلەتىپ، اۋىل - قىستاق قوعامىنىڭ جاراسىمدى، ورنىقتى بولۋىن ساقتاۋ.
2025 – جىلعا بارعاندا اۋىل شارۋاشىلىعىن، اۋىل – قىستاقتى وسىزامانداندىرۋدا ماڭىزدى ىلگەرىلەۋشىلىككە قول جەتكىزىپ، اۋىل شارۋاشىلىعى نەگىزدىك قۇرىلعىسىنىڭ وسىزاماندانۋىن تىڭ ساتىعا كوتەرىپ، اۋىل – قىستاقتىڭ تۇرمىستىق قۇرىلعىلارىنىڭ قولايلىلانۋىن العاشقى قادامدا جۇزەگە اسىرىپ، قالا مەن اۋىلدىڭ نەگىزدىك الەۋمەتتىك قىزمەت وتەۋىنىڭ بىركەلكىلەنۋ دەڭگەيىن كورنەكتى جوعارىلاتۋ. اۋىل شارۋاشىلىعىنىڭ نەگىزىن ونان ارى بەكەمدەپ، استىق جانە ماڭىزدى اۋىل شارۋاشىلىق ونىمدەرىمەن قامداۋ، قامتاماسىزداندىرۋدى ونان ارى كۇشەيتىپ، اۋىل شارۋاشىلىق ءوندىرىس قۇرىلىمى مەن وڭىرلىك ورنالاسۋ جاعدايىن كورنەكتى ساپالىلاندىرىپ، اۋىل شارۋاشىلىعىنىڭ ساپا ونىمدىلىگى مەن باسەكەلىك قۋاتىن كورنەكتى جوعارىلاتىپ، وسىزامانعى اۋىل - قىستاق كاسىپ جۇيەسىن نەگىزىنەن قالىپتاستىرىپ، شارت - جاعدايى بار رايونداردا اۋىل شارۋاشىلىعىن وسىزامانداندىرۋدى الدىمەن نەگىزىنەن جۇزەگە اسىرۋ. كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋدىڭ تابىستارىن بەكەمدەپ، كەڭەيتىپ، قالا، اۋىل تۇرعىندارىنىڭ كىرىس پارقىن ۇزدىكسىز ازايتۋ. اۋىل - قىستاقتىڭ ءوندىرىس، تۇرمىس تاسىلىندە جاسىل بولۋعا قاراي بۇرىلىس جاساۋدا بەلسەندى ىلگەرىلەۋشىلىككە قول جەتكىزىپ، حيميالىق تىڭايتقىشتىڭ، ەگىس دارىلەرىنىڭ پايدالانىلۋ مولشەرىن ۇزدىكسىز ازايتىپ، اۋىل - قىستاقتىڭ ەكولوگيالىق ورتاسىن كورنەكتى جاقسارتۋ. اۋىل - قىستاق قۇرىلىسى ارەكەتىندە كورنەكتى ونىمدىلىككە قول جەتكىزىپ، اۋىل - قىستاقتىڭ بەت - بەينەسىندە كورنەكتى وزگەرىس تۋدىرۋ، اۋىل - قىستاقتىڭ دامۋ ومىرشەڭدىك كۇشىن جان - جاقتى تاسقىنداتۋ، اۋىل - قىستاقتىڭ وركەنيەت دەڭگەيىن تىڭ ورەگە كوتەرۋ، اۋىل - قىستاقتىڭ دامۋ حاۋىپسىزدىگىن اناعۇرلىم پارمەندى قامتاماسىزداندىرىپ، شارۋالاردىڭ تابىس سەزىمىن، باقىت سەزىمىن، حاۋىپسىزدىك سەزىمىن كورنەكتى نىعايتۋ.
ەكىنشى، كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋدىڭ تابىستارىن بەكەمدەۋدى، كەڭەيتۋدى اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋمەن ءونىمدى ۇشتاستىرۋ
(3) ۇلاسپالى وتپەلى كەزەڭدى تۇراقتاندىرۋ. كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ نىساناسى مەن مىندەتتەرى ورىندالعاننان كەيىن، كەدەيلىكتەن ارىلعان اۋداندارعا كەدەيلىكتەن ارىلعان كۇننەن باستاپ 5 جىل وتپەلى كەزەڭ بەلگىلەپ، كومەكتەسۋ، اتتاندىرۋ جۇمىسىن ءبىر جولدا جۇرگىزۋ. وتپەلى مەزگىلدە قازىرگى كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ نەگىزگى ساياساتىنىڭ جالپى تۇلعالىق ورنىقتىلىعىن ساقتاۋ ءارى تۇرلەر بويىنشا رەتتەۋدى ساپالىلاندىرىپ، ريتىمدى، سەرپىندى جانە ۋاقىت شەگىن ۇيلەسىمدى يگەرىپ، بايلىقتى شوعىرلاندىرىپ كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋعا قولداۋ كورسەتۋدەن اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋدى جاپپاي ىلگەرىلەتۋگە ويىسۋدى بىرتىندەپ جۇزەگە اسىرىپ، اۋىل شارۋاشىلىعى، اۋىل - قىستاق، شارۋالار قىزمەتىنىڭ ماڭىزدى تۇيىنىندەگى تاريحي بۇرىلىستى ىلگەرىلەتۋ. ساياساتتاردى كەمەلدەندىرۋدىڭ، ساپالىلاندىرۋدىڭ ناقتى اتقارۋ ادىستەرىن جەدەل شىعارىپ، قىزمەتتە اقتاڭداق قالدىرماۋعا، ساياساتتا اقتاڭداق قالدىرماۋعا كەپىلدىك ەتۋ.
(4) كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋدىڭ جەتىستىكتەرىن ۇزدىكسىز بەكەمدەۋ جانە كەڭەيتۋ. قايتا كەدەيلەسۋدى اۋقىمدىق باقىلاۋ - ولشەۋ جانە سۇيەمەلدەۋ مەحانيزمىن اقاۋسىزداندىرىپ، وڭاي قايتا كەدەيلەسەتىن كەدەيلەردى دەر كەزىندە بايقاپ، دەر كەزىندە سۇيەمەلدەپ، كولەمدىك قايتا كەدەيلەسۋدەن ساقتانۋدىڭ تومەنگى شەگىن ساقتاۋ. ءىرى، ورتا تيپتەگى شوعىرلى ورنالاستىرۋ رايونىن ماڭىزدى ءتۇيىن ەتىپ، باسقا جەرگە كوشىرىلگەننەن كەيىنگى سۇيەمەلدەۋ قىزمەتىن تىڭعىلىقتى ىستەپ، جۇمىسقا ورنالاستىرۋ جانە كاسىپ سالاسى ارقىلى سۇيەمەلدەۋ تەبىنىن ۇزدىكسىز ارتتىرىپ، ورنالاستىرۋ رايونىنىڭ سايكەستى نەگىزدىك قۇرىلعىلارىن، كاسىپ باقشا رايونىنىڭ سايكەستى قۇرىلعىلارىن، الەۋمەتتىك قىزمەت وتەۋ قۇرىلعىلارىن ۇزدىكسىز كەمەلدەندىرىپ، الەۋمەتتىك اۋماقتى جونگە سالۋ قابىلەتىن شىنايى جوعارىلاتۋ. كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ نىساندارىنىڭ مال - مۇلكىن باسقارۋ مەن باقىلاۋدى كۇشەيتۋ.
(5) كەدەيلىكتەن ارىلعان وڭىرلەردەگى اۋىل - قىستاقتىڭ گۇلدەنۋىن ۇزدىكسىز ىلگەرىلەتۋ. كەدەيلىكتەن ارىلعان وڭىرلەردىڭ ەرەكشە ەگىمشىلىك، باعىمشىلىق كاسىبىنىڭ ورەسىن جوعارىلاتۋ ارەكەتىن اتقارىپ، اۋىل شارۋاشىلىق ونىمدەرىن ءوندىرۋ مەن ساتۋدى ۇشتاستىرۋ قيمىلىن كەڭ كولەمدە ورىستەتىپ، تۇتىنۋ جاعىنان كومەكتەسۋ مەن سۇيەمەلدەۋدى تەرەڭدەتۋ، كەڭەيتۋ. ۇيىمدى تۇردە سىرتقا ەڭبەككۇش شىعارۋ قىزمەتىن ۇزدىكسىز ويداعىداي ىستەۋ. الەۋمەتتىك يگىلىك ورىندارىنان ءبىر تۇتاس ويداعىداي پايدالانىپ، شارتقا ۇيلەسەتىن جۇمىستانۋى قيىن ادامداردىڭ جۇمىستانۋىنا كومەكتەسۋ. اۋىل شارۋاشىلىعى، اۋىل - قىستاق نەگىزدىك قۇرىلعى قۇرىلىسى سالاسىندا جىلۋ ورنىنا جۇمىس بەرۋ ءتاسىلىن جالپىلاستىرىپ، كەدەيلىكتەن ارىلعان حالىق سانى مەن تومەن كىرىستى حالىقتى سول جەردىڭ وزىندە، جاقىن ماڭدا جۇمىسقا ورنالاستىرۋ. كەدەيلىكتەن ارىلعان وڭىرلەردە وڭىرلىك جانە ءوڭىر اتتاعان كەلەلى نەگىزدىك قۇرىلعىلار ينجەنەرياسىنان ءبىر توبىن ءتۇيىندى تۇردە قۇرۋ. كەدەيلىكتەن ارىلعان اۋدانداردىڭ اۋىل - قىستاعىن گۇلدەندىرۋدى قولداۋ تەبىنىن ارتتىرۋ. باتىس بولەكتەگى كەدەيلىكتەن ارىلعان اۋدانداردا مەملەكەت اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋ بويىنشا ءتۇيىندى كومەك كورسەتەتىن ءبىر توپ اۋداندى تۇراقتاندىرىپ، شوعىرلى قولداۋ كورسەتۋ. جەر - جەردىڭ كەدەيلىكتەن ارىلعان ءبىر ءبولىم اۋداندى ءوز ەركىمەن اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋدەگى ءتۇيىندى سۇيەمەلدەنەتىن اۋدان ەتىپ تاڭداۋىنا قولداۋ كورسەتۋ. شىعىس، باتىس بولەكتەردىڭ سەلبەسۋى مەن باعىتتامالى كومەكتەسۋى، قوعامدىق كۇشتەردىڭ كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋگە قاتىناسۋى سياقتى مەحانيزمدەردە تاباندى بولۋ جانە ونى كەمەلدەندىرۋ.
(6) اۋىل - قىستاقتاعى تومەن كىرىستى حالىقتى ۇدايىلاندىرىپ سۇيەمەلدەۋدى كۇشەيتۋ. اۋىل - قىستاقتا تومەن كىرىستى حالىق سانىن اۋقىمدىق باقىلاۋ - تەكسەرۋ ءىسىن ورىستەتىپ، ساتىلار بويىنشا، تۇرلەر بويىنشا سۇيەمەلدەۋدى جولعا قويۋ. اۋىل - قىستاقتاعى ەڭبەك قابىلەتى بار تومەن كىرىستى حالىق سانىنا قاراتا اشۋ ۇلگىسىندەگى كومەكتەسۋ - سۇيەمەلدەۋدەن جازباي، ولاردىڭ ىشكى دامۋ قابىلەتىن جوعارىلاتۋىنا، كاسىپ سالاسىن دامىتۋىنا، جۇمىستانۋىنا، قوس قولىنا سۇيەنىپ قاجىرلىلىقپەن اۋقاتتانۋىنا كومەكتەسۋ. كەدەيلىكتەن ارىلعان حالىق سانى اراسىنداعى ەڭبەك قۋاتىنان ايرىلعان، ونىڭ ۇستىنە كاسىپ سالاسى ارقىلى جۇمىستانىپ تۇراقتى كىرىس كىرگىزە الماعان حالىق سانىنا قاراتا قازىرگى قوعامدىق قامتاماسىزداندىرۋ جۇيەسىن نەگىز ەتىپ، بەلگىلەمە بويىنشا اۋىل - قىستاقتاعى ەڭ تومەنگى تۇرمىستى قامتاماسىزداندىرۋ نەمەسە ەرەكشە قيىنشىلىعى بارلاردى قۇتقارۋ، باعۋ كولەمىنە ەنگىزۋ ءارى قيىنشىلىق ءتۇرى بويىنشا دەر كەزىندە ارناۋلى قۇتقارۋ، ۋاقىتتىق قۇتقارۋ.
