قارلى ۇستىرتتەگى جاڭا شارىقتاۋ (قارلى القاپتاعى شاتتىققا تولى 70 جىل، شيزاڭنىڭ جاڭا داۋىرگە قادام تاستاۋى)
«حالىق گازەتىنىڭ» تىلشىلەرى شىن لين، يان كى، شيان گان
2021.08.10 17:09 كەلۋ قاينارى : حالىق تورابى
گۇلدەن اتتى جۇردەك پويەز قارلى تاۋدىڭ قۇشاعىندا زىمىراپ بارادى، قونىس اۋدارىپ سۇيەمەلدەنگەن كەدەي تۇرعىندار شىت جاڭا تۇراقتا كوڭىلدى تۇرمىس كەشىرۋدە، شەت - شالعاي اۋىل - قالاشىق ەمحانالارىندا ينتەرنەتتىك ەمدەۋ جارىققا شىقتى... تاريح پەن رەال كورىنىستەردىڭ اۋىسۋى بارىسىندا وي جۇگىرتسەڭىز، جاڭا داۋىردە جاڭا شيزاڭدا جارىققا شىققان تىڭ ومىرشەڭدىك كۇش ادامدى ەرەكشە اسەرلەندىردى.
ج ك پ ورتالىق كوميتەتىنىڭ باس شۋجيى، مەملەكەت ءتوراعاسى، ورتالىق اسكەري ىستەر كوميتەتىنىڭ ءتوراعاسى شي جينپيڭ 7 - ايدىڭ 21 - كۇنىنەن 23 - كۇنىنە دەيىن شيزاڭعا كەلىپ، شيزاڭنىڭ بەيبىت جولمەن ازات بولعانىنىڭ 70 جىلدىعىن قۇتتىقتاپ، شيزاڭداعى ءار ۇلت كادر - بۇقاراسىمەن امانداسىپ، حال سۇراپ، ءار ۇلت كادر - بۇقاراسىنا پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ قامقورلىعىن جەتكىزدى. باس شۋجي بىلاي دەپ اتاپ كورسەتتى: شيزاڭ بەيبىت ازات بولعان 70 جىلدان بەرى پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ پارمەندى باسشىلىعىندا، بۇكىل ەل حالقىنىڭ زور كۇشپەن قولداۋىندا، شيزاڭداعى ءار ۇلت كادر - بۇقاراسى قاجىرلىلىقپەن كۇرەس جۇرگىزىپ، قايسارلىقپەن شايقاس جاسادى، قوعامدىق ءتۇزىم تاريحي سيپاتتى قارىشتاۋدى جۇزەگە اسىرىپ، ەكونوميكا، قوعام جالپى بەتتىك دامۋدى جۇزەگە اسىرىپ، حالىق تۇرمىسى بارىنشا جاقسارىپ، قالا، اۋىلدىڭ بەت - بەينەسى بۇرىنعىدان مۇلدە وزگەشە تۇسكە ەندى.
وتكەن كۇندەر ەلەسكە اينالدى، بۇگىنگى تاڭدا جاڭا بەينە جارىققا شىقتى، وسىدان شيزاڭنىڭ 70 جىلدىق وراسان زور وزگەرىسىن، نەشە مىڭ جىلدىق شارىقتاۋىن اڭعارامىز.
جاڭا بەت – بەينە
«جاپا – ماشاقاتقا تولى ورتادان، حاۋىپ – قاتەردىڭ اياق استىنان تۋىلۋىنان» جولدىڭ ىركىلىسسىز، ەلەكتردىڭ ورنىقتى بولىپ، ينفورماتسيانىڭ ەركىن الماسۋىنا دەيىن
اۆتوموبيلمەن شيزاڭدى ارالاساڭىز، ەڭ تەرەڭ اسەر قالدىراتىنى جول بولادى.
