«شينجياڭدىقتاردىڭ حيكاياسى» اتتى جەلىلەس سۇحبات--حالىق تورابى--人民网

无标题 1

بيىل شينجياڭ ۇيعۇر اۆتونوميالى رايونى قۇرىلعاندىعىنىڭ 60 جىلدىعى، وتكەن 60 جىلعا كوز جىبەرسەك، شينجياڭدا وراسان زور وزگەرىستەر بولدى. شينجياڭنىڭ 60 جىلدىعىن قۇتتىقتاۋ بايلانىسىمەن ءار سالا، ءار كاسىپتە تالپىنىپ جۇرگەن تابىستى جانداردىڭ حيكاياسىن «شينجياڭدىقتاردىڭ حيكاياسى» دەگەن تاقىرىپقا جيناقتادىق.

　　اۋدارما جاعىندا تۋىنداعان قيىنشىلىقتاردى ايتساق، دەنساۋلىق جاعىندا ءبىراز قيىندىقتار بولدى، ونان سوڭ، قازاقشادان حانزۋشاعا اۋدارۋ بارىسىندا، قازاقشا ءمانىسىن ءتۇسىنۋ جاعىندا قيىنالىپ قالعان كەزىمدە، ۇلتتار باسپاسى قازاق بولىمىندەگى قىزمەتتەستەردەن كوپ سۇراپ، ولار ماعان كوپ جاردەم ەتتى، قازاقتاردىڭ ورتاسىندا ءجۇردىم، اۋدارماسىن مەن ىستەگەنىممەن، توڭىرەگىمدەگى قازاق اعايىندار كوپ جاردەم قىلدى. مەنىڭ اۋدارمام ابايدىڭ ولەڭىنىڭ كوركەمدىگىنىڭ ۇشتەن بىرىنە جەتە السا، مەن شۇكىر دەر ەدىم. بۇل كىشپەيىلدىك تانىتقانىم ەمەس، شىن ءسوزىم. ابايدىڭ ولەڭىن ءدال وزىندەي بەينەلەپ جەتكىزۋ مۇمكىن ەمەس. ءبىزدىڭ ابايدى اۋدارۋىمىز، ابايدى تانىستىرۋ، ۇگىتتەۋ ءۇشىن، ءوزىمىز ءۇشىن ەمەس، سوندىقتان، ونى بىرنەشە ادام اۋدارسا ءتىپتى دە جاقسى بولار ەدى دەپ ويلايمىن. بۇگىنگى ءبىر توپ جاس اۋدارماشىلار جەتىلىپ كەلەدى، الدا ابايدى مەنىڭ اۋدارمامنان اسىرىپ اۋداراتىنداردىڭ شىعاتىنىنا سەنەمىن. (تولىعىمەن)

ب«اق قاعاز ــ ارىم ، قارا سيا ــ قانىم» دەيتىندەي شىنايى ونەر يەسىنىڭ شىعارماشىلىعى شىن باعاسىن الىپ، ەلەپ-ەسكەرىلىپ جاتسا نۇر ۇستىنە نۇر بولارى داۋسىز. ول ــ تىپتەن دە جاڭا قادامدارعا جەتەلەيتىن رۋحاني قامشى. دەگەنمەن دە، داڭىق قۇمارلىقتىڭ الا ءجىبىنە شىرمالىپ قالۋدان اباي بولعان ءجون. ماراپاتقا مارقايۋ باستالعان جەردە، وي - دۇنيەدە ورتايۋ ورىن الادى. ءار قانداي سيلىق سەنىڭ ونەردەگى جەتكەن جەرىڭ ەمەس.تۇڭعىش كەزەكتى «اقساي» قازاق ادەبيەت سيلىعى باعالاۋ القاسىنىڭ باعا سوزىندە مەنىڭ شىعارماشىلىعىم تۋرالى داستۇرمەن ۇندەسكەن، جاڭاشىلدىقپەن جالعاسىپ جاتقان وزىندىك ورنەك، بولەك بوگەناي تۋرالى تىلگە تيەك ەتىلگەن. دەمەك، دەربەس جاسامپازدىق قۋاتقا يە اقىنداردى كوزدە ۇستاۋ كوزدەلسە كەرەك. بۇل تۇرعىدا ىزدەنىس ۇستىندەگى ىشكى قۋاتى مىعىم اقىندار جوق ەمەس. (تولىعىمەن)

«ەرجۇرەك اسپان ساردارى» كينوسى جاڭا جىلدىڭ ءبىرىنشى كۇنىنەن باستاپ قويىلعاننان بەرى كورەرمەندەردىڭ ەرەكشە قارسى الۋىنا بولەنىپ، تۇڭعىش كۇنى – اق 120 ميلليون يۋاندىق بەلەتتىك ساتىلمعا يە بولدى. بۇل تۇڭعىش كۇندىك بەلەتتىڭ ساتىلىم باعاسى چىڭ لۇڭ كينوسىنىڭ تۇڭعىش كۇندىك بەلەتتىك ساتىلىم باعا رەكوردتىن جاڭالاپ قالماستان، جۇڭگو كينو تاريحىنداعى تۇڭعىش كۇندىك بەلەتتىڭ ساتىلىم باعا رەكوردتىن دا جاڭالادى. قازىر بۇل كينو بەلەتىنىڭ ساتىلىم باعاسى 600 ميلليوننان استى. شينجياڭ قازاق ۇلتىنان شىققان كينو ارتيسى مۇحتار (حانزۋشا جاناما اتى: لاۋ مو) تىلەۋعازى ۇلى «ەرجۇرەك اسپان ساردارى» كينوسىندا بايرۇڭ ۇلتىنىڭ باتىر رولىن تاماشا سومداپ، كورەرمەندەردىڭ نازارىن اۋداردى. كينونىڭ باستالعان جەرىندەگى تەزدىكپەن باستالعان سايىس، كورەمەندەردى الىپ قۇمدى القاپتاعى جىبەك جولى بويىنداعى تۋىلعان ۋاقيعانىڭ قىزىقتى جەلىسىنە بىردەن باستادى. (تولىعىمەن)

ۋنيۆەرسيتەت قۇشاعىندا جۇرگەندە كينو ونەرىنە قادام تاستاۋىما كينو كىرىسترۋشى قىزمەتىمەن شۇعىلداناتىن ۇلتى حانزۋ جىگىت اعاسى زور اسەر ەتتى. سول كىسىدەن كينو كىرىستىرۋ، ياعني، مونتاجداۋدى ۇيرەندىم، «بەلدەن اسساڭ الدىڭنان بەل كورىنەر» دەمەۋشى مە ەدى، ەندىگى جەردە سەناري جازۋ دا مەنى قىزىقتىرا ءتۇستى. سونىمەن، بەيجيڭ كينو ينيستيتۋتىنان سەناري جاسامپازدىعىن سىرتتاي ۇيرەنىپ، ءوز بەتىممەن ىزدەنە باستادىم. ۇستازدارىمنىڭ كومەگىندە ەكى جىل ىشىندە تۇڭعىش رەت قىسقا مەتراجدى «ساۋعا» فيلىمىنىڭ سەناريىن جازىپ تامامدادىم، بۇل سەناريعا كينو ينيستيتۋتىنداعى وقىتۋشىلار مەن كينو سالاسىنداعى كىسىلەر جاقسى باعا بەرىپ، سەناريدى كارتيناعا اينالدىرۋ تۋرالى كەڭەس بەردى. ءبىراق، بۇرىن باسقا تۇسىرىلمدەردە كومەكشى بولىپ جۇرسەم دە، ءوزىم كارتيناعا ءتۇسىرىپ كورمەپ ەدىم. (تولىعىمەن)

