بەتتى ساقتاۋ | باس بەت ەتۋ | حات ساندىعى | حابارلاسىڭىز | ءبىز تۋرالى جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى    

حالىق تورابى

ج ك پ ورتالىق كوميتەتى كەڭسەسى، مەملەكەتتىك كەڭەس كەڭسەسى پىكىر باسىپ تاراتتى

مەملەكەت مەنشىگىندەگى ادەبيەت - كوركەمونەر ۇيىرمەلەرى رەفورماسى تەرەڭدەتىلەدى

2021.06.08 16:08     كەلۋ قاينارى : حالىق تورابى

  شينحۋا اگەنتتىگى، 6 - ايدىڭ 7 - كۇنى، بەيجيڭ. ج ك پ ورتالىق كوميتەتى كەڭسەسى، مەملەكەتتىك كەڭەس كەڭسەسى تاياۋدا «مەملەكەت مەنشىگىندەگى ادەبيەت - كوركەمونەر ۇيىرمەلەرىنىڭ رەفورماسىن تەرەڭدەتۋ جونىندەگى پىكىردى» باسىپ تاراتتى ءارى ۇقتىرۋ شىعارىپ، وڭىرلەردىڭ، تاراۋلاردىڭ امالياتپەن ۇشتاستىرا وتىرىپ مۇقيات دايەكتى تياناقتاندىرۋىن تالاپ ەتتى.
«مەملەكەت مەنشىگىندەگى ادەبيەت - كوركەمونەر ۇيىرمەلەرىنىڭ رەفورماسىن تەرەڭدەتۋ جونىندەگى پىكىردىڭ» باستى مازمۇنى تومەندەگىدەي.

  پارتيانىڭ 18 – قۇرىلتايىنان بەرى شي جينپيڭ جولداس ۇيىتقى بولعان پارتيا ورتالىق كوميتەتى ادەبيەت – كوركەمونەر قىزمەتىنە ايرىقشا ءمان بەرىپ، ءبىرقىدىرۋ شەشىم، ورنالاستىرۋ جاساپ، سوتسياليستىك ادەبيەت – كوركەمونەردى گۇلدەندىرۋ، دامىتۋ، تەاتردى جالعاستىرۋ، دامىتۋعا قولداۋ كورسەتۋ سياقتى ساياساتتىق شارالاردى بەلگىلەپ، مەملەكەت مەنشىگىندەگى ادەبيەت – كوركەمونەر ۇيىرمەلەرىنىڭ رەفورما، دامۋ ىستەرىندە بەلسەندى ىلگەرىلەۋشىلىككە قول جەتكىزىلدى. الايدا، حالىقتىڭ كۇن سايىن ارتىپ وتىرعان تاماشا تۇرمىس قاجەتىمەن سالىستىرعاندا، مەملەكەت مەنشىگىندەگى ادەبيەت - كوركەمونەر ۇيىرمەلەرىنىڭ ۇگىت - يدەيا شەبىنىڭ نەگىزگى بازاسى بولۋ رولىن ءالى دە كۇشەيتۋگە تۋرا كەلەدى، جاسامپازدىق ءوندىرىس قۋاتى ءالى دە سايكەسە قويعان جوق، ومىرشەڭدىك كۇشى ءالى دە تولىق جاندانا قويعان جوق. مەملەكەت مەنشىگىندەگى ادەبيەت - كوركەمونەر ۇيىرمەلەرى رەفورماسىن تەرەڭدەتىپ، جاڭالىق اشۋدىڭ، جاسامپازدىقتىڭ ومىرشەڭدىك كۇشىن قاۋلاتىپ، سوتسياليستىك ادەبيەت - كوركەمونەردى گۇلدەندىرۋ، دامىتۋ ءۇشىن، مىناداي پىكىر شىعاردىق.

  ءبىرىنشى، جالپى تالاپ

  (1) جەتەكشى يدەيا. شي جينپيڭ جاڭا ءداۋىر جۇڭگوشا سوتسياليزم يدەياسىن جەتەكشى ەتىپ، پارتيا 19 - قۇرىلتايىنىڭ جانە پارتيا 19 - كەزەكتى ورتالىق كوميتەتىنىڭ ەكىنشى، ءۇشىنشى، ءتورتىنشى جالپى ماجىلىستەرىنىڭ رۋحىن ىشكەرىلەي دايەكتىلەندىرىپ، تۋ ۇستاۋ، جۇرت تىلەگىن توعىستىرۋ، جاڭا ادام تاربيەلەۋ، مادەنيەتتى گۇلدەندىرۋ، وبرازدى ايگىلەۋ بورىشى مەن مىندەتىن مىقتاپ ارقاۋ ەتىپ، ماسەلەنى نىشان ەتۋدى كورنەكتىلەندىرىپ، تۇرلەر بويىنشا جەتەكشىلىك ەتۋدە تاباندى بولىپ، ويىن قويۋدى وزەكتى بۋىن ەتىپ، ورتاق تانىم ۇيىستىرىپ، مەملەكەت مەنشىگىندەگى ادەبيەت - كوركەمونەر ۇيىرمەلەرىنىڭ ومىرشەڭدىك كۇشىن تاسقىنداتىپ، جاسامپازدىق يدەياسى تەرەڭ، كوركەمدىك دەڭگەيى جوعارى، شىعارماشىلىق شەبەرلىگى كۇشتى ساحنا كوركەمونەرىنىڭ تاماشا تۋىندىلارىن جاراتىپ، حالىقتىڭ تاماشا تۇرمىسقا تالپىنۋداعى رۋحاني مادەنيەت قاجەتىن ۇزدىكسىز قاناعاتتاندىرۋ.

  (2) قىزمەت پرينسيبى

  − پارتيانىڭ باسشىلىعىن كۇشەيتۋ. پارتيانىڭ بەتالىستى يگەرۋ، جالپى جاعدايدى كوزدەۋ، ساياسات بەلگىلەۋ، رەفورمانى جەبەۋ رولىن تولىق ساۋلەلەندىرىپ، پارتيانىڭ باسشىلىعىن مەملەكەت مەنشىگىندەگى ادەبيەت - كوركەمونەر ۇيىرمەلەرىنىڭ رەفورما، دامۋ جالپى بارىسىنا ءسىڭىرىپ، مەملەكەت مەنشىگىندەگى ادەبيەت - كوركەمونەر ۇيىرمەلەرىنىڭ رەفورماسى مەن دامۋىن پارمەندى ساياسي كەپىلمەن جانە ۇيىمدىق كەپىلمەن قامداۋ كەرەك.

