”لاڭكەستىككە قارسى تۇرۋ، ۇشقارىلىقتى الاستاۋ جانە ادامدىق ۇقىقتى قامتاماسىز ەتۋ“ حالىقارالىق زەرتتەۋ - تالقى ءماجىلىسى اشىلدى
لاڭكەستىككە سەلبەسە قارسى تۇرىپ، سىڭار جاقتى كوزقاراستى تاستاۋعا ۇندەدى
2021.10.15 16:57 كەلۋ قاينارى : شينجياڭ گازەتى
شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 10 - ايدىڭ 13 - كۇنى گۋاڭجوۋدان بەرگەن حابارى (ءتىلشى دىڭ رۇيشۋان). 4 - كەزەكتى ”لاڭكەستىككە قارسى تۇرۋ، ۇشقارىلىقتى الاستاۋ جانە ادامدىق ۇقىقتى قامتاماسىز ەتۋ“ حالىقارالىق زەرتتەۋ - تالقى ءماجىلىسى 10 - ايدىڭ 13 - كۇنى گۋاڭجوۋدا وتكىزىلدى.
”’كەيىنگى ناقتى جاعداي‘ داۋىرىندەگى لاڭكەستىككە قارسى تۇرۋ حالىقارالىق سەلبەستىگى جانە ۇقىقتى قامتاماسىز ەتۋ“ نەگىزگى تاقىرىبىن ارقاۋ ەتە وتىرىپ، ماجىلىسكە قاتىناسقان ماماندار، قايراتكەرلەر سىڭار جاقتى كوزقاراستى تاستاپ، لاڭكەستىككە قارسى تۇرۋ سەلبەستىگىن كۇشەيتىپ، حاۋىپ - قاتەر، سىن - سايىستارعا قول ۇستاسا وتىرىپ توتەپ بەرۋگە ۇندەدى.
20 جىلدىڭ الدىندا، بۇكىل دۇنيەنى تىكسىندىرگەن ”11 - قىركۇيەك“ ۋاقيعاسى تۋىلدى. ورتالىق كوميتەت ۇگىت ءبولىمىنىڭ ورىنباسار باستىعى جياڭ جيانگو سوزىندە مىنالاردى ءبىلدىردى: 20 جىلدان بەرى لاڭكەستىك تۋدىرعان الەمدىك سىن - سايىس بۇرىن بولماعان دەڭگەيگە جەتىپ، لاڭكەستىككە قارسى تۇرۋ حالىقارالىق قوعامنىڭ جالپىلىق ورتاق تانىمىنا اينالدى، الەمدىك لاڭكەستىككە قارسى تۇرۋ ىستەرىندە ماڭىزدى ىلگەرىلەۋشىلىككە قول جەتتى. الايدا مىنانى دا كورە ءبىلۋ كەرەك: كەزەكتە حالىقارانىڭ لاڭكەستىككە قارسى تۇرۋ جاعدايى ءالى كۇردەلى، لاڭكەستىك پەن ۇشقارىلىق ءالى دە الەمنىڭ كوپتەگەن وڭىرلەرىندە لاڭ سالۋدا، ”11 - قىركۇيەك“ ۋاقيعاسى سياقتى كولەمدەگى لاڭكەستىك شابۋىل قايتا تۋىلماعانىمەن، لاڭكەستىك دەلو، ۋاقيعالارى ءالى دە اۋىق - اۋىق تۋىلۋدا، الەمدىك لاڭكەستىككە قارسى تۇرۋ ىستەرىنىڭ باسپ وتەر جولى ءالى وتە ۇزاق.پاكيستان كەڭەس پالاتاسى مەملەكەت قورعانىسى كوميتەتىنىڭ ءتوراعاسى مۋساحيد قۇسايىن بىلاي دەپ قارادى: ادامدىق ۇقىق ماسەلەسى ساياسيلاندىرىلىپ جىبەرىلدى، قازىر كەيبىر مەملەكەتتەر ادامدىق ۇقىقتى ساياسي قۇرالعا اينالدىرىپ، ءوزىنىڭ مۇددەسىنە ساي كەلمەيتىن مەملەكەتتەرگە قىسىم تۇسىرۋگە پايدالانىپ وتىر. باتىس ەلدەرىنىڭ شياڭگاڭعا ساياتىن، شينجياڭعا ساياتىن، شيزاڭعا ساياتىن سياقتى ماسەلەلەر ارقىلى جۇڭگوعا شابۋىل جاساۋى دا ساياسي سەبەپتەن تۋىنداعان، بۇل باتىس ەلدەرىنىڭ قوس ولشەم اتقارعاندىعىنىڭ بەينەسى.