ەڭسەلى سىچۋان – شيزاڭ، چيڭحاي - شيزاڭ تاس جولدارى ەسكەرتكىشى لاسا وزەنىنىڭ جاعاسىندا بوي كوتەرىپ تۇر. ەسكەرتكىش جازۋىندا سول جىلدارى قاجىرلىلىقپەن كۇرەس جۇرگىزۋ بارىسى ەستەلىككە الىنعان: «زاڭزۋ ۇلتى مەن حانزۋ ۇلتىن، ارميا مەن حالىقتى قامتىعان 110 مىڭ جول سالۋشى جۇمىسشى - قىزمەتكەر جاپا - ماشاقاتقا شىداپ، بوراندا تاماقتانىپ، قار – مۇز جاستانىپ، جۇدىرىقتاي جۇمىلىپ، قات - قابات حاۋىپ - قاتەردى جەڭدى... ».
كەزىندە شيزاڭعا كىرۋ قيىن، شيزاڭنان شىعۋ قيىن بولاتىن، شيزاڭنىڭ وزىندە ءجۇرىپ - تۇرۋ دا قيىن ەدى. 1930 - جىلى باسپادان شىققان «شيزاڭنىڭ بۇرىنعى - سوڭعى كەزىندەگى ماڭىزدى ىستەر ەستەلىگىندە» شيزاڭنىڭ جولى بىلاي دەپ سۋرەتتەلگەن: «تاس قيىرشىقتارى شاشىلىپ جاتادى، جاياۋ ادامنىڭ دا، اتتى ادامنىڭ دا جول تاۋىپ ءجۇرۋى قيىن، حاۋىپ – قاتەر اياق استىنان تۋىلادى».
تاڭ ماۋلياڭ تۇڭعىش رەت شيزاڭنىڭ موتو اۋدانىنا بارۋ ساپارىن ءالى ۇمىتپاعان. 20 نەشە جىلدىڭ الدىندا ول موتو اۋدانىنداعى «جاياۋ جۇك تاسۋشىلار قوسىنىنىڭ» ءبىر مۇشەسى بولاتىن، زاتتى كوتەرىپ ميلين اۋدانىنىڭ پايجىن قالاشىعىنان موتو اۋدانىنىڭ ورتالىعىنا باراتىن، جولدا 10 نەشە كۇن جاياۋ جۇرەتىن. سول كەزدە موتو اۋدانى ەلىمىزدەگى تاس جول قاتىناماعان ەڭ سوڭعى اۋدان بولاتىن.
بۇل كۇندە جام - موتو تاس جولىن بويلاپ گالونلا قارلى تاۋىنان ءوتىپ، 6 مينۋت اينالاسىندا وتكەلەكتەن ءوتىپ العا قاراي زىرلايسىز. موتو اۋدانىنا باراتىن ەكىنشى ماڭىزدى قاتىناس جولى پايجىن - موتو تاس جولى دا سالىنىپ، بيىل 5 - ايدا تۇتاس لەنيا بويىنشا تۇتاستى. ءبىر كەزدەگى «ۇستىرتتەگى وقشاۋ ارال» بۇگىندە اينالما جەلىمەن ۇلاستى.
قاتىناس ىستەرى بارىنشا دامىدى، موتو اۋدانى دا بۇدان تىس قالعان جوق. بۇگىنگى شيزاڭدا جول شار تاراپقا تۇتاستى، تاس جول 118 مىڭ 800 كيلومەترگە جەتىپ، قۇرىلىمدىق قىستاقتارعا تولىق جالعاستى. 6 - ايدا سىچۋان - شيزاڭ تەمىر جولىنىڭ لحاسا - لينجى بولەگى ىسكە قوسىلدى. گۇلدەن اتتى پويەز وزەندەردەن، وتكەلەكتەردەن ءوتىپ، شيزاڭنىڭ تۇڭعىش ەلەكترلەنگەن تەمىر جولىندا زىمىرايتىن بولدى. لحاسادان لينجى قالاسىنا دەيىنگى جول 3 ساعاتتان استام قىسقاردى. كەزىندە ءبىرىنشى «اسپان جولى» شيزاڭعا تۇتاسىپ، باقىت ءانى دۇنيەنىڭ جوتاسىنا تارالدى؛ بۇل كۇندە «پويەزگە وتىرىپ لحاساعا بارۋ» تاڭ بولۋدان قالدى، «جۇردەك پويەزبەن لحاساعا بارۋ» دەيتىن تاعى ءبىر تالعام قوسىلدى.