  − كوركەمونەردىڭ دامۋ زاڭدىلىعىنا بويسۇنۋ. ساحنا كوركەمونەرىنىڭ سارا تۋىندىلارى جاسامپازدىعىن كۇشەيتۋدى ءتۇيىندى مىندەت، ساپانى جوعارىلاتۋدى ادەبيەت - كوركەمونەر تۋىندىلارىنىڭ جان تامىرى، جاسامپازدىق جوبانى جەتەكشى ەتىپ، قالىڭ ادەبيەت - كوركەمونەر قىزمەتكەرلەرىن ومىرگە ىشكەرىلەي ارالاسىپ، حالىققا تامىر تارتىپ ادەبيەت - كوركەمونەر جاسامپازدىعىن جۇرگىزۋگە جەتەكتەپ، كوركەمونەر سارا تۋىندىلارى مەن ادەبيەت - كوركەمونەر دارىندىلارى ۇزدىكسىز جارىققا شىعاتىن ومىرشەڭ جاعدايدىڭ قالىپتاسۋىن ىلگەرىلەتۋ كەرەك.

  − قوعامدىق ونىمدىلىكتى الدىمەن ويلاستىرۋدا تاباندى بولۋ. سوتسياليستىك وزەكتى قۇن كوزقاراسىن جەتەكشى ەتۋدە تاباندى بولىپ، قوعامدىق ونىمدىلىكتى باستان - اياق ماڭداي الدى ورىنعا قويىپ، قوعامدىق ونىمدىلىك پەن ەكونوميكالىق ونىمدىلىكتىڭ بىرلىگىن قۇلشىنا جۇزەگە اسىرىپ، ءتىپتى دە كوپ تاڭداۋلى تۋىندىلارمەن شىنايىلىقتى، ىزگىلىكتى، كوركەمدىكتى جەتكىزۋدى ىلگەرىلەتىپ، كوركەمونەر قىزمەتكەرلەرىن سانالى تۇردە ءمورال مەن ونەرگە تالپىنىپ، ساپانى، ستيلدى، جاۋاپكەرلىكتى دارىپتەپ، پاسىق، تۇرپايى، جارامسىز سالت - سانانى تەجەۋگە جەتەكتەۋ كەرەك.


  − رەفورما ارقىلى دامۋدى جەبەۋدە تاباندى بولۋ. ماسەلەنى نىشان ەتۋدى كورنەكتىلەندىرىپ، ۇكىمەتتىڭ قولداۋى مەن ساياساتتىق جەتەكشىلىكتى كۇشەيتىپ، بايلىقتى ورنالاستىرۋدى ساپالىلاندىرىپ، قوعامدىق كۇشتەر مەن بازار مەحانيزمىنىڭ رولىن ساۋلەلەندىرىپ، دامۋدىڭ ومىرشەڭدىك كۇشىن ۇزدىكسىز ارتتىرۋ كەرەك.

  (3) باستى نىسانا. تەاتر سەناريلارىنىڭ ساپاسى جوعارى، مولشەرى كوپ بولۋ، تەاتر ءتۇرى باي مازمۇندى بولۋ، تەاترحانانىڭ ورنالاسۋى ۇيلەسىمدى بولۋ، ۇيىرمەلەردە دارىندىلار توپ - توبىمەن شىعۋ سىندى باياندى دامۋ ءتۇزىلىس، مەحانيزمى مەن ساياسات جۇيەسىن ورناتىپ جانە كەمەلدەندىرىپ، مەملەكەت مەنشىگىندەگى ادەبيەت - كوركەمونەر ۇيىرمەلەرىنىڭ جاسامپازدىق ساپاسىن، باسقارۋ دەڭگەيىن، قىزمەت وتەۋ ونىمدىلىگىن بارىنشا جوعارىلاتىپ، مەملەكەت مەنشىگىندەگى ادەبيەت - كوركەمونەر ۇيىرمەلەرىنىڭ كوركەمونەر جاسامپازدىعى ءوندىرىسىنىڭ جەتەكشى ورنى مەن جەتەكشىلىك رولىن بەكەمدەۋ جانە ساۋلەلەندىرۋ كەرەك.

  ەكىنشى، ءتۇيىندى مىندەتتەر

  (1) يقۋاتتىق ورىندى ايقىنداۋ. مەملەكەت مەنشىگىندەگى ادەبيەت - كوركەمونەر ۇيىرمەلەرى − سوتسياليستىك ادەبيەت - كوركەمونەردى گۇلدەندىرۋدەگى، دامىتۋداعى تىرەكتى كۇش، الەۋمەتتىك مادەنيەت قىزمەت وتەۋىمەن قامداپ، مادەنيەت شارۋاشىلىعىن دامىتۋداعى ماڭىزدى كۇش. مەملەكەتكە توتە قاراستى ۇيىرمەلەر «مەملەكەتتىك كوماندا» تانىمىن كۇشەيتىپ، مەملەكەتتىڭ دەڭگەيى مەن ۇلتتىق ەرەكشەلىگىن ايگىلەيتىن، حالىقارالىق ىقپالعا يە تاڭداۋلى ساحنالىق كوركەمونەر تۋىندىلارىن كۇش سالا جاراتىپ، كوركەمونەر تۇرلەرىنىڭ دامۋىندا ۇلگى كورسەتىپ جەتەكشىلىك ەتۋى كەرەك. ولكەگە (اۆتونوميالى رايون، توتە قاراستى قالا) قاراستى ۇيىرمەلەر جەرگىلىكتى ەرەكشەلىككە يە بايلىقتاردى تولىق اشىپ، وڭىرلىك ابزالدىققا يە كوركەمونەر تۇرلەرىن كۇشەيتىپ، وسى ءوڭىردىڭ ساحنالىق كوركەمونەر جاسامپازدىعى ءوندىرىسىنىڭ سەركەسىنە جانە ىلگەرىلەتۋشىسىنە اينالۋى كەرەك. قالا (ايماق، وبلىس) جانە اۋدانعا (قالا، رايون، حوشۇن) قاراستى ۇيىرمەلەر پرينسيپتىك جاقتان نەگىزگى ساتىداعى بۇقاراعا قىزمەت كورسەتۋدى باستى مىندەت ەتىپ، ساياساتتى ۇگىتتەۋ، الەۋمەتتىك قىزمەت وتەۋ، حالىققا تيىمدىلىك جاساۋ ويىندارىن قويۋ، كوركەمونەردى جالپىلاستىرۋ سياقتى قىزمەتتەردى كوبىرەك ۇستىنە الۋى كەرەك. مەملەكەت پەن ولكە دارەجەلى ۇيىرمەلەر مەملەكەت پەن جەرگىلىكتى ورىننىڭ كەلەلى تاقىرىپتىق جاسامپازدىق ويىن قويۋ مىندەتىن بەلسەنە ارقالاپ، نەگىزگى ساتى ادەبيەت - كوركەمونەر ۇيىرمەلەرىنە قاراتىلعان كاسىپتىك جەتەكشىلىك ەتۋ مەن قوسىن تاربيەسىن كۇشەيتۋى كەرەك.

