بەتتى ساقتاۋ | باس بەت ەتۋ | حات ساندىعى | حابارلاسىڭىز | ءبىز تۋرالى
حالىق تورابى>>مادەنيەت

ورتالىق ۇلتتار ۋنيۆەرسيتەتىندە تاعى ءبىر مەرەيلى توي، عىلمي تالقى وتكىزىلدى

2013.10.28 13:18   كەلۋ قاينارى : حالىق تورابى

باستالۋ سالتىنان كورىنىس
باستالۋ سالتىنان كورىنىس

  حالىق تورابى قازاقشا ارناسىنىڭ بەيجيڭنەن بەرگەن حابارى. ءتىل مەن ادەبيەت ــ ءبىر ۇلتتىڭ وزگە ۇلتتان پارىقتالاتىن بوگەنايى بولەك ەرەكشەلىگى، ونىڭ وركەندەۋى ۇلت ساناسىنىڭ جوعارىلاعانىنان، ۇلت مادەنيەتىنىڭ ۇلاعاتتالعانىنان دەرەك بەرەدى. وسى تۇرعىدان العاندا، ۇلتتىڭ ءتىل-ادەبيەتى تۋرالى ەرەن ەڭبەكتەردى باعالاپ، سول كەلەلى ىستەردىڭ باسى-قاسىندا بولىپ، كوز مايىن، اقىل-ويىن سارقا جۇمساعان اعا بۋىنداردى ەسكە الۋ دا ءبىر عانيبەت. سونداي ءبىر يگى ماقساتتاردان تۋىنداعان كولەمدى شارا ـــ قازاق ءتىل-ادەبيەتى ماماندىعىنىڭ 60 جىلدىق تويى مەن قازاق فيلولوگياسى تۋرالى حالىقارالىق عىلمي كونفەرەنتسيا 26-قازاندا بەيجيڭدەگى ورتالىق ۇلتتار ۋنيۆەرسيتەتىندە وتكىزىلدى. اتالعان قيمