بەتتى ساقتاۋ | باس بەت ەتۋ | حات ساندىعى | حابارلاسىڭىز | ءبىز تۋرالى جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى    

حالىق تورابى

مەملەكەتتىك كەڭەستىڭ ۇنەمىلىك ىستەر ماجىلىسىنە جەدەل شولۋ

بيىل جاڭادان كەمەيتىلگەن سالىق 550 ميلليارد يۋاننان اسىپ، بازار تۇلعالارىنىڭ قالپىنا كەلۋىنە دەم بەرىلەدى

2021.04.02 17:04     كەلۋ قاينارى : حالىق تورابى

  شينحۋا تورابى، 4 - ايدىڭ 1 - كۇنى، بەيجيڭ. 3 - ايدىڭ 31 – كۇنى اشىلعان مەملەكەتتىك كەڭەستىڭ ۇنەمىلىك ىستەر ماجىلىسىندە بازار تۇلعاسىنىڭ ومىرشەڭدىك قۋاتىن اناعۇرلىم تاسقىنداتۋ، دامۋ تەبىنىن كۇشەيتۋ توڭىرەكتەلىپ، ۇكىمەت قۇرىلىمدارىن ىقشامداۋ، ۇقىقتى تومەنگە بەرۋ، ۇقىقتى تومەنگە بەرۋ مەن باسقارۋدى ۇشتاستىرۋ، ساپالى قىزمەت وتەۋ رەفورماسىن ىشكەرىلەي جۇرگىزۋدىڭ جاڭا شارالارى ورتاعا قويىلدى؛ سالىقتى ازايتىپ، اقىنى تومەندەتىپ، شاعىن، ۇساق كاسىپورىندار مەن جەكە ونەركاسىپشىلەر، ساۋداگەرلەر قاتارلىلارعا قاراتىلعان سالىقتى ازايتۋ ساياساتىن تياناقتاندىرۋدى جانە ساپالىلاندىرۋدى ىلگەرىلەتۋ ورنالاستىرىلدى. ءماجىلىس شاعىن، ۇساق كاسىپورىندارعا، جەكەشە ونەركاسىپشىلەر مەن ساۋداگەرلەرگە جانە وزىق جاساۋ كاسىبىنە ىشكەرىلەي قولداۋ كورسەتەتىن سالىق جاعىندا جەڭىلدىك جاساۋ ساياساتىن بەلگىلەدى. بۇل ساياساتقا سالىق جاعىنان جەڭىلدىك جاساۋداعى بۇرىنعى ساياساتتى قوساقدان مەجەمەن تۇتاس جىلدا جاڭادان ازايتىلعان سالىق 550 ميلليارد يۋاننان اسادى.

  بيىلعى ۇكىمەت قىزمەتىنەن باياندامادا « بازار تۇلعالارىنىڭ ومىرشەڭدىگىن تاسقىنداتىپ، جالىنداي بەرۋىنە دەم بەرۋ»، « بازار تۇلعالارىنىڭ قارىمىن قالپىنا كەلتىرىپ، ومىرشەڭدىك قۋاتىن ارتتىرۋ ءۇشىن تاعى دا كومەكتەسۋ» ورتاعا قويىلدى. سوندىقتان سالىقتى ازايتۋ ساياساتىن ساپالىلاندىرۋ جانە تياناقتاندىرۋ بيىلعى ماكرولىق ساياساتتىڭ ۇلاسپالىلىعىن، ورنىقتىلىعىن، باياندىلىعىن ساقتاۋداعى ماڭىزدى كۇش سالۋ ءتۇيىنىنىڭ بىرىنە اينالدى. قازىنالىق شىعىستىڭ جالپى كولەمىن بىلتىرعىدان ارتتىرۋ نەگىزىندە، بيىل جۇمىستانۋعا، حالىق تۇرمىسىنا، بازار تۇلعالارىنا قولداۋ كورسەتۋ تەبىنىن ارتتىرۋ بەلسەندى قازىنا ساياساتىنىڭ ءتۇيىندى بەتالىسى بولادى.

  ءۇش ۇلكەن جەڭىلدىك بەرۋ ساياساتى ايقىندالدى

  مەملەكەتتىك كەڭەستىڭ ۇنەمىلىك ىستەر ماجىلىسىندە بىلاي دەپ اتاپ كورسەتىلدى: بيىل كەيبىر كەزەڭدىك ساياساتتاردى رەتتەۋمەن بىرگە، «شۇعىل بۇرىلىس جاساماي»، توتەپ بەرۋ شارالارىن قولدانىپ، بازار تۇلعالارىنىڭ قايتادان جىگەرلەنۋىنە كومەكتەسىپ، ەكونوميكانىڭ قالپىنا كەلۋ نەگىزىن بەكەمدەۋ كەرەك.

  ءماجىلىستىڭ سالىقتى ازايتۋ، اقىنى تومەندەتۋ جونىندەگى ورنالاستىرۋىنىڭ مىناداي باستى ءۇش جاعى بار:

  ءبىرىنشى، شاعىن، ۇساق كاسىپورىنداردىڭ تابىس سالىعى جاعىندا تيىمدىلىك جاساۋ تەبىنىن ارتتىرۋ ءارى جەكە ونەركاسىپشىلەر مەن ساۋداگەرلەردى جەڭىلدىك بەرۋ ساياساتى كولەمىنە ەنگىزىپ، ۇستەگى جىلى 1 – ايدىڭ 1 – كۇنىنەن باستاپ كەلەر جىلدىڭ سوڭىنا دەيىن شاعىن، ۇساق كاسىپورىنداردىڭ جانە جەكە ونەركاسىپشىلەر مەن ساۋداگەرلەردىڭ جىلدىق سالىق تاپسىرۋعا ءتيىستى تابىس سوماسى ءبىر ميلليون يۋانعا جەتپەگەن جاعدايدا قازىر اتقارىلىپ وتىرعان تيىمدىلىك ساياساتى نەگىزىندە تابىس سالىعىن تاعى دا جارتىلاي كەمەيتىپ، ناقتى سالىق اۋىرتپالىعىن اناعۇرلىم تومەندەتۋ كەرەك.

  ەكىنشى، بيىل 4 - ايدىڭ 1 – كۇنىنەن باستاپ كەلەر جىلدىڭ سوڭىنا دەيىن، شاعىن، ۇساق كاسىپورىندار، جەكە ونەركاسىپشىلەر مەن ساۋداگەرلەر سياقتى شاعىن كولەمدە سالىق تاپسىرۋشىلاردان ارتقان قۇن سالىعىن الۋدىڭ باستاما ءتۇيىنىن قازىر اتقارىلىپ وتىرعان ايلىق ساتىلۋ سوماسى 100 مىڭ يۋان بولۋدان 150 مىڭ يۋان بولۋعا جوعارىلاتۋ كەرەك.

  ءۇشىنشى، بيىل 4 - ايدىڭ 1 – كۇنىنەن باستاپ تاسىمال جابدىقتارى، ەلەكتر ماشينالارى، كورسەتكىش اسپاپتار، ءدارى – دارمەك، حيميالىق تالشىق سياقتى جاساۋ كاسىبىندەگى كاسىپورىندار وزىق جاساۋ كاسىبىندەگى كاسىپورىنداردىڭ ارتقان قۇن سالىعىن دولايلاستىرۋدا سالىق قايتارۋ ساياساتى كولەمىنە ەنگىزىپ، مولشەردەن ارتقان سالىقتى اي سايىن تولىق قايتارۋ شاراسىن اتقارۋ كەرەك.

  ءۇش تۇردەگى قاۋىمعا دالمە - ءدال كومەك بەرىلەدى

  وسى رەتكى ءماجىلىستىڭ ورنالاستىرۋىنان قاراعاندا، ءبىرقىدىرۋ سالىق جاعىنان تيىمدىلىك جاساۋ ساياساتىنىڭ قۇرىلىمدىق ەرەكشەلىگى كورنەكتى بولىپ، نىسانا وبيەكتىسى شاعىن، ۇساق كاسىپورىندارعا، جەكە ونەركاسىپشىلەر مەن ساۋداگەرلەرگە جانە وزىق جاساۋ كاسىبىنە دالمە - ءدال تۇراقتاندىرىلعان، بۇل اتالعان كاسىپورىنداردىڭ تيجارات اۋىرتپالىعىن جەڭىلدەتىپ، كاسىپورىنداردىڭ سەنىمدى ارتتىرۋىنا سەپتىگىن تيگىزەدى.

  جەكە ونەركاسىپشىلەر مەن ساۋداگەرلەردى مىسالعا الساق، ساندى مالىمەتتە كورسەتىلۋىنشە، 2019 – جىلدىڭ سوڭىنا بارعاندا، ەلىمىزدەگى 123 ميلليون بازار تۇلعاسىنىڭ ىشىندە 82 ميلليون 610 مىڭ جەكە ونەركاسىپشى - ساۋداگەر بار ەكەن، ولار كاسىپتەندىرگەن حالىق سانى 200 ميلليوننان اسقان. جەكەشە ونەركاسىپشىلەر مەن ساۋداگەرلەرگە اناعۇرلىم تىكە، اناعۇرلىم ءونىمدى ساياساتتىق كومەك بەرۋ جۇمىستانۋ اۋقىمىن ساقتاپ، كىرىستى ورنىقتىرىپ، ىشكى سۇرانىمدى جەبەيدى، سول ارقىلى ەكونوميكانىڭ قالپىنا كەلۋ نەگىزىن ونان ارى بەكەمدەپ، حالىق تۇرمىسىن شىنايى ءونىمدى قامتاماسىزداندىرادى.

  «قازىنانىڭ باياندىلىعىن كۇشەيتۋ» قايتالاي دارىپتەلدى

  ءماجىلىس مىنانى دارىپتەدى: سالىقتى ازايتۋ ساياساتىن تياناقتاندىرۋمەن بىرگە، سالىققا جاتپايتىن كىرىستى ءتارتىپتى، ۇيلەسىمدى ازايتىپ، ءتۇرلى اتپەن الباتى اقى الىپ، كاسىپورىنداردىڭ اۋىرتپالىعىن اۋىرلاتۋدان باتىل ساقتانۋ كەرەك. ءماجىلىس مىنالاردى تالاپ ەتتى: ءادىل، جالپىعا ءتيىمدى ساياساتتار مەن رەفورمالاردان كوبىرەك پايدالانىپ، بازار تۇلعالارىن اناعۇرلىم مول يگىلىككە كەنەلتىپ، ولاردىڭ جاندانۋ دەڭگەيىن جوعارىلاتۋ كەرەك. سونىمەن بىرگە، جەرگىلىكتى ورىنداردىڭ قازىنالىق كىرىستىڭ قالپىنا كەلۋ سيپاتىندا ارتۋىنان پايدالانىپ ۇكىمەتتىك سۇيمەن شاماسىن ۇيلەسىمدى تومەندەتۋىنە جەتەكشىلىك ەتىپ، جاڭا تۇرلەردى، جاڭا كاسىپتەردى كوزسىزدىكپەن اشۋدان ساقتانىپ، قازىنانىڭ باياندىلىعىن كۇشەيتۋ كەرەك.

  جۇڭگو قازىنا عىلىمىن زەرتتەۋ ورنىنىڭ باستىعى ليۋ شاڭشي تالداۋ جاساپ بىلاي دەدى: ادەتتەگى جاعدايدا سالىقتى ازايتۋ، اقىنى تومەندەتۋ ساياساتىنىڭ ءۇش ءتۇرى بار، ياعني سالىقتى تۇزىمدىك جاقتان ازايتۋ، اقىنى تومەندەتۋ، سالىقتى كەزەڭدىك ازايتۋ جانە سالىقتى ۋاقىتتىق ازايتۋ، اقىنى تومەندەتۋ.

  تۇزىمدىك سيپاتتى سالىقتى ازايتۋ، اقىنى تومەندەتۋ ۇزاق ۋاقىت كۇشكە يە بولىپ، مەجەلەۋگە بولاتىن سيپاتقا يە. تيجارات تۇلعاسى جونىنەن ايتقاندا، ءمالىم ءبىر ۋاقىت ىشىندە اياق استىنان رەتتەۋ تۋىلا ما، اسىرەسە سالىقتىڭ زاڭدا بەلگىلەنگەن شارت - جاعدايىندا سالىق ءتۇزىمىنىڭ ءمالىم فاكتورىنداعى وزگەرىس زاڭدىق تارتىپتەن وتە مە دەپ الاڭداۋدىڭ قاجەتى جوق.

  كەزەڭدىك تۇرعىدان سالىقتى ازايتىپ، اقىنى تومەندەتۋدى ساياساتتىق جاقتان سالىقتى ازايتۋ دەپ اتاۋعا دا بولادى، بەلگىلى مەرزىم شەگى بولادى، مەرزىمى تولعاننان كەيىن مەرزىمىن ۇزارتۋ - ۇزارتپاۋدى ناقتى جاعدايعا قاراي بەلگىلەۋگە تۋرا كەلەدى.

  بۇدان سىرت، كەيبىر ۋاقىتتىق سالىقتى ازايتۋ، اقىنى تومەندەتۋ ساياساتى اتقارىلادى، وتكەن جىلعى ىندەت بۇرىن بولىپ كورمەگەن دارەجەدە سوققى جاساپ، مەملەكەت سالىقتى ازايتىپ، اقىنى كەمەيتۋدىڭ ۋاقىتتىق ساياساتىن شىعاردى.

  تاياۋ جىلداردان بەرى قازىنانىڭ ۇلعايۋى باستان - اياق حاۋىپسىزدىك جەلىسىندە تۇرعان جاعدايدا، ەلىمىز ءۇرتىس ءبىرشاما زور تەبىنمەن سالىقتى ازايتىپ، اقىنى تومەندەتتى، ونىڭ جالپى كولەمى ۇزدىكسىز جوعارى بولدى. ساندى مالىمەتتە كورسەتىلۋىنشە، 2020 – جىلى ەلىمىز سالىقتى، اقىنى كەزەڭدىك تۇرعىدان زور كولەمدە ازايتۋ شاراسىن اتقارىپ، تۇزىمدىك ورنالاستىرۋمەن ۇشتاستىرىپ، تۇتاس جىلدا بازار تۇلعالارىنىڭ اۋىرتپالىعىن 2 تريلليون 600 ميلليارد يۋاننان استام جەڭىلدەتىپ، بازار تۇلعالارىنىڭ قيىنشىلىق قىسپاعىنان شىعۋىنا پارمەندى كومەك بەرگەن.

  كوپكە بەلگىلى بولىپ وتىرعانداي، بۇدان بىلايعى ءبىر مەزگىلدە ەلىمىز قازىناسىنىڭ تۇتاس تۇلعالىق اينالىمى ءالى دە «قىسىلتاياڭداعى تەپە - تەڭدىك» كۇيىندە تۇرادى، سوندىقتان بۇدان بىلايعى جىلدارداعى قازىنا ساياساتىمەن ويداعىداي ۇشتاسۋدى ويلاستىرۋ كەرەك. مەملەكەتتىك كەڭەستىڭ ۇنەمىلىك ىستەر ماجىلىسىندە «قازىنانىڭ باياندىلىعىن كۇشەيتۋ» قايتالاي دارىپتەلدى، بۇل حاۋىپ - قاتەر مەن سىن - سايىسقا توتەپ بەرۋ ءۇشىن ساياساتتىق كەڭىستىك قالدىرۋ بولىپ تابىلادى. ال ساياساتتىڭ ماڭىزدى ءتۇيىنى سالىقتى قۇرىلىمدىق ازايتۋ مەن سالىق ءتۇزىمى قۇرىلىمىن اناعۇرلىم ساپالىلاندىرۋعا اۋدارىلادى.

  كەلۋ قاينارى: حالىق تورابى
جاۋاپتى رەداكتورى : مانەپ ەربول ۇلى
وقىرمان نازارىنا
نازار سالا كەتەرسىز
 
  بۇل حابارعا باعاڭىز
  • 1. جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ قاتىستى زاڭ-ەرەجەلەرىنە بويسىنىپ، توراپتا ءمورالدى بولىڭىز، ءسىزدىڭ ارەكەتىڭىز سەبەبىنەن تىكەلەي نەمەسە جانامالاي تۋىنداعان زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىكتى ءوزىڭىز ارقالايسىز.
    2. قالام اتىڭىز بەن جازعان لەبىزىڭىزدى باسقارۋدىڭ بارلىق ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان.
    3. حالىق تورابىنىڭ ءسىزدىڭ حالىق تورابىنىڭ لەبىز جازۋ بەتىنە جازعان لەبىزىڭىزدى توراپ ىشىندە كوشىرۋ نەمەسە لەبىزىڭىزدەن سيتات كەلتىرۋ ۇقىعى بار.
    4. ەگەر باسقارۋ جاعىنا پىكىرىڭىز بولسا، لەبىز جازۋ بەتىنىڭ باسقارۋشىسىنا نەمەسە حالىق گازەتى مەكەمەسىنىڭ توراپ ورتالىعىنا اڭىس ەتىڭىز.
  • ورتالىق
  • ەل ءىشى
  • شينجياڭ
  • حالىقارا

سۋرەتتى حابار