بۇل كۇندەرى رايحان تارباعاتاي ايماعى ءدوربلىجىن اۋدانىنىڭ سارى ەمىل جاتاقتى مەكتەبىندە دەنە تاربيە مۇعالىمى بولىپ قىزمەت ىستەيدى. شينجياڭ پەداگوگيكا ۋنيۆەرسيتەتىنەن دەنە تاربيە ماماندىعى بويىنشا وقۋ تاۋىسقان رايحان ۋنيۆەرسيتەتتە العان بىلىمىمەن ءوزىنىڭ ءىس جۇزىندىك جاتتىعۋ تاجىريبەلەرىنە ساي، وقۋشىلارعا دەنە تاربيەدەن جۇيەلى ساباق بەرەدى، سونىڭ ناتيجەسىندە قازىر بۇل جاتاقتى مەكتەپتىڭ بالالارى اۋدان كولەمىندەگى دەنە تاربيە باسەكەلەرىندە مەكتەپكە اتاق – ابروي اپەرىپ ءجۇر. ونىڭ بۇل ەڭبەكتەرىن كورگەن مەكتەپ باسشىلارى دا ونىڭ جارىستارعا قاتىناسىپ، ۇزدىكسىز ناتيجەلەر جاراتۋىن قولداپ – قۋاتتاپ وتىرادى.الدا شاباندوز قىز رايحاننىڭ ءتىپتى دە تاماشا ناتيجەلەرگە قول جەتكىزىپ، ەل – جۇرتىن قۋانىشقا بولەيتىنىنە سەنىمىمىز كامىل. (تولىعىمەن)

قازىر بۇگىن – ەرتەڭ نە ىستەيمىن دەپ «تايعا تاڭبا باسقانداي» انىقتاپ قويعان جوسپارىم جوق، ءبىراق، الداعى بەتالىس – باعدارىم تۋرالى كوكەيىمدە جۇرگەن جوسپارىم بار، سول جوسپارلارىمنىڭ بىرەۋى وسى ءان جيناعىن، ءوزىمنىڭ جەكەلىك ءان البۋمىمدى شىعارۋ، وسى تۋرالى ازداپ ىزدەنىستەردى ەندى قولعا الىپ، باستاپ وتىرمىن. بۇل ويىم ىسكە اسىپ جاتسا، ونان كەيىن ءوزىم ايتقان اندەرگە بەينەبايان ءتۇسىرۋ ءىسى دە كوكەيدە جۇرگەن ءۇمىت. بارىنە ءبىر – بىردەن كىرىسۋ كەرەك، حالقىما ەڭبەگىمنەن ەسەپ بەرەتىن ءان كەشىمدى وتكىزگىم كەلەتىنىن دە جاسىرمايمىن، ءبىراق، بۇل جىلداردىڭ ەنشىسىندە، ءبىراز جىل تالاپتانۋعا، ونەرىمدى شىڭاي تۇسۋگە تۋرا كەلەدى. الداعى جەردە ەل ىشىندەگى نەمەسە كورشىلەس ەلدەردەگى ءان بايقاۋلارىنا قاتىناسىپ باعىمدى سىناسام، بيىك بەلەستەرگە تالپىنسام دەگەن ويىم بار. (تولىعىمەن)

«اسقاق ارماننىڭ باستالعان جەرى» اتتى بۇل فيلىم تيانشان كينو ستۋدياسىنىڭ اۆتونوميالى رايون قۇرىلعانىنىڭ 60 جىلدىعىنا ۇسىنعان فيلىمى. بۇل فيلىمگە 2014 – جىلى شىلدەدەن باستاپ مەكتەپتەرگە بارىپ، وقۋشىلار اراسىنان اكتەر تاڭداعان، باستابىندا مەن تەك وقۋشىلار عانا قاتىناسادى دەپ ونشا ەلەمەدىم، كەيىن تيانشان كينو ستۋدياسىنداعى مەملەكەتتىك ءبىرىنشى دارەجەلى اكتەر دالەلقان قادىر ۇلى دەگەن اعامىز حابارلاسىپ، كينودا وقۋشى رولىنا شىعاتىن قازاق ارتيسكە لايىقتى ادام تابىلماي جاتقانىن ايتتى. سول اعامىزدىڭ ايتۋى بويىنشا باعىمدى سىناپ كورمەككە باردىم، وسىلايشا كينو تۇسىرۋگە ءۇش كۇن عانا قالعاندا، مەن كينودا بايان اتتى قازاق وقۋشىنىڭ رولىن الاتىن بولىپ تاڭدالدىم. كەيىن رەجيسسەردەن قالايشا مەنى تاڭداعانى تۋرالى سۇراعانىمدا، ول مەنىڭ مىنەزىمنىڭ كينوداعى بايان ەسىمدى قازاق بالانىڭ مىنەزىنە ساي كەلەتىنىن جانە مەنىڭ وڭىمنەن ءبىر قاراعاندا قازاقى شىراي شىعىپ تۇراتىنىن ايتتى. (تولىعىمەن)