ءۇشىنشى، اۋىل شارۋاشىلىعىن وسىزامانداندىرۋدى جەدەل ىلگەرىلەتۋ
(7) استىقپەن جانە ماڭىزدى اۋىل شارۋاشىلىق ونىمدەرىمەن قامداۋدى قامتاماسىزداندىرۋ قۋاتىن جوعارىلاتۋ. جەرگىلىكتى ءار دارەجەلى پارتكومدار مەن ۇكىمەتتەر استىق حاۋىپسىزدىگىندەگى ساياسي جاۋاپكەرلىكتى شىنايى ارقالاۋ، استىق حاۋىپسىزدىگىندە پارتيا مەن ۇكىمەت بىردەي جاۋاپكەرلىك ارقالاۋ ءتۇزىمىن اتقارۋ. ماڭىزدى اۋىل شارۋاشىلىق ونىمدەرىمەن قامتاماسىزداندىرۋ ستراتەگياسىن ىشكەرىلەي اتقارىپ، استىق حاۋىپسىزدىگىنە ولكە باستىعى جاۋاپتى بولۋ ءتۇزىمى مەن كوجە - قاتىققا قالا باستىعى جاۋاپتى بولۋ ءتۇزىمىن كەمەلدەندىرىپ، استىق، ماقتا، ماي، قانت، ەت سياقتىلارمەن قامداۋ حاۋىپسىزدىگىنە كەپىلدىك ەتۋ. «14 - بەسجىلدىق» كەزىندە ولكەلەر (اۆتونوميالى رايون، توتە قاراستى قالالار) استىق ەگىلەتىن جەر كولەمىن ورنىقتىرىپ، بىرلىك ءونىم ورەسىن جوعارىلاتۋ. استىق ءوندىرىسى يقۋات رايونى مەن ماڭىزدى اۋىل شارۋاشىلىق ونىمدەرىن ءوندىرۋ، قورعاۋ رايونى قۇرىلىسىن كۇشەيتۋ. مەملەكەتتىڭ استىق حاۋىپسىزدىگى كاسىپ بەلدەۋىن قۇرۋ. استىق ەگەتىن شارۋالارعا بەرىلەتىن قوسىمشا قاراجاتتى ورنىقتىرىپ، استىق ەگۋدەن ۇيلەسىمدى پايدا تابۋ. كۇرىشتىڭ، ءبيدايدىڭ ەڭ تومەنگى ساتىپ الۋ باعاسى ساياساتىندا تاباندى بولىپ جانە ونى كەمەلدەندىرىپ، جۇگەرى، سويا بۇرشاق وندىرۋشىلەرگە قوسىمشا قاراجات بەرۋ ساياساتىن كەمەلدەندىرۋ. اۋىل شارۋاشىلىق قۇرىلىمىن رەتتەۋدى ىشكەرىلەي ىلگەرىلەتىپ، ساپالى تۇقىم جەتىلدىرۋ، ساپاسىن جوعارىلاتۋ، ايگىلى ماركا جاراتۋ جانە ولشەمدەنگەن ءوندىرىستى ىلگەرىلەتۋ. سۇرلەمدىك جۇگەرى سياقتى ساپالى جەم - ءشوپ ىستەرىن دامىتۋعا دەم بەرىپ، سويا بۇرشاق ءوندىرىسىن ورنىقتىرىپ، كوپ ءتۇرلى شارانى قاتار قولدانىپ قىشى، جەر جاڭعاعى سياقتى مايلى داقىلداردى دامىتۋ. استىق وندىرەتىن ءىرى اۋدانداردى قولداۋ ساياساتتىق جۇيەسىن اقاۋسىزداندىرۋ. كۇرىش، ءبيداي، جۇگەرى سىندى ءۇش ۇلكەن استىق داقىلىنىڭ تولىق وزىندىك قۇنىن قامسىزداندىرۋ جانە كىرىستى قامسىزداندىرۋدى تۇيىندە سىناق ەتۋ كولەمىن كەڭەيتىپ، شارت - جاعدايى بار ولكەلەردىڭ استىق وندىرەتىن ءىرى اۋدانداردا ءۇش ۇلكەن استىق داقىلى بويىنشا اۋىل شارۋاشىلىعىن قامسىزداندىرۋ قوسىمشا قاراجاتىنىڭ اۋدان دارەجەلى قوسىمشا قاراجات سالىستىرماسىن تومەندەتۋىنە قولداۋ كورسەتۋ. ساپالى استىق ينجەنەرياسىن ىشكەرىلەي ىلگەرىلەتۋ. وسى زامانعى باعىمشىلىق جۇيەسىن جەدەل ورناتىپ، ءتىرى شوشقانىڭ نەگىزدىك ءوندىرىس قۋاتىن قورعاپ، شوشقا شارۋاشىلىعىنىڭ ورنىقتى، ءتارتىپتى دامۋىنىڭ باياندى مەحانيزمىن اقاۋسىزداندىرىپ، سيىر، قوي شارۋاشىلىعىن بەلسەنە دامىتىپ، ءسۇت شارۋاشىلىعىن گۇلدەندىرۋ ارەكەتىن ۇزدىكسىز اتقارىپ، سۋ ونىمدەرىندەگى جاسىل، اقاۋسىز باعىمشىلىقتى ىلگەرىلەتۋ. بالىقشىلىق كەمەجايى قۇرىلىسى مەن باسقارۋ رەفورماسىن ىلگەرىلەتۋ. اعاش تەكتى استىق، ماي جانە ورمان شارۋاشىلىعى ەكونوميكاسىنىڭ دامۋىن جەبەۋ. اۋىل شارۋاشىلىق ونىمدەرى ساۋداسىنىڭ ورنالاسۋىن ساپالىلاندىرىپ، اۋىل شارۋاشىلىق ونىمدەرىن يمپورت ەتۋدى كوپ نەگىزدەندىرۋ ستراتەگياسىن اتقارىپ، كاسىپورىنداردىڭ دۇنيە جۇزىلىك اۋىل شارۋاشىلىق ونىمدەرىمەن قامداۋ تىزبەگىمەن توعىسۋىنا قولداۋ كورسەتۋ. ءتۇيىندى اۋىل شارۋاشىلىق ونىمدەرىن اتكەزشىلىك ەتۋگە سوققى بەرۋدىڭ تەگەۋرىندى كۇيىن ساقتاۋ. شەكارا وتكەلدەرىندە كارانتيندەۋدى جانە سىرتتان كەلگەن بۇلدىرگىش زات تۇرلەرىنەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋدى كۇشەيتۋ. استىقتى ۇنەمدەۋ ارەكەتىن ورىستەتىپ، استىق ءوندىرۋ، اينالىمعا سالۋ، مانەرلەۋ، ساقتاۋ، تۇتىنۋ بۋىندارىنداعى استىق شىعىنى مەن ىسىراپشىلدىقتى ازايتۋ.
(8) تۇقىم شارۋاشىلىعىن شىت جاڭا دامىتۋ شايقاسىن ويداعىداي جۇرگىزۋ. اۋىل شارۋاشىلىعىن وسىزامانداندىرۋدىڭ نەگىزى تۇقىمدا. اۋىل شارۋاشىلىعىنىڭ ساپالى تۇقىم بايلىعىن قورعاۋدى، اشۋدى، پايدالانۋدى كۇشەيتىپ، 3 - رەتكى ەگىس داقىلدارىنىڭ ساپالى تۇقىم بايلىعىن، مال، قۇستىڭ ساپالى تۇقىم بايلىعىن تەكسەرۋ، جيناۋدى جەدەلدەتىپ، مەملەكەتتىڭ داقىل، مال، قۇس جانە تەڭىز - مۇحيت بالىق شارۋاشىلىعى بيولوگيالىق ساپالى تۇقىم بايلىعى قويماسى قۇرىلىسىن كۇشەيتۋ. تۇقىم جەتىلدىرۋ نەگىزدىك زەرتتەۋىنە، سونداي - اق ءتۇيىندى تۇقىم جەتىلدىرۋ نىساندارىنا ۇزاق ۋاقىت ورنىقتى قولداۋ كورسەتۋ. اۋىل شارۋاشىلىعىنداعى بيولوگيالىق تۇقىم جەتىلدىرۋدەگى كەلەلى عىلىم - تەحنيكالىق نىسانداردى جەدەل اتقارۋ. ەگىس داقىلدارى مەن مال، قۇس اسىل تۇقىمدارىنان بىرلەسىپ قامال الۋ ءىسىن ىشكەرىلەي جۇرگىزۋ. مال، قۇستىڭ گەنەتيكالىق تۇقىمىن اسىلداندىرۋدىڭ جاڭا كەزەكتى جوسپارى مەن وسى زامانعى تۇقىم شارۋاشىلىعىنىڭ ساپاسىن جوعارىلاتۋ ينجەنەرياسىن اتقارۋ. عىلىمعا قۇرمەت ەتىپ، باقىلاۋ - باسقارۋدى قاتايتىپ، بيولوگيالىق تۇقىم جەتىلدىرۋدى كاسىپ سالالاندىرىپ قولدانۋدى تارتىپپەن ىلگەرىلەتۋ. تۇقىم جەتىلدىرۋ سالاسىنداعى ءبىلىم مەنشىك ۇقىعىن قورعاۋدى كۇشەيتۋ. تۇقىم شارۋاشىلىعى نداعى باستاماشى كاسىپورىنداردىڭ ساۋدالىق ساپالى تۇقىم جەتىلدىرۋ جۇيەسىن ورناتۋىنا، كەمەلدەندىرۋىنە قولداۋ كورسەتىپ، تۇقىمدى وڭتۇستىكتە جەتىلدىرۋ كرەمني اڭعارىن جەدەل قۇرىپ، تۇقىم جاساۋ بازاسى مەن ساپالى تۇقىم جەتىلدىرۋ جۇيەسى قۇرىلىسىن كۇشەيتىپ، كەلەلى سورتتاردى زەرتتەپ - اشۋداعى جانە جالپىلاستىرعاننان كەيىنگى قوسىمشا قاراجات بەرۋ ساياساتىن زەرتتەپ، جەتىلدىرۋ مەن جالپىلاستىرۋدى ءبىر تۇلعالاندىرىپ دامىتۋدى جەبەۋ.
(9) ءبىر ميلليارد 800 ميلليون مۋ ەگىستىك جەردىڭ قىزىل سىزىعىن باتىل ساقتاۋ. ەكولوگيا، اۋىل شارۋاشىلىعى، قالا - قالاشىق سياقتى فۋنكتسيالىق كەڭىستىكتەردى ءبىر تۇتاس ورنالاستىرىپ، ءتۇرلى كەڭىستىكتى باسقارۋ - مەڭگەرۋ شەكاراسىن عىلمي بەلگىلەپ، جەردىڭ پايدالانىلۋ جولىن باسقارۋدى قاتاڭ اتقارۋ. ەڭ قاتاڭ شارالاردى قولدانىپ، ەگىستىك جەردى قورعاۋدىڭ ەڭ قاتاڭ ءتۇزىمىن تياناقتاندىرۋ. ەگىستىك جەردى بەلگىلەمەگە قايشى يەمدەنىپ الۋعا جانە تابيعات زاڭدىلىعىنا قايشىلىق جاساپ جاسىلداندىرۋعا، ورمان وسىرۋگە، كول قازىپ كورىنىس جاساۋعا قاتاڭ تيىم سالۋ، اۋىل شارۋاشىلىعىنا جاتپايتىن قۇرىلىستارمەن ەگىستىك جەردى يەمدەنۋدى قاتاڭ تىزگىندەۋ، اۋىل - قىستاقتا ەگىستىك جەردى بەتالدى يەمدەنىپ ءۇي سالۋدى ارناۋلى جونگە سالۋ ارەكەتىن ىشكەرىلەي ىلگەرىلەتۋ، ەگىستىك جەردى اۋىل شارۋاشىلىعىنا جاتپايتىن جەرگە، استىق ەگىلمەيتىن جەرگە اينالدىرۋدان باتىل ساقتانۋ. ەگىستىك جەردەن پايدالانۋدى الدىمەن ويلاستىرۋ ءتارتىبىن ايقىنداپ، ماڭگىلىك نەگىزگى ەگىنجايلاردى استىق، اسىرەسە، ازىقتىق استىق وندىرىسىنە ءتۇيىندى تۇردە پايدالانۋ، ادەتتەگى ەگىستىك جەرلەردى نەگىزىنەن استىق جانە ماقتا، ماي، قانت، كوكونىس سياقتى اۋىل شارۋاشىلىق ونىمدەرى مەن جەم - ءشوپ وندىرىسىنە پايدالانۋ. ەگىستىك جەر مەن ماڭگىلىك نەگىزگى ەگىنجايلاردىڭ تۇرلىشە باسقارۋ نىساناسى مەن باسقارۋ كۇشەمەلىلىگىن ايقىنداپ، ەگىستىك جەردىڭ ورماندى جەر، باۋ - باقشا سياقتى باسقا تۇردەگى اۋىل شارۋاشىلىعىنا پايدالانىلاتىن جەرگە اينالۋىن قاتاڭ تىزگىندەپ، جەردى اينالىمعا سالۋدىڭ پايدالانىلۋ ورنىن باقىلاۋ - باسقارۋدى كۇشەيتىپ، ەگىستىك جەر مولشەرىنىڭ ازايماۋىنا، ساپاسىنىڭ جوعارىلاۋىنا كەپىلدىك ەتۋ. جاڭا كەزەكتى جوعارى ولشەمدى ەگىس اتىزى قۇرىلىسى جوسپارىن اتقارىپ، قۇرىلىس ولشەمى مەن ساپاسىن جوعارىلاتىپ، باسقارۋ، قورعاۋ مەحانيزمىن اقاۋسىزداندىرىپ، قۇرىلىس قارجىسىن كوپ ارنامەن توپتاپ، ورتالىق پەن جەرگىلىكتى ورىندار استىق وندىرەتىن نەگىزگى رايونداردىڭ جوعارى ولشەمدى ەگىس اتىزى قۇرىلىسىنا ۇسىنىلىمدى بىرگە ارتتىرىپ، 2021 - جىلى قۋاڭشىلىق پەن سەل اپاتىنا توتەپ بەرەتىن، ءونىمى جوعارى ءارى تۇراقتى جوعارى ولشەمدى 100 ميلليون مۋ ەگىس اتىزىن قالىپتاستىرۋ. جوعارى ولشەمدى ەگىنجاي قۇرىلىسىنا قوسىلعان ەگىستىك جەردى يەلەنگەن ەگىستىك جەردى تولىقتاۋداعى تەڭگەرۋ، تولىقتاۋ كورسەتكىشى رەتىندە ولكە كولەمىندە رەتتەۋ، تۇسكەن پايدانى جوعارى ولشەمدى ەگىنجاي قۇرىلىسىنا جۇمساۋ. قۇرىلىسقا پايدالانىلاتىن ەگىستىك جەردى يەمدەنۋ، تولىقتاۋ، تەڭگەرۋ ىستەرىن باسقارۋدى كۇشەيتىپ جانە جاقسارتىپ، جاڭادان ارتقان ەگىستىك جەردى اداقتاۋ، تۇراقتاندىرۋ جانە باقىلاۋ - باسقارۋدى قاتايتۋ. ەگىستىك جەردىڭ مولشەرى مەن ساپاسىن باقىلاۋ - باسقارۋ مەحانيزمىن اقاۋسىزداندىرىپ، ەگىستىك جەردى قورعاۋ بويىنشا باقىلاۋ - تەكسەرۋدى جانە زاڭنىڭ اتقارىلۋىن باقىلاۋدى كۇشەيتىپ، «13 - بەسجىلدىق» مەزگىلىندەگى ولكە دارەجەلى ۇكىمەتتەردىڭ ەگىستىك جەردى قورعاۋ جاۋاپكەرلىك نىساناسىن باعالاۋدى ورىستەتۋ.
