رەفورما جۇرگىزىپ، ەسىك اشۋ تەبىنى ارتتىرىلدى (جىل ورتاسىنداعى ەكونوميكالىق بايقاۋ ③)
«حالىق گازەتىنىڭ» تىلشىلەرى وۋياڭ جيە، لين ليلي، لو شانشان
2021.08.05 17:02 كەلۋ قاينارى : حالىق تورابى
باس شۋجي شي جينپيڭ: «جاڭا داۋىرگە قادام تاستادىق، حالىقارا جانە ەل ءىشى جاعدايىندا كەڭ ءارى تەرەڭ وزگەرىستەر تۋىلدى، رەفورما، دامۋ جاڭا جاعدايعا، جاڭا مىندەتكە، جاڭا سىن - سايىسقا ءدوپ كەلدى، ءبىز ورايدى مىقتى يگەرىپ، سىن - سايىستى قارسى الۋىمىز كەرەك، مۇنىڭ تەتىگى جاڭا داۋىردەگى رەفورما جاساۋ، ەسىك اشۋ تۋىن بيىك ۇستاپ، رەفورمانى ۇزدىكسىز جاپپاي تەرەڭدەتىپ، ەسىك اشۋدى جاپپاي كەڭەيتۋدە» دەپ اتاپ كورسەتكەن بولاتىن.
مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاسىپورىندار رەفورماسىنىڭ 3 جىلدىق ارەكەتى ىشكەرىلەي اتقارىلدى، عىلىم - تەحنيكا جەتىستىكتەرىن باعالاۋ مەحانيزمى ۇزدىكسىز كەمەلدەندى، مەملەكەت دارەجەلى كورمەلەر ۋاعىندا وتكىزىلدى، ەركىن ساۋدا سىناق رايونى سياقتى جوعارى دەڭگەيدەگى ەسىك اشۋ تۇعىرلارى جەدەل قۇرىلدى... بيىل جىل باسىنان بەرى جەر - جەر، تاراۋلار جاڭا دامۋ كەزەڭىن تياناق ەتىپ، جاڭا دامۋ ۇستانىمىن دايەكتىلەندىرىپ، جاڭا دامۋ جاعدايىن قالىپتاستىرىپ، ساپالى دامۋدى ىلگەرىلەتىپ، جاڭالىق اشۋ قۋاتىن كۇشەيتۋ، بىركەلكى دامۋدى ىلگەرىلەتۋ، ەكولوگيالىق ورتانى جاقسارتۋ، ەسىك اشۋ دەڭگەيىن جوعارىلاتۋ، بىرگە يگىلىككە كەنەلەتىن دامۋدى جەبەۋ سياقتى ءتۇيىندى سالالار مەن شەشۋشى بۋىنداردى ارقاۋ ەتىپ، رەفورما جاساپ، ەسىك اشۋدى ۇزدىكسىز تەرەڭدەتتى.
رەفورما ءتىپتى دە تەرەڭ ساتىعا اياق باستى، ەسىك اشۋ ءتىپتى دە جوعارى دەڭگەيگە قادام تاستادى
«ج ك پ ورتالىق كوميتەتىنىڭ، مەملەكەتتىك كەڭەستىڭ پۋدۇڭ جاڭا رايونىنىڭ جوعارى دەڭگەيدەگى رەفورما جاساپ، ەسىك اشۋىن قولداپ، سوتسياليستىك وسىزامانداندىرۋ قۇرىلىسىنىڭ جەتەكشى رايونىن قۇرۋ جونىندەگى پىكىرى» اشىق جاريالانىپ، پۋدۇڭنىڭ رەفورما جاساپ، ەسىك اشۋدىڭ اناعۇرلىم جوعارى دەڭگەيدەگى اتويشىسى بولۋى، ەل ىشىندەگى ءىرى اينالىمنىڭ وزەكتى ءتۇيىنى مەن ەل ءىشى جانە حالىقارا سىندى قوس اينالىمنىڭ ستراتەگيالىق ۇشتاسۋى ىلگەرىلەتىلدى؛ «جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ حاينان ەركىن ساۋدا پورتى زاڭى» اتقارىلىپ، ءتۇرلى رەفورما شارالارىنىڭ زاڭدىق نەگىزى بولۋى قامتاماسىزداندىرىلىپ، حايناننىڭ ەركىن ساۋدا پورتى قۇرىلىسىنىڭ زاڭمەن جونگە سالۋ ارناسىندا نىق قاداممەن باياندى جۇرگىزىلۋىنە كەپىلدىك ەتىلدى؛ «جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى ورتالىق