بەتتى ساقتاۋ | باس بەت ەتۋ | حات ساندىعى | حابارلاسىڭىز | ءبىز تۋرالى جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى    

حالىق تورابى

  شينجياڭ ۇيعۇر اۆتونوميالى رايونى بەيجيڭدە شينجياڭعا ساياتىن ماسەلەلەر جونىندە اقپار جاريالاۋ ءماجىلىسىن وتكىزدى

امەريكا جاقتىڭ ”ادامدىق ۇقىق قارتاسى“ ”تۇككە جارامايتىن قوقسىق“

2021.12.02 16:59     كەلۋ قاينارى : شينجياڭ گازەتى

  انار بۇلت / شينجياڭ گازەتىنىڭ ءتىلشىسى جىڭ جو 11 - ايدىڭ 30 - كۇنى بەيجيڭنەن حابارلايدى. 11 - ايدىڭ 30 - كۇنى شينجياڭ ۇيعۇر اۆتونوميالى رايونى بەيجيڭدە شينجياڭعا ساياتىن ماسەلەلەر جونىندە اقپار جاريالاۋ ءماجىلىسىن وتكىزىپ، امەريكا جاقتىڭ ”شينجياڭداعى ادامدىق ۇقىق“ تاقىرىبىن ۇزدىكسىز ويدان قيىستىرۋى مەن دابىرالاۋى جونىندە تۇرعىسىن قايتالاي دارىپتەدى. اقپار جاريالاۋ ماجىلىسىندە شينجياڭنىڭ كوپتەگەن جەرىندەگى نەگىزگى ساتى بۇقاراسىنىڭ ۋاكىلدەرى بەينە ەكراندا بايلانىسقا شىقتى، ولار ءوز باستان كەشكەندەرىن اڭگىمەلەۋ ارقىلى ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ شىنايى تۇرمىس جاعدايىن ەگجەي - تەگجەيلى تانىستىرىپ، شينجياڭداعى شىندىقتىڭ ءمان - جايىن باياندادى.

  جۇڭگو ءبيى ”شامگۇل سيلىعىنىڭ“ بىرىنشىلىگىنە يە بولعان تۋىندى «كۇن شۋاعىنا شومىلعان ماكىتتى» شينجياڭ كوركەمونەر شۋەيۋانىنىڭ وقىتۋشى - وقۋشىلارى بىرگە ورىنداپ، شينجياڭداعى ءار ۇلت حالقىنىڭ باقىتتى تۇرمىسىن بەينەلەدى. اكتەر جاۋلان مامەتتۇرسىن بىلاي دەدى: «كۇن شۋاعىنا شومىلعان ماكىت» ءبيىن ۇيعۇر، حۇيزۋ، سىبە، موڭعۇل قاتارلى 5 ۇلتتان قۇرالعان 22 وقۋشى ورىنداپ، جۇڭحۋا مادەنيەتىنىڭ ۇشان تەڭىز، كوپ نەگىزدى، بارلىعىن ءوز بويىنا جيناعاندىعىن ايگىلەدى. ”ماكىتتە كورىنىس العاندا، ادامداردىڭ شىن جۇرەكتەن شىققان باقىت كۇلكىسى ەسكەن جۇزدەرىن كورىپ، كۇشتى جاسامپازدىق نيەتكە كەلدىك“، - دەدى شينجياڭ كوركەمونەر شۋەيۋانىنىڭ وقىتۋشىسى، «كۇن شۋاعىنا شومىلعان ماكىتتىڭ» رەجيسسەرى جاڭ پىڭ.