(10) وسى زامانعى اۋىل شارۋاشىلىق عىلىم - تەحنيكاسى مەن زاتتىق جابدىقتار تىرەگىن كۇشەيتۋ. ءىرى، ورتاشا سۋارمالى رايونداردى جالعاستى قۇرۋ، كەمەلدەندىرۋ جانە وسىزامانداندىرۋ، قايتا قۇرۋ ىستەرىن اتقارۋ. 2025 - جىلعا بارعاندا قازىرگى حاۋىپتى سۋ قويمالارىن حاۋىپتەن ارىلتۋ، بەكەمدەۋ جۇمىسىن تولىق ورىنداۋ. اۋىل شارۋاشىلىق عىلىم - تەحنيكاسىن ءوز كۇشىنە سۇيەنىپ الۋەتتەندىرۋدە تاباندى بولىپ، اۋىل شارۋاشىلىق عىلىم - تەحنيكا سالاسىنداعى نەگىزدىك زەرتتەۋدىڭ ورنىقتىلىعىن قولداۋ مەحانيزمىن كەمەلدەندىرىپ، ءتۇزىلىس رەفورماسىن تەرەڭدەتىپ، جاڭالىق اشۋ بازاسى تۇعىرىنان ءبىر توبىن ورنالاستىرۋ جانە قۇرۋ. اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋدەگى عىلىم - تەحنيكالىق تىرەك ارەكەتىن ىشكەرىلەي ورىستەتۋ. جوعارى مەكتەپتەردىڭ اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋگە اقىل - پاراسات جاعىنان قىزمەت وتەۋىنە قولداۋ كورسەتۋ. اۋىل شارۋاشىلىق عىلىم - تەحنيكاسىنىڭ قوعامدانعان قىزمەت وتەۋ جۇيەسى قۇرىلىسىن كۇشەيتىپ، عىلىم - تەحنيكا ارناۋلى قىزمەتكەرى ءتۇزىمىن ىشكەرىلەي اتقارۋ. مەملەكەتتىك ىستىق بەلدەۋ اۋىل شارۋاشىلىق عىلىم ورتالىعىن قۇرۋ. ەگىس ماشينالارى جابدىقتارىن دەربەس زەرتتەپ جاساۋ قابىلەتىن جوعارىلاتىپ، جوعارى دەڭگەيلى، زەردەلى، ادىرلى، تاۋلى وڭىرلەرگە ۇيلەسەتىن ەگىس ماشينالارىن، جابدىقتارىن زەرتتەپ اشۋعا، جاساۋعا قولداۋ كورسەتىپ، ساتىپ الۋعا قوسىمشا قاراجات بەرۋ تەبىنىن ارتتىرىپ، ەگىس ماشينالارىنا قوسىمشا قاراجات بەرۋ. حايۋاناتتاردا بولاتىن جۇقپالى اۋرۋلاردان ساقتانۋ جانە ەگىس داقىلدارىنداعى دەرت - دەربەزدەن، زياندى جاندىكتەردەن ساقتانۋ جۇيەسى قۇرىلىسىن كۇشەيتىپ، ساقتانۋ - تىزگىندەۋ قابىلەتىن جوعارىلاتۋ.
(11) وسى زامانعى اۋىل - قىستاق كاسىپ جۇيەسىن قۇرۋ. اۋىل - قىستاقتىڭ ەرەكشە ابزال بايلىعىنا سۇيەنىپ، اۋىل شارۋاشىلىعىنىڭ تۇتاس كاسىپ تىزبەگىن قالىپتاستىرىپ، كاسىپ تىزبەگىنىڭ نەگىزگى تۇلعاسىن اۋدان ورتالىعىندا قالدىرىپ، شارۋالاردىڭ كاسىپ سالاسىنىڭ ارتقان قۇن پايداسىنان اناعۇرلىم كوپ يگىلىكتەنۋىنە مۇمكىندىك جاساۋ. وسى زامانعى اۋىل شارۋاشىلىعىنىڭ تۇتاس كاسىپ تىزبەگىنىڭ ولشەم جۇيەسىن جەدەل كەمەلدەندىرىپ، جاڭاشا اۋىل شارۋاشىلىق تيجارات تۇلعالارىنىڭ ولشەم بويىنشا ءوندىرىس جۇرگىزۋىن ىلگەرىلەتىپ، اۋىل شارۋاشىلىعىنداعى باستاماشى كاسىپورىندار ولشەمىندەگى «سەركەلەردى» جەتىلدىرۋ. اۋداندى تياناق ەتىپ، ەرەكشە اۋىل شارۋاشىلىق ونىمدەرىن العاش مانەرلەۋدى جانە جىنتىكتەي مانەرلەۋدى ورنالاستىرىپ، وسى زامانعى اۋىل شارۋاشىلىق كاسىپ باقشالارىن، اۋىل شارۋاشىلىق وندىرىسىندە قۋاتتى قالاشىقتاردى، ابزالدىققا يە ەرەكشە كاسىپ شوعىرىن قۇرۋ. الەۋمەتتىك يگىلىك سيپاتىنداعى اۋىل شارۋاشىلىق ونىمدەرى بازارى مەن اۋىل شارۋاشىلىق ونىمدەرى اينالىمىنىڭ تىرەكتى توراپ قۇرىلىسىن ىلگەرىلەتۋ. سەيىل - سەرۋەن اۋىل شارۋاشىلىعى مەن اۋىل - قىستاق ساياحاتىنىڭ سارا تۋىندىلار جەلىسىن اشىپ، سايكەستى قۇرىلعىلاردى كەمەلدەندىرۋ. اۋىل - قىستاقتاعى ءبىرىنشى، ەكىنشى، ءۇشىنشى كاسىپتەردىڭ توعىسپالى دامۋىنان ۇلگى كورسەتۋ باقشاسى مەن عىلىم - تەحنيكادا ۇلگى كورسەتۋ باقشا رايونى قۇرىلىسىن ىلگەرىلەتۋ. اۋىل شارۋاشىلىعىن وسىزامانداندىرۋدان ۇلگى كورسەتۋ رايونىن اۋىل شارۋاشىلىعىنىڭ وسىزاماندانۋىن ىلگەرىلەتۋدىڭ ماڭىزدى تۇتقاسى ەتىپ، اۋىل شارۋاشىلىعىنىڭ كاسىپ جۇيەسىن، ءوندىرىس جۇيەسىن، تيجارات جۇيەسىن وسىزامانداندىرۋ دەڭگەيىن جوعارىلاتۋدى ارقاۋ ەتىپ، كورسەتكىش جۇيەسىن ورناتىپ، بايلىقتى بىرىكتىرۋدى، ساياساتتى شوعىرلاندىرۋدى كۇشەيتىپ، اۋداندى (قالا، رايون) بىرلىك ەتىپ قۇرىپ، 2025 - جىلعا بارعاندا 500 اينالاسىندا ۇلگى كورسەتۋ رايونىن قۇرىپ، اۋىل شارۋاشىلىعىنىڭ وسىزاماندانۋىن ساتىلى تۇردە ىلگەرىلەتۋ جاعدايىن قالىپتاستىرۋ. وسى زامانعى ورمان شارۋاشىلىعى كاسىبىنەن ۇلگى كورسەتۋ رايونىن قۇرۋ. «ون مىڭ كاسىپورىن ون مىڭ قىستاقتى گۇلدەندىرۋ» ارەكەتىن ورىستەتۋ. تۇتاس كاسىپ تىزبەگىنىڭ قۇنىن بەينەلەيتىن اۋىل شارۋاشىلىعى مەن قاتىستى كاسىپتەردىڭ ساناق ەسەبىن ورنىقتى ىلگەرىلەتۋ.
(12) اۋىل شارۋاشىلىعىنىڭ جاسىل دامۋىن ىلگەرىلەتۋ. مەملەكەتتىڭ قارا توپىراقتى قورعاۋ ينجەنەرياسىن اتقارىپ، قورعاۋ سيپاتىنداعى ەگىس ۇلگىسىن جالپىلاستىرۋ. ەگىستىك جەردى تىنىقتىرۋ، اۋىستىرىپ ەگۋ ءتۇزىمىن اقاۋسىزداندىرۋ. حيميالىق تىڭايتقىش پەن ەگىس دارىلەرىنىڭ مولشەرىن ازايتىپ، ونىمدىلىگىن ارتتىرۋدى ۇزدىكسىز ىلگەرىلەتىپ، ەگىس داقىلدارىنىڭ دەرت - دەربەزىنەن جاسىل ساقتانۋ - تىزگىندەۋ ونىمدەرى مەن تەحنيكاسىن جالپىلاستىرۋ. مال، قۇس ساڭعىرىعىن بايلىققا اينالدىرىپ پايدالانۋدى كۇشەيتۋ. داقىل ساباعىنان جان - جاقتى پايدالانۋ جانە ەگىس جارعاعىن، ەگىس دارىلەرىنىڭ قورابىن جيناپ الۋ ارەكەتىن جاپپاي اتقارۋ، ىدىرايتىن ەگىس جارعاعىن زەرتتەپ اشۋدى، جالپىلاستىرۋدى كۇشەيتۋ. چاڭجياڭ ەكونوميكالىق بەلدەۋىندە، حۋاڭحى وزەنى الابىندا اۋىل شارۋاشىلىعىنىڭ بەتتىك لاستانۋىن جان - جاقتى جونگە سالۋدان ۇلگى كورسەتەتىن ءبىر توپ اۋدان قۇرۋ. مەملەكەتتىڭ اۋىل شارۋاشىلىعىن جاسىل دامىتۋدا الدىمەن جۇمىس باستايتىن رايوندارىنىڭ قۇرىلىسىنا قولداۋ كورسەتۋ. اۋىل شارۋاشىلىق ونىمدەرىنىڭ ساپاسى مەن ازىق - تۇلىك حاۋىپسىزدىگىن باقىلاۋ - باسقارۋدى كۇشەيتىپ، جاسىل اۋىل شارۋاشىلىق ونىمدەرىن، ورگانيكالىق اۋىل شارۋاشىلىق ونىمدەرىن جانە جاعراپيالىق بەلگى اۋىل شارۋاشىلىق ونىمدەرىن دامىتىپ، ازىقتىق اۋىل شارۋاشىلىق ونىمدەرىنىڭ ولشەمگە جەتۋ تولىمدىلىق كۋالىگى ءتۇزىمىن سىناق رەتىندە اتقارىپ، مەملەكەت بويىنشا اۋىل شارۋاشىلىق ونىمدەرىنىڭ ساپاسى حاۋىپسىز اۋدان قۇرۋدى ىلگەرىلەتۋ. سۋ ورگانيزمدەرى بايلىعىن قورعاۋدى كۇشەيتىپ، چاڭجياڭ وزەنىن ءتۇيىن ەتكەن بالىق شارۋاشىلىعى اكىمشىلىگىنىڭ زاڭ اتقارۋ قابىلەتى قۇرىلىسىن ىلگەرىلەتىپ، بالىق اۋلاۋعا 10 جىل تيىم سالۋ بۇيرىعىنىڭ ءونىمدى تياناقتانۋىنا كەپىلدىك ەتىپ، بالىق اۋلاۋشىلاردى ورنالاستىرۋ، قامتاماسىزداندىرۋ قىزمەتىن ويداعىداي ىستەۋ. سۋ ۇنەمدەيتىن اۋىل شارۋاشىلىعى مەن ءشول ەگىسى اۋىل شارۋاشىلىعىن دامىتۋ. شولەيتتەنگەن، تاستاقتانعان، بەتكەيلى ەگىستىك جەرلەردە توپىراقتىڭ شايىلۋىن جان - جاقتى جونگە سالۋ جانە توپىراقتىڭ لاستانۋىنان ساقتانۋ - جونگە سالۋ، ءتۇيىندى وڭىرلەردەگى جەر استى سۋىن قورعاۋ جانە قالىپتان تىس پايدالانۋدى جونگە سالۋ ىستەرىن ىلگەرىلەتۋ. سۋ جۇيەسىن تۇتاستىرۋ جانە اۋىل - قىستاق سۋ جۇيەسىن جان - جاقتى وڭاۋ ىستەرىن اتقارىپ، وزەن - كول باستىعى ءتۇزىمىن كۇشەيتۋ. شەگىنگەن ەگىنجايدى ورمانعا، جايىلىمعا قايتارۋدىڭ جەتىستىكتەرىن بەكەمدەپ، ساياساتتى كەمەلدەندىرىپ، ءتارتىپتى ىلگەرىلەتۋ. ورمان باستىعى ءتۇزىمىن اتقارۋ. مەملەكەت جەرىن كەڭ كولەمدە جاسىلداندىرۋ قيمىلىن عىلمي ورىستەتۋ. جايىلىم ەكولوگياسىن قورعاۋعا كومەك قاراجات بەرۋ، سيلاۋ ساياساتىن كەمەلدەندىرىپ، جايىلىمدا مال جايۋعا تيىم سالىپ، ءورىس جاڭالاپ مال جايۋدى جاپپاي ىلگەرىلەتىپ، جايىلىمدا تىشقان اپاتىنان ساقتانۋدى كۇشەيتىپ، جايىلىمنىڭ ەكولوگيالىق ورتاسىن ورنىقتى قالپىنا كەلتىرۋ.