كوميتەتىنىڭ، مەملەكەتتىك كەڭەستىڭ جىجياڭنىڭ ساپالى دامۋىن قولداپ، بىرگە بايۋدان ۇلگى كورسەتۋ رايونىن قۇرۋ جونىندەگى پىكىرى» جاريالانىپ، جىجياڭنىڭ ورتاق اۋقاتتانۋعا ءتيىمدى ءتۇزىلىس، مەحانيزم مەن ساياساتتىق جۇيە جونىندە ىزدەنىس جاساپ، الدىمەن اتقارىپ، الدىمەن سىناق ەتىپ، ۇلگى كورسەتۋىنە قولداۋ كورسەتىلدى؛ شىنجىننىڭ جالپىلىق رەفورماسىن تۇيىندە سىناق ەتۋدە كەزەڭدىك كورنەكتى ناتيجەگە قول جەتتى، العاشقى توپتاعى ۇقىق بەرۋ تىزىمدىگىندەگى 40 ىستە مىندەتتىڭ جارتىسىنان استامى ورىندالدى...
الدىڭعى جارتى جىلدا جەر - جەر، تاراۋلار رەفورما جاساۋ، ەسىك اشۋ سەرپىنىن ارتتىرىپ، حالىق شارۋاشىلىعىنىڭ باياندى، ورنىقتى قالپىنا كەلۋىن، ورنىقتىلىق بارىسىندا جاقسارۋىن ىلگەرىلەتتى.
− رەفورمانى جاپپاي تەرەڭدەتۋ ءتىپتى دە تەرەڭ ساتىعا قادام تاستادى.
بىرنەشە كۇننىڭ الدىندا جۇڭگو پۋتيان سەرىكتەستىگى جالپى تۇلعالىق جاقتان جۇڭگو ەلەكترون عىلىم – تەحنيكا توبى شەكتى سەرىكتەستىگىنە قوسىلىپ، ونىڭ تولىق قارجىلى تارماق كاسىپورنىنا اينالدى، قازىر ەكى جاق ستراتەگيالىق جوبا، سەرىكتەستىكتى جونگە سالۋ، باسقارۋ ءتۇزىمى، كاسىپتىك ورنالاستىرۋ سياقتى جاقتارداعى جان - جاقتى ۇشتاسۋدى ىلگەرىلەتىپ، كەيىنگى ىشكەرىلەي توعىسۋعا نەگىز قالاۋدا.
الدىڭعى جارتى جىلدا مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاسىپورىندار رەفورماسىنىڭ 3 جىلدىق ارەكەتى ىشكەرىلەي اتقارىلىپ، ورتالىق كاسىپورىندارى قايتا قۇرۋ، بىرىكتىرۋ اياق الىسىن تەزدەتتى. جۇڭحۋا توبى مەن جۇڭگو حيميا ونەركاسىبى بىرلەسىپ قايتا ۇيىمداسىپ، كاسىپ سالاسى بويىنشا الدىڭعى قاتارداعى جالپىلىق حيميا ونەركاسىپ توبىن قۇردى؛ جۇڭگو شيڭۋاڭ توبى ۇيىمداسىپ قۇرىلىپ، باس شتابى شيۇڭ - ان جاڭا رايونىنا تىركەلگەن تۇڭعىش ورتالىق كاسىپورنىنا اينالدى؛ مەملەكەتتىڭ قۇبىر تورابى بايلىعىن بىرىكتىرۋ ىشكەرىلەي ىلگەرىلەتىلىپ، نەگىزگى مۇناي، تابيعي گاز قۇبىر تورابى مال - مۇلكىن بىرىكتىرۋ جاپپاي ورىندالدى. مەملەكەتتىك كەڭەس مەملەكەت مەنشىگىندەگى مال - مۇلىكتى باقىلاۋ - باسقارۋ كوميتەتىنىڭ باس حاتشىسى پىڭ حۋاگاڭ بىلاي دەدى: «ءبىز ورتالىق كاسىپورىندارىن قايتا ۇيىمداستىرۋدى، بىرىكتىرۋدى ورنىقتى ىلگەرىلەتىپ، مەملەكەت مەنشىگىندەگى شارۋاشىلىقتىڭ ورنالاسۋىن ساپالىلاندىرۋدى، قۇرىلىمىن رەتتەۋدى، بايلىقتى ورنالاستىرۋ ونىمدىلىگىن جوعارىلاتۋدى جەدەلدەتەمىز، بۇل كاسىپ تىزبەگىنىڭ، قامداۋ تىزبەگىنىڭ ورنىقتىلىعىن قورعاۋدا، دۇنيە جۇزىلىك باسەكەلىك قۋاتقا يە دۇنيە جۇزىندەگى بىرەگەي كاسىپورىنداردى جەدەل جەتىلدىرۋدە ماڭىزدى مانگە يە».