  (2) رەفورمانى تۇرگە ءبولىپ ىلگەرىلەتۋ. ءىسورىن سيپاتىن ساقتاپ قالعان مەملەكەت مەنشىگىندەگى ادەبيەت - كوركەمونەر ۇيىرمەلەرى الەۋمەتتىك يگىلىك سيپاتىن كورنەكتىلەندىرىپ جانە كۇشەيتىپ، قازىنا، كادرلار، كىرىس ءبولىسى سياقتى ءتۇرلى ساياساتتاردى كەمەلدەندىرىپ، ومىرشەڭدىك كۇشتى ونان ارى نىعايتۋى كەرەك. قۇرىلعان كوركەمونەر كاسىپورىندارى توبى شوعىرلاندىرۋ ابزالدىعىن تولىق ساۋلەلەندىرىپ، تىرەكتى مادەنيەت كاسىپورنى بولۋعا قۇلشىنۋى كەرەك. ءىسورىن سيپاتىن ساقتاپ قالۋ كولەمىنە ەنگىزىلمەگەن مەملەكەت مەنشىگىندەگى ادەبيەت - كوركەمونەر ۇيىرمەلەرى بازارا ۇيلەسۋ قۋاتى مەن دامۋ ومىرشەڭدىگىن كۇش سالا جوعارىلاتىپ، شارت - جاعداي جاراتىپ، كاسىپورىن تۇزىمىنە بۇرىلىس جاساۋى كەرەك.

  (3) مەملەكەت مەنشىگىندەگى ادەبيەت - كوركەمونەر ۇيىرمەلەرىنىڭ ىشكى قوزعاۋشى كۇشىن تاسقىنداتۋ. ۇكىمەت پەن ءىسورىندى، ءىسورىن مەن كاسىپورىندى، باسقارۋ مەن ىستەۋدى ايىرىپ، ۇكىمەتتىڭ باسقارۋ جانە قىزمەت وتەۋ ءتاسىلىن جاقسارتىپ، ساياساتتىق جەتەكتەۋدى، شابىتتاندىرۋدى جانە قامتاماسىزداندىرۋدى كۇشەيتىپ، مەملەكەت مەنشىگىندەگى ادەبيەت - كوركەمونەر ۇيىرمەلەرىنە اناعۇرلىم جاقسى دامۋ ورتاسىن ازىرلەۋ كەرەك. كاسىپورىن تۇزىمىنە بۇرىلىس جاساعان مەملەكەت مەنشىگىندەگى ادەبيەت - كوركەمونەر ۇيىرمەلەرىنىڭ (تومەندە قىسقاشا وزگەرتىلگەن ۇيىرمەلەر دەلىنەدى) زاڭدىق تۇلعا باسقارۋ قۇرىلىمىن كەمەلدەندىرىپ، ىشكى اينالىم مەحانيزمى مەن شارۋاشىلىق باسقارۋدا جاڭالىق جاراتۋدى كۇشەيتىپ، مادەنيەت كاسىپورىندارىنىڭ ەرەكشەلىگىن ايگىلەيتىن، وسىزامانعى كاسىپورىن ءتۇزىمىنىڭ تالابىنا ۇيلەسەتىن مال - مۇلىكتى ۇيىمداستىرۋ فورماسى مەن شارۋاشىلىق باسقارۋ ۇلگىسىن قالىپتاستىرۋ كەرەك. مەملەكەت مەنشىگىندەگى ادەبيەت - كوركەمونەر ۇيىرمەلەرىنىڭ ىشكى شەشىم جاساۋ جانە تەجەۋ مەحانيزمىن ورناتىپ جانە كەمەلدەندىرىپ، كەلەلى شەشىم جاساۋ، ماڭىزدى كادرلاردى مىندەتكە تاعايىنداۋ، مىندەتىنەن قالدىرۋ، كەلەلى نىسانداردى ورنالاستىرۋ، قوماقتى قارجىنى اينالىمعا سالۋ جونىندە كوللەكتيۆ تالقى جۇرگىزۋ ءارى بەلگىلەنگەن ءتارتىپ بويىنشا اتقارۋ كەرەك. جۇمىسشى - قىزمەتكەرلەر (ۋاكىلدەر) جينالىسىنىڭ فۋنكتسياسىن ساۋلەلەندىرىپ، دەموكراتيالىق باسقارۋدى كۇشەيتۋ كەرەك.