(13) وسى زامانعى اۋىل شارۋاشىلىعىنىڭ تيجارات جۇيەسى قۇرىلىسىن ىلگەرىلەتۋ. وتباسىلىق ەگىس الاڭى مەن شارۋالار سەلبەستىك كووپەراتيۆى سىندى ەكى ءتۇرلى تيجارات تۇلعاسىن كورنەكتى تۇردە ويداعىداي يگەرىپ، كوپ ءتۇرلى فورماداعى، ۇيلەسىمدى كولەمدەگى شارۋاشىلىقتى دامىتۋعا دەم بەرۋ. وتباسىلىق ەگىس الاڭدارىن جەتىلدىرۋ جوسپارىن اتقارىپ، اۋىل شارۋاشىلىعىنداعى كولەمدى تيجارات وتباسىلارىن ومىرشەڭ وتباسىلىق ەگىس الاڭدارىنا اينالدىرۋ. شارۋالار سەلبەستىك كووپەراتيۆىنىڭ ساپاسىن جوعارىلاتۋدى ىلگەرىلەتىپ، اينالىمى ارناعا تۇسكەن شارۋالار سەلبەستىك كووپەراتيۆىن سۇيەمەلدەۋ تەبىنىن ارتتىرۋ. اۋىل شارۋاشىلىعىنا ارنايىلانعان، قوعامدانعان قىزمەت وتەۋ ۇيىمدارىن دامىتىپ، زورايتىپ، وزىق، قولدانىلمالى سورتتاردى، بۇيىمداردى، تەحنيكانى، جابدىقتاردى ۇساق شارۋالار وتباسىلارىنا جەتكىزۋ. بازار تۇلعالارىنىڭ وڭىرلىك اۋىل شارۋاشىلىعى بويىنشا تۇتاس كاسىپ تىزبەگىندىك جالپىلىق قىزمەت وتەۋ ورتالىعىن قۇرۋىنا قولداۋ كورسەتۋ. اۋىل شارۋاشىلىعىن كاسىپ سالالاندىرۋداعى باستاماشى كاسىپورىنداردىڭ جاڭالىق اشا دامۋىنا، زورايۋىنا قولداۋ كورسەتۋ. قامداۋ - ساتۋ كوپەراتيۆتەرىنىڭ جالپىلىق رەفورماسىن تەرەڭدەتىپ، ءوندىرىس، قامداۋ - ساتۋ، سەنىمدىلىك سىندى «ءۇشتى ءبىر تۇلعالاندىرۋ» جالپىلىق سەلبەستىگىن تۇيىندە سىناق ەتۋدى ورىستەتىپ، شارۋالاردىڭ ءوندىرىسى مەن تۇرمىسىنا قىزمەت وتەۋ جالپىلىق تۇعىرىن اقاۋسىزداندىرۋ. ساپالى شارۋالاردى جەتىلدىرىپ، تەحنيكالىق باعالاۋ، وقۋ تاريحى تاربيەسىنە قاتىناسۋعا ۇيىمداستىرىپ، شارۋالارعا باعىتتالعان ارناۋلى شەبەرلىك جارىسىن وتكىزۋ. قالالارداعى ءار جاقتاعى دارىندىلاردى اۋىل - قىستاققا بارىپ يگىلىك جاراتۋعا، جاڭالىق اشۋعا باۋراپ، اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋگە جانە وسى زامانعى اۋىل شارۋاشىلىعى قۇرىلىسىنا ات سالىسۋ.
ءتورتىنشى، اۋىل - قىستاق قۇرىلىسى ارەكەتىن كۇش سالا اتقارۋ
(14) قىستاق جوسپارى قىزمەتىن جەدەل ىلگەرىلەتۋ. 2021 - جىلى اۋدان دارەجەلى مەملەكەت جەر بايلىعى كەڭىستىك جوسپارىن جاساۋدى نەگىزىنەن ورىنداپ، قىستاقتاردىڭ ورنالاسۋىن تۇرگە ايىرۋدى ايقىنداۋ. «كوپ ەرەجەنى بىرىكتىرۋ» قولدانىلمالى قىستاق جوسپارىن جاساۋدى بەلسەندىلىكپەن، ءتارتىپتى ىلگەرىلەتىپ، شارت - جاعدايى، قاجەتى بار قىستاقتاردى قىستاق جوسپارىمەن جاپپاي قامتۋدى تەز ارادا جۇزەگە اسىرۋ. ۋاقىتشا جوسپار جاسالماعان قىستاقتاردى اۋدان، اۋىل ەكى دارەجەلى مەملەكەت جەر بايلىعى كەڭىستىك جوسپارىندا بەلگىلەنگەن پايدالانۋ ورنىن باسقارۋ جانە قۇرىلىس باسقارۋ تالابى بويىنشا قاتاڭ قۇرىلىستاندىرۋ. قىستاق جوباسىن جاساۋدا قازىرگى نەگىزدى تياناق ەتىپ، اۋىل - قىستاقتىڭ ەرەكشە بەت - بەينەسىن ساقتاپ قالۋ، قاۋىرت بۇزۋدان، قاۋىرت قۇرىلىس جۇرگىزۋدەن ساقتانۋ. جوبا بويىنشا ءتۇرلى قۇرىلىستاردى ءتارتىپتى ورىستەتىپ، بەلگىلەمەگە قايشىلىق جاساپ، بەتالدى قۇرىلىس سالۋدى قاتاڭ تەكسەرىپ ءبىر جاقتى ەتۋ. اۋىل - قىستاق ءۇي قۇرىلىسىنىڭ ساپا حاۋىپسىزدىگى جونىندەگى زاڭ - ەرەجەلەر مەن باقىلاۋ - باسقارۋ ءتۇزىلىسىن اقاۋسىزداندىرىپ، 3 جىل ىشىندە حاۋىپسىزدىك كومەسكى قاتەرىن تەكسەرىپ، جونگە سالۋدى ورىنداۋ. قۇرىلىس ولشەمى مەن ارناسىن كەمەلدەندىرىپ، اۋىل شارۋاشىلىق ۇيلەرىن جوبالاۋ ورەسى مەن قۇرىلىس ساپاسىن جوعارىلاتۋ. اۋىل - قىستاقتاعى حاۋىپتى ۇيلەردى جاڭالاۋ جانە جەر سىلكىنىسىنىڭ قاتەرى جوعارى رايوندارداعى شارۋالاردىڭ ۇيلەرىن سىلكىنىسكە ءتوزىمدى ەتىپ قايتا سالۋدى ءۇرتىس اتقارۋ. قىستاقتىڭ بەت - بەينەسى جاعىنان جەتەكشىلىك ەتۋدى كۇشەيتىپ، ءداستۇرلى قىستاقتاردى، ءداستۇرلى تۇرعىندار تۇراعىن جانە تاريحي مادەنيەتتەگى ايگىلى قىستاقتاردى، ايگىلى قالاشىقتاردى قورعاۋ. اۋىل - قىستاق رايوندارىنداعى مادەني مۇراعاتتاردى قورعاۋ تەبىنىن ارتتىرۋ. اۋىل - قىستاق قۇرىلىسى شارۋالار ءۇشىن سالىنادى، جەرگىلىكتى جاعدايعا قاراي ءىس كورۋ، قۇرىلىستى ورنىقتى سالۋ، ات - اتاق شىعارۋدان ساقتانۋ. قىستاقتاردى كۇشىنەن قالدىرۋدى، بىرىكتىرۋدى قاتاڭ ارناعا ءتۇسىرۋ، شارۋالاردىڭ تىلەگىنە قايشى كەلىپ، ولاردى عيماراتقا كوشىپ كىرۋگە زورلاماۋ، يگى ىستەردى ويداعىداي ىستەۋ، ناقتى ىستەردى شىنايى ىستەۋ.
(15) اۋىل - قىستاقتىڭ الەۋمەتتىك نەگىزدىك قۇرىلعىلار قۇرىلىسىن كۇشەيتۋ. الەۋمەتتىك نەگىزدىك قۇرىلعىلار قۇرىلىسىنىڭ ءتۇيىنىن اۋىل - قىستاققا ۇزدىكسىز اۋدارىپ، قىستاقتارعا، وتباسىلارعا دەيىن كەڭەيتۋدى كۇش سالا ىلگەرىلەتۋ. اۋىل - قىستاق جولدارىن ىركىلىسسىزدەندىرۋ ينجەنەرياسىن اتقارۋ. حالىق سانى ءبىرشاما مول تابيعي قىستاقتارعا (گرۋپپالارعا) اسفالت جول جەتكىزۋدى تارتىپپەن جۇرگىزۋ. اۋىل - قىستاق بايلىق جولى، كاسىپ جولى، ساياحات جولى جانە قىستاق ىشىندەگى نەگىزگى جول قۇرىلىسىن كۇشەيتۋ. اۋىل - قىستاق تاس جول قۇرىلىسى نىساندارىن قىستاقتارعا، وتباسىلارعا بەيىمدەۋدى ىلگەرىلەتۋ. ورتالىقتىڭ اۆتوموبيل ساتىپ الۋ باجىسى قوسىمشا قاراجاتىمەن جەرگىلىكتى ورىندارعا قارجى جاعىنان كومەكتەسۋ، وڭدەلگەن جانار ماي باجىسى رەفورماسى بويىنشا اۋدارىپ تولەۋ، جەرگىلىكتى ۇكىمەتتەردىڭ زايومى سياقتى ارنالار ارقىلى بەلگىلەمە بويىنشا اۋىل - قىستاق جولىنىڭ دامۋىنا ۇزدىكسىز قولداۋ كورسەتۋ. «تورتتە جاقسى اۋىل - قىستاق جولىنان» ۇلگى كورسەتۋ قيمىلىن ۇزدىكسىز ورىستەتۋ كەرەك. جول باستىعى ءتۇزىمىن جاپپاي اتقارۋ. قالا، اۋىل قاتىناسىن ءبىر تۇلعالاندىرۋدان ۇلگى كورسەتۋ، وركەنيەتتى ورىن قۇرۋ قىزمەتىن ورىستەتۋ. اۋىل - قىستاق جول، كوپىر حاۋىپسىزدىگى كومەسكى قاتەرىن تەكسەرۋدى كۇشەيتىپ، باسقارۋ، كۇتىمدەۋ تۇلعالىق جاۋاپكەرلىگىن تياناقتاندىرۋ. اۋىل - قىستاقتىڭ جول قاتىناس حاۋىپسىزدىگىن باقىلاۋ - باسقارۋدى كۇشەيتۋ. اۋىل - قىستاق سۋمەن قامداۋدى قامتاماسىزداندىرۋ ينجەنەرياسىن اتقارۋ. ورتا، شاعىن سۋ قويمالارى سياقتى سۋ قاينارى ينجەنەريا قۇرىلىسىن جانە سۋ قاينارىن قورعاۋدى كۇشەيتىپ، كولەمدەنگەن سۋمەن قامداۋ ينجەنەريا قۇرىلىسىن جانە شاعىن ينجەنەريالاردى ولشەمدەندىرىپ جاڭالاۋدى اتقارىپ، شارت - جاعدايى بار وڭىرلەر قالا مەن اۋىلدى سۋمەن قامداۋدى ءبىر تۇلعالاندىرۋدى ىلگەرىلەتىپ، 2025 - جىلعا بارعاندا اۋىل - قىستاقتا قۇبىر سۋىنىڭ جالپىلاسۋ مولشەرىن %88 كە جەتكىزۋ. اۋىل - قىستاقتىڭ سۋ باعاسى مەن سۋ اقىسىن قالىپتاستىرۋ مەحانيزمى مەن ينجەنەريالاردىڭ باياندى اينالىم مەحانيزمىن كەمەلدەندىرۋ. اۋىل - قىستاقتا تازا ەنەرگيا قۇرىلىسى ينجەنەرياسىن اتقارۋ. اۋىل - قىستاق ەلەكتر تورابى قۇرىلىسىنىڭ تەبىنىن ارتتىرىپ، اۋىل - قىستاق ەلەكتر قۋاتىن قامتاماسىزداندىرۋ ورەسىن جاپپاي بەكەمدەۋ جانە جوعارىلاتۋ. وتىندىق گازدىڭ اۋىل - قىستاققا جەتكىزىلۋىن ىلگەرىلەتىپ، حاۋىپسىز، سەنىمدى اۋىل - قىستاق گاز كۇبىسى پۋنكتى مەن ميكرو قۇبىر تورابىنىڭ گازبەن قامداۋ جۇيەسىن قۇرۋعا قولداۋ كورسەتۋ. اۋىل - قىستاقتاعى بيولوگيالىق ەنەرگيا كوزدەرىن دامىتۋ. كومىردى تازارتىپ پايدالانۋ كۇشەيتۋ. سيفرلى اۋىل - قىستاق قۇرىلىسىن دامىتۋ ينجەنەرياسىن اتقارۋ. اۋىل - قىستاقتا مىڭ مەگابايتتىق وپتيكالىق توراپتىڭ، 5 - ۇرپاق جىلجىمالى حابارلاسۋىنىڭ (5G)، جىلجىمالى زات تورابىنىڭ قالانىكىمەن بىرگە جوبالانۋىن، قۇرىلۋىن ىلگەرىلەتۋ. تەلەگرافتىڭ جالپىلىق قىزمەت وتەۋ، تولەم بەرۋ مەحانيزمىن كەمەلدەندىرىپ، اۋىل - قىستاق جانە شالعاي رايونداردىڭ ينفورماتسيا، حابارلاسۋ نەگىزدىك قۇرىلعىلار قۇرىلىسىن سۇيەمەلدەۋ. اۋىل شارۋاشىلىعى، اۋىل - قىستاق الىستان اڭعارۋ جاساندى سەرىگى سياقتى نەگىزدىك قۇرىلعىلاردى جەدەل قۇرۋ. زەردەلى اۋىل شارۋاشىلىعىن دامىتىپ، اۋىل شارۋاشىلىعى، اۋىل - قىستاق ءىرى ساندى مالىمەت جۇيەسىن ورناتىپ، جاڭا بۋىن ينفورماتسيا تەحنيكاسى مەن اۋىل شارۋاشىلىعى ءوندىرىس - تيجاراتىنىڭ ىشكەرىلەي توعىسۋىن ىلگەرىلەتۋ. اۋىل شارۋاشىلىعى بويىنشا اۋا رايىن جان - جاقتى باقىلاۋ تورابىن كەمەلدەندىرىپ، اۋىل شارۋاشىلىعىندا اۋا رايى اپاتىنان ساقتانۋ قۋاتىن جوعارىلاتۋ. اۋىل - قىستاقتا الەۋمەتتىك قىزمەت وتەۋ، قوعامدى جونگە سالۋ سياقتى جاقتارداعى سيفرلاندىرۋدى، زەردەلىلەندىرۋدى كۇشەيتۋ. قىستاق دارەجەلى جالپىلىق قىزمەت وتەۋ قۇرىلعىلارىنىڭ دارەجەسىن جوعارىلاتۋ ينجەنەرياسىن اتقارۋ. قىستاق دارەجەلى جولاۋشى تاسىمال پۋنكتى، مادەنيەت، دەنەتاربيە، الەۋمەتتىك جارىقتاندىرۋ سياقتى قىزمەت وتەۋ قۇرىلعىلارى قۇرىلىسىن كۇشەيتۋ.