عىلىم - تەحنيكادا ءوز كۇشىنە سۇيەنىپ ءوزىن الۋەتتەندىرۋدى جەدەل جۇزەگە اسىرۋ ءۇشىن، ەلىمىز عىلىم - تەحنيكا جەتىستىكتەرىن باعالاۋ مەحانيزمىنە رەفورما جاسادى جانە ونى كەمەلدەندىردى؛ ەمدەۋدەن قىزمەت وتەۋ باعاسى سىندى بۇقارا ەڭ كوڭىل ءبولىپ وتىرعان، ەڭ تىكە، ەڭ رەال مۇددە ماسەلەسىنە باعىتتاي وتىرىپ، ەمدەۋ قىزمەت وتەۋ باعاسى رەفورماسىن تۇيىندە سىناق ەتۋدى تەرەڭدەتتى؛ كومىرتەگى قوس توتىعىنىڭ شىعارىلۋىن جوعارى مانگە جەتكىزىپ، كومىرتەگىن بەيتاراپتاندىرۋدى ەكولوگيالىق وركەنيەت قۇرىلىسىنىڭ جالپى تۇلعالىق ورنالاستىرۋىنا ەنگىزىپ، كاسىپ قۇرىلىمى مەن ەنەرگيادان پايدالانۋ قۇرىلىمىن رەتتەۋدى جاپپاي ىلگەرىلەتتى ... بيىل جىل باسىنان بەرى رەفورمانى جاپپاي تەرەڭدەتۋ تەز ءارى ورنىقتى جۇرگىزىلدى.
− شار تاراپقا ەسىك اشۋ اناعۇرلىم جوعارى ورەگە قاراي قادام تاستادى.
تاياۋدا شىنجىندەگى ءۇي ەلەكتر ونىمدەرىن وندىرەتىن ءبىر كاسىپورىن سەحىندا قىزمەتكەرلەر قاربالاس قىزمەت ىستەپ، تاپسىرىس ونىمدەرىن جاساپ جاتتى. وسى سەرىكتەستىكتىڭ قاتىستى جاۋاپتىسى تانىستىرىپ بىلاي دەدى: «كاسىپورنىمىز قىرۋار سىرتقى ساۋدا تاپسىرىسىن قابىلدادى، قازىر شەكارا وتكەلى تاراۋلارىندا كەدەننەن ءوتۋ وتە قولايلى، كاسىپورىننىڭ جاڭالىق اشۋى قامتاماسىز ەتىلدى، ءبىز ءتىپتى دە كوپ قاريدار تابۋعا سەنىمدىمىز. الدىڭعى جارتى جىلدا سەرىكتەستىكتىڭ ەكسپورت سوماسى بىلتىرعى سول تۇستاعىدان %30 كە جۋىق ارتتى.
ەلىمىزدىڭ ساۋداداعى ءىرى ەلدىك ورنى بەكەمدەلىپ، شەتەل قارجىسىن باۋراۋ قۋاتى اناعۇرلىم كۇشەيدى. الدىڭعى جارتى جىلدا ەلىمىزدىڭ سىرتقى ساۋدا شەتەل قارجىسى ورنىقتى ارتىپ، قۇرىلىمى ۇزدىكسىز ساپالىلاندى. زات يمپورت – ەكسپورت جالپى سوماسى 18 تريلليون 65 ميلليارد 100 ميلليون يۋان بولىپ، سايكەس مەزگىلدەگىدەن %27.1 ارتتى، يمپورت – ەكسپورت كولەمى تاريحتاعى ۇقساس مەزگىلدەگى ەڭ جاقسى ورەنى جاراتتى، ايلىق يمپورت – ەكسپورت ءۇرتىس 13 اي سايكەس مەزگىلدەگىدەن ارتتى. بۇكىل ەل بويىنشا ناقتى پايدالانىلعان شەتەل قارجىسى 607 ميلليارد 840 ميلليون يۋان بولىپ، سايكەس مەزگىلدەگىدەن %28.7 ارتتى.