  اقپار جاريالاۋ ماجىلىسىندە اتۇش قالاسى اعۋ اۋىلى قىستاق ايەلدەر بىرلەستىگىنىڭ ءتوراعاسى ايقامار تۇرسۇن ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ پەرزەنت ءسۇيۋ ۇقىعى قورعالعاندىعىن، قىستاقتاعى كوپتەگەن وتباسىلارىندا ەكىدەن، ۇشتەن بالا بار ەكەندىگىن ايتتى. اقسۋ قالاسىنداعى مۇحتار ابدىراسۇل مەن لوۋ جيانبو ۇلتتار ىنتىماعىنىڭ جەتىستىگى − ”بەرەكەلى شاڭىراق“ اسحاناسىن كورسەتتى. بۇل اسحانانى 7 ۇلتتان قۇرالعان 88 ساۋداگەر بىرگە قارجى قوسىپ قۇرعان، ولار ءوزارا قارايلاسىپ، قول ۇستاسا بايىدى.

  شينجياڭ ۇيعۇر اۆتونوميالى رايوندىق حالىق ۇكىمەتىنىڭ اقپارات مالىمدەمەشىسى شۇي گۇيشياڭ بىلاي دەدى: بۇگىنگى شينجياڭدا ءار ۇلت ىنتىماقتاسا العا باسىپ، بىرگە بايۋدى جۇزەگە اسىرۋ ساپارىندا قيىندىقتى بىلەك بىرىكتىرە جەڭۋدە، شينجياڭنىڭ بايتاق دالاسى بۇكىلدەي گۇلدەنىپ - كوركەيگەن، كۇن سايىن وركەندەگەن قۋانارلىق كورىنىستەرگە تولى.

  ”شينجياڭدا ايتىلمىس ’ءناسىل جويۋ‘ مۇلدە جوق“. شۇي گۇيشياڭ تانىستىرىپ بىلاي دەدى: 70 جىلدا ۇيعۇر ۇلتىنىڭ جان سانى 3 ميلليون 607 مىڭ 600 ادامنان 11 ميلليون 624 مىڭ 300 ادامعا ارتىپ، جان باسىندىق مەجەلى عۇمىرى 30 جاسقا جەتپەۋدەن 2019 - جىلعى 74.7 جاسقا جوعارىلادى. ول: ”ەگەر شينجياڭ ’ءناسىل جويۋ‘ جۇرگىزسە، ۇيعۇر ۇلتىنىڭ جان سانى قايتىپ وسىنشا زور مولشەردە ارتادى؟“ دەپ قايىرا سۇرادى.

  امەريكانىڭ وزىنە قاراساق، ناسىلدىك كەمسىتۋ امەريكانىڭ اتتاپ وتە المايتىن قوعامدىق ۇلكەن جىلعاسىنا اينالعان. شينجياڭ ۇيعۇر اۆتونوميالى رايوندىق حالىق ۇكىمەتىنىڭ اقپارات مالىمدەمەشىسى يليجان انايات تانىستىرىپ بىلاي دەدى: ماتەريالدا كورسەتىلۋىنشە، قازىر امەريكاداعى ينديانداردىڭ سانى امەريكانىڭ جالپى جان سانىنىڭ %2ىن عانا يەلەيدى، ۋويميڭ شتاتىنىڭ شىعىسىندا شوشونە تايپاسىنىڭ ساقتاپ قالعان جەرىندە، ينديانداردىڭ ورتاشا عۇمىرى جەرگىلىكتى ورتاشا عۇمىردان 16.3جاس تومەن ەكەن.

  شۇي گۇيشياڭ بىلاي دەدى: 2020 - جىلى بىرلەسكەن مەملەكەتتەر ۇيىمى ادامدىق ۇقىق القالار كەڭەسىنىڭ 43 - رەتكى ماجىلىسىندە اشىلعان ناسىلشىلدىك ماسەلەسى جونىندەگى شۇعىل جارىس ءسوز امەريكاداعى ادامدىق ۇقىق ماسەلەسى جونىندە اشىلعان شۇعىل ءماجىلىس. بىرلەسكەن مەملەكەتتەر ۇيىمىنىڭ زامانىمىز فورماسىنداعى ناسىلشىلدىك ماسەلەسىنىڭ ەرەكشە دوكلاتشىسى تىڭداي اچيۋمەي امەريكانىڭ زاڭ جۇيەسى ناسىلدىك ادىلەتسىزدىك پەن كەمسىتۋدى شەشۋگە شاراسىز دەپ قارادى.