(16) اۋىل - قىستاقتىڭ قونىس ورتاسىن رەتتەۋ - وڭاۋدىڭ 5 جىلدىق ارەكەتىن اتقارۋ. اۋىل - قىستاق دارەتحانا توڭكەرىسىن تۇرگە ءبولىپ، تارتىپپەن ىلگەرىلەتىپ، قۋاڭ، سۋىق وڭىرلەردەگى دارەتحانالارعا قولدانىلاتىن تەحنيكالار مەن ونىمدەردى زەرتتەپ اشۋدى جەدەلدەتىپ، ورتا، باتىس بولەكتەگى وڭىرلەردەگى اۋىل - قىستاق وتباسىلارىنىڭ دارەتحانالارىن جاڭالاۋدى كۇشەيت. اۋىل - قىستاقتاعى دارەتحانالاردى وزگەرتۋ مەن لاس سۋدى، ساسىق سۋدى جونگە سالۋدى ءبىر تۇتاس جوسپارلاپ، لاس سۋدى ءبىر جاقتى ەتۋ قۇرىلعىلارىن جەرگىلىكتى جاعدايعا قاراي سالۋ. اۋىل - قىستاقتاعى تۇرمىستىق قوقىر - قوقسىقتاردى جيناۋ، تاسۋ، ءبىر جاقتى ەتۋ جۇيەسىن اقاۋسىزداندىرىپ، قاينارىنان تۇرگە ايىرىپ، مولشەرىن ازايتۋدى، بايلىققا اينالدىرىپ ءبىر جاقتى ەتۋدى، پايدالانۋدى ىلگەرىلەتىپ، ءبىر توپ ورگانيكالىق جاراقسىز زاتتاردى جان - جاقتى ءبىر جاقتى ەتۋ، پايدالانۋ قۇرىلعىسىن قۇرۋ. اۋىل - قىستاقتىڭ قونىس ورتاسى قۇرىلعىلارىن باسقارۋ، قورعاۋ مەحانيزمىن اقاۋسىزداندىرۋ. شارت - جاعدايى بار رايونداردا قالا - اۋىل ورتا تازالىعىن ءبىر تۇلعالاندىرۋدى ءۇشىنشى جاقتىڭ جونگە سالۋىن جالپىلاستىرۋ. قىستاقتاردى تازارتۋ جانە جاسىلداندىرۋ ارەكەتىن ىشكەرىلەي ىلگەرىلەتۋ. كورىكتى، جانعا جايلى قىستاق جانە كورىكتى اۋلا قۇرۋ قيمىلىن ورىستەتۋ.
(17) اۋىل - قىستاقتىڭ نەگىزگى الەۋمەتتىك قىزمەت وتەۋ دەڭگەيىن جوعارىلاتۋ. قالا مەن اۋىلدىڭ الەۋمەتتىك بايلىعىن بىركەلكى ورنالاستىرۋ مەحانيزمىن ورناتىپ، اۋىل - قىستاقتىڭ نەگىزگى الەۋمەتتىك قىزمەت وتەۋىمەن قامداۋدى اۋدان، اۋىل، قىستاق ارا ءبىرتۇتاس جوسپارلاۋدى كۇشەيتىپ، ولشەمنىڭ بىرلىگىن، ءتۇزىمنىڭ ۇشتاسۋىن بىرتىندەپ جۇزەگە اسىرۋ. اۋىل - قىستاق وقۋ - اعارتۋىنىڭ ساپاسىن جوعارىلاتىپ، اۋىل - قىستاقتا جالپىعا ءتيىمدى وقۋ - اعارتۋدان بۇرىنعى وقۋ - اعارتۋ بايلىعىمەن قامداۋدى ءتۇرلى جولدارمەن ارتتىرىپ، اۋىل - قالاشىق جاتاقتى مەكتەپتەرىنىڭ وقىتۋ شارت - جاعدايىن ۇزدىكسىز جاقسارتىپ، قاجەتتى اۋىل - قىستاق شاعىن مەكتەپتەرىن ساقتاپ جانە ويداعىداي باسقارىپ، اۋدان ورتالىعى مەن ورتالىق قالاشىقتاردا ءبىر توپ ورتا مەكتەپتى جانە ورتا دارەجەلى كاسىپتىك مەكتەپتى جاڭادان قۇرۋ، كەڭەيتىپ قۇرۋ. اۋىل - قىستاق ەرەكشە وقۋ - اعارتۋىن قامتاماسىزداندىرۋ مەحانيزمىن كەمەلدەندىرۋ. اۋدان كولەمىندەگى مىندەتتى وقۋ - اعارتۋ مەكتەپتەرىندەگى مەكتەپ مەڭگەرۋشىلەرى مەن وقىتۋشىلاردىڭ اۋىس - كۇيىسىن، قىزمەت ورنىن اۋىستىرۋىن ىلگەرىلەتىپ، قالا - اۋىل مەكتەپتەرىنىڭ ورتاق تۇلعاسىن قۇرۋدى قولداۋ. شارۋالاردىڭ جۇمىستانۋ، يگىلىك جاراتۋ قاجەتىن بەتكە الىپ، كاسىپتىك تەحنيكالىق وقۋ - اعارتۋ مەن تەحنيكالىق كۋرستان وتكىزۋدى دامىتىپ، ءوندىرىس پەن وقۋ - اعارتۋدى توعىستىرۋ بازالارىنان ءبىر توبىن قۇرۋ. جەر جىرتۋ بارىسىندا وقىتۋ تاربيەسىن ورىستەتۋ. اۋىل - قىستاققا باعىتتالعان توراپتىق وقۋ - اعارتۋدى جەدەل دامىتۋ. اۋىل شارۋاشىلىعىنا ساياتىن جوعارى مەكتەپتەردىڭ، اۋىل شارۋاشىلىعىنا ساياتىن كاسىپتىك مەكتەپتەردىڭ، اۋىل شارۋاشىلىعىنا ساياتىن ءپان كاسىبى قۇرىلىسىنىڭ تەبىنىن ارتتىرۋ. سالاماتتى اۋىل - قىستاق قۇرىلىسىن جاپپاي ىلگەرىلەتىپ، قىستاق ەمحانالارىن ولشەمدەندىرۋ قۇرىلىسى مەن سالاماتتىقتى باسقارۋ دەڭگەيىن جوعارىلاتىپ، اۋىل - قىستاق شيپاگەرلەرىنىڭ كاسىپتىك (كومەكشى) شيپاگەرلەرگە قاراي بۇرىلىس جاساۋىن ىلگەرىلەتىپ، قىزمەتكەر جىبەرۋ، ارالاپ تەكسەرۋ سياقتى تاسىلدەر ارقىلى نەگىزگى ساتىنىڭ دەنساۋلىق ساقتاۋعا قىزمەت وتەۋ دەڭگەيىن جوعارىلاتۋ. اۋىل - قالاشىق ەمحانالارىنىڭ ەمدەۋدەن قىزمەت وتەۋ قابىلەتىن جوعارىلاتىپ، ءبىر توپ ورتالىق ەمحانانى تاڭداپ قۇرۋ. اۋدان دارەجەلى شيپاحانا قۇرىلىسىن كۇشەيتىپ، اۋدان دارەجەلى اۋرۋدى تىزگىندەۋ قۇرىلىمدارىنىڭ اۋىر ىندەتكە جانە توسىن تۋىلعان الەۋمەتتىك دەنساۋلىق ساقتاۋ وقيعالارىنا توتەپ بەرۋ قابىلەتىن ۇزدىكسىز جوعارىلاتۋ. اۋدان كولەمىندەگى تىعىز ورنالاسقان ەمدەۋ ورتاق تۇلعاسى قۇرىلىسىن كۇشەيتىپ، ەمدەۋ قامسىزداندىرۋىنىڭ جالپى سوماسى مەجە ەسەبىن باسقارۋدى اتقارۋ. ايەلدەر مەن بالالار، قارتتار، مۇگەدەكتەر سياقتى ءتۇيىندى ادامداردىڭ دەنساۋلىعىنا قىزمەت وتەۋدى كۇشەيتۋ. قالا مەن اۋىلدى ءبىر تۇتاس جوسپارلايتىن جۇمىستانۋ ساياساتى مەن قىزمەت وتەۋ جۇيەسىن اقاۋسىزداندىرىپ، الەۋمەتتىك جۇمىستانۋعا قىزمەت وتەۋ قۇرىلىمدارىنىڭ اۋىل - قىستاققا قاراي كەڭەيۋىن ىلگەرىلەتۋ. جاڭا بۋىن شارۋا جۇمىسكەرلەردىڭ كاسىپتىك شەبەرلىگىن جوعارىلاتۋ جوسپارىن ىشكەرىلەي اتقارۋ. قالا، اۋىل تۇرعىندارىنىڭ بىرلىككە كەلگەن نەگىزگى ەمدەلۋىن قامسىزداندىرۋ ءتۇزىمىن كەمەلدەندىرىپ، ۇكىمەتتىڭ كومەك قاراجات ولشەمى مەن جەكەلەردىڭ اقى تاپسىرۋ ولشەمىن ۇيلەسىمدى جوعارىلاتىپ، سالماقتى اۋرۋلاردى ەمدەۋ قامسىزداندىرۋى مەن قۇتقارۋ ءتۇزىمىن اقاۋسىزداندىرۋ. قالا، اۋىل تۇرعىندارىنىڭ نەگىزگى زەينەتكەرلىك قامسىزداندىرۋ مامىلەسىن بەلگىلەۋ جانە قالىپتى رەتتەۋ مەحانيزمىن تياناقتاندىرۋ. قالا مەن اۋىلداعى ەڭ تومەنگى تۇرمىستى قامتاماسىزداندىرۋ ءتۇزىمىن ءبىر تۇتاس جوسپارلاپ دامىتۋدى ىلگەرىلەتىپ، ەرەكشە قيىنشىلىعى بارلاردى باعۋعا قىزمەت وتەۋ ساپاسىن بىرتىندەپ جوعارىلاتۋ. اۋىل - قىستاقتاعى ۇيدە قالعان بالالار مەن ايەلدەرگە، قارتتارعا، سونداي - اق قيىنشىلىق قىسپاعىندا قالعان بالالارعا قامقورلىق جاساۋدى، قىزمەت وتەۋدى كۇشەيتۋ. اۋدان، اۋىل، قىستاقتار ۇشتاسقان 3 دارەجەلى زەينەتكەرلىككە قىزمەت وتەۋ تورابىن اقاۋسىزداندىرىپ، قىستاق دارەجەلى كۇتىمحانا، كۇندىز قارايلاسۋ ورتالىعى سياقتى زەينەتكەرلىككە قىزمەت وتەۋ قۇرىلعىلارى قۇرىلىسىن ىلگەرىلەتىپ، اۋىل - قىستاقتا جالپىعا ءتيىمدى زەينەتكەرلىككە قىزمەت وتەۋ مەن ءوزارا كومەكتەسۋ سيپاتىنداعى زەينەتكەرلىكتى دامىتۋ. اۋىل - قىستاقتا الەۋمەتتىك يگىلىك سيپاتىنداعى جەرلەۋ قۇرىلعىلارى قۇرىلىسىن ىلگەرىلەتۋ. قالا مەن اۋىلدىڭ الەۋمەتتىك مادەنيەتكە قىزمەت وتەۋ جۇيەسىن ءبىر تۇلعالاندىرۋ قۇرىلىسىن ىلگەرىلەتىپ، مادەنيەت ارقىلى حالىققا تيىمدىلىك جاساۋ ينجەنەرياسىن جاسامپازدىقپەن اتقارۋ.