جۇڭگو حالىقارالىق تۇتىنۋ بۇيىمدارى كورمەسى سياقتى مەملەكەت دارەجەلى كورمەلەردى دەر كەزىندە وتكىزىپ، جوعارى دەڭگەيدەگى سىرتقا ەسىك اشۋدىڭ جاڭا تەرەزەسىن اشتى؛ ءتۇزىم سيپاتىندىق ەسىك اشۋدى تەرەڭدەتىپ، ەركىن ساۋدا سىناق رايونى سياقتى جوعارى دەڭگەيدەگى ەسىك اشۋ تۇعىرلارىنىڭ قۇرىلىسىن جەدەلدەتتى... بيىل جىل باسىنان بەرى اشىق ەسىك بارعان سايىن ايقارا اشىلدى.
جۇڭگو حالىقارالىق ەكونوميكالىق اۋىس - كۇيىس ورتالىعى ينفورماتسيا ءبولىمى باستىعىنىڭ ورىنباسارى ۋاڭ شياۋحۇڭ مىنانى ءبىلدىردى: ەلىمىز ەكونوميكا جاھاندانۋىنىڭ «تەرىس جەلىنەن» جانە «كەرى تولقىنىنان» تايسالماي، جوعارى دەڭگەيدەگى سىرتقا ەسىك اشۋدى ۇزدىكسىز ىلگەرىلەتىپ، جۇڭگو ەكونوميكاسىنىڭ باياندى، ورنىقتى قالپىنا كەلۋىن ىلگەرىلەتىپ قانا قالماستان، دۇنيە ءجۇزى ەكونوميكاسىنىڭ قالپىنا كەلۋى مەن ارتۋىنا دا جاڭا قوزعاۋشى كۇش ۇستەدى.
ورتا نەعۇرلىم كۇردەلى بولعان سايىن، سولعۇرلىم بەرىك سەنىممەن، اناعۇرلىم پارمەندى شارامەن رەفورما جاساۋدى، ەسىك اشۋدى ۇزدىكسىز تەرەڭدەتە ءتۇسۋ كەرەك
رەفورما جاساپ، ەسىك اشۋ − زامانىمىزداعى جۇڭگونىڭ تاعدىرىن بەلگىلەيتىن شەشۋشى شارا، جۇڭگوشا سوتسياليزمدە تاباندى بولۋدا جانە ونى دامىتۋدا، ءسوزسىز، باسىپ وتەتىن جول. قازىرگى جانە بۇدان بىلايعى ءبىر مەزگىلدە ورتا قانشالىق كۇردەلى بولعان سايىن، ءبىز اناعۇرلىم بەرىك سەنىممەن، اناعۇرلىم پارمەندى شارامەن رەفورما جاساپ، ەسىك اشۋدى ۇزدىكسىز تەرەڭدەتۋىمىز كەرەك.
ەل ءىشى - سىرتىنداعى ەكونوميكالىق جاعدايعا توتەپ بەرۋ ءۇشىن، رەفورما جاساپ، ەسىك اشۋدى جاپپاي تەرەڭدەتۋگە تۋرا كەلەدى.