زەرتتەۋ - تالقى ماجىلىسىندە جۇڭگو مەن شەتەلدىڭ لاڭكەستىككە قارسى تۇرۋ جانە ادامدىق ۇقىق سالاسىنداعى كوپتەگەن ماماندار، وقىمىستىلار بىلاي دەپ قارادى: كەيبىر مەملەكەتتەر يدەولوگيالىق سىڭار جاقتى كوزقاراس جانە قىسقا مەرزىمدىك مۇددەنى ويلاۋ نەگىزىندە، تالعامپازدىقپەن لاڭكەستىككە قارسى تۇردى، سونداي - اق اقپارات قۇرالدارىمەن بىرىگىپ، ادامدىق ۇقىق سياقتى ماسەلەلەردە تالعامپازدىقپەن حابارلاۋ، جالعان حابارلاۋ سياقتىلارمەن اينالىسىپ، حالىقارالىق قوعامدا لاڭكەستىككە قارسى تۇرۋدىڭ، ۇشقارىلىقتى الاستاۋدىڭ قۋاتتى بىرىككەن كۇشىنىڭ ءالى كۇنگە دەيىن قالىپتاسا الماۋىنا اپارىپ سوقتىردى.
انگليا ميدىلسەكس داشۋەسىنىڭ حالىقارالىق زاڭ پروفەسسورى ۋيليام شاباس باتىستىڭ شينجياڭعا ساياتىن مالىمدەمەلەرىندەگى شينجياڭعا قاتىستى ”ءناسىل جويۋ“ تۋرالى جازعىرۋىنا زاڭدىق تۇرعىدان تالداۋ جاساپ بىلاي دەپ قارادى: كورسەتكەن دالەل - ىسپاتتارى دارمەنسىز نەمەسە كۇڭگىرت، بۇل جۇڭگونىڭ از ۇلت ساياساتىن قيسىنسىز جازعىرعاندىق.
جۇڭگو، پاكيستان، يندونەزيا، فيليپپين قاتارلى كوپ ەلدىڭ ماماندارى، وقىمىستىلارى لاڭكەستىككە قارسى تۇرۋ، ۇشقارىلىقتى الاستاۋ جانە ادامدىق ۇقىقتى قامتاماسىز ەتۋ جاقتارىنداعى امالياتتارىمەن، تاجىريبەلەرىمەن ءبولىسىپ، اقپارات قۇرالدارىنىڭ جاۋاپكەرشىلىگىن اناعۇرلىم جاقسى ايگىلەۋدىڭ، ادامدىق ۇقىقتى شىنايى قامتاماسىز ەتۋدىڭ، حالىقارالىق سەلبەستىكتى كۇشەيتۋدىڭ ءونىمدى جولدارىن تالقىلادى.
شينجياڭ جۇڭگونىڭ لاڭكەستىككە قارسى تۇرۋ، ۇشقارىلىقتى الاستاۋ كۇرەسىنىڭ نەگىزگى شايقاس مايدانى. شينجياڭ شىفان داشۋەسى ۇلت جانە قوعام جوعارى دارەجەلى زەرتتەۋ ورنىنىڭ باستىعى لياڭ يۇيچۇن بىلاي دەدى: لاڭكەستىككە قارسى تۇرۋ، ۇشقارىلىقتى الاستاۋ جانە ادامدىق ۇقىقتى قامتاماسىز ەتۋدىڭ جۇڭگو ۇلگىسىندە يدەياداعى ءىبىلىستى جويۋ، سۇيىسپەنشىلىك جاقتان قامقورلىق جاساۋ، حالىق تۇرمىسىن جاقسارتۋ، زورلىقتى كۇش لاڭكەستىككە سوققى بەرۋ سىندى ”ءتورتتى ءبىر تۇلعالاندىرۋ“ ارناسى قالىپتاسقان، مۇنىڭ حالىقارالىق قوعامداعى جالپىلىق ادىسپەن ۇقسايتىن جەرلەرى دە بار ءارى جۇڭگولىق ەرەكشەلىككە دە يە. بۇل لاڭكەستىك دەلو، ۋاقيعالاردىڭ كوپ تۋىلۋ، ءجيى تۋىلۋ جاعدايىن ءونىمدى تۇردە تەجەپ، ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ ءومىر ءسۇرۋ ۇقىعى، دامۋ ۇقىعى سياقتى نەگىزگى ۇقىعىن ەڭ جوعارى شەكتە قامتاماسىز ەتتى.
جياڭ جيانگو مىنالاردى ءبىلدىردى: لاڭكەستىككە قارسى تۇرۋ ماسەلەسىندە، ءسوز جوق، ”قوس ولشەمدى“ تاستاۋ كەرەك، ونى ”ساياسيلاندىرۋعا“، ”قۇرالداندىرۋعا“، ءتىپتى، لاڭكەستىككە قارسى تۇرۋدىڭ اتىن جامىلىپ وزگە ەلدىڭ ىشكى ىسىنە كيلىگۋگە، وزگە ەلدىڭ يەلىك ۇقىعىنا سۇعاناقتىق جاساۋعا استە بولمايدى. حالىقارالىق قوعام اشىق، تەڭ، سيىسىمدى بولۋ پرينسيبىن جانە ادامزاتتىڭ تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسى ۇستانىمىن ۇستانىپ، حالىقارالىق سەلبەستىكتى جانە كوپ جاقتى كەڭەسۋدى بەلسەنە ورىستەتىپ، الەمدىك لاڭكەستىككە قارسى تۇرۋ ىستەرىنىڭ دامۋىن بىرگە ىلگەرىلەتۋ كەرەك.