(18) اۋىل - قىستاق تۇتىنۋىن جاپپاي جەبەۋ. اۋدان، اۋىل، قىستاق ءۇش دارەجەلى اۋىل - قىستاق زات اينالىمى جۇيەسىن جەدەل كەمەلدەندىرىپ، اۋىل - قىستاق زات جەتكىزۋ نەگىزدىك قۇرىلعىلارىن جاڭالاپ جانە جوعارىلاتىپ، ەلەكتروندىق ساۋدانىڭ اۋىل - قىستاققا كىرۋىن جانە اۋىل شارۋاشىلىق ونىمدەرىنىڭ قىستاقتان شىعىپ قالاعا كىرۋىن ىشكەرىلەي ىلگەرىلەتىپ، قالا مەن اۋىلدىڭ ءوندىرىسى مەن تۇتىنۋىنىڭ ءونىمدى ۇشتاسۋىن ىلگەرىلەتۋ. اۋىل - قىستاق تۇرعىندارىنىڭ شىدامدى تۇتىنۋ بۇيىمدارىنىڭ جاڭالانۋىن جەبەۋ. اۋىل شارۋاشىلىق ونىمدەرىن قامبادا ساقتاۋ، جاس كۇيىندە ساقتاۋ، توڭازىتۋ تىزبەگى زات اينالىمى قۇرىلعى قۇرىلىسى ينجەنەرياسىن جەدەل اتقارىپ، اتىز باسىنداعى شاعىن تۇرپاتتى قامبادا ساقتاۋ، جاس كۇيىندە ساقتاۋ، توڭازىتۋ تىزبەگى قۇرىلعىلارىن، وندىرىلگەن جەردىڭ تومەن تەمپەراتۋرادا تىكە ساتۋ، جەتكىزۋ ورتالىعىن، مەملەكەتتىك تىرەكتى توڭازىتۋ تىزبەگى زات اينالىمى بازاسى قۇرىلىسىن ىلگەرىلەتۋ. اۋىل - قىستاق تۇرمىستىق قىزمەت وتەۋ كاسىبىن قولداۋ ساياساتىن كەمەلدەندىرىپ، جەلىدەگى جانە جەلىدەن تىس فورما ءوزارا ۇشتاسقان قىزمەت وتەۋ توراپتارىن دامىتىپ، قولايلى، ەگجەي - تەگجەيلى، ساپالى دامۋدى ىلگەرىلەتىپ، اۋىل - قىستاق تۇرعىندارىنىڭ تۇتىنۋ دارەجەسىن جوعارىلاتۋ قاجەتىن قاناعاتتاندىرىپ، قالا تۇرعىندارىن اۋىل - قىستاققا بارىپ تۇتىنۋعا باۋراۋ.
(19) اۋدان كولەمىندەگى قالا مەن اۋىلدىڭ توعىسپالى دامۋىن جەدەلدەتۋ. ادامدى وزەك ەتكەن جاڭاشا قالا - قالاشىقتاندىرۋدى ىلگەرىلەتىپ، ءىرى، ورتا، شاعىن قالالار مەن شاعىن قالا - قالاشىقتاردىڭ سايكەستى دامۋىن جەبەۋ. اۋدان ءوڭىرىن قالا مەن اۋىلدىڭ توعىسپالى دامۋىنىڭ ماڭىزدى كىرىسۋ ءتۇيىنى ەتىپ، ءبىر تۇتاس جوسپارلاۋ مەن جوعارى دەڭگەيدە جوبالاۋدى كۇشەيتىپ، قالا مەن اۋىلدى ءبولىپ تاستاۋ سىندى تۇزىلىستىك كىناراتتى الاستاپ، قالا مەن اۋىل فاكتورلارىنىڭ تەڭ تۇرعىدا اۋىسۋىنىڭ، قوس باعىتتا جىلجۋىنىڭ تۇزىمدىك ارناسىن جەدەل اشۋ. اۋدان كولەمىندەگى كاسىپ سالاسى، نەگىزدىك قۇرىلعى، الەۋمەتتىك قىزمەت وتەۋ، نەگىزگى ەگىنجاي، ەكولوگيانى قورعاۋ، قالا - قالاشىقتاردى اشۋ، قىستاقتاردى ورنالاستىرۋ سياقتى كەڭىستىك ورنالاسۋىن ءبىر تۇتاس جوسپارلاپ، اۋدان ورتالىعىنىڭ جالپىلىق قىزمەت وتەۋ قابىلەتىن كۇشەيتىپ، اۋىل - قالاشىقتاردى شارۋالارعا قىزمەت وتەيتىن وڭىرلىك ورتالىق ەتىپ قۇرىپ، اۋدان، اۋىل، قىستاق فۋنكتسيالارىنىڭ ۇشتاسۋىن، ءبىرىن - ءبىرى تولىقتاۋىن جۇزەگە اسىرۋ. اۋدان ءوڭىرى ەكونوميكاسىن زورايتىپ، ۇيلەسىمدى كاسىپ سالاسىنا ويىستىرۋدى جالعاستىرىپ، تىرەكتى كاسىپتەردى جەتىلدىرۋ. شاعىن قالا - قالاشىقتاردىڭ دامۋىن جەدەلدەتىپ، نەگىزدىك قۇرىلعىلار مەن الەۋمەتتىك قىزمەت وتەۋدى كەمەلدەندىرىپ، شاعىن قالا - قالاشىقتاردىڭ قالانى تۇتاستىرۋ، اۋىل - قىستاققا قىزمەت وتەۋ رولىن ساۋلەلەندىرۋ.اۋدان ورتالىعىن ماڭىزدى دانەكەر ەتكەن قالا - قالاشىقتانۋ قۇرىلىسىن ىلگەرىلەتىپ، شارت - جاعدايى بار رايوندار شاعىن قالا ولشەمى بويىنشا اۋدان ورتالىعىن قۇرۋ. ۇقىقتى كەڭەيتىپ، قالاشىقتى الۋەتتەندىرۋدى بەلسەنە ىلگەرىلەتىپ، ءبىر توپ ءتۇيىندى قالاشىقتى جوبالاپ قۇرۋ. اۋىل - قىستاقتىڭ تۇتاس وڭىرلىك جەرىن جان - جاقتى جونگە سالۋدى تۇيىندە سىناق ەتۋ ءىسىن ورىستەتۋ. اۋدان كولەمىندە كاسىپتەنگەن شارۋا جۇمىسكەرلەردىڭ سول جەردىڭ وزىندە قالا تۇرعىنىنا اينالۋىن ىلگەرىلەتىپ، قالاعا كىرگەن شارۋالاردىڭ شىنايى قاجەتىنە ۇيلەسەتىن تۇرعىن ۇيمەن قامداۋدى ارتتىرۋ. جەرگىلىكتى ورىنداردىڭ اۋىلعا قايتىپ، اۋىلعا بارىپ يگىلىك جاراتۋ باقشاسى مەن كاسىپ كوزىن جەتىلدىرۋ بازاسىن قۇرۋىنا دەم بەرۋ.
(20) اۋىل شارۋاشىلىعىن، اۋىل - قىستاقتى الدىمەن دامىتۋعا ۇسىنىلىمدى قامتاماسىز ەتۋدى كۇشەيتۋ. اۋىل شارۋاشىلىعى مەن اۋىل - قىستاقتى ادەتتەگى الەۋمەتتىك مەجە ەسەپتى الدىمەن قامتاماسىزداندىراتىن سالا ەتۋ. ورتالىقتىڭ مەجە ەسەبىندەگى قارجىنى اۋىل شارۋاشىلىعىنا، اۋىل - قىستاققا ىشكەرىلەي بەيىمدەۋ. جەردى وتكەرمەلەۋ پايداسىن اۋىل شارۋاشىلىعىنا، اۋىل - قىستاققا پايدالانۋ سالىستىرماسىن باعالاۋ ءادىسىن بەلگىلەپ جانە تياناقتاندىرىپ، بەلگىلەمە بويىنشا اۋىل شارۋاشىلىعىنا، اۋىل - قىستاققا پايدالانۋ سالىستىرماسىن جوعارىلاتۋعا كەپىلدىك ەتۋ. جەر - جەر، تاراۋلار اۋىل شارۋاشىلىعىنا ساياتىن قارجىنى ءبىر تۇتاس جوسپارلاپ بىرىكتىرۋدىڭ باياندى مەحانيزمىن اناعۇرلىم كەمەلدەندىرۋ. جەرگىلىكتى ۇكىمەتتەردىڭ ادەتتەگى زايوم جانە ارناۋلى زايوم تاراتۋدى وسى زامانعى اۋىل شارۋاشىلىق قۇرىلعى قۇرىلىسىنا جانە اۋىل - قىستاق قۇرىلىسى ارەكەتىنە جۇمساۋىنا قولداۋ كورسەتىپ، اتقارۋ ارقىلى جەتەكشىلىك ەتىپ، ساپالى نىسان زاپاسى قىزمەتىن ويداعىداي ىستەۋ. قازىنالىق ۇسىنىلىمنىڭ جەتەكشىلىك رولىن ساۋلەلەندىرىپ، بازارلاندىرۋ تاسىلىمەن اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋ قورىن قۇرۋعا قولداۋ كورسەتىپ، فينانس كاپيتالىنىڭ، قوعامدىق كۇشتەردىڭ ات سالىسۋىنا دەم بەرىپ، اۋىل - قىستاقتىڭ كاسىپ سالاسىنىڭ دامۋىن ءتۇيىندى تۇردە قولداۋ. اۋىل شارۋاشىلىعى ءۇشىن قىزمەت ەتۋ ماقساتىندا تاباندى بولىپ، اۋىل - قىستاق فينانس رەفورماسىن ۇزدىكسىز تەرەڭدەتۋ. اۋىل شارۋاشىلىعىن قولداۋ، شاعىن كاسىپورىنداردى قولداۋ تۇرعىسىنان قايتالاي قارىز اقشا بەرۋ، قايتالاي ءوسىمسىز قارىز بەرۋ سياقتى ساياساتتىق قۇرالداردان پايدالانىپ، ەڭ ءتيىمدى امانات ساقتىق اقشا مولشەرىن اتقارىپ، قۇرىلىمدىق زاڭدىق يەنىڭ اۋدان كولەمىندەگى، كاسىبىنىڭ اۋدان كولەمىندەگى فينانس قۇرىلىمدارىن قولداۋ تەبىنىن ارتتىرىپ، اۋىل - قىستاق فينانس قۇرىلىمدارىنىڭ ءوز قاينارىنا قايتا ورالۋىن ىلگەرىلەتۋ. بانكە سالاسىنىڭ، فينانس قۇرىلىمدارىنىڭ اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋگە قىزمەت وتەيتىن ىشكى قۇرىلىم قۇرۋىنا دەم بەرۋ. جەرگىلىكتى ۇكىمەتتەردىڭ باقىلاۋ - باسقارۋ جانە حاۋىپ - قاتەردى ءبىر جاقتى ەتۋ جاۋاپكەرلىگىن ايقىنداپ، شارۋالار سەلبەستىك كووپەراتيۆىنىڭ ىشكى سەنىمدىلىك سەلبەستىگىن تۇيىندە سىناق ەتۋدى ورنىقتى، جۇيەلى ورىستەتۋ. اۋىل - قىستاق امانات - قارىز كووپەراتيۆى سياقتى اۋدان كولەمىندەگى اۋىل - قىستاق فينانس قۇرىلىمدارىنىڭ زاڭدىق يە ورنى مەن سانىنىڭ جالپى تۇلعالىق ورنىقتىلىعىن ساقتاپ، باقىلاۋ - باسقارۋ، حاۋىپ - قاتەردى شەشۋ، رەفورمانى تەرەڭدەتۋ قىزمەتىن ويداعىداي ىستەۋ. اۋىل شارۋاشىلىعىنا ساياتىن فينانس قۇرىلىمدارىن جونگە سالۋ قۇرىلىمى مەن ىشكى تىزگىندەۋ مەحانيزمىن كەمەلدەندىرىپ، فينانس باقىلاۋ - باسقارۋ تاراۋلارىنىڭ باقىلاۋ - باسقارۋ جاۋاپكەرلىگىن كۇشەيتۋ. قالا، اۋدانداردىڭ اۋىل شارۋاشىلىعىنا ساياتىن سەنىمدىلىك ينفورماتسيا ساندى مالىمەت قويماسىن قۇرۋىنا قولداۋ كورسەتىپ، 3 جىل ىشىندە ءبىرشاما كەمەلدى جاڭاشا اۋىل شارۋاشىلىق تيجارات تۇلعالارىنىڭ سەنىمدىلىك جۇيەسىن نەگىزىنەن قۇرۋ. اۋىل - قىستاقتا سيفرلى، جالپىعا ءتيىمدى فينانستى دامىتۋ. شارۋالاردىڭ شاعىن سومالى امانات - قارىز اقشاسى، قامسىزداندىرۋ تالونىن كەپىلگە قويىپ قارىز اقشا الۋ، اۋىل شارۋاشىلىق ماشينا جابدىقتارى جانە جىلىجاي قۇرىلعىلارىن كەپىلگە قويىپ قارىز اقشا الۋ كاسىبىن كۇش سالا ورىستەتۋ. ارناۋلى فينانس ونىمدەرىن اشۋعا دەم بەرىپ، جاڭاشا اۋىل شارۋاشىلىق تيجارات تۇلعالارى مەن اۋىل - قىستاقتىڭ جاڭا كاسىپ، جاڭا كاسىپ فورماتسياسىن قولداپ، العاشقى قارىز، سەنىمدى قارىز بەرۋدى ارتتىرۋ. اۋىل شارۋاشىلىعى، اۋىل - قىستاق نەگىزدىك قۇرىلعىلارىنا قارجى قوسۋ، قارجى قۇراۋ جونىندەگى ورتا، ۇزاق مەرزىمدىك امانات - قارىز جاعىنان قولداۋدى كۇشەيتۋ. اۋىل شارۋاشىلىق امانات - قارىزىنا كەپىلدىك ەتۋدىڭ ەسەلىك سانىن ساندىق باعالاۋدى كۇشەيتىپ، اۋىل شارۋاشىلىق امانات - قارىزىنا كەپىلدىك ەتۋ كولەمىن جوعارىلاتۋ. جەرگىلىكتى ابزالدىققا يە ەرەكشە اۋىل شارۋاشىلىق ونىمدەرىن قامسىزداندىرۋدا قوسىمشا قاراجاتتىڭ ورنىنا سيلىق بەرۋ ءادىسىن بىرتىندەپ بۇكىل ەلگە كەڭەيتۋ. اۋىل شارۋاشىلىعىن قايتالاي قامسىزداندىرۋ ءتۇزىمىن اقاۋسىزداندىرۋ. «قامسىزداندىرۋ + كەسىكتى بۇيىم» فورماسىنىڭ اۋىل - قىستاق شارۋاشىلىعىنىڭ دامۋىنا قىزمەت وتەۋدەگى رولىن ساۋلەلەندىرۋ.