چيڭحۋا داشۋەسى جۇڭگو دامۋ جوباسىن زەرتتەۋ ورنىنىڭ اتقارۋشى ورىنباسار باستىعى دۇڭ يۇي بىلاي دەپ تالداۋ جاسادى: ەل ىشىنەن قاراعاندا، ەل ءىشى ەكونوميكاسىنىڭ قالپىنا كەلۋى ءالى دە ورنىقتى، بىركەلكى ەمەس. قازىر جاڭا دامۋ ساتىسىنا قادام تاستادىق، بۇل رەفورمانى جاپپاي تەرەڭدەتۋ ارقىلى ەلىمىز ەكونوميكاسىنىڭ دامۋىنا ۇزاق ۋاقىت تۇساۋ بولىپ كەلگەن قۇرىلىمدىق، قات - قابات قايشىلىقتار مەن ماسەلەلەردى شەشۋدى شۇعىل قاجەت ەتەدى. حالىقارالىق جاعدايدان قاراعاندا، قازىر بۇكىل دۇنيە جۇزىندەگى ىندەت جاعدايى ءالى دە ۇزدىكسىز وزگەرۋدە، سىرتقى ورتا ءتىپتى دە كۇردەلى، اۋىر بولىپ وتىر. ءبىز، ءسوز جوق، جوعارى دەڭگەيدە سىرتقا ەسىك اشۋ ارقىلى قۇدىرەتتى ەل ءىشى ەكونوميكالىق اينالىم جۇيەسى مەن بەرىك نەگىزگى جاعدايدى قالىپتاستىرىپ، دۇنيە جۇزىلىك فاكتور بايلىعىن باۋراۋ قۋاتىن، قيان - كەسكى حالىقارالىق باسەكەدەگى باسەكەلىك قۋاتتى، سونداي - اق دۇنيە جۇزىلىك بايلىقتى ورنالاستىرۋداعى قوزعاۋشى كۇشتى نىعايتۋىمىز كەرەك.
«14 – بەسجىلدىق» جوبا باعدارلاماسىن تياناقتاندىرۋ ءۇشىن، رەفورما جاساپ، ەسىك اشۋدى جاپپاي تەرەڭدەتۋگە تۋرا كەلەدى.
«‹14 – بەسجىلدىق› جوبا باعدارلاماسىندا ‹14 – بەسجىلدىق› جوبا مەزگىلىندە ساپالى دامۋدى ىلگەرىلەتۋدە، ءسوز جوق، جاڭا دامۋ كەزەڭىن تياناق ەتىپ، جاڭا دامۋ ۇستانىمىن دايەكتىلەندىرىپ، جاڭا دامۋ جاعدايىن قالىپتاستىرۋ ورتاعا قويىلدى. بۇل رەفورما جاساپ، ەسىك اشۋعا تىڭ دا اناعۇرلىم جوعارى تالاپتار قويدى». جۇڭگو حالىق داشۋەسى مەكتەپ باستىعىنىڭ ورىنباسارى ليۋ يۋانچۇن بىلاي دەپ قارادى: جاڭا دامۋ جاعدايىن قالىپتاستىرۋدىڭ تەتىگى ەكونوميكالىق اينالىمنىڭ كەدەرگىسىز بولۋىندا. بۇل ماسەلەلەردى شەشۋدە، تۇپتەپ كەلگەندە، رەفورما جاساپ، ەسىك اشۋعا سۇيەنۋ كەرەك. «وسىلاي ىستەگەندە عانا ەل ىشىندەگى ءىرى اينالىمدى ىركىلىسسىزدەندىرىپ، ەل ءىشى مەن حالىقارا سىندى قوس اينالىمنىڭ ءبىرىن - ءبىرى جەبەۋىن ىلگەرىلەتىپ، ەل ءىشى بازارى مەن حالىقارالىق بازاردى اناعۇرلىم ويداعىداي بايلانىستىرىپ، ەل ءىشى جانە حالىقارالىق بازاردان، ەكى ءتۇرلى بايلىقتان تولىق پايدالانىپ، ەلىمىزدىڭ حالىقارالىق سەلبەستىككە جانە باسەكەگە قاتىناسۋداعى جاڭا ابزالدىعىن قالىپتاستىرۋعا بولادى».
قازىر رەفورما جاساپ، ەسىك اشۋدى جاپپاي تەرەڭدەتۋ كوپتەگەن ءتيىمدى شارت - جاعدايعا ءدوپ كەلىپ وتىر.
