ءدوڭمالى قىستاعىنداعى تۇبەگەيلى وزگەرىستەر
□ انار بۇلت/ شينجياڭ گازەتىنىڭ ءتىلشىسى جيڭ بو
2021.02.23 15:20 كەلۋ قاينارى : شينجياڭ گازەتى
【رەداكتوردان】
كۇنى كەشەگى كەدەيلىكتەن ارىلتۋ جولىنا قايىرىلا قاراساق، كونە بەينەنىڭ جاڭا كەلبەتكە اۋىسقانىن قۋانا بايقايمىز. گازەتىمىز بۇگىننەن باستاپ ”كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋعا قايىرىلا ساپارلاۋ“ ستونىن اشىپ، تىلشىلەر قىستاقتارعا بارىپ، وتباسىلارىنا ارالاپ جازعان حابارلاردى تاراتىپ، تۇتاس شينجياڭنىڭ جەر - جەرىندەگى كەدەيلىكتەن ارىلعاننان كەيىنگى جاڭا بەت - بەينەنى، اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋدىڭ جاڭا امالياتىن قالىڭ وقىرماندارعا كورسەتىپ، شينجياڭنىڭ كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋداعى مول جەتىستىكتەرىنە بىرگە كۋا بولادى.
”پارتيانىڭ ابزال ساياساتىنىڭ ارقاسىندا تاماشا تۇرمىس كەشىرىپ جاتىرمىن“، - دەدى بايۋ باستاماشىسى سامەت تۇرسۇن.
”مەن ءبىر قىستاق تۇرعىنىنان قىستاق كادرىنا اينالدىم“، - دەدى قىستاق ايەلدەر قىزمەتى مەڭگەرۋشىسى رايحانگۇل مامۇت.
”تۇتاس قىستاقتا 756 ادامدى ورنىقتى جۇمىستاندىردىق“، - دەدى قىستاق پارتيا ياچەيكاسىنىڭ شۋجيى ۋان سۋلەي.
”قىستاقتىڭ سەنىم ارتقانىنا راقىمەت، حالىققا تيىمدى مونشاحانانى مەنىڭ باسقارۋىما بەردى“، - دەدى كەدەيلىكتەن ارىلعان مۇگەدەك وسمان قادىر تەبىرەنىسپەن.
2 - ايدىڭ 10 - كۇنى مارالباسى اۋدانى اناركول اۋىلى ءدوڭمالى قىستاعىنداعى ”ۇعىسۋ، تيىمدىلىك جاساۋ، توعىستىرۋ“ بويىنشا قىستاقتا تۇراتىن قىزمەت اترەتىنىڭ جاڭا، كونە مۇشەلەرى، قىستاق كادرلارى، كومەكتەسۋ - سۇيەمەلدەۋ كادرلارىنىڭ ۋاكىلى، كەدەيلىكتەن ارىلعاندار جانە بۇقارا ۋاكىلدەرى ءبىر اراعا باس قوسىپ، ”كەدەيلىكتەن ارىلىپ، پارتياعا العىس ايتۋ، جاڭا باستامادا ەكپىندەي ىلگەرىلەۋ، كەدەيلىكتەن ارىلۋ جەتىستىكتەرىن بەكەمدەۋ، اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋگە كوز جىبەرۋ“ نەگىزگى تاقىرىپتىق قيمىلىن وتكىزدى. كوپشىلىكتىڭ بۇكپەسىز سوزدەرى ءدوڭمالى قىستاعىنىڭ وسى بىرنەشە جىلداعى وزگەرىسىن اڭعارتتى.
اۆتونوميالى رايوندىق دەنە تاربيە مەكەمەسى قىستاقتا تۇرىپ ”ۇعىسۋ، تيىمدىلىك جاساۋ، توعىستىرۋ“ قىزمەتىن ورىستەتكەننەن بەرى ءدوڭمالى قىستاعى جىل سايىن وزگەرىپ، 3 جىلدا مۇلدە شىت جاڭا بەينەگە ەندى، كوپشىلىكتىڭ بايۋ جىگەرى تاسقىنداپ، دوڭگەلەك داۋلەتتىلىككە ۇمتىلۋ تىلەگى كۇشەيىپ، بۇدان كەيىنگى دامۋعا دەگەن ىنتاسى ارتا ءتۇستى.
كەدەيلىكتەن دوڭگەلەك داۋلەتتىلىككە ۇمتىلۋعا دەيىن
كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ ءۇشىن الدىمەن ەرىك - جىگەر جانە اقىل - پاراسات جاعىنان سۇيەمەلدەۋ كەرەك. تەك يدەيالىق جاقتا كەدەيلىكتەن ارىلعاندا عانا، ارەكەت جاعىندا كەدەيلىكتەن ارىلۋعا بولادى. قىستاق تۇرعىندارىن قايتكەندە الدىمەن يدەيالىق جاقتا بايىتۋ ءبىرىنشى شۋجي ديڭ لەيدىڭ قىستاقتا تۇرعاننان كەيىن ەڭ كوپ ويلايتىن ماسەلەسى بولدى.