  (4) تاڭداۋلى سەناري جاسامپازدىعىنىڭ باياندى مەحانيزمىن ورناتۋ جانە كەمەلدەندىرۋ. حالىقتى وزەك ەتكەن جاسامپازدىق بەتالىسىندا تاباندى بولىپ، رەال تاقىرىپ، وتانشىلدىق تاقىرىپ، كەلەلى توڭكەرىس جانە تاريحي تاقىرىپ، جاستار مەن ورەندەردىڭ تاقىرىبى، اسكەري تاقىرىپ سياقتى سەناري تۋىندىلارىن جاراتۋدى كۇشەيتىپ، جۇڭحۋا مادەنيەتىنىڭ نەگىزىن ىشكەرىلەي اشىپ، جاڭا داۋىردەگى جۇڭگوشا سوتسياليزمنىڭ ۇلى امالياتىن بەلسەنە اڭىس ەتىپ، ءتول جاسامپازدىق قابىلەتىن جوعارىلاتۋ كەرەك. كوركەمونەر جاسامپازدىعىن زەرتتەۋ قۇرىلىمى قۇرىلىسىن كۇشەيتىپ، مەملەكەت مەنشىگىندەگى ادەبيەت - كوركەمونەر ۇيىرمەلەرىنىڭ نەمەسە كوركەمونەر زەرتتەۋ ورىندارىنىڭ (بولىمشە) جاسامپازدىق ءۇيى سياقتى جاسامپازدىق قۇرىلىمدارىن قۇرۋىنا دەم بەرۋ كەرەك. ورتالىق پەن جەرگىلىكتى ورىندارداعى ءتۇرلى كوركەمونەر قورى شارت - جاعداي جار بەرگەن جاعدايدا سەناري جاسامپازدىعىنا قارجىلاي كومەك بەرۋدى قاتىستى ورتا، ۇزاق مەرزىمدىك پىلانعا ەنگىزىپ، سەناري، رەجيسسەر، مۋزىكا سياقتى ءتول جاسامپازدىققا، نەگىزدىك بۋىندارعا جانە تاڭداۋلى جاسامپاز دارىندىلارعا قارجىلاي كومەك بەرۋدى كۇشەيتۋ كەرەك. سەنەري جاسامپازدىق قىزمەتكەرلەرىن تاربيەلەۋدى قولداپ، اۋدان دارەجەلىدەن تومەن نەگىزگى ساتى مادەنيەت قۇرىلىمدارىنداعى جاسامپاز دارىندىلاردى سۇيەمەلدەۋگە ءمان بەرۋ كەرەك. ءار دارەجەلى ۇكىمەتتەر مەن قاتىستى تاراۋلار مەملەكەت مەنشىگىندەگى ادەبيەت - كوركەمونەر ۇيىرمەلەرىنىڭ وزدەرىنىڭ جاسامپازدىق ءوندىرىس قۋاتىن جوعارىلاتۋىنا قولداۋ كورسەتىپ، دراماتۋرگتەردىڭ ماتەريال جيناۋىنا، ومىرگە ىشكەرىلەي ارالاسۋىنا شارت - جاعداي ازىرلەۋ كەرەك. توقتامعا قول قويۋ، جاسامپازدىق جاراتۋ، مەردىگەر شاقىرۋ، جاسامپازدىق جاراتۋ، جەر اتتاپ، شەكارا اتتاپ بىرلەسىپ جاسامپازدىق جاراتۋ جانە بىرلەسىپ قامال الۋ، جاسامپازدىق جاراتۋ سياقتى مەحانيزمدەر جونىندە ىزدەنىس جاساۋعا دەم بەرىپ، ءتۇيىندى سەناريلاردان ءتۇيىندى تۇردە قامال الۋ، ءتۇيىندى جاسامپازدىق تۇلعالارىن ءتۇيىندى تۇردە جەتىلدىرۋ جاعدايىن قالىپتاستىرۋ كەرەك. سەنەريدىڭ جاسامپازدىق ءبىلىم مەنشىك ۇقىعىن قورعاۋدى كۇشەيتۋ كەرەك. جۇڭگو ۇلتتار اراسىنداعى ادەبيەت - كوركەمونەر نەگىزدىك بايلىق ساندى مالىمەت قامباسىمەن ۇشتاسىپ، تاڭداۋلى ءداستۇرلى كلاسسيكالىق سەناريلاردى جۇيەلى رەتتەپ، جاڭالىق، وزگەرىس ەنگىزىلگەن سەناريلاردى جان - جاقتى قابىلداپ، تاڭداۋلى سەناريلاردى تانىستىرۋ ساۋدا تۇعىرىن ورناتىپ، مەملەكەت مەنشىگىندەگى ادەبيەت - كوركەمونەر ۇيىرمەلەرىنىڭ تەاتر نومىرلەرىن دايىنداۋىنا قولايلى قىزمەت وتەۋ كەرەك.

  (5) تەاتر ازىرلەپ، ويىن قويۋدى جەبەيتىن ءونىمدى مەحانيزم ورناتۋ جانە كەمەلدەندىرۋ. بەتالىسى دۇرىس، مازمۇنى جاڭا دا جاندى، بۇقارا ۇناتاتىن، ۇنەمى جاڭالانىپ وتىراتىن تەاتر ازىرلەپ، ويىن قويۋ مەحانيزمىن ورناتىپ، كوركەمونەر كوميتەتىن نەمەسە كوركەمونەر باس باقىلاۋشىسى قىزمەت ورنىن قۇرىپ، تەاتر وندىرىسىندە تاقىرىپ تاڭداۋ، دالەلدەۋ، باعالاۋ قىزمەتىن كۇشەيتۋ كەرەك. مەملەكەت مەنشىگىندەگى ادەبيەت - كوركەمونەر ۇيىرمەلەرىنىڭ كوركەمونەر ۇلگىسىنە ساي، نازاردى كلاسسيكالىق ۋاكىلدىك تۋىندى، جاڭادان قۇراستىرىلعان جانە وزگەرتىپ قۇراستىرىلعان تەاتر، رەال تاقىرىپتىق ءتول جاسامپازدىق، جاڭا ىسكەرلىك سياقتى تۇرلىشە تاقىرىپتارعا شوعىرلاندىرىپ، تۇرلىشە ويىن قويۋ شارت - جاعدايىنا سايكەسىپ، تۇرلىشە تاماشالاۋشىلاردىڭ قاجەتىن قاناعاتتاندىرىپ، تاڭداۋلى تەاتر ويىندارىنىڭ كلاسسيكالىق نۇسقاسىن، الاڭدا تۇراتىن نۇسقاسىن، ارالاپ ويىن قوياتىن نۇسقاسىن شىعارىپ، تەاتر ءوندىرىسىنىڭ تاقىرىبى مەن نۇسقالارىنىڭ الۋان ءتۇرلى مەحانيزمىن قالىپتاستىرۋ كەرەك. جۇڭگو تەاترىنىڭ دىبىس - كەسكىن ينجەنەرياسىن اتقارىپ، قازىرگى مادەنيەت بايلىعى ساندى مالىمەت قامباسىنان پايدالانىپ، تەاتر تۇرلەرىنىڭ تەاتر ساندى مالىمەتىنەن ورتاق يگىلىكتەنۋ تەكشەسىن قۇرىپ، تەاتر ءوندىرىسىنىڭ وسىزاماندانۋىن جەبەۋ كەرەك. ساحنالىق تەاتر ءوندىرىسى مەن كينو - تەلە فيلم ءوندىرىسىنىڭ ۇشتاسۋىن، توعىسۋىن كۇشەيتىپ، اقپارات قۇرالدارى مەن مەملەكەت مەنشىگىندەگى ادەبيەت - كوركەمونەر ۇيىرمەلەرىنىڭ بەلسەنە سەلبەستىك جاساۋىن ىلگەرىلەتىپ، راديو - تەلەۆيزيا، توراپتىق دىبىس - كەسكىن، جاڭا مەديا سياقتى تاراتۋ ارنالارىنان تولىق پايدالانىپ، ساحنالىق تەاترلاردى تاراتۋ قۋاتى مەن ىقپال كۇشىن ۇزدىكسىز جوعارىلاتۋ كەرەك. شارت - جاعدايى بار مەملەكەت مەنشىگىندەگى ادەبيەت - كوركەمونەر ۇيىرمەلەرىنىڭ تەاتر جارنا ءتۇزىمى، نىسان ءتۇزىمى سياقتى كوپ ءتۇرلى يكەمدى ءتاسىلدى قاراستىرۋىنا دەم بەرۋ كەرەك.