”ءبىز لاڭكەستىكتى جەڭۋدە تەك زورلىقتى كۇشكە سۇيەنسەك بولمايدى، لاڭكەستىكتىڭ توركىنىن ىزدەپ، كەيبىر ادامداردىڭ لاڭكەستىك ارەكەتكە بارۋىنا مۇرىندىق بولىپ وتىرعان قوعامداعى تەڭسىزدىك جانە تەڭگەرىمسىزدىك جايتتەردى قۇلشىنا تۇزەتۋىمىز كەرەك“، − دەدى بىرلەسكەن مەملەكەتتەر ۇيىمىنىڭ ادامدىق ۇقىق بويىنشا بۇرىنعى جوعارى دارەجەلى مامانى الفرەد دە زاياس، − لاڭكەستىككە سوققى بەرۋدىڭ امالدارىنىڭ ءبىرى − دۇنيە اياسىندا كەدەيلىكتى جويۋدى قامتىعان 17 باياندى دامۋ نىساناسىن جۇزەگە اسىرۋ.
ماروككو مۇحامەديا ۇلاما بىرلەستىگىنىڭ باس حاتشىسى احمەد ابادي بىلاي دەپ قارادى: ۇشقارىلىق پەن لاڭكەستىككە توتەپ بەرۋ كوپ ءتۇرلى فورمادا سەلبەستىك جاساۋدى قاجەت ەتەدى، اسىرەسە، سيفرلى ينفورماتسيا داۋىرىندەگى جاڭا سىن - سايىس الدىندا، ءبىز سيفرلى ينفورماتسيا تانىمىن كۇشەيتۋگە جاۋاپتى بولاتىن، سيفرلى ينفورماتسيانى باقىلايتىن جانە ءجىتى قاداعالايتىن مالىمەت توپتاۋ قۇرىلىمدارى اراسىندا بىرگە وي جۇگىرتىپ تولعاناتىن جانە سەلبەسەتىن جۇيە مەن كەڭىستىكتى تۇلعالاپ، سايكەسۋدى، سەلبەسۋدى جۇزەگە اسىرۋىمىز قاجەت.
وسى رەتكى حالىقارالىق زەرتتەۋ - تالقى ءماجىلىسىن جۇڭگو ادامدىق ۇقىق زەرتتەۋ قوعامى، گۋاڭدۇڭ ولكەلىك حالىق ۇكىمەتىنىڭ اقپارات كەڭسەسى بىرگە ۇيىمداستىردى، جينان داشۋەسى ۇستىنە الىپ وتكىزدى. جۇڭگو، انگليا، امەريكا، شۆەتسيا، يتاليا، پاكيستان، سەربيا، يران، يزرايل، فيليپپين، يندونەزيا، مالايزيا قاتارلى 30عا جۋىق ەلدىڭ ءمانساپتىلارى، مامان - وقىمىستىلارى جانە ۇكىمەتتىك ەمەس ۇيىمداردىڭ ۋاكىلدەرى قاتارلىلار ينتەرنەت جەلىسى جانە ينتەرنەت جەلىسىنەن تىس ۇشتاسقان تاسىلمەن زەرتتەۋ - تالقى ماجىلىسىنە قاتىناستى.
جاۋاپتى رەداكتورى : نۇرعيسا قۇرمانجان ۇلى
وقىرمان نازارىنا
- 1.
جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ قاتىستى زاڭ-ەرەجەلەرىنە بويسىنىپ، توراپتا ءمورالدى بولىڭىز، ءسىزدىڭ ارەكەتىڭىز سەبەبىنەن تىكەلەي نەمەسە جانامالاي تۋىنداعان زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىكتى ءوزىڭىز ارقالايسىز.
2.
قالام اتىڭىز بەن جازعان لەبىزىڭىزدى باسقارۋدىڭ بارلىق ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان.
3. حالىق تورابىنىڭ ءسىزدىڭ حالىق تورابىنىڭ لەبىز جازۋ بەتىنە جازعان لەبىزىڭىزدى توراپ ىشىندە كوشىرۋ نەمەسە لەبىزىڭىزدەن سيتات كەلتىرۋ ۇقىعى بار.
4.
ەگەر باسقارۋ جاعىنا پىكىرىڭىز بولسا، لەبىز جازۋ بەتىنىڭ باسقارۋشىسىنا نەمەسە حالىق گازەتى مەكەمەسىنىڭ توراپ ورتالىعىنا اڭىس ەتىڭىز.
- ورتالىق
- ەل ءىشى
- شينجياڭ
- حالىقارا
مادەنيەت
تەلەفون: 67 /65368365-010 حات ساندىعى: kazakh@peopledaily.com.cn
بۇل بەتتىڭ مەنشىك ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان، كەلىسىمنەن وتپەگەندە كوشىرىپ پايدالانۋعا بولمايدى
Copyright © 1997-2012 by www.people.com.cn. all rights reserved