(21) اۋىل - قىستاق رەفورماسىن ىشكەرىلەي ىلگەرىلەتۋ. اۋىل - قىستاق مال - مۇلىك ۇقىعى ءتۇزىمى مەن فاكتورلاردى بازارلاندىرىپ ورنالاستىرۋ مەحانيزمىن كەمەلدەندىرىپ، اۋىل - قىستاق دامۋىنىڭ ىشكى قوزعاۋشى كۇشىن تولىق قاۋلاتۋ. اۋىل - قىستاق جەرىنە بايلانىستى شارۋالاردىڭ كوللەكتيۆ مەنشىك تۇزىمىنەن اۋىتقىماۋدا، وتباسىلار كوتەرمەگە الىپ شارۋاشىلىق جۇرگىزۋ نەگىزدىك ورنىنان اۋىتقىماۋدا تاباندى بولىپ، جەردى 2 - كەزەكتى كوتەرمەگە الۋ مەرزىمى تولعاننان كەيىن تاعى دا 30 جىل ۇزارتۋدى تۇيىندە سىناق ەتۋدى تارتىپپەن ورىستەتىپ، اۋىل - قىستاق جەرىن كوتەرمەگە الۋ قاتىناسىنىڭ ورنىقتىلىعىن جانە ۇزاق ۋاقىت وزگەرمەۋىن ساقتاپ، جەردى تيجارات ەتۋ ۇقىعىن اينالىمعا سالۋعا قىزمەت وتەۋ جۇيەسىن اقاۋسىزداندىرۋ. اۋىل - قىستاق كوللەكتيۆ تيجارات سيپاتىنداعى قۇرىلىسقا پايدالانىلاتىن جەردى بازارعا سالۋ ءتۇزىمىن اتقارۋ جونىندە بەلسەنە ىزدەنىس جاساۋ. اۋىل - قىستاقتاعى ىركىندى قۇرىلىسقا پايدالانىلاتىن جەردى جانداندىرۋ ساياساتىن كەمەلدەندىرىپ، شەكتەلگەن سالالار تىزىمدىگى بويىنشا باسقارۋدى جولعا قويىپ، اۋىل - قىستاق شارۋاشىلىعىنىڭ دامۋىندا، اۋىل - قىستاق قۇرىلىسىندا پايدالانىلاتىن جەردى الدىمەن قامتاماسىزداندىرۋ. اۋىل - قىستاقتا سەيىل - سەرۋەن، تاماشالاۋ سياقتى كاسىپتەردىڭ بىتىراندى ورنالاسۋى سىندى ءىس جۇزىندىك قاجەتكە ساي، يكەمدى دە الۋان ءتۇرلى جەرمەن قامداۋدىڭ جاڭا ءتاسىلى جونىندە ىزدەنىس جاساۋ. قورا - جايلىق جەردى باسقارۋدى كۇشەيتىپ، اۋىل - قىستاقتا قورا - جايلىق جەر ءتۇزىمى رەفورماسىن تۇيىندە سىناق ەتۋدى ورنىقتى ىلگەرىلەتىپ، قورا - جايلىق جەردىڭ مەنشىك ۇقىعىن، تولىمدىلىق ۇقىعىن، پايدالانۋ ۇقىعىن ءبولۋدى ءونىمدى جۇزەگە اسىرۋ فورماسىن قاراستىرۋ. قورا - جاي مەن جەردى ءبىر تۇلعالاندىرىپ، قورا - جايلىق جەردى كۇندەلىكتى تىزىمدەۋ، كۋالىك تاراتۋ قىزمەتىن ارناعا ءتۇسىرۋ جانە ورىستەتۋ. قالا، اۋىل قۇرىلىسىنا پايدالانىلاتىن جەردى ارتتىرۋ مەن ازايتۋدى بايلانىستىرۋدى ارناعا ءتۇسىرىپ، تەكسەرىپ بەكىتۋ، اتقارۋ ءتارتىبى، ۇنەمدەلگەن كورسەتكىشتى رەتتەۋ جانە پايدا ءبولىسى مەحانيزمىن كەمەلدەندىرۋ. 2021 – جىلى اۋىل – قىستاق كوللەكتيۆ مال – مۇلىك ۇقىعى ءتۇزىمى رەفورماسىنىڭ كەزەڭدىك مىندەتىن نەگىزىنەن ورىنداپ، جاڭاشا اۋىل – قىستاق كوللەكتيۆ شارۋاشىلىعىن دامىتۋ جانە ۇلعايتۋ. قالاعا كىرىپ قونىستانعان شارۋالاردىڭ جەردى كوتەرمەگە الۋ ۇقىعىن، قورا - جايلىق جەردەن پايدالانۋ ۇقىعىن، كوللەكتيۆتىك تابىس ءبولىسى ۇقىعىن قامتاماسىزداندىرىپ، زاڭ بويىنشا ەرىكتى، اقىلى وتكەرمەلەۋدىڭ ناقتى ادىستەرىن زەرتتەپ بەلگىلەۋ. اۋىل - قىستاق مال - مۇلىك ۇقىعىن اينالىمعا سالۋ ساۋداسى مەن ينفورماتسيا تورابىن باسقارۋ تەكشەسى قۇرىلىسىن كۇشەيتىپ، جالپىلىق ساۋدا قىزمەت وتەۋىمەن قامداۋ. اۋىل شارۋاشىلىق جالپىلىق اكىمشىلىك زاڭ اتقارۋىن ينفورماتسيالاندىرۋ قۇرىلىسىن جەدەلدەتۋ. اۋىل شارۋاشىلىعىنىڭ سۋ باعاسى جالپىلىق رەفورماسىن ىشكەرىلەي ىلگەرىلەتۋ. اۋىل - قىستاق كوللەكتيۆتىك ورمان ۇقىعى ءتۇزىمى رەفورماسىن ۇزدىكسىز تەرەڭدەتۋ.
5. پارتيانىڭ اۋىل شارۋاشىلىعى، اۋىل - قىستاق، شارۋالار قىزمەتىنە جاپپاي باسشىلىق ەتۋىن كۇشەيتۋ
(22) 5 دارەجەلى شۋجيلەردىڭ اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋ ءىسىن يگەرۋ قىزمەت مەحانيزمىن كۇشەيتۋ. اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋدى جاپپاي ىلگەرىلەتۋدىڭ تەرەڭدىگى، كەڭدىگى، قيىندىعى كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋدان كەم تۇسپەيدى، وسى بارىستا اناعۇرلىم پارمەندى شارالار قولدانىپ، اناعۇرلىم قۇدىرەتتى كۇش توپتاۋ كەرەك. «جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسىنىڭ اۋىل - قىستاق قىزمەتى ەرەجەسىن» ىشكەرىلەي دايەكتىلەندىرىپ، تياناقتاندىرىپ، ورتالىق ءبىر تۇتاس جوسپارلاۋ، ولكە جالپى جاۋاپتى بولۋ، قالا، اۋدان، اۋىل تياناقتاندىرۋدى يگەرۋ سىندى اۋىل - قىستاق قىزمەتىنە باسشىلىق ەتۋ ءتۇزىلىسىن اقاۋسىزداندىرىپ، كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ قىزمەتىندە قالىپتاسقان ۇيىمدىق ىلگەرىلەتۋ، فاكتورمەن قامتاماسىز ەتۋ، ساياساتتىق قولداۋ، سەلبەسىپ سۇيەمەلدەۋ، باعالاۋ، قۋزاۋ - جەتەكشىلىك ەتۋ سياقتى قىزمەت مەحانيزمىن اقاۋسىزداندىرىپ، ءىس جۇزىندىك قاجەتكە قاراي اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋدى ىلگەرىلەتۋگە پايدالانىپ، جوعارى مەن تومەن تۇتاسقان، دالمە - ءدال شارا قولدانىلعان، سوڭىنا دەيىن يگەرىلگەن اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋ قىزمەت جۇيەسىن ورناتۋ جانە كەمەلدەندىرۋ. ولكە، قالا، اۋدان دارەجەلى پارتكومدار اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋ قىزمەتىن مەرزىم بويىنشا اقىلداسىپ وتىرۋ. اۋداندىق پارتكومنىڭ شۋجيى نەگىزگى زەيىن - زەردەسىن اۋىل شارۋاشىلىعى، اۋىل - قىستاق، شارۋالار قىزمەتىنە اۋدارۋ. اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋدەگى بايلانىس ءتۇيىنى ءتۇزىمىن ورناتۋدا ولكە، قالا، اۋدان دارەجەلى پارتكومدارداعى جانە ۇكىمەتتەردەگى جاۋاپتى جولداستار بايلانىس تۇيىندەرىن بەلگىلەۋ. اۋدان، اۋىل، قىستاق 3 دارەجەلى پارتيا ۇيىمى شۋجيلەرىنىڭ اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋ بويىنشا كەزەكپەن تاربيەلەنۋىن ورىستەتۋ. پارتيانىڭ اۋىل - قىستاق دارىندىلار قىزمەتىنە باسشىلىعىن كۇشەيتىپ، اۋىل - قىستاق دارىندىلارىن گۇلدەندىرۋدى پارتكومنىڭ دارىندىلار قىزمەتىنىڭ جالپى تۇلعالىق ورنالاستىرۋىنا ەنگىزىپ، اۋىل - قىستاقتىڭ ەرەكشەلىگىنە ۇيلەسەتىن دارىندىلاردى تاربيەلەۋ مەحانيزمىن اقاۋسىزداندىرىپ، دارىندىلاردىڭ اۋىل - قىستاققا قىزمەت وتەۋىندەگى شابىتتاندىرۋ مەن تەجەۋدى كۇشەيتۋ. ساياسيدا ىسىلعان، قابىلەتى مىعىم، ستيلى تاماشا اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋ كادرلار قوسىنىن جەدەل قۇرىپ، تاڭداۋلى كادرلاردى اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋدىڭ ءبىرىنشى شەبىندەگى قىزمەت ورىندارىنا تاڭداپ جىبەرىپ، اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋدى كادرلاردى باۋلۋدىڭ، شىنىقتىرۋدىڭ كەڭ ساحناسى ەتىپ، جاپالى رايونداردا، شەشۋشى قىزمەت ورىندارىندا قىزمەت بەينەسى كورنەكتى كادرلاردى الدىمەن ماڭىزدى ورىنعا قويۋ.
(23) پارتكومنىڭ اۋىل - قىستاق قىزمەتىنە باسشىلىق ەتۋ گرۋپپاسى مەن قىزمەت قۇرىلىمى قۇرىلىسىن كۇشەيتۋ. ءار دارەجەلى پارتكومداردىڭ اۋىل - قىستاق قىزمەتىنە باسشىلىق ەتۋ گرۋپپالارىنىڭ باستاماشىلدىقپەن جالپى جاقتان يگەرۋ، ءبىر تۇتاس سايكەستىرۋ رولىن تولىق ساۋلەلەندىرىپ، مۇشە ورىندار اۋىل شارۋاشىلىعىنا ساياتىن ماڭىزدى ساياساتتاردى شىعارعاندا پارتكومنىڭ اۋىل - قىستاق قىزمەتىنە باسشىلىق ەتۋ گرۋپپاسىنىڭ پىكىرىن الۋ ءارى ەستەلىككە الدىرۋ. جەر - جەر «5 جاقتان قاۋىرت گۇلدەندىرۋ» نىسانالىق مىندەتىن ارقاۋ ەتىپ، پارتكوم مەن ۇكىمەتتىڭ جاۋاپتى جولداستارى باسشىلىق ەتەتىن ارناۋلى گرۋپپا نەمەسە قىزمەت ارناۋلى گرۋپپاسىن قۇرىپ، تياناقتاندىرۋ ەسەبىن ورناتىپ، قىزمەت جاۋاپكەرلىگىن ناقتىلاندىرۋ. پارتكومنىڭ اۋىل - قىستاق قىزمەتىنە باسشىلىق ەتۋ گرۋپپاسى كەڭسەسىنىڭ شەشىم جاساۋ اقىلشىسى، ءبىر تۇتاس سايكەستىرۋ، ساياساتقا جەتەكشىلىك ەتۋ، تياناقتاندىرۋدى ىلگەرىلەتۋ، قۋزاۋ - تەكسەرۋ سياقتى فۋنكتسيالارىن كۇشەيتىپ، ءار جىلى اۋىل شارۋاشىلىعى، اۋىل - قىستاق، شارۋالار قىزمەتىنىڭ ءتۇيىندى مىندەتتەرىن جاۋاپتى تاراۋلارعا دەيىن اشالاپ، مەرزىم بويىنشا ورنالاستىرۋ قىزمەتىنىڭ اياق الىسىن ىلگەرىلەتۋ. پارتكومنىڭ اۋىل - قىستاق قىزمەتىنە باسشىلىق ەتۋ گرۋپپاسى كەڭسەسىنىڭ قۇرىلىمىن قۇرۋ جانە قىزمەتكەرلەردى ورنالاستىرۋ ىستەرىن كۇشەيتۋ.