  (6) ويىن قويۋشىلاردى كوپ ويىن قويۋعا شابىتتاندىراتىن شابىتتاندىرۋ مەحانيزمىن ورناتۋ جانە كەمەلدەندىرۋ. كوركەمونەر ءمورالى، كوركەمونەر ستيلى قۇرىلىسىن ءتۇيىن ەتىپ، كونسەرت سانى مەن ساپاسىن جان - جاقتى تەكسەرىپ، باعالاۋ ناتيجەسىنە نەگىزدەلىپ، ارتيستەردىڭ كىرىس ءبولىسىن، كاسىپتىك اتاق باعالاۋىن جانە يگىلىك كەپىلىن ۇيلەسىمدى بەلگىلەپ، ارتيستەردىڭ قابىلەتىن تولىق ايگىلەۋىنە تاماشا ءتۇزىلىس، مەحانيزم ورتاسىن ازىرلەۋ كەرەك. كىرىس بولىسىنە شابىت بەرۋ مەحانيزمىن ورناتىپ جانە كەمەلدەندىرىپ، سيلاۋ سيپاتىندىق ونىمدىلىك ەڭبەكاقىسىن تاراتۋ دارەجەسى مەن قاتار رەتىن ناقتىلاندىرۋ كەرەك. كوپ ويىن قويعاندار كوپ اقى الۋ پرينسيبى بويىنشا، ارتيستەردىڭ كىرىس ورەسى پارقىن لايىقتى اشىپ، ويىن قويۋ كىرىسىن كاسىپتىك تىرەكتىلەرگە جانە كورنەكتى ناتيجە جاراتقان دارىندىلارعا، ءبىرىنشى شەپتەگى ارتيستەرگە، شەشۋشى قىزمەت ورىندارىنا جانە ەرەكشە قىزمەت ورىندارىنا بەيىمدەۋ كەرەك. مەملەكەت مەنشىگىندەگى ادەبيەت - كوركەمونەر ۇيىرمەلەرىنىڭ جوعارى دارەجەلى دارىندىلارعا، شەشۋشى قىزمەت ورىندارىنا، كاسىپتىك تىرەكتىلەرگە نەمەسە شۇعىل قاجەت بولىپ وتىرعان دارىندىلارعا قاراتا كەلىسىمدى ەڭبەكاقى بەرۋ، نىسان ەڭبەكاقىسىن بەرۋ، جىلدىق ەڭبەكاقى بەرۋ ءتۇزىمى سياقتى ءبولۋ ءتاسىلىن قولدانۋىنا جول بەرۋ كەرەك. ويىن قويۋ سانى، ساپاسى سياقتى فاكتورلارعا نەگىزدەلىپ، ءىسورىن سيپاتىن ساقتاپ قالعان مەملەكەت مەنشىگىندەگى ادەبيەت - كوركەمونەر ۇيىرمەلەرىنىڭ ونىمدىلىك ەڭبەكاقى جالپى مولشەرىن ۇيلەسىمدى بەلگىلەۋ كەرەك، ورىنداردىڭ ىشكى بولىستە قاجەتكە قاراي جاسامپازدىق، ويىن قويۋ، جوعارى دارەجەلى دارىندىلارعا قوسىمشا قاراجات بەرۋ سياقتى ونىمدىلىك ەڭبەكاقى تۇرلەرىن بەلگىلەۋىنە بولادى. وزگەرتىلگەن ۇيىرمەلەردىڭ تاپقان الەۋمەتتىك يگىلىك سيپاتتى ويىن قويۋ كىرىسىنەن قىزمەتكەرلەردىڭ ەڭبەكاقىسىن تاراتۋىنا بولادى. ساحنا كوركەمونەرىنىڭ ەرەكشەلىگىنە ۇيلەسەتىن دارىندىلاردى باعالاۋ مەحانيزمىن ورناتىپ، كاسىپتىك اتاق باعالاۋ بارىسىندا تۇرلىشە كوركەمونەر سالاسىنداعى دارىندىلاردىڭ كوركەمونەر ويىندارى مەن تەاتر تۋىندىلارىن جاراتۋ، ءوندىرۋ بارىسىندا ايگىلەگەن قابىلەتى مەن ناتيجەسىن ءتۇيىندى تۇردە تەكسەرىپ، كوركەمونەر جاسامپازدىعى تۋىندىلارى مەن عىلمي ماقالالار، ارناۋلى شىعارمالار سياقتى ونىمدىلىك باعالاۋىن جولعا قويىپ، جوعارى دارەجەلى قىزمەت ورىندارىنداعى ماڭىزدى ارتيستەردىڭ سالىستىرماسىن ۇيلەسىمدى ورنالاستىرۋ كەرەك. سەرىك ويىنى، ءبي، ۇرمەلى اسپاپ، تەاتر، سايىسكەرلىك سياقتى ەرەكشە قىزمەت ورىندارىنداعى ارتيستەردى قامتاماسىزداندىرۋ تەبىنىن ارتتىرۋ كەرەك، مەملەكەت مەنشىگىندەگى ادەبيەت - كوركەمونەر ۇيىرمەلەرى زاڭ بويىنشا جۇمىس ۇستىندە جارالانعانداردى قامسىزداندىرۋعا قاتىناسىپ، جازاتايىم زاقىمدالۋ قامسىزداندىرۋىن ساتىپ الۋعا دەم بەرىپ، كاسىپتىك زاقىمدالۋدى قامتاماسىزداندىرۋ دەڭگەيىن جوعارىلاتۋ كەرەك. ەرەكشە قىزمەت ورىندارىنداعى ارتيستەردى تاربيەلەۋ ءتۇزىمىن ورناتىپ، جۇمىس ورنىن اۋىستىرىپ جۇمىستاندىرۋ قابىلەتىن جوعارىلاتىپ، ولاردىڭ نەگىزگى ساتىداعى الەۋمەتتىك مادەنيەتكە قىزمەت وتەۋ، كوركەمونەر مەكتەپتەرىندە وقىتۋشىلىق ىستەۋ، سونداي - اق ۇيىرمەلەرگە جەتەكشىلىك ەتۋ، كوركەمونەردى جالپىلاستىرۋ، باۋلۋ سياقتى قىزمەتتەرىنە بەلسەنە جەتەكشىلىك ەتۋ جانە ونى قولداۋ كەرەك.