قارلى تاۋلار كەڭ اۋماققا سوزىلىپ جاتىر، بيىك شىڭدار كوكپەن بوي تالاسادى. تاۋلار ءبىر – بىرىنەن بولىنگەنىمەن، جولدار تۇتاسىپ جاتىر.
10 جىلدىڭ الدىندا شيزاڭنىڭ ەلەكتر تورابى جەكە توراپ اينالىمىندا بولاتىن، ەلەكتر كەرنەۋى تۇراقسىز ەدى، ەلەكترمەن قامداۋ ءالسىن - ءالى ءۇزىلىپ قالاتىن. 10 جىلدان كەيىن چيڭحاي - شيزاڭ ەلەكتر تورابى، سىچۋان - شيزاڭ ەلەكتر تورابى، زاڭجۇڭ ەلەكتر تورابى، الي تورابى ينجەنەرياسى سىندى 4 «ەلەكتر اسپان جولى» قارلى ءۇستىرتتى جارقىراتىپ، نەگىزگى ەلەكتر تورابى بۇكىل رايونداعى 7 ايماق، قالانى، 74 اۋداندى (رايوندى) قامتىدى.
جول ىركىلىسسىز، ەلەكتر ورنىقتى بولىپ، ينفورماتسيا ەركىن الماستى
جينشا وزەنىنىڭ جاعاسىنان جۋمالاڭما شىڭىنا دەيىن، چياڭتاڭ ساحاراسىنان شەكاراداعى قىستاق - قالاشىقتارعا دەيىن، وسى زامانعى حابارلاسۋ جاي بۇقارانىڭ ۇيىنە جالپىلاستى، ينفورماتسيانىڭ «جوعارى قارقىندى تاس جولى» اسقار تاۋلارداعى ۇلكەن وزەندەرگە تۇتاستى. بۇل كۇندە شيزاڭ اۆتونوميالى رايونىنىڭ بارلىق اكىمشىلىك قىستاعىندا (تۇرعىندار كوميتەتى) وپتيكالىق كابەل سالىستىرماسى، 4G تورابىنىڭ قاتىناۋ شاماسى %99 كە جەتتى، شيزاڭ حالقىنىڭ جىلجىمالى تولەۋى الدەقاشان قالىپتى جاعدايعا اينالدى، «تىكە تاراتۋ ارقىلى زات ساتۋ» جاڭا اۋقىمعا اينالدى.
جاڭا تۇرمىس
اۋىر كەدەيلىكتەن جاپپاي دوڭگەلەك داۋلەتتىلىككە دەيىن
الي ايماعى گايزى اۋدان ورتالىعىنىڭ جانىندا ءتىلشى «تىلەگىنە جەتكەن جاڭا تۇراق» اتتى شاعىن اۋماققا بارىپ، كۇرەس جاساپ، ارماندى جۇزەگە اسىرۋ حيكاياسىن تىڭدادى.
دوچيۇڭ − اڭگىمەدەگى باس كەيىپكەرلەردىڭ ءبىرى، وسى اۋداننىڭ شالعاي مال شارۋاشىلىق رايونىنان كوشىپ كەلگەن. بۇرىنعى ءۇيى تامنان سالىنعان، ءبىر ءۇيلى جان تابيعاتقا سۇيەنىپ مال باعادى، جىلدىق كىرىسى 2 مىڭ يۋانعا جەتپەيدى. بىرنەشە جىلدىڭ الدىندا كەدەيلەردى قونىس جاڭالاپ سۇيەمەلدەۋ ساياساتىنىڭ ارقاسىندا دوچيۇڭنىڭ وتباسى اۋدان ورتالىعىنداعى جاڭا عيماراتقا كوشىپ كىردى، ول تاعى تۇراقتى كىرىسى بار قىزمەت تاپتى.