(24) پارتيانىڭ اۋىل - قىستاق نەگىزگى ساتى ۇيىمدىق قۇرىلىسىن جانە اۋىل - قىستاقتى جونگە سالۋدى كۇشەيتۋ. اۋىل - قىستاق نەگىزگى ساتى پارتيا ۇيىمدارىنىڭ باسشىلىق رولىن تولىق ساۋلەلەندىرىپ، پارتيا قۇرىلىسىن ۇزدىكسىز يگەرىپ، اۋىل - قىستاقتىڭ گۇلدەنۋىن جەبەۋ. اۋىل - قالاشىقتاردا، قىستاقتاردا شوعىرلى كەزەك اۋىستىرۋدى تارتىپپەن ورىستەتىپ، اۋىل - قالاشىق باسشىلىق القاسىنىڭ، قىستاق «ەكى كوميتەتىنىڭ» مۇشەلەرىن، اسىرەسە، قىستاق پارتيا ۇيىمىنىڭ شۋجيلەرىن تاڭداۋلىلاردان، مىقتىلاردان تاڭداپ قويۋ. شارت - جاعدايى بار جەرلەردە قىستاق پارتيا ۇيىمى شۋجيلەرىنىڭ زاڭدا بەلگىلەنگەن تارتىپتەر ارقىلى قىستاق تۇرعىندار كوميتەتىنىڭ مەڭگەرۋشىسى بولۋىن بەلسەنە جولعا قويىپ، جەرگىلىكتى جاعدايعا قاراي ىستەپ، «ءبارىن ءبىر شىبىقپەن ايداۋدان» ساقتانۋ. كەزەك اۋىستىرۋمەن ءبىر قادامدا قىستاق ىستەرىن باقىلاۋ كوميتەتىنىڭ مۇشەلەرىن سايلاپ شىعۋ، نەگىزگى ساتى ءتارتىپ تەكسەرۋ، باقىلاۋ ۇيىمدارى قىستاق ىستەرىن باقىلاۋ كوميتەتىمەن قارىم - قاتىناستى، سەلبەستىكتى كۇشەيتىپ، ءونىمدى تۇردە ۇشتاسۋ. شارۋالاردىڭ مۇددەسىنە زيان جەتكىزەتىن شىرىكتەسۋ ارەكەتتەرىن باتىل جازالاۋ. ءتۇيىندى اۋىل - قىستاققا قىستاقتا تۇراتىن ءبىرىنشى شۋجيلەر مەن قىزمەت اترەتتەرىن تاڭداپ جىبەرۋ تۇزىمىندە تاباندى بولۋ جانە ونى كەمەلدەندىرۋ. اۋىل - قىستاقتاعى تاڭداۋلى جاستار اراسىنان پارتياعا مۇشە قابىلداۋ تەبىنىن ارتتىرىپ، اۋىل - قىستاقتاعى نەگىزگى ساتى كادرلارىنا شابىت بەرۋدى، قامقورلىق جاساۋدى كۇشەيتىپ، ەڭبەكاقى قوسىمشا قاراجاتىن، مامىلەسىن جوعارىلاتىپ، قىزمەت، تۇرمىس شارت - جاعدايىن جاقسارتىپ، ناقتى قيىنشىلىقتاردى شەشۋگە شىنايى كومەكتەسۋ. قىستاق تۇرعىندار كوميتەتىن ارناعا ءتۇسىرۋ قۇرىلىسى مەن قىستاق ىستەرىن جاريا ۇستاۋدىڭ «شۋاق ينجەنەرياسىن» ىلگەرىلەتۋ. اۋىل - قىستاقتى جونگە سالۋدى تۇيىندە سىناق ەتۋدەن ۇلگى كورسەتۋ، وركەنيەتتى ورىن قۇرۋ قىزمەتىن ورىستەتۋ. دەموكراتيالى، زاڭمەن جونگە سالۋدان ۇلگى كورسەتەتىن قىستاق قۇرىپ، اۋىل - قىستاقتا زاڭدى ۇيرەنۋدەن، زاڭدى قولدانۋدان ۇلگى كورسەتەتىن وتباسىلاردى جەتىلدىرۋ. اۋىل - قىستاق حالىقتىق جاراستىرۋ ۇيىمى قوسىنى قۇرىلىسىن كۇشەيتىپ، قايشىلىقتار مەن داۋ - شاردى سول جەردىڭ وزىندە شەشۋدى ىلگەرىلەتۋ. تىنىش اۋىل - قىستاق قۇرىلىسىن ىشكەرىلەي ىلگەرىلەتۋ. اۋىل - قىستاق رايوندارىنداعى قارا كۇشتەردى الاستاۋدى، سۇرقيا كۇشتەردى جويۋدى ۇدايىلاندىرۋ مەحانيزمىن ورناتۋ جانە كەمەلدەندىرۋ. اۋدان، اۋىل - قىستاقتىڭ شۇعىل جاعدايعا توتەپ بەرۋ، باسقارۋ جانە ءورت ءسوندىرۋ، ورتتەن ساقتانۋ حاۋىپسىزدىگى جۇيەسى قۇرىلىسىن كۇشەيتىپ، جاراتىلىستىق اپات، الەۋمەتتىك دەنساۋلىق ساقتاۋ، حاۋىپسىزدىك كومەسكى قاتەرى سياقتى كەلەلى وقيعالاردىڭ حاۋىپ - قاتەرىن باعالاۋ، باقىلاۋ، ساقتاندىرۋ، شۇعىل جاعدايعا توتەپ بەرۋ، ءبىر جاقتى ەتۋ قىزمەتىن ويداعىداي ىستەۋ.
(25) جاڭا داۋىردەگى اۋىل - قىستاق رۋحاني وركەنيەت قۇرىلىسىن كۇشەيتۋ. سوتسياليستىك وزەكتى قۇن كوزقاراسىن ساۋلەلەندىرىپ جانە امالياتتا ايگىلەپ، شارۋالار بۇقاراسى ۇناتاتىن تاسىلمەن شي جينپيڭ جاڭا ءداۋىر جۇڭگوشا سوتسياليزم يدەياسىن ۇيرەنۋ تاربيەسىن ىشكەرىلەي ورىستەتۋ. جاڭا داۋىردەگى وركەنيەت امالياتى ورتالىعى قۇرىلىسىن كەڭەيتىپ، بۇقارالىق رۋحاني وركەنيەت قۇرۋ قيمىلىن تەرەڭدەتۋ. اۋدان دارەجەلى توعىسپالى مەديا ورتالىعىن قۇرۋ جانە ودان ويداعىداي پايدالانۋ. اۋىل - قىستاقتا «پارتيانىڭ سوزىنە قۇلاق اسۋ، پارتيانىڭ شاپاعاتىنا العىس ايتۋ، پارتياعا ىلەسۋ» ۇگىت - لەكسيا قيمىلىن ىشكەرىلەي ورىستەتۋ. تاڭداۋلى ءداستۇرلى اۋىل مادەنيەتىن ىشكەرىلەي اشىپ، وعان مۇراگەرلىك ەتىپ، قورعاۋ، مۇراگەرلىك ەتۋ مەن اشۋ، پايدالانۋدى ۇشتاستىرىپ، جۇڭحۋانىڭ ەگىنشىلىك مادەنيەتىنە جاڭا داۋىرلىك ءمان بەرۋ. اۋىل - قىستاقتا ەسكى سالت - سانانى وزگەرتۋدى ۇزدىكسىز ىلگەرىلەتىپ، ءنومىر جيناۋ ءتۇزىمى، ءمورالدىق باعالاۋ توبى، «قىزىل، اق» القالار كەڭەسى سياقتى ادىستەردى جالپىلاستىرىپ، جوعارى باعالى تارتۋ - تارالعى، ادامگەرشىلىكتى قايىرىپ تاستاۋ، تىرشىلىگىندە قادىرلەمەۋ، استا - توك ىسىراپشىلدىق، فەودالدىق سوقىر سەنىم سياقتى ناشار سالتتى جونگە سالۋدى كۇشەيتىپ، وركەنيەتتى اۋىل سالتىن، تاماشا وتباسى سالتىن، قاراپايىم حالىق سالتىن قالىپتاستىرۋدى ىلگەرىلەتۋ. اۋىل - قىستاقتاعى زاڭسىز ءدىني قيمىلدار مەن شەكارا سىرتىنداعى ءسىڭىپ كىرۋ ارەكەتتەرىنە سوققى بەرۋ تەبىنىن ارتتىرىپ، دىننەن پايدالانىپ اۋىل - قىستاق الەۋمەتتىك ىستەرىنە كيلىگۋدى زاڭ بويىنشا تەجەۋ. جۇڭگو شارۋالار مول ءونىم مەرەكەسىن ويداعىداي وتكىزۋ.
(26) اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋدى تەكسەرۋ، تياناقتاندىرۋ مەحانيزمىن اقاۋسىزداندىرۋ. ولكەلىك (اۆتونوميالى رايوندىق، توتە قاراستى قالالىق) پارتكومدار مەن ۇكىمەتتەر ءار جىلى پارتيا ورتالىق كوميتەتىنە، مەملەكەتتىك كەڭەسكە اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋ ستراتەگياسىن اتقارۋدىڭ اياق الىسى جاعدايىنان مالىمەت بەرىپ وتىرۋ. قالالىق، اۋداندىق پارتيا، ۇكىمەت باسشىلىق القالارى مەن باسشى كادرلاردىڭ اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋ ءىسىن اتقارۋداعى ناقتى ناتيجەسىن باعالاۋ قىزمەتىن ورىستەتىپ، پارتيا، ۇكىمەت باسشىلىق القالارى مەن باسشى كادرلاردى جان - جاقتى تەكسەرۋ، باعالاۋ مازمۇنىنا ەنگىزىپ، تەكسەرۋ ناتيجەسىنىڭ قولدانىلۋىن كۇشەيتىپ، اۋىل – قىستاقتى گۇلدەندىرۋدە ناتيجەسى كورنەكتى بولعان قالا، اۋدانداردىڭ پارتيا، ۇكىمەت باسشى كادرلارىن وسىرۋگە، ىستەتۋگە ءمان بەرۋ. باعالاۋدا ارتتا قالعان، مىندەتىن اتقارۋدا دارمەنسىزدىك ىستەگەن قالالىق، اۋداندىق پارتكومدار مەن ۇكىمەتتەردەگى نەگىزگى جاۋاپتى جولداستارعا قاراتا شاقىرىپ اڭگىمەلەسىپ، ۇنەمىلىك شاقىرىپ كەڭەسۋ مەحانيزمىن ورناتۋ. كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋدىڭ تابىستارىن بەكەمدەۋدى، كەڭەيتۋدى اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋ باعالاۋىنا ەنگىزۋ. اۋىل - قىستاقتى كوركەيتۋدى باقىلاۋ - تەكسەرۋدى كۇشەيتىپ، باقىلاۋ - تەكسەرۋ تاسىلىندە جاڭالىق اشىپ جانە ونى كەمەلدەندىرىپ، ورىن تەپكەن ماسەلەلەردى دەر كەزىندە بايقاپ جانە شەشىپ، ساياسات - شارالاردىڭ تياناقتانۋىن ىلگەرىلەتۋ. فورماشىلدىقتى، تورەشىلدىكتى ۇزدىكسىز تۇزەتىپ جانە جونگە سالىپ، قىستاق دارەجەلى ۇيىمداردىڭ ۇيلەسىمسىز اۋىرتپالىعىن جەڭىلدەتۋدى ورتالىقتىڭ نەگىزگى ساتىنىڭ اۋىرتپالىعىن جەڭىلدەتۋدى باقىلاۋ - تەكسەرۋىنىڭ ءتۇيىندى مازمۇنىنا ەنگىزۋ. شىندىقتى ءىس جۇزىنەن ىزدەۋدە، اكىمشىلىكتى زاڭ بويىنشا جۇرگىزۋدە تاباندى بولىپ، اۋىل - قىستاقتىڭ ءتۇرلى قىزمەتىنىڭ ۋاقىت ونىمدىلىگىن ويداعىداي يگەرۋ. اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋ ۇگىت قىزمەتىن كۇشەيتىپ، بۇكىل قوعامدا اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋدى بىرگە ىلگەرىلەتۋدىڭ قويۋ اۋانىن قالىپتاستىرۋ.
شي جينپيڭ جولداستى ۇيىتقى ەتكەن پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ توڭىرەگىنە تىعىز ىنتىماقتاسىپ، ءورىس اشا العا ىلگەرىلەپ، شىنايى يگەرىپ، ناقتى ىستەپ، اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋدى جاپپاي ىلگەرىلەتىپ، اۋىل شارۋاشىلىعىن، اۋىل - قىستاقتى وسىزامانداندىرۋدى جەدەلدەتىپ، اۋىل شارۋاشىلىعى، اۋىل - قىستاق، شارۋالار قىزمەتىنىڭ جاڭا جاعدايىن قۇلشىنا اشىپ، سوتسياليستىك وسىزاماندانعان مەملەكەتتى جاپپاي قۇرۋعا، ەكىنشى 100 جىلدىق كۇرەس نىساناسىن جۇزەگە اسىرۋعا تىڭ ۇلەس قوسايىق!
(شينحۋا اگەنتتىگى، 2 - ايدىڭ 21 – كۇنى، بەيجيڭ)
كەلۋ قاينارى: حالىق تورابى
جاۋاپتى رەداكتورى : نۇرعيسا قۇرمانجان ۇلى
وقىرمان نازارىنا
نازار سالا كەتەرسىز
- 1.
جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ قاتىستى زاڭ-ەرەجەلەرىنە بويسىنىپ، توراپتا ءمورالدى بولىڭىز، ءسىزدىڭ ارەكەتىڭىز سەبەبىنەن تىكەلەي نەمەسە جانامالاي تۋىنداعان زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىكتى ءوزىڭىز ارقالايسىز.
2.
قالام اتىڭىز بەن جازعان لەبىزىڭىزدى باسقارۋدىڭ بارلىق ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان.
3. حالىق تورابىنىڭ ءسىزدىڭ حالىق تورابىنىڭ لەبىز جازۋ بەتىنە جازعان لەبىزىڭىزدى توراپ ىشىندە كوشىرۋ نەمەسە لەبىزىڭىزدەن سيتات كەلتىرۋ ۇقىعى بار.
4.
ەگەر باسقارۋ جاعىنا پىكىرىڭىز بولسا، لەبىز جازۋ بەتىنىڭ باسقارۋشىسىنا نەمەسە حالىق گازەتى مەكەمەسىنىڭ توراپ ورتالىعىنا اڭىس ەتىڭىز.
- ورتالىق
- ەل ءىشى
- شينجياڭ
- حالىقارا
مادەنيەت
تەلەفون: 67 /65368365-010 حات ساندىعى: kazakh@peopledaily.com.cn
بۇل بەتتىڭ مەنشىك ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان، كەلىسىمنەن وتپەگەندە كوشىرىپ پايدالانۋعا بولمايدى
Copyright © 1997-2012 by www.people.com.cn. all rights reserved
جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى 
بۇل حابارعا باعاڭىز
لەبىز جازۋ