  (7) ورنالاستىرىلۋى ۇيلەسىمدى تەاترحانالارمەن قامداۋ مەحانيزمىن ورناتۋ جانە كەمەلدەندىرۋ. وزگەرتىپ قۇرۋ، جاڭادان قۇرۋ، مايعا بەرۋ، مىندەتتەمەلى تيجارات جۇرگىزۋ سياقتى كوپ ءتۇرلى ءتاسىلدى قولدانىپ، تەاترحانا مەن كورەرمەندەردىڭ ورىن سانىن عىلمي، ۇيلەسىمدى ارتتىرىپ، قالا مەن اۋىل ءبىر تۇتاس جوسپارلاناتىن، ىركىندى قاينار ساپالىلاندىرىلاتىن، ارتۋ مولشەرى ۇزدىكسىز كەڭەيەتىن، ورنالاسۋى بىركەلكى تەاترحانالارمەن قامداۋ مەحانيزمىن ورناتۋ جانە كەمەلدەندىرۋ كەرەك. جەر - جەردىڭ ەكونوميكالىق دامۋ ورەسى، قاتىستى جوبا، مادەنيەت نەگىزى جانە قوعامدىق سۇرانىس سياقتى فاكتورلارمەن ۇشتاستىرىپ، تەاترحانا (الاڭ) سياقتى قۇرىلعى - ورىن قۇرىلىسىن كۇشەيتىپ، ساحنالىق كونسەرت قۇرىلعىلارىن سايكەستى قۇرۋىنا قولداۋ كورسەتۋ كەرەك. مەملەكەت مەنشىگىندەگى ادەبيەت - كوركەمونەر ۇيىرمەلەرى مەن تەاترحانالاردىڭ ىشكەرىلەي سەلبەستىك جاساۋىن جەبەپ، ۇيىرمە مەن الاڭنىڭ سەلبەستىگىن، ۇيىرمە ارقىلى الاڭعا جەتەكشىلىك ەتۋدى نەمەسە الاڭ ارقىلى ۇيىرمەگە جەتەكشىلىك ەتۋدى قولداۋ كەرەك. قالا مەن اۋىلدىڭ الەۋمەتتىك قۇرىلعىلارىنان جانە الاڭدارىنان بەلسەنە پايدالانىپ، سىرتتا ويىن قويۋ قۇرىلعىلارىن سالۋ كەرەك. ويىن قويۋ قۇرىلعىلارىنىڭ، جابدىقتارىنىڭ حاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋدى كۇشەيتۋ كەرەك. پارتيا، ۇكىمەت ورگاندارىنىڭ، مەكتەپتەردىڭ، مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاسىپورىن، ءىسورىنداردىڭ ءتۇرلى مادەنيەت، دەنەتاربيە قۇرىلعىلارىن مەملەكەت مەنشىگىندەگى ادەبيەت - كوركەمونەر ۇيىرمەلەرىنىڭ الەۋمەتتىك يگىلىك سيپاتتى ويىن قويۋ بارىسىندا اقىسىز نەمەسە ءتيىمدى باعادا پايدالانۋىنا دەم بەرۋ كەرەك. شارت - جاعدايى بار جەرلەردىڭ مەملەكەت مەنشىگىندەگى ادەبيەت - كوركەمونەر ۇيىرمەلەرىنىڭ الاڭدا ويىن قويۋ ءتۇزىمىن ورناتۋىنا دەم بەرۋ كەرەك. ادەبيەت - كوركەمونەر كونسەرتىنىڭ اۋلا جەلىسى قۇرىلىسىن جەدەلدەتىپ، تەاترحانا مەن تەاتر بايلىعىن بىرىكتىرىپ، ساپالى ويىن - ساۋىق بايلىعىن بىرگە قۇرىپ، ودان بىرگە يگىلىكتەنۋدى جەبەۋ كەرەك.

  (8) مەملەكەت مەنشىگىندەگى ادەبيەت - كوركەمونەر ۇيىرمەلەرىنىڭ قوس ءونىمدى بىرلىككە كەلگەن ءتۇزىلىس، مەحانيزمىن ورناتۋ جانە كەمەلدەندىرۋ. قوعامدىق ونىمدىلىكتى ماڭداي الدى ورىنعا قويىپ، قوعامدىق ونىمدىلىك پەن ەكونوميكالىق ونىمدىلىكتىڭ بىرلىگىن جۇزەگە اسىراتىن ادەبيەت - كوركەمونەر جاسامپازدىعى، ءوندىرىسى ءتۇزىلىس، مەحانيزمىن ورناتۋ جانە كەمەلدەندىرۋ كەرەك. مەملەكەت مەنشىگىندەگى ادەبيەت - كوركەمونەر ۇيىرمەلەرىنىڭ قوعامدىق ونىمدىلىگىن باعالاۋدى ورىستەتىپ، جاسامپازدىق، ويىن قويۋ جانە كوركەمونەردى جالپىلاستىرۋ سياقتى جاقتارداعى ناتيجەلەردى ءتۇيىندى تۇردە تەكسەرىپ، باعالاۋ ناتيجەسىن ۇيلەسىمدى فورمامەن قوعامعا اشىق جاريالاپ، تەكسەرۋ ناتيجەسىن كادەگە جاراتۋدى، پايدالانۋدى كۇشەيتۋ كەرەك. مەملەكەت مەنشىگىندەگى ادەبيەت - كوركەمونەر ۇيىرمەلەرىنىڭ مازمۇن بويىنشا تۋىندى جاراتۋىن، ءوندىرىستى نەگىز ەتۋىن قولداپ، مازمۇن ارقىلى جەتەكشىلىك ەتۋ جانە كوركەمونەر ساپاسىن باسقارۋ ءتۇزىمىن اقاۋسىزداندىرىپ، ومىرگە ىشكەرىلەي ارالاسىپ، حالىققا تامىر تارتاتىن ۇنەمىلىك قىزمەت مەحانيزمىن ورناتۋ كەرەك. مەملەكەت مەنشىگىندەگى ادەبيەت - كوركەمونەر ۇيىرمەلەرىنىڭ جۇڭحۋا مادەنيەتىن سىرتقا شىعارۋ قىزمەتىنە قاتىناسۋىنا قولداۋ كورسەتۋ كەرەك. مەملەكەت مەنشىگىندەگى ادەبيەت - كوركەمونەر ۇيىرمەلەرىن الەۋمەتتىك مادەنيەتكە قىزمەت وتەۋ جانە قوعامدىق كوركەمونەردى جالپىلاستىرۋ قيمىلىنا بەلسەنە ات سالىسۋعا جەتەكتەپ، ساپالى ادەبيەت - كوركەمونەر بايلىعىنىڭ كاسىپورىندارعا، اۋىل - قىستاققا، مەكتەپتەرگە، الەۋمەتتىك اۋماقتارعا، اسكەري لاگەرلەرگە كىرۋىن ىلگەرىلەتۋ كەرەك. قوعامدىق كۇشتەردى قارجى قوسۋ نەمەسە قۇرىلعىلارعا، جابدىقتارعا جىلۋ اتاۋ، نىساندارعا قارجىلاي كومەك بەرۋ، قولداۋ قيمىلى، ونىمدەرمەن قامداۋ جانە قىزمەت وتەۋ سياقتى تاسىلدەر ارقىلى مەملەكەت مەنشىگىندەگى ادەبيەت - كوركەمونەر ۇيىرمەلەرىنىڭ دامۋىن قولداۋعا شابىتتاندىرۋ كەرەك.