ءيا، قازاق انمەن كەلىپ، انمەن كەتكەن ۇلت. مەن قازاعىمنىڭ اندەرىن ءارقايسى دىبىسىنا دەيىن سۇيەمىن، ويتكەنى ول مەنىڭ بويىمداعى اعىپ جاتقان قان. قازاق بالاسى دۇنيە ەسىگىن اشقاننان باستاپ، قازاق مۋزيكاسىنان سۋسىندايدى، قازاقتىڭ مۋزيكاسى قانىنا سىڭەدى. ماسەلەن نارەستە تۋىلعاننان كەيىن، بەسىك جىرى، ءتىلاشار ايتىلادى، ال قوشتاسقان شاعىندا جوقتاۋ ايتىلعان. مەن عاجاپتانام؟؟؟، ومىردە مۋزيكاسىز كەز بولماس دەپ، قازاق تولگەدە مۋزيكا جاساعان، بۇرىنعى زاماندا جىلقى باققاندا، جىلقىنى ۇيىقتاتۋ ءۇشىن سىبىزعى شالعان، اڭ اتقاندا كومەي ايتقان. قازاقتىڭ قاراجورعا ءبيى دە، جورعاعا ءمىنىپ، جورعانىڭ جەلىسىمەن دومبىرا شەرتۋ بارىسىندا قالىپتاسقان. مىنە بۇل ءبىزدىڭ مۋزيكا مادەنيەتىمىز، ناعىز ومىردەن، تابيعاتتان كەلگەن تازا، تۇنىق داۋىس. ال، وسىنداي ادەمى مۋزيكالارىمىزدى قالاي دۇنيەگە تانىستىرامىز، ول مەنىڭ جانە قازاق مۋزيكانتتارىنىڭ، ءارقانداي قازاق مۋزيكاسىن سۇيەتىن ازاماتتاردىڭ ارمانى دەپ ويلايمىن. (تولىعىمەن)

جۇمابەك تۇرسىن ۇلى 1986 جىلى كۇنەس اۋدانىندا دۇنيەگە كەلگەن. باستابىندا قازاقشا كۇرەسكە ماشىق قىلىپ، شينجياڭداعى جارستا اعالاپ العا شىعادى. كەيىن شي-ان دەنە-تاربيە مەكتەبىنە قابىلدانادى. جۇمابەكتىڭ ەركىن جەكپە-جەكتەگى ساپارى وسىلاي باستالادى، وسىدان كەيىن ول جەڭىس ساحىنالارىنان كورىنىپ، ارىپتەستەرىنىڭ ساعىن سىندىرىپ وتىردى. جۇمابەك قازىر ەرەجەسىز جەكپە-جەك جارسىنىڭ(UFC) ەڭ بيگىندەگى جاس شەبەر، ازيا التىن بەلدىگىنىڭ يەگەرى، قازىرگە دەيىن ەشكىمگە تىزە بۇگىپ، جەڭىلىپ كورمەگەن سپورت ساڭلاعى.UFC قازاق تىلىندە ەركىن سايىستىڭ ەڭ جوعارى دەڭگەيى دەگەن ماعىنانى بىلدىرەدى. قازىر دۇنيە جۇزىندەگى ەرەن دارەجەلى كولەمى ۇلكەن كاسىپتىك ۋنيۆەرسال سايىس جارىسى سانالادى. (تولىعىمەن)