ءدوڭمالى قىستاعىندا جيىنى 423 وتباسى، 1603 ادام بار، مۇنىڭ ىشىندە ارحيۆ تۇرعىزىلىپ، كارتچكالاندىرىلعان كەدەي وتباسى 191 وتباسى، 796 ادام. قىستاق وركەنيەتتى وتباسى، وركەنيەتتى قىستاق تۇرعىنى، وركەنيەتتى ارەكەت - ادەتتەردى باعالاۋدى ورىستەتۋ سياقتى قيمىلداردى تۇتقا ەتىپ، قىستاق تۇرعىندارىن ”كورپە بۇكتەۋ“، ”شاش تاراۋ“ سياقتى قيمىلدارعا قاتىناسۋعا شابىتتاندىرىپ، وسى زامانعى وركەنيەتتى تۇرمىس ءتاسىلىن دارىپتەپ، ەرىك - جىگەر، اقىل - پاراسات ەكى جاعىنان سۇيەمەلدەدى.
كەدەيلىكتەن ارىلعان ايگۇل اسەننىڭ رۋحاني بەت - بەينەسى بۇرىنعى بىرنەشە جىلداعىدان مۇلدە باسقاشا. كۇيەۋى اۋرۋدان قايتىس بولعاننان كەيىن، ايگۇلدىڭ باسىنا اقىرزامان ورناعانداي بولىپ، بۇدان كەيىن قالاي تۇرمىس كەشىرۋدى ويلاپ كۇيزەلەدى. قىستاق ”ەكى كوميتەتى“ مەن ”ۇعىسۋ، تيىمدىلىك جاساۋ، توعىستىرۋ“ قىزمەت اترەتىنىڭ جىگەرلەندىرىپ، كومەكتەسۋىندە ايگۇل ءومىردىڭ بەتالىسىن قايتا تاپتى.
”مەن 25 مۋ جەرگە ماقتا ەكتىم، 15 قوي جانە 2 سيىر باقتىم، تاعى قىستاقتا تازالىقشى بولامىن، اي سايىن تۇراقتى ەڭبەكاقىم بار. قازىر جىلدىق كىرىسىم 40 مىڭ يۋاننان اسادى“. ايگۇلدىڭ قۋانىش كۇلكىسىنىڭ استارىندا تاماشا تۇرمىسقا دەگەن ىزگى تىلەگى جاتىر.
”مەن تاڭەرتەڭ قىستاق كوميتەتىنە كەلىپ تازالىق ىستەيمىن، سودان كەيىن اتىزعا بارىپ جۇمىس ىستەيمىن، قوي، سيىرعا جەم - ءشوپ بەرەمىن، جاپالى بولعانىمەن، قۇلشىنىسىم ارقىلى وتباسىمنىڭ كىرىسىن جوعارىلاتىپ، تۇرمىسىمنىڭ ساپاسىن جاقسارتتىم، تۇرمىسىم بارعان سايىن جاقسارا تۇسەتىن بولادى“، - دەدى ايگۇل.
وركەنيەت جاڭا ستيلىنىڭ جەتەكتەۋىندە، 86 جاستاعى جالعىز باستى قارت پاتامحان قۇرباننىڭ ”ۇلى، كەلىنى“ بار بولدى، كونەرىپ توزعان بالشىق كەرپىش ۇيدەن كەڭ دە جارىق بەيقۇت ۇيگە كوشىپ كىردى، زاتتىق تۇرمىسى مەن رۋحاني تۇرمىسى ايتارلىقتاي جاقساردى، پاتامحان قارت ەزۋ تارتا كۇلىپ، كەزىككەن جانعا پارتيانىڭ ابزال ساياساتىن ماقتايتىن بولدى.
بۇقارادان قىستاق كادرى بولۋعا دەيىن
پويەز پاراۆوزدان ايرىلا المايدى، جەلكەندى كەمە رولدان ايرىلا المايدى. نەگىزگى ساتى پارتيا ۇيىمىن كۇشەيتىپ قۇرىپ، نەگىزگى ساتى پارتيا ۇيىمىنىڭ جاۋىنگەر قورعاندىق رولىن ساۋلەلەندىرگەندە عانا، بۇقارانى كەدەيلىكتەن ارىلىپ بايۋعا ءونىمدى تۇردە جەتەكتەۋگە بولادى.
رايحانگۇل مامۇت قىستاق تۇرعىنىنان قىستاق كادرىنا اينالىپ، قىستاقتىڭ ايەلدەر قىزمەتى مەڭگەرۋشىسى بولدى.