  ءۇشىنشى، قامتاماسىزداندىرۋ شارالارى

  (1) ۇيىمدىق باسشىلىقتى كۇشەيتۋ. ءار دارەجەلى پارتكومدار ساياسي جاۋاپكەرلىك پەن باسشىلىق جاۋاپكەرلىكتى شىنايى ارقالاپ، يدەولوگيا قىزمەتىنىڭ جاۋاپكەرلىك ءتۇزىمىن قاتاڭ تياناقتاندىرىپ، مەملەكەت مەنشىگىندەگى ادەبيەت - كوركەمونەر ۇيىرمەلەرىنىڭ رەفورماسىنداعى، دامۋىنداعى كەلەلى ماسەلەلەرگە تالداۋ، تۇجىرىم جاساۋدى كۇشەيتىپ، مەملەكەت مەنشىگىندەگى ادەبيەت - كوركەمونەر ۇيىرمەلەرى پارتيا ۇيىمدارىنىڭ كەلەلى ىستەرگە شەشىم جاساۋعا قاتىناسۋ، ساحنالىق كوركەمونەر تۋىندىلارىنىڭ مازمۇنىن مەڭگەرۋ سياقتى جاقتارداعى قىزمەتتەردى ويداعىداي ىستەۋىنە جەتەكشىلىك ەتىپ، نەگىزگى ساتى پارتيا ۇيىمدارىنىڭ جاۋىنگەر قامالدىق رولىن تولىق ساۋلەلەندىرۋ كەرەك. ءار دارەجەلى ۇكىمەتتەر مەملەكەت مەنشىگىندەگى ادەبيەت - كوركەمونەر ۇيىرمەلەرىنىڭ رەفورمانى تەرەڭدەتىپ، دامۋدى جەدەلدەتۋ قىزمەتىن ەكونوميكالىق، قوعامدىق دامۋدىڭ جالپى تۇلعالىق پىلانىنا ەنگىزىپ، جەرگىلىكتى ورىنداردىڭ مەملەكەت مەنشىگىندەگى ادەبيەت - كوركەمونەر ۇيىرمەلەرىنىڭ رەفورماسىن، دامۋىن قولداۋداعى ناقتى شارالارىن بەلگىلەۋ كەرەك. پارتكومنىڭ ۇگىت تاراۋلارى سايكەسىپ جەتەكشىلىك ەتەتىن، مادەنيەت جانە ساياحات تاراۋلارى تياناقتاندىرۋعا جاۋاپتى بولاتىن، قۇرىلىم شتاتى، دامۋ، رەفورما، قازىنا، ادام كۇشى بايلىعى، قوعامدىق قامتاماسىزداندىرۋ سياقتى تاراۋلار بەلسەنە سايكەسەتىن قىزمەت مەحانيزمىن ورناتىپ جانە كەمەلدەندىرىپ، ساياساتتىق قامتاماسىزداندىرۋ تەبىنىن ارتتىرىپ، قۋزاۋ - جەتەكشىلىك ەتۋدى، تياناقتاندىرۋدى كۇشەيتىپ، ءتۇرلى مىندەتتەردىڭ ناقتى تياناقتانۋىنا كەپىلدىك ەتۋ كەرەك.

  (2) ساياساتتىق قامتاماسىزداندىرۋدى كەمەلدەندىرۋ. ءار دارەجەلى ۇكىمەتتەر شارتقا ۇيلەسەتىن مەملەكەت مەنشىگىندەگى ادەبيەت - كوركەمونەر ۇيىرمەلەرىن قولداۋ ساياساتىن تياناقتاندىرىپ، مەملەكەت مەنشىگىندەگى ادەبيەت - كوركەمونەر ۇيىرمەلەرىنىڭ جاسامپازدىق ءوندىرىس قۋاتىن جوعارىلاتۋىنا قولداۋ كورسەتىپ، مادەنيەت - كوركەمونەر اۋىس - كۇيىسىن كۇشەيتىپ، مادەنيەت مۇرالارىن قورعاپ جانە وعان مۇراگەرلىك ەتىپ، مادەنيەت ارقىلى حالىققا تيىمدىلىك جاساۋ قيمىلىن ورىستەتۋى كەرەك، ت. ب. مەملەكەت دەڭگەيى مەن ۇلتتىق ەرەكشەلىكتى ايگىلەيتىن مەملەكەت مەنشىگىندەگى ادەبيەت - كوركەمونەر ۇيىرمەلەرىنىڭ جاسامپازدىق ءوندىرىسىن بەلسەنە سۇيەمەلدەپ، ولاردىڭ تەاتر جاسامپازدىعى، دارىندىلاردى تاربيەلەۋ، قۇجات - ماتەريالداردى قالپىنا كەلتىرۋ، ساقتاۋ، الەۋمەتتىك يگىلىك سيپاتتى ويىن قويۋ جانە شەتەلدەرمەن مادەنيەت اۋىس – كۇيىسىن جاساۋ سياقتى قيمىلداردى ورىستەتۋىنە قولداۋ كورسەتۋ كەرەك. الەۋمەتتىك يگىلىك سيپاتتى ويىن قويۋدىڭ ساپاسى مەن ونىمدىلىگىن تەكسەرۋدى، باعالاۋدى كۇشەيتىپ، باسەكە ارقىلى تاڭداۋلىلارىن تاڭداپ، ۇلاستىرۋ تۇلعالارىن بەلگىلەۋ كەرەك. باسقا مادەنيەت قۇرىلىمدارىنا بولىنگەن ءارى قۇرىلىمى كۇشىنەن قالدىرىلعان اۋدان (قالا، رايون، حوشۇن) قاراستىلىعىنداعى ۇيىرمەلەرگە قاراتا شارتقا ۇيلەسەتىندەرىنە تيجاراتتىق ويىن قويۋ رۇقسات كۋالىگىن بەرۋگە بولادى. ساقتالعان تاڭداۋلى تەاترلاردى ۇكىمەت ساتىپ الىپ ويىن قويۋ تەبىنىن ارتتىرىپ، بۇقارانىڭ ءىس جۇزىندىك قاجەتىنە ساي، ءار جىلى اۋىل - قىستاققا، اۋىل - قالاشىققا تەاتر قويۋ سياقتى ادەبيەت - كوركەمونەر ويىندارىن قويۋ قيمىلىن ورىستەتۋ كەرەك.

