بەتتى ساقتاۋ | باس بەت ەتۋ | حات ساندىعى | حابارلاسىڭىز | ءبىز تۋرالى جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى    

حالىق تورابى

بازار تۇلعالارىنىڭ جىلدىق ورتاشا ناق ارتۋى 10 ميلليوننان استى (جاڭا ساندى مالىمەت، جاڭا ءتۇيىن)

جالپى مولشەرى 2012 - جىلعى 55 ميلليوننان بيىل 7 - ايدىڭ سوڭىندا 146 ميلليونعا جەتتى

«حالىق گازەتىنىڭ» ءتىلشىسى لين ليلي

2021.09.08 16:25     كەلۋ قاينارى : حالىق تورابى

  ەلىمىزدىڭ ساۋدا ىستەرى ءتۇزىمى رەفورماسىندا بەلسەندى تابىستارعا قول جەتتى. مەملەكەتتىك بازار باقىلاۋ - باسقارۋ باس مەكەمەسى 9 - ايدىڭ 6 - كۇنى مىنانى جاريالادى: ەلىمىزدىڭ بازار تۇلعالارىنىڭ جالپى مولشەرى 2012 - جىلعى 55 ميلليوننان بيىل 7 - ايدىڭ سوڭىندا 146 ميلليونعا جەتىپ، جىلىنا ورتا ەسەپپەن 10 ميلليوننان استام ارتىپ، بازار تۇلعالارىنىڭ جاندانۋ دارەجەسى جالپى جاقتان %70 اينالاسىندا ورنىقتى بولدى. قارىشتاپ دامىعان بازار تۇلعالارى ەلىمىزدىڭ ەرەكشە كەڭ كولەمدى بازارىنىڭ قالىپتاسۋى مەن دامۋىن جەبەپ، ەكونوميكانىڭ نەگىزگى تاعانى مەن جۇمىستاندىرۋدى ورنىقتىرۋدىڭ تىرەكتى كۇشىنە اينالدى.

  − جىلدىق ورتاشا تازا ارتۋ مولشەرى 10 ميلليوننان استى، بۇل جاڭادان قۇرىلعان بازار تۇلعالارىنىڭ تەز قارقىنمەن ارتىپ وتىرعانىنان دەرەك بەرەدى.

  «توراپتا ءبىر ساعاتتان استام ۋاقىتتا تىركەۋگە الدىرىپ بولدىم، ءبىر كۇنگە جەتپەيتىن ۋاقىتتا تيجارات كۋالىگى مەن تاڭبانى تاپسىرىپ الدىم، قولايلى دا تەز بولدى». تاياۋدا شى جيفىڭ بەيجيڭ قالاسى چاۋياڭ رايونىندا عىلىم - تەحنيكا شەكتى سەرىكتەستىگىن جاڭادان تىركەۋگە الدىردى. سول جەردەگى بازار باقىلاۋ - باسقارۋ تاراۋى «رۇقسات كۋالىگى مەن تيجارات كۋالىگىن ايىرۋ» رەفورما قىزمەت جوباسىن تياناقتاندىرىپ، «ءبىر قالادا ءبىر كۋالىك بەرۋ»، «رۇقسات كۋالىگى مەن تيجارات كۋالىگىن بىرلەسىپ ءبىتىرۋ» سياقتى جاڭا شارالاردى ۇزدىكسىز العا قويىپ، يگىلىك جاراتۋشىلاردىڭ قارسى الۋىنا يە بولدى.

  ساۋدا ىستەرى ءتۇزىمى رەفورماسى كاسىپورىن اشۋعا قىزمەت وتەۋ ءتارتىبىن ساپالىلاندىرىپ، ۋاقىتتى، بۋىندى، ماتەريالدى بارىنشا ازايتتى، مۇندا اتىن ءوزى مالىمدەۋ رەفورماسى اتقارىلىپ، تيجارات كولەمىن ارناعا ءتۇسىرىپ بايانداۋ جولعا قويىلىپ، «ەلەكتروندىق كۋالىكتەن» پايدالانۋ تەرەڭدەتىلىپ، «ءبىر جەلىدە ءبىر تۇتاس ءبىتىرۋ»، «ولكە اتتاپ ءبىر تۇتاس ءبىتىرۋ» بار كۇشپەن ىلگەرىلەتىلىپ، قولايلىلىق دارەجەسى كورنەكتى جوعارىلاتىلدى. قازىر كاسىپورىن اشۋ ۋاقىتى ورتا ەسەپپەن 22.9 كۇننەن 4 قىزمەت كۇنىنە قىسقاردى.