جاقسى ۇيگە كىرىپ، جاقسى تۇرمىس كەشىرە باستادى. «تىلەگىنە جەتكەن جاڭا تۇراق» شاعىن رايونىنداعى 44 وتباسىنىڭ بارلىعى كەدەيلەردى قونىس اۋدارىپ سۇيەمەلدەۋدىڭ يگىلىگىن كورگەن. ءاربىر وتباسىنىڭ تىلەگىنە جەتۋ حيكاياسى جۇرت جۇرەگىن جىلىتتى.
كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋدىڭ العاشقى مەزگىلىندە شيزاڭ ەلىمىزدەگى بىردەن - ءبىر ولكە دارەجەلى شوعىرلى، تۇتاسقان ەرەكشە كەدەي رايون، بۇكىل ەل بويىنشا كەدەيلىكتىڭ تۋىلۋ شاماسى ەڭ جوعارى، كەدەيلىك دارەجەسى ەڭ اۋىر، كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋدىڭ وزىندىك قۇنى ەڭ جوعارى، كەدەيلىكتەن ارىلتۋدىڭ قيىندىعى ەڭ زور اۋىر كەدەي ءوڭىر بولدى. 2019 - جىلدىڭ سوڭىنا كەلگەندە شيزاڭداعى 74 كەدەي اۋدان، رايون تۇگەلدەي كەدەيلىك قالپاعىن الىپ تاستادى، ارحيۆ تۇرعىزىلىپ، كارتوچكا بەرىلگەن 628 مىڭ كەدەي حالىق سانى تۇگەلدەي كەدەيلىكتەن ارىلدى، شيزاڭ مىڭداعان جىلدان بەرى تۇساۋ بولىپ كەلگەن مۇلدەم كەدەيلىككە تاريحي تۇرعىدان قوش ايتتى.
قۇلاشىن كەڭ جايعان وراسان زور وزگەرىستە ءاربىر جاي ادامنىڭ كۇرەسى مەن وزگەرىسى شوعىرلانعان. جينشا وزەنىنىڭ جاعاسىنان شىچۋان وزەنىنىڭ بويىنا دەيىن، ياجياڭ اڭعارىنان سولتۇستىك شيزاڭ ۇستىرتىنە دەيىن، شۋاققا شومىپ، كۇلكى ۇيىرىلگەن جۇزدەردىڭ استارىندا شيزاڭ حالقىنىڭ تاماشا تۇرمىسقا قول جەتكىزۋ باقىتى جاتىر.
چاڭدۋداعى بوگەنايى بولەك ەكى جەر
«الا كولەڭكە ءۇي، ورىندىعى دا جوق، ءىشىن بۇزاۋلار ارالاپ كەتەتىن». چاڭدۋ قالالىق تاجىريبە باستاۋىش مەكتەبى − شيزاڭداعى تۇڭعىش وسى زامانعى مەكتەپ، وتكەن عاسىردىڭ 50 - جىلدارىندا جاڭا قۇرىلعان كەزدەگى شارت - جاعدايى وتە ناشار بولاتىن. مەكتەپ ۇيلەرى نەشە قايتارا وزگەرتىلىپ، بۇل كۇندە ەلەكتروندى اق تاقتا ساباقحاناسى، كوپ مەديالى ساباقحانا، تاجىريبەحانا سياقتىلاردىڭ بارلىعى تولىق كەمەلدى مەكتەپكە اينالدى. مەكتەپتە جاڭادان قۇرىلعان ۇشقىشسىز ۇشاق اۋەسكەرلەر گرۋپپاسى بيىل مەملەكەتتىك جارىس ساحناسىنا شىقتى ...