ەكونوميكا ءۇرتىس ورنىقتى قالپىنا كەلىپ، ورنىقتىلىق بارىسىندا جاقسارىپ، رەفورمانى جاپپاي تەرەڭدەتۋگە «تەرەزەلىك مەزگىل» ازىرلەدى. «ورنىقتى ارتۋ قىسىمى ءبىرشاما تومەن بولعان تەرەزەلىك مەزگىلدەن ويداعىداي پايدالانىپ، قامداۋ جاعىنداعى قۇرىلىمدىق رەفورمانى تەرەڭدەتىپ، ەل ىشىندەگى ۇلكەن اينالىمداعى، ەل ءىشى مەن حالىقارا سىندى قوس اينالىمداعى بوگەت تۇيىندەرىن اشىپ، ‹14 – بەسجىلدىق› جوبا مەزگىلىندەگى ەلىمىز ەكونوميكاسىنىڭ دامۋىنا باياندى قوزعاۋشى كۇش ازىرلەۋىمىز كەرەك» دەدى دۇڭ يۇي.
ەركىن ساۋدا سىناق رايونى قۇرىلىسىندا ىلگەرىلەۋشىلىككە قول جەتىپ، ەسىك اشۋدى جاپپاي كەڭەيتۋگە ۇلگى كورسەتىپ، جەتەكشىلىك ەتتى. الدىڭعى جارتى جىلدا 21 ەركىن ساۋدا سىناق رايونىندا ناقتى پايدالانىلعان شەتەل قارجىسى 100 ميلليارد 880 ميلليون يۋان بولىپ، بۇكىل ەلدەگى جەر كولەمىنىڭ مىڭنان ءتورت ۇلەسىنە جەتپەيتىن كولەمى ارقىلى بۇكىل ەلدەگى شەتەل قارجىسىنىڭ %17 ىنە جۋىعىن باۋرادى. حاينان ەركىن ساۋدا پورتىندا جاڭادان قۇرىلعان شەتەل قارجىلاندىرعان كاسىپورىندار مەن ناقتى پايدالانىلعان شەتەل قارجىسى جەكە - جەكە 3.9 ەسە جانە 5.7 ەسە ارتتى. «ەركىن ساۋدا سىناق رايونى ءبىر توپ جوعارى دەڭگەيلى تۇزىمدە جاڭالىق اشۋ جەتىستىكتەرىن جارىققا شىعارىپ، دۇنيە ءجۇزى بويىنشا الدىڭعى قاتارداعى ءبىر توپ كاسىپ شوعىرىن قۇرىپ، تاجىريبەلەردى دەر كەزىندە قورىتىندىلاپ جانە كوشىرىپ جالپىلاستىرىپ، ەركىن ساۋدا سىناق رايونىنىڭ ەسىك اشۋداعى جاڭا بەلەس بولۋ رولىن اناعۇرلىم ويداعىداي ساۋلەلەندىردى» دەدى ۋاڭ شياۋحۇڭ.
بازارلاندىرۋ رەفورماسىن تاباندىلىقپەن تەرەڭدەتىپ، جوعارى دەڭگەيدە ەسىك اشۋدى كەڭەيتتى
كوپتەگەن مامان بىلاي دەپ قارادى: كەلەسى قادامدا رەفورمادا قامال الۋ تەبىنىن ارتتىرىپ، بازار تۇلعالارىنىڭ ومىرشەڭدىك كۇشىن ونان ارى تاسقىنداتۋ كەرەك. جوعارى دەڭگەيدە ەسىك اشۋدا تاباندى بولىپ، «ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جولدى» بىرگە قۇرۋدىڭ ساپالى دامۋىن تاباندىلىقپەن ىلگەرىلەتۋ كەرەك.
− ءتۇيىندى سالالاردى مىقتى يگەرىپ، شەشۋشى بۋىندارداعى رەفورمانى دالمە - ءدال ىلگەرىلەتۋ كەرەك.
قازىر جياڭسۋ شينيۇڭلياڭ كابەل - ماشينا شەكتى سەرىكتەستىگى وندىرگەن جابدىقتار كوپتەگەن ەلگە ەكسپورت ەتىلدى. «سالىقتى ازايتىپ، اقىنى تومەندەتۋ، جاڭالىق اشۋدى قولداۋ ساياساتتارى كاسىپورىنداردىڭ باسەكەلىك قۋاتىن بارىنشا كۇشەيتتى». سەرىكتەستىكتىڭ باس ديرەكتورى لياۋ جىچياڭ بىلاي دەدى: «ىندەتتىڭ سوققىسىنان ونىمدەردىڭ ەكسپورت مولشەرى تومەندەپ، قاتىستى تاراۋلار كومەكتەسۋ، سۇيەمەلدەۋ شارالارىن دەر كەزىندە شىعاردى. اسىرەسە، بيىل جىل باسىنان بەرى كاسىپورىنداردىڭ زەرتتەۋ - اشۋ قاراجاتىن سالىقتان بۇرىن قوسىپ ەسەپتەپ تارتىپ قالۋ سالىستىرماسى جوعارىلاعاننان كەيىن، ءبىز ءتىپتى دە كوپ قارجى شىعارىپ زەرتتەپ – اشۋعا جۇمسادىق».