”قىزمەت اترەتى قىستاعىمىزعا كەلگەننەن كەيىن، ءاربىر كەدەي وتباسىنا كەدەيلىكتەن دالمە - ءدال ارىلۋ شاراسىن جاساپ بەردى“. 2018 - جىلى كەدەيلىكتەن ارىلعان رايحانگۇل قىستاقتاعى وزگەرىستى كورىپ، يدەياسىندا دا وزگەرىس تۋىلدى.
قىستاقتىڭ دامۋ جوباسىن جاساپ، جاڭا تۇرمىس ۇستانىمىن جالپىلاستىرىپ، حالىققا تيىمدىلىك جاساۋ نىساندارىن تياناقتاندىرىپ، كاسىپورىن ەنگىزىپ، جەردى اينالىمعا سالىپ، كووپەراتيۆتىك شارۋاشىلىقتى دامىتىپ، قىستاق تۇرعىندارىن جۇمىستانۋعا بەلسەنە باستاپ، قىستاق تۇرعىندارىنىڭ كىرىسىن جوعارىلاتتى. رايحانگۇل بارلىعىنا ات سالىسىپ، ىستەگەن سايىن سەنىمى ارتا ءتۇستى.
قىستاقتاعى ايەلدەر باستابىنداعى سىرتقى كەسكىنگە ءمان بەرمەۋدەن تازا دا ادەمى كيىنۋگە، سىرتقا شىعىپ جۇمىس ىستەۋدى قالاماۋدان بەلسەندى دە ىرىقتى تۇردە جۇمىستانۋعا دەيىن بىرتىندەپ تۇرمىس ادەتتەرىن وزگەرتىپ، ”جارتى الەمدىك“ رولدارىن ساۋلەلەندىردى. مۇنى رايحانگۇل سىندى ايەلدەر قىزمەتى مەڭگەرۋشىسىنىڭ ەڭبەگىنەن بولە قاراۋعا كەلمەيدى.
اميناگۇل مامەت ءاسىلى وتباسى ايەلى بولاتىن، تۇرمىستا نەگىزىنەن جۇبايىنىڭ ەڭبەكاقىسىنا سۇيەنىپ كۇنەلتەتىن. قىستاقتا زاۆود قۇرىلعاننان كەيىن، اميناگۇل زاۆودقا بارىپ جۇمىس ىستەۋگە ىرىقتىلىقپەن ءوتىنىش ەتتى، قازىر اي سايىن 2000 يۋان ەڭبەكاقى الادى. ”مەن قۇلشىنىسىم ارقىلى قىستاقتاعى ەڭبەكشىلدىكپەن بايۋدىڭ ۇلگىسى بولامىن“، - دەدى اميناگۇل تولىق سەنىممەن.
جوبا جاساۋدان رەالدىققا اينالدىرۋعا دەيىن
”قىستاق ادەمى بولىپ وزگەرىپ، قىستاق تۇرعىندارىنىڭ قالتاسىنا اقشا ءتۇسىپ، بايىپ، دوڭگەلەك داۋلەتكە ۇمتىلۋ سەنىمىمىز اناعۇرلىم نىعايا ءتۇستى“. بۇل كوپشىلىكتىڭ ەڭ كوپ ايتاتىن ءسوزى.
2018 - جىلى 1 - ايدا قىستاق تۇرعىندارىنىڭ كەدەيلەسۋ سەبەبىن ۇعىسقاننان كەيىن، قىزمەت اترەتى ءىس جۇزىندىككە ۇيلەسەتىن كەدەيلىكتەن ارىلتۋ جوباسىن جاساپ شىقتى. 3 جىلدا 3 ءىستى ويداعىداي ىستەۋ كەرەك: ءبىرىنىشى، كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ شايقاسىندا باتىلدىقپەن جەڭىسكە جەتىپ، نەگىزگى ساتى ۇيىمدارىن كۇشەيتىپ قۇرىپ، بۇكىل قىستاقتى كەدەيلىكتەن ارىلتۋدى جۇزەگە اسىرۋ؛ ەكىنشى، قىستاقتىڭ بەت - بەينەسىن جاڭالاۋ قىزمەتىن كۇش سالا جوبالاۋ جانە اتقارۋ؛ ءۇشىنشى، كەدەيلەردى جىگەر - قايرات جاعىنان، اقىل - پاراسات جاعىنان سۇيەمەلدەۋگە كۇش سالىپ، قىستاق تۇرعىندارىن ەڭ الدىمەن يدەيالىق جاقتان بايىتىپ، رۋحاني بەت - بەينەسىن كوتەرۋ كەرەك.
ءبىر كارتينانى سوڭىنا دەيىن جاساپ شىقتى. قىستاق تۇرعىنى مامۇت سىمايىل قىستاقتىڭ وزگەرىستەرىن ءسوز ەتكەندە اۋىز جاپپاي ماقتادى.