  اقپار جاريالاۋ ماجىلىسىندە ءبىر ءتىلشى امەريكا مەملەكەتتىك كەڭەسىنىڭ مالىمدەمەشىسىنىڭ وتكەن اپتادا جۇڭگونىڭ شينجياڭ قاتارلى جەرلەرىندەگى ”ادامدىق ۇقىققا قول سۇعۋ“ ماسەلەسى امەريكا جاقتىڭ بەيجيڭ قىسقى وليمپيادا سپورت جارىسىنا قاتىناسۋ - قاتىناسپاۋىنا اسەر ەتەدى دەگەندىگىن ورتاعا قويدى. بۇل جونىندە، شۇي گۇيشياڭ بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: جۋىردا 20 ەل توبىنىڭ باسشىلارى ريمدەگى باس قوسۋدا جارناما جاريالاپ، بەيجيڭ قىسقى وليمپيادا سپورت جارىسىن قولدادى، حالىقارالىق قوعامنىڭ ءار سالاسى تۇگەلدەي قىسقى وليمپيادا سپورت جارىسىن شەكتەۋ سىندى قاتە ىسكە ايقىن قارسى تۇردى. قازىر شينجياڭنىڭ قوعامى ورنىقتى، ەكونوميكاسى دامىدى، حالىق تۇرمىسى جاقساردى، امەريكانىڭ ايتىلمىس شينجياڭداعى ”ادامدىق ۇقىق ماسەلەسىن“ الىپ ءسوز قوزعاۋى بۇكىلدەي ۇياتقا جولداس بولعاندىق. جۇڭگو جاق امەريكا جاقتى بايلىق پەن قاجىر - قايراتىن ءوز ەلى حالقىنىڭ قۇت - ىرىسىن ارتتىرۋ مەن ادامدىق ۇقىعىن قامتاماسىز ەتۋ جاعىنا سالۋعا قۋزايدى. ”امەريكا ەگەر تاعى دا شينجياڭداعى ’ادامدىق ۇقىق قارتاسىن‘ الىپ شىقسا، ءسوز جوق، قارتادان ’ۇتىلادى‘ ، قارتاسى ’كەرەككە جاراماي قالادى‘ ، ’قوقسىققا اينالادى‘“.

جاۋاپتى رەداكتورى : مانەپ ەربول ۇلى
وقىرمان نازارىنا
 
  بۇل حابارعا باعاڭىز
  • 1. جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ قاتىستى زاڭ-ەرەجەلەرىنە بويسىنىپ، توراپتا ءمورالدى بولىڭىز، ءسىزدىڭ ارەكەتىڭىز سەبەبىنەن تىكەلەي نەمەسە جانامالاي تۋىنداعان زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىكتى ءوزىڭىز ارقالايسىز.
    2. قالام اتىڭىز بەن جازعان لەبىزىڭىزدى باسقارۋدىڭ بارلىق ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان.
    3. حالىق تورابىنىڭ ءسىزدىڭ حالىق تورابىنىڭ لەبىز جازۋ بەتىنە جازعان لەبىزىڭىزدى توراپ ىشىندە كوشىرۋ نەمەسە لەبىزىڭىزدەن سيتات كەلتىرۋ ۇقىعى بار.
    4. ەگەر باسقارۋ جاعىنا پىكىرىڭىز بولسا، لەبىز جازۋ بەتىنىڭ باسقارۋشىسىنا نەمەسە حالىق گازەتى مەكەمەسىنىڭ توراپ ورتالىعىنا اڭىس ەتىڭىز.
  • ورتالىق
  • ەل ءىشى
  • شينجياڭ
  • حالىقارا

سۋرەتتى حابار