«رەفورما جاساپ، ەسىك اشۋدى تەرەڭدەتۋ ارقىلى دامۋدىڭ ىشكى قوزعاۋشى كۇشىن ارتتىرۋعا باسا ءمان بەرىپ، كەيبىر شەشۋشى تۇيىندەرگە كۇش سالىپ، ونىمدىلىككە قول جەتكىزىپ، بىرەۋى ارقىلى ءبارىن جۇمىلدىرۋ كەرەك». دۇڭ يۇي مىنانى ۇسىنىس ەتتى: فاكتورلاردىڭ ەركىن اينالىمىنا كەدەرگى بولاتىن تۇزىلىستىك، مەحانيزمدىك كەدەرگىلەردى ونان ارى الاستاپ، جوعارى ولشەمدى بازار جۇيەسىن قۇرۋعا، ساپالى دامۋدى ىلگەرىلەتۋگە بەرىك تۇزىمدىك نەگىز قالاۋ كەرەك.
جالپىلىق مەنشىكتەگى شارۋاشىلىقتى تيتتەي دە اۋىتقىماستان بەكەمدەپ جانە دامىتىپ، جالپىلىق مەنشىككە جاتپايتىن شارۋاشىلىقتىڭ دامۋىنا تيتتەي دە اۋىتقىماستان دەم بەرىپ، قولداۋ كورسەتىپ، جەتەكشىلىك ەتىپ، اناعۇرلىم ومىرشەڭ، جاسامپازدىق قۋاتقا جانە باسەكەلىك قۋاتقا يە بازار تۇلعالارىن جەتىلدىرۋ كەرەك. دۇڭ يۇي مىنانى ۇسىنىس ەتتى: حالىقتىق كاسىپورىنداردىڭ، اسىرەسە، ورتا، شاعىن، ۇساق كاسىپورىنداردىڭ جانە جەكەشە ونەركاسىپشىلەر مەن ساۋداگەرلەردىڭ دامۋ قاجەتىنە مەڭزەس ساياساتتىق قولداۋ جۇيەسىن اناعۇرلىم كەمەلدەندىرىپ، بازاردىڭ ءادىل باسەكەسىن جەبەپ، ورتا، شاعىن كاسىپورىندارعا اناعۇرلىم زور دامۋ كەڭىستىگىن ازىرلەۋ كەرەك.
− جوعارى ورەلى ەسىك اشۋدا تاباندى بولىپ، جوعارى ورەلى تۇزىمدىك ەسىك اشۋدى ىشكەرىلەي ىلگەرىلەتۋ كەرەك.
«ءبىز تۇتىنۋ بۇيىمدارى كورمەسى سىندى ازيا - تىنىق مۇحيت وڭىرىندەگى ەڭ ۇلكەن تۇتىنۋ سارا تۋىندىلارى كورمەسىنە سۇيەنىپ، بۇكىل دۇنيە جۇزىندەگى تۇتىنۋشىلارعا داي - ىردىڭ ەڭ جاڭا ونىمدەرىن ايگىلەۋدى ءۇمىت ەتەمىز». تاياۋدا تۇڭعىش كەزەكتى جۇڭگو حالىقارالىق تۇتىنۋ بۇيىمدارى كورمەسىنە قاتىناسقان داي - ىر عىلىم - تەحنيكا توبىنىڭ دۇنيە جۇزىلىك ورىنباسار ءتوراعاسى جوۋ بيڭ بىلاي دەدى: تۇتىنۋ بۇيىمدارى كورمەسىنىڭ وتكىزىلۋى حالىقارالىق قوعامعا جۇڭگونىڭ ەسىك اشۋدى ۇزدىكسىز كەڭەيتۋدەگى بەرىك بەكىمىن جەتكىزدى، داي - ىر جۇڭگو بازارىنا ۇزدىكسىز تەرەڭ تامىر تارتادى.
ۋاڭ شياۋحۇڭ بىلاي دەپ قارادى: اناعۇرلىم جوعارى دەڭگەيدەگى اشىق ەكونوميكالىق جاڭا ءتۇزىلىس ورناتۋ ارقىلى جاڭا دامۋ جاعدايىن قالىپتاستىرۋعا ءتيىمدى سىرتقى ورتا ازىرلەۋ كەرەك. فاكتورلاردى جىلجىمالى اشىق ۇستاۋدى ۇزدىكسىز تەرەڭدەتۋ، تۇزىمدىك ەسىك اشۋدى ورنىقتى كەڭەيتۋ ارقىلى حالىقارالىق ەكونوميكا - ساۋدا سەلبەستىگىن جەبەپ، اناعۇرلىم ىرىقتى سىرتقا ەسىك اشۋ ارقىلى حالىقارالىق باسەكەنىڭ جاڭا ابزالدىعىن قالىپتاستىرۋ كەرەك.
«جۇڭگو ەكونوميكاسى دۇنيە جۇزىلىك كاسىپ تىزبەگى، قامداۋ تىزبەگى، قۇن تىزبەگى جانە جاڭالىق اشۋ تىزبەگى جۇيەسىمەن تەرەڭ توعىستى، وسى بارىستا دۇنيە جۇزىلىك جاڭا تەحنيكا، جاڭا كاسىپ فورماسى، جاڭا ۇلگى جانە جاڭا باسقارۋ ءتاسىلىن قابىلداۋمەن بىرگە، دۇنيە جۇزىلىك قارجى، تەحنيكا، دارىندى، ساندى مالىمەت، قىزمەت وتەۋ سياقتى فاكتورلاردىڭ ەركىن اينالىمعا ءتۇسۋىن جەبەۋ كەرەك». ۋاڭ شياۋحۇڭ مىنانى ءبىلدىردى: ەرەجە - ءتۇزىم، ولشەم، باسقارۋ سياقتى تۇزىمدىك ەسىك اشۋدى جەدەل ىلگەرىلەتىپ، جوعارى دەڭگەيلى حالىقارالىق ەكونوميكا - ساۋدا ەرەجەسىمەن ۇشتاسقان ءتۇزىم جۇيەسىن قالىپتاستىرىپ، ەكونوميكانىڭ ساپالى دامۋىن ىلگەرىلەتۋ كەرەك.
كەلۋ قاينارى: حالىق تورابى
جاۋاپتى رەداكتورى : مانەپ ەربول ۇلى
وقىرمان نازارىنا
نازار سالا كەتەرسىز
- 1.
جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ قاتىستى زاڭ-ەرەجەلەرىنە بويسىنىپ، توراپتا ءمورالدى بولىڭىز، ءسىزدىڭ ارەكەتىڭىز سەبەبىنەن تىكەلەي نەمەسە جانامالاي تۋىنداعان زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىكتى ءوزىڭىز ارقالايسىز.
2.
قالام اتىڭىز بەن جازعان لەبىزىڭىزدى باسقارۋدىڭ بارلىق ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان.
3. حالىق تورابىنىڭ ءسىزدىڭ حالىق تورابىنىڭ لەبىز جازۋ بەتىنە جازعان لەبىزىڭىزدى توراپ ىشىندە كوشىرۋ نەمەسە لەبىزىڭىزدەن سيتات كەلتىرۋ ۇقىعى بار.
4.
ەگەر باسقارۋ جاعىنا پىكىرىڭىز بولسا، لەبىز جازۋ بەتىنىڭ باسقارۋشىسىنا نەمەسە حالىق گازەتى مەكەمەسىنىڭ توراپ ورتالىعىنا اڭىس ەتىڭىز.
- ورتالىق
- ەل ءىشى
- شينجياڭ
- حالىقارا
تەلەفون: 67 /65368365-010 حات ساندىعى: kazakh@peopledaily.com.cn
بۇل بەتتىڭ مەنشىك ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان، كەلىسىمنەن وتپەگەندە كوشىرىپ پايدالانۋعا بولمايدى
Copyright © 1997-2012 by www.people.com.cn. all rights reserved
جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى 
بۇل حابارعا باعاڭىز
سۋرەتتى حابار
لەبىز جازۋ