  (3) دارىندىلاردى شابىتتاندىرۋدى كۇشەيتۋ. مەملەكەت مەنشىگىندەگى ادەبيەت - كوركەمونەر ۇيىرمەلەرىنىڭ دارىندىلار قوسىنى قۇرىلىسىن ۇگىت، مادەنيەت جۇيەسىندەگى دارىندىلار قوسىنى قۇرىلىسىنىڭ ءبىر تۇتاس جوباسىنا ەنگىزىپ، دارىندىلاردى تاربيەلەۋ، ەنگىزۋ، باسقارۋ، قامتاماسىز ەتۋ جانە سيلاۋ مەحانيزمىن كەمەلدەندىرۋ كەرەك. مادەنيەت ايگىلى دارىندىلارى مەن «ءتورت ءبىر توپ» دارىندىلار ينجەنەرياسىنىڭ جەتەكشىلىك، ۇلگىلىك رولىن ساۋلەلەندىرىپ، ساحنا كوركەمونەر سالاسىنداعى ءبىر توپ جەتەكشى دارىندىلار مەن كوركەمونەرشىلەردى جارىققا شىعارۋ كەرەك. تەاتر قۇراستىرۋ، مۋزىكا جازۋ، رەجيسسەر، ارتيستەر، شىراق جارىعى، ءبي كوركەمدىگى، تەاتر ىستەرى، ساحنانى باقىلاۋ سياقتى دارىندىلار قوسىنىن، اسىرەسە، جاس دارىندىلاردى جەتىلدىرۋ جانە دايىنداۋدى كۇشەيتۋ كەرەك. مەملەكەت مەنشىگىندەگى ادەبيەت - كوركەمونەر ۇيىرمەلەرىنىڭ دارىندىلاردى تاربيەلەۋ جوسپارى مەن تاربيەلەۋ ءتۇزىمىن بەلگىلەۋىنە دەم بەرىپ، ارتيستەر مەن قىزمەتكەرلەردى جۇمىسقا ورنالاستىرۋ شەبەرلىگىنە باۋلۋ جانە جۇمىس ورنى شەبەرلىگىن جوعارىلاتۋ كۋرسىمەن قامداۋ كەرەك. مەملەكەت مەنشىگىندەگى ادەبيەت - كوركەمونەر ۇيىرمەلەرىن جوعارى مەكتەپتەرمەن، كاسىپتىك مەكتەپتەرمەن دارىندىلاردى بىرلەسىپ تاربيەلەۋگە شابىتتاندىرىپ، شارت - جاعدايى بار مەملەكەت مەنشىگىندەگى ادەبيەت - كوركەمونەر ۇيىرمەلەرىنىڭ كوركەمونەر كۋرستارىن اشۋىنا قولداۋ كورسەتۋ كەرەك. ۇزدىك دارىندىلاردىڭ حالىقاراداعى جانە ەل ىشىندەگى اۋىس - كۇيىسىن، سەلبەستىگىن ىلگەرىلەتۋ كەرەك. مەملەكەت مەنشىگىندەگى ادەبيەت - كوركەمونەر ۇيىرمەلەرىن ماڭىزدى ارتيستەر مەن قىزمەتكەرلەردىڭ ۋاكىلدەرىن تيجارات باسقارۋعا، شەشىم جاساۋعا قاتىناستىرۋعا شابىتتاندىرۋ كەرەك. مادەنيەت - كوركەمونەر سالاسىنداعى داڭقتى اتاق بەرۋ، ماداقتاۋ - سيلاۋ ءتۇزىمىن اتقارىپ، جۇڭگو مادەنيەت - كوركەمونەر ۇكىمەت سيلىعىن (ۋىنحۋا سيلىعىن) باعالاۋ ءادىسىن جانە سيلىق ءتۇرىن ورنالاستىرۋدى كەمەلدەندىرۋ كەرەك.

  كەلۋ قاينارى: حالىق تورابى
جاۋاپتى رەداكتورى : مانەپ ەربول ۇلى
وقىرمان نازارىنا
نازار سالا كەتەرسىز
 
  بۇل حابارعا باعاڭىز
  • 1. جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ قاتىستى زاڭ-ەرەجەلەرىنە بويسىنىپ، توراپتا ءمورالدى بولىڭىز، ءسىزدىڭ ارەكەتىڭىز سەبەبىنەن تىكەلەي نەمەسە جانامالاي تۋىنداعان زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىكتى ءوزىڭىز ارقالايسىز.
    2. قالام اتىڭىز بەن جازعان لەبىزىڭىزدى باسقارۋدىڭ بارلىق ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان.
    3. حالىق تورابىنىڭ ءسىزدىڭ حالىق تورابىنىڭ لەبىز جازۋ بەتىنە جازعان لەبىزىڭىزدى توراپ ىشىندە كوشىرۋ نەمەسە لەبىزىڭىزدەن سيتات كەلتىرۋ ۇقىعى بار.
    4. ەگەر باسقارۋ جاعىنا پىكىرىڭىز بولسا، لەبىز جازۋ بەتىنىڭ باسقارۋشىسىنا نەمەسە حالىق گازەتى مەكەمەسىنىڭ توراپ ورتالىعىنا اڭىس ەتىڭىز.
  • ورتالىق
  • ەل ءىشى
  • شينجياڭ
  • حالىقارا

سۋرەتتى حابار

جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى ورتالىق كوميتەتى شينجياڭ بولىمشە بيۋروسى قۇرىلعاننان كەيىن 1949 - جىلى 12 - ايدا العاشقى توپتا پارتياعا مۇشە قابىلدادى. بۇل العاشقى توپ پارتيا مۇشەلەرىن تىزىمدەۋ داپتەرى. ماتەريال سۋرەت

قالا تۇرعىندارى ءۇرىمجى شينحۋا حالىقارالىق كىتاپ دۇكەنىندە ينتەرنەت ارقىلى قىزىل كىتاپتاردى ىزدەۋدە (سۋرەت 4 - ايدىڭ 22 - كۇنى تۇسىرىلگەن).  سۋرەتتى انار بۇلت / شينجياڭ گازەتىنىڭ ءتىلشىسى حان لياڭ تۇسىرگەن