  ساندى مالىمەتتە كورسەتىلۋىنشە، بيىل الدىڭعى جارتى جىلدا بۇكىل ەل بويىنشا جاڭادان 13 ميلليون 945 مىڭ بازار تۇلعاسى قۇرىلعان. تىزىمگە الۋعا قىزمەت وتەۋدى ساپالىلاندىرىلىپ، بازاردىڭ ومىرشەڭدىك كۇشى مەن قوعامنىڭ جاسامپازدىق قۋاتى تاسقىنداتىلعان.

  − جىلدىق ورتاشا تازا ارتۋ مولشەرى 10 ميلليوننان استى، بۇل جەكەشە ونەركاسىپشىلەر مەن ساۋداگەرلەردىڭ قارىشتاپ دامىپ وتىرعانىنان دەرەك بەرەدى.

  «مەن قىستاقتان تولايىم ساتۋ ءبولىمىن اشسام دەيمىن، قازىر ەسىك الدىندا - اق تىركەۋگە الدىرۋعا بولادى. قىزمەتكەرلەر كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ ساياساتىن تانىستىرىپ، سەنىمىمدى نىعايتتى». 6 - ايدىڭ 25 - كۇنى شاندۇڭ ولكەسى گاۋتاڭ اۋدانى جاۋجايزى قالاشىعى قانت - اراق تولايىم ساتۋ ساۋدا دۇكەنىنىڭ تيجاراتشىسى گو يۇيحۋان سانجاي الەۋمەتتىك اۋماعىنىڭ حالىققا قولايلى قىزمەت وتەۋ تۇيىنىنەن تيجارات كۋالىگى مەن ازىق - تۇلىك تيجارات رۇقسات كۋالىگىن قۋانا الدى. سول جەر «قالا، اۋدان، قالاشىق – ءمالى باسقارماسى، الەۋمەتتىك اۋماق سىندى 4 دارەجەلى سايكەسە ارەكەتتەنۋ» ۇلگىسى ارقىلى جۇمىس ءبىتىرۋ ۋاقىتىن قىسقارتۋمەن بىرگە، جەكە ونەركاسىپشىلەر مەن ساۋداگەرلەردىڭ ماياقى، سالىق، قوعامدىق قامسىزداندىرۋ، قارجى قۇراۋ سياقتى جاقتارداعى قيىن ماسەلەلەردى شەشۋىنە بەلسەنە كومەكتەستى.

  جەكە ونەركاسىپشىلەر مەن ساۋداگەرلەر − سانى ەڭ كوپ بازار تۇلعاسى، بۇقارانىڭ تۇرمىسىنداعى ەڭ تىكە قىزمەت وتەۋشىلەر، ىندەتتەن ساقتانۋ جانە ونى تىزگىندەۋ مەزگىلىندە ءدوپ كەلگەن ناقتى قيىنشىلىقتار دا ءبىرشاما كوپ. قاتىستى تاراۋلار جەكەشە ونەركاسىپشىلەر مەن ساۋداگەرلەردىڭ اقاۋسىز دامۋىن كۇش سالا سۇيەمەلدەپ، باجىنى كەمەيتۋ، اقىنى تومەندەتۋ، فينانستىق قولداۋ، جۇمىستانۋدى جەبەۋ سياقتى ساياساتتاردى شىعارۋدى بەلسەنە ىلگەرىلەتىپ، جەكەشە ونەركاسىپشىلەر مەن ساۋداگەرلەردىڭ قيىنشىلىعىن شەشتى.

  ساناققا قاراعاندا، الدىڭعى جارتى جىلدا بۇكىل ەل بويىنشا جاڭادان قۇرىلعان جەكە ونەركاسىپشىلەر مەن ساۋداگەرلەر 9 ميلليون 459 مىڭ بولىپ، سايكەس مەزگىلدەگىدەن %28.1 ارتىپ، ەكونوميكانى گۇلدەندىرۋ، جۇمىستانۋدى ورنىقتىرۋ، جاڭالىق جاراتۋدى جەبەۋ، بۇقارانىڭ تۇرمىسىنا قولايلىلىق جاراتۋ سياقتى جاقتارداعى ماڭىزدى رولىن ساۋلەلەندىرگەن.

  − جىلدىق ورتاشا تازا ارتۋ مولشەرىنىڭ 10 ميلليوننان اسۋى بازار بايلىعى فاكتورلارىن ورنالاستىرۋ ونىمدىلىگىنىڭ جوعارىلاعانىنان دا دەرەك بەرەدى.