چاڭدۋ قالالىق حالىق شيپاحاناسى − شيزاڭداعى تۇڭعىش وسى زامانعى شيپاحانا، سول جىلدارى ءبىر تۇرعىن ۇيگە ماڭدايشالىق اسىپ قۇرىلعان، كۇندىك ەمدەۋ مولشەرى 20 ادام - رەتتەن اينالاسىندا عانا بولاتىن. قازىر وسى 3A دارەجەلى شيپاحانا كلينيكالىق ەمدەۋ، دەنساۋلىق ساقتاۋ، عىلمي زەرتتەۋ، وقىتۋ، شۇعىل قۇتقارۋ ءبىر تۇلعالانعان شيپاحاناعا اينالدى، ءار جىلى 6 مىڭ رەتتەن استام وپەراتسيا جاسايدى.
بولماشى وزگەرىستەردەن شيزاڭنىڭ حالىق تۇرمىسى ىستەرىنىڭ كۇن سايىن جاڭالانعانىن اڭعارامىز
70 جىلدىڭ الدىندا شيزاڭدا وسى زامانعى ماندەگى بىردە - ءبىر مەكتەپ جوق ەدى، ساۋاتسىزدىق شاماسى %95 كە جەتكەن؛ بۇل كۇندە وسىزامانعى وقۋ - اعارتۋ جۇيەسى كەمەلدەندى، ءار دارەجەلى، ءار ءتۇرلى مەكتەپتەر 3 مىڭ 195 بولىپ، وقۋعا ءتۇسۋ الدىنداعى 3 جىلدا بالا باقشاعا كىرۋ شاماسى %87 كە، باستاۋىش مەكتەپتەردىڭ ناق وقۋعا ءتۇسۋ شاماسى %99.93 كە، ورتالاۋ، ورتا مەكتەپتەر، جوعارى دارەجەلى وقۋ – اعارتۋ بويىنشا جالپى وقۋعا ءتۇسۋ شاماسى جەكە - جەكە %106.99 كە، %90.2، %56.14 كە جەتتى.
70 جىلدىڭ الدىندا شيزاڭدا جابدىعى قاراپايىم، كولەمى شاعىن ۇكىمەت باسقارۋىنداعى 3 قانا زاڭزۋ دارىگەرلىگى قۇرىلىمى مەن از ساندى جەكە ەمدەۋ ورىندارى عانا بار ەدى؛ قازىر كەمەلدى ەمدەۋ قىزمەت وتەۋى، انالار مەن بالالاردىڭ دەنساۋلىعىن قورعاۋ، اۋرۋدان ساقتانۋ - تىزگىندەۋ، زاڭزۋ شيپاگەرلىگى مەن زاڭزۋلار دارىگەرلىگى سياقتى قىزمەت وتەۋ جۇيەسى ورناتىلىپ، ەمدەۋ، دەنساۋلىق ساقتاۋ تورابى قالا مەن اۋىلدارعا تارالىپ، ادامداردىڭ ورتاشا عۇمىرى بارىنشا جوعارىلادى.
جاڭا ومىرشەڭدىك كۇش
بىرىنشىدەن كەدەي، ەكىنشىدەن اق بولۋ جاعدايىنان ساپالى دامۋدى ىلگەرىلەتۋگە دەيىن
بەيبىت جولمەن ازات بولۋدان بۇرىن شيزاڭ بىرىنشىدەن كەدەي، ەكىنشىدەن اق بولاتىن. وسىزاماندانۋعا قادام تاستاۋى كەش، نەگىزى ءالسىز ەدى، شيزاڭنىڭ ءىس جۇزىندىگىنە ۇيلەسەتىن ساپالى دامۋ جولىن قالاي اشۋ كەرەك؟ دەگەن ماسەلە كولدەنەڭ تارتىلعان.
شاننان قالاسى نايدۇڭ رايونى چاڭجۋ قالاشىعى كىسۇڭ الەۋمەتتىك اۋماعى − شيزاڭنىڭ دەموكراتيالىق رەفورماسىنداعى ءبىرىنشى قىستاق. سول جىلدارى باسىبايلى قۇلدىقتان ازات بولعان ەگىنشىلەردىڭ ءان اۋەنى وسى ارادان قارلى ۇستىرتكە تارالدى.
الەۋمەتتىك اۋماقتىڭ ءبىرىنشى شۋجيى بيانباسىرىن تىلشىمەن اڭگىمەلەسىپ، كىرىستى ارتتىرۋ جاعدايىن تىلگە تيەك ەتىپ، بىلاي دەدى: شاننان قالا رايونىنا جاقىنبىز، قىزىل بايلىق قاينارىمىز دا بار، قالا ماڭى ەكونوميكاسى، ەڭبەككۇش ەكونوميكاسى، قىزىل ساياحات كىرىستى ارتتىرۋدىڭ «التىن كىلتىنە» اينالدى. دامۋ جولى سان الۋان دەسەك، بۇقارانىڭ اۋقاتتانۋى سولاردىڭ الدىندا تۇرادى.
شيزاڭنىڭ قالا - قالاشىقتانۋ شاماسى %32، بۇكىل رايون بويىنشا حالىق سانىنىڭ نەگىزگى بولەگى ەگىن، مال شارۋاشىلىق رايوندارىندا تۇرادى. شيزاڭ ۇستىرتتەگى ەرەكشە ەگىن، مال شارۋاشىلىعىن زور كۇشپەن دامىتتى، جالاڭاش ارپا مەن قوداس كاسىبى وسىنىڭ ىشىندەگى نەگىزگى كۇش سانالادى. ساپالى تۇقىم ارقىلى بىرلىك ءونىمدى ارتتىرىپ، جاڭالىق اشۋ ارقىلى ونىمدىلىكتى جەبەدى. 2020 - جىلى تۇتاس رايوندا جالاڭاش ارپانىڭ سورتتى تۇقىممەن قامتىلۋ شاماسى %90 كە جەتىپ، ءار مۋ جەردىڭ بىرلىك ءونىمى بەيبىت جولمەن ازات بولۋدان بۇرىنعى 80 كيلوگرامنان 380 كيلوگرامعا جوعارىلادى.
ساپالى دامۋدى ىلگەرىلەتۋ ءۇشىن، شيزاڭ بارلىق دامۋدا ۇلتتار ىنتىماعى، العاباسارلىعىنا ءمان بەرۋدە تاباندى بولىپ، حالىق تۇرمىسىن جاقسارتۋعا، جۇرت تىلەگىن ۇيىستىرۋعا ءمان بەردى، ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ تابىس، باقىت، حاۋىپسىزدىك سەزىمىن جوعارىلاتۋعا ءتيىمدى بولۋدى الدىڭعى ورىنعا قويدى.
ساناقتىق ساندى مالىمەتىندە كورسەتىلۋىنشە، شيزاڭداعى شارۋالاردىڭ كىرىسى ءۇرتىس 18 جىل 2 ورىندى سان بويىنشا ارتىپ، ءۇرتىس 6 جىل بۇكىل ەل بويىنشا ارتۋ قارقىنى ءبىرىنشى ورىندا تۇرعان. 2020 - جىلى شيزاڭنىڭ اۋىل - قىستاق تۇرعىندارىنىڭ جان باسىندىق يگەرىلمەلى كىرىسى 14 مىڭ 598 يۋانعا جەتىپ، تاريحي ماتەريالداردا جازىلعان 1965 - جىلداعىنىڭ 135 ەسەسىندەي بولعان.
اسقار تاۋلاردىڭ باسىن بۇلت وراعان، ورمان – توعاي جىنىس بولىپ وسكەن، وزەندەر يرەلەڭدەپ اعۋدا. لينجى قالاسىنىڭ لۋلاڭ قالاشىعى 318 - مەملەكەت تاس جولىنىڭ جانىنا ورنالاسقان، زاشيپيڭسونىڭ حالىقتىق تۇسەلحاناسى ءتورت توڭىرەككە ايگىلى. ساياحاتشىلار «پيڭسو اعاي» دەپ اتايتىن ول كوپ جىلدىڭ الدىندا 318 - مەملەكەت تاس جولى بويىندا ساياحاتشىلاردىڭ كوپ ەكەنىن بايقاپ، شاعىن اسحانا اشادى، ودان قوناق ءۇي سالادى، ەكولوگيالىق ورتانى تاماشالاۋعا قولايلى بولعاندىقتان ول ساياحاتتان قوماقتى كىرىس كىرگىزەدى.
ساپالى دامۋدى ىلگەرىلەتۋدە شيزاڭ ارتىقشىلىقتى اسىرىپ، جەتەرسىزدىكتى تولىقتاۋدا تاباندى بولىپ، جەرگىلىكتى جاعدايعا قاراي ىستەپ، ەرەكشەلىككە يە جولمەن ءجۇردى.
شيزاڭنىڭ ەرەكشەلىگى نەدە؟ تۇنىق سۋ، جاسىل تاۋ، قارلى دالا، ءۇستىرتتى القاپ، مادەنيەت مۇرالارى مول بولۋ ەرەكشەلىكتەرى بار. «13 - بەسجىلدىق» كەزىندە شيزاڭ 160 ميلليون ادام - رەتكە جۋىق ساياحاتشى قابىلداپ، ساياحات جالپى كىرىسى 210 ميلليارد يۋاننان استامعا جەتتى. قازىر شيزاڭ ورتالىقتىڭ قولداۋىندا ماڭىزدى دۇنيە جۇزىلىك ساياحات نىسانالى جەرى قۇرىلىسىن كۇش سالا ىلگەرىلەتۋدە، كەيىن دامۋ ابزالدىعى كورنەكتىلەندى، بولاشاق شەكسىز نۇرلى.
سۋ تۋربيناسى گۇرىلدەپ، گەنەراتور اگراگاتى زىرىلداۋدا. «سۋ بايلىعى ساپالى، جوعارعى اعاردان كەلەتىن سۋ ورنىقتى، كۇرت تاسۋ، كۇرت ازايۋ جاعدايى نەكەن – ساياق كەزدەسەدى». زاۆود ۇيىندە حۋاديان شيزاڭ ەنەرگيا شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ نىسان جاۋاپتىسى تانىستىرىپ بىلاي دەدى: «تاعى 2 گەنەراتور اگراگاتى ورناتىلۋدا، 2022 - جىلى 4 گەنەراتور اگراگاتىن تۇگەلدەي وندىرىسكە قوسىپ، ەلەكتر تاراتۋدى جوسپارلاپ وتىرمىز».
بۇل − شيزاڭداعى قازىرگى جەكە اپپاراتى ەڭ ۇلكەن، جالپى اگراگاتى ەڭ ۇلكەن ىشكى قاجەت توك كوزى نىسانى.
وزەندەرى كوپ، كۇن نۇرى جەتكىلىكتى، شيزاڭداعى تازا ەنەرگيا كاسىبىنىڭ كومەسكى كۇشى زور، توك تاراتۋ سيىمدىلىعى بۇكىل رايون جالپى مولشەرىنىڭ %90 ىنە جۋىعىن ۇستايدى. «جاسىل ەلەكتر» شيزاڭنىڭ سان مىڭداعان وتباسىنىڭ شىراقتارىن جارقىراتىپ قانا قالماستان، ونان دا ماڭىزدىسى، ۇستىرتتەن شىعىپ، بۇكىل ەلگە قىزمەت وتەدى.
ەكولوگيالىق ورتاسى ءالسىز، 70 پايىز ءوڭىر − كوركەيتۋ شەكتەلگەن نەمەسە تيىم سالىنعان ءوڭىر. شيزاڭ ەكولوگيانىڭ تومەنگى شەگىن قاتاڭ ساقتاپ، «جاسىل جولمەن» ءجۇرىپ، تالعامپازدىقپەن جۇمىس ىستەدى. جاسىل ونەركاسىپ تاياۋ جىلداردان بەرى ارشىندى قاداممەن العا باسىپ، قارلى ءۇستىرت جاسىل دامۋدىڭ جاڭا قوزعاۋشى كۇشىن تاسقىنداتۋدا.