− قىستاقتا شامدار جارقىرادى، قىستاق تۇرعىندارىنىڭ جۇرەگى دە نۇرلاندى. بۇرىن قىستاق جولدارىنىڭ شاڭى اسپانعا كوتەرىلىپ، ءجۇرۋ دە قيىن ەدى. كەشتە قىستاق قاپ - قاراڭعى بولىپ قالاتىن. قازىر تارام - تارام تازا اسفالت جولدار سالىنىپ، كوشە بويىنا كۇن نۇرى ەنەرگياسى شامدارى ورناتىلدى.
− ۇيلەر كەڭىپ، بايۋ جولى دا داڭعىلدانا ءتۇستى. بۇرىن تۇرعىندار توپىراق ۇيدە، تاقتايدان قابىستىرىلعان ۇيدە وتىراتىن، ال قازىر قاز - قاتار رەتتى بەيقۇت ۇيلەر سالىنىپ، ءاربىر وتباسىنىڭ ءۇيىنىڭ الدى - ارتىنا كوكونىس جانە جەمىس اعاشتارى ەگىلىپ، كىرىسى ارتىپ، بايۋ قادامى جەدەلدەدى.
− وزەن سۋى تۇنىدى، جۇزدەرىنەن كۇلكى ەستى. بۇرىنعى ساسىق كولشىكتەردىڭ سۋى مولدىرەپ ءتۇبى كورىنەدى، شاشىلىپ جاتقان قوقسىقتار شوعىرلى ءبىر جايلى ەتىلەتىن بولدى، بوس قالعان جەردەن تارتىپ قىستاق تۇرعىندارىنىڭ دەنە تاربيە الاڭىنا دەيىن قىستاقتىڭ بەت - بەينەسىندە وراسان وزگەرىستەر تۋىلىپ، قىستاق تۇرعىندارىنىڭ جۇزىنەن باقىت كۇلكىسى ەستى.
”14 - بەسجىلدىق“ باستالعان جىلى ديڭ لەي كوپشىلىكتەن تولىق پىكىر الۋ نەگىزىندە، اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋدىڭ تاعى ءبىر جوباسىن جاساپ شىقتى: كاسىپ سالاسىن گۇلدەندىرۋدى جۇزەگە اسىرىپ، قىستاق دارەجەلى قونىستانۋ ورتاسىن بەكەمدەپ، قىستاق تۇرعىندارىنىڭ تۇرمىس ورەسىن جوعارىلاتىپ، قىستاق تۇرعىندارىنىڭ يدەيا - ءمورال دەڭگەيىن دە جوعارىلاتۋ كەرەك.
”ءبىز كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋدىڭ جەتىستىكتەرىن بەكەمدەۋدى اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋمەن ءونىمدى ۇشتاستىرۋدى ويداعىداي ىستەپ، ءتۇرلى قىزمەتتەردى اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋمەن ءبىر ارنادا توعىستىرامىز“، - دەدى ديڭ لەي.
جاۋاپتى رەداكتورى : مانەپ ەربول ۇلى
وقىرمان نازارىنا
نازار سالا كەتەرسىز
- 1.
جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ قاتىستى زاڭ-ەرەجەلەرىنە بويسىنىپ، توراپتا ءمورالدى بولىڭىز، ءسىزدىڭ ارەكەتىڭىز سەبەبىنەن تىكەلەي نەمەسە جانامالاي تۋىنداعان زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىكتى ءوزىڭىز ارقالايسىز.
2.
قالام اتىڭىز بەن جازعان لەبىزىڭىزدى باسقارۋدىڭ بارلىق ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان.
3. حالىق تورابىنىڭ ءسىزدىڭ حالىق تورابىنىڭ لەبىز جازۋ بەتىنە جازعان لەبىزىڭىزدى توراپ ىشىندە كوشىرۋ نەمەسە لەبىزىڭىزدەن سيتات كەلتىرۋ ۇقىعى بار.
4.
ەگەر باسقارۋ جاعىنا پىكىرىڭىز بولسا، لەبىز جازۋ بەتىنىڭ باسقارۋشىسىنا نەمەسە حالىق گازەتى مەكەمەسىنىڭ توراپ ورتالىعىنا اڭىس ەتىڭىز.
- ورتالىق
- ەل ءىشى
- شينجياڭ
- حالىقارا
مادەنيەت
تەلەفون: 67 /65368365-010 حات ساندىعى: kazakh@peopledaily.com.cn
بۇل بەتتىڭ مەنشىك ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان، كەلىسىمنەن وتپەگەندە كوشىرىپ پايدالانۋعا بولمايدى
Copyright © 1997-2012 by www.people.com.cn. all rights reserved
جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى 
بۇل حابارعا باعاڭىز
لەبىز جازۋ