  حيلۇڭجياڭ ولكەسى حىگاڭ قالاسى ۋانچاڭ كەن كاسىبى شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ بۇعالتىرى مانجۇڭچين 6 - ايدىڭ 15 – كۇنى سول جەردەگى بازار باقىلاۋ - باسقارۋ مەكەمەسىندە كاسىپورىندى تىزىمنەن ءوشىرۋ جۇمىستارىن بىتىرگەندە: «بۇرىن توراپتا كۇشىنەن قالدىرۋدى ادەتتەگىدەي جاريالاعاننان كەيىن كەمىندە 45 كۇن وتكەن سوڭ عانا تىزىمنەن ءوشىرۋ ءوتىنىشىن بەرۋگە بولاتىن، قازىر 20 كۇندە بىتىرۋگە بولادى» دەدى.

  ساۋدا ىستەرى ءتۇزىمى رەفورماسىنان بەرى قاتىستى تاراۋلار بازاردان شەگىنىپ شىعۋ ارناسىن كۇش سالا ىركىلىسسىزدەندىرىپ، ادەتتەگى تىزىمنەن ءوشىرۋ ءتارتىبىن ساپالىلاندىرىپ، بۇكىل ەل بويىنشا كوپ تاراۋ بىرلەسىپ قيمىلدايتىن بازار تۇلعالارىن كۇشىنەن قالدىرۋدىڭ ءبىر توراپتا قىزمەت وتەۋ تۇعىرىن قۇرىپ، تىزىمنەن وڭاي جولمەن ءوشىرۋ رەفورماسىن ورىستەتىپ، بازار تۇلعالارىنىڭ «تىزىمنەن ءوشىرۋ قيىن بولۋ» ماسەلەسىن زور دارەجەدە شەشتى.

  ساندى مالىمەتتە كورسەتىلۋىنشە، الدىڭعى جارتى جىلدا بۇكىل ەل بويىنشا ءبىر ميلليون 546 مىڭ 200 كاسىپورىن بازاردان شەگىنىپ شىققان، جاڭادان قۇرىلعان كاسىپورىندار مەن تىزىمنەن وشىرىلگەن كاسىپورىنداردىڭ سالىستىرماسى ساۋدا ىستەرى ءتۇزىمى رەفورماسىنىڭ العاشقى كەزىندەگى 4:1 قاتىناسىنان قازىرگى 2:1 قاتىناسىنا وزگەرگەن. بازار تۇلعالارىنىڭ «زات الماسۋى» تەزدەپ، قوعامدىق بايلىق بوساتىلىپ، بازار بايلىعى فاكتورلارىن ورنالاستىرۋ ونىمدىلىگى جوعارىلاتىلىپ، جارامدىلارى وزىپ، جارامسىزدارى قاتاردان قالاتىن بازار مەحانيزمىنىڭ رولى تولىق ساۋلەلەندىرىلگەن.

  كەلۋ قاينارى: حالىق تورابى
جاۋاپتى رەداكتورى : نۇرعيسا قۇرمانجان ۇلى
وقىرمان نازارىنا
نازار سالا كەتەرسىز
 
  بۇل حابارعا باعاڭىز
  • 1. جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ قاتىستى زاڭ-ەرەجەلەرىنە بويسىنىپ، توراپتا ءمورالدى بولىڭىز، ءسىزدىڭ ارەكەتىڭىز سەبەبىنەن تىكەلەي نەمەسە جانامالاي تۋىنداعان زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىكتى ءوزىڭىز ارقالايسىز.
    2. قالام اتىڭىز بەن جازعان لەبىزىڭىزدى باسقارۋدىڭ بارلىق ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان.
    3. حالىق تورابىنىڭ ءسىزدىڭ حالىق تورابىنىڭ لەبىز جازۋ بەتىنە جازعان لەبىزىڭىزدى توراپ ىشىندە كوشىرۋ نەمەسە لەبىزىڭىزدەن سيتات كەلتىرۋ ۇقىعى بار.
    4. ەگەر باسقارۋ جاعىنا پىكىرىڭىز بولسا، لەبىز جازۋ بەتىنىڭ باسقارۋشىسىنا نەمەسە حالىق گازەتى مەكەمەسىنىڭ توراپ ورتالىعىنا اڭىس ەتىڭىز.
  • ورتالىق
  • ەل ءىشى
  • شينجياڭ
  • حالىقارا

سۋرەتتى حابار