ساناققا قاراعاندا، «13 – بەسجىلدىق» كەزىندە شيزاڭ ۇستىرتىندەگى بيولوگيا، ساياحات، مادەنيەت، جاسىل ونەركاسىپ سياقتى 7 ءىرى كاسىپتىڭ ارتقان قۇنى 190 ميلليارد يۋاننان اسقان، جاسىل، قورشاعان ورتانى قورعايتىن، ەرەكشەلىگى ايقىن، ابزالدىعى كورنەكتى، باياندى داميتىن وسى زامانعى كاسىپ جۇيەسى جەدەل قۇرىلۋدا.
لحاسادا توردا ۋادەلەسكەن اۆتوموبيلگە وتىرىپ، زاڭزۋ شوفەرى شۇي دۇڭعا كەزدەيسوق جولىقتىق، «اكە - شەشەم كەزىندە اسكەري ءبولىم ءۇشىن ارتقى شەپ قىزمەتىن ىستەگەن، مەن اسكەري بولىمدەگى كازارمادا تۋىپ، ازاتتىق ارميا جاۋىنگەرى ماعان حانزۋشا ات قويىپ بەردى». تۇرمىستاعى وزگەرىستەردى تىلگە العاندا، زاڭزۋ جىگىت داۋىسىن كوتەرىپ: «ءبىزدىڭ ارتىمىزدا ‹جۇڭگو› دەگەن تىرەگىمىز بار، وسى تىرەگىمىز باردا تۇرمىسىمىز باقىتتى بولماق!» دەدى.
ول قۇلاققا تانىس ءاندى شىرقاي جونەلدى: «تاۋ جىرىن پارتياعا ارنايمىن، پارتيانى اناما بالايمىن. انام مەنى دۇنيەگە اكەلدى، پارتيا كوڭىلىمە نۇر – شۇعىلاسىن قۇيدى...»
كەلۋ قاينارى: حالىق تورابى
جاۋاپتى رەداكتورى : نۇرعيسا قۇرمانجان ۇلى
وقىرمان نازارىنا
نازار سالا كەتەرسىز
- 1.
جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ قاتىستى زاڭ-ەرەجەلەرىنە بويسىنىپ، توراپتا ءمورالدى بولىڭىز، ءسىزدىڭ ارەكەتىڭىز سەبەبىنەن تىكەلەي نەمەسە جانامالاي تۋىنداعان زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىكتى ءوزىڭىز ارقالايسىز.
2.
قالام اتىڭىز بەن جازعان لەبىزىڭىزدى باسقارۋدىڭ بارلىق ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان.
3. حالىق تورابىنىڭ ءسىزدىڭ حالىق تورابىنىڭ لەبىز جازۋ بەتىنە جازعان لەبىزىڭىزدى توراپ ىشىندە كوشىرۋ نەمەسە لەبىزىڭىزدەن سيتات كەلتىرۋ ۇقىعى بار.
4.
ەگەر باسقارۋ جاعىنا پىكىرىڭىز بولسا، لەبىز جازۋ بەتىنىڭ باسقارۋشىسىنا نەمەسە حالىق گازەتى مەكەمەسىنىڭ توراپ ورتالىعىنا اڭىس ەتىڭىز.
- ورتالىق
- ەل ءىشى
- شينجياڭ
- حالىقارا
تەلەفون: 67 /65368365-010 حات ساندىعى: kazakh@peopledaily.com.cn
بۇل بەتتىڭ مەنشىك ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان، كەلىسىمنەن وتپەگەندە كوشىرىپ پايدالانۋعا بولمايدى
Copyright © 1997-2012 by www.people.com.cn. all rights reserved
جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى 
بۇل حابارعا باعاڭىز
سۋرەتتى حابار
لەبىز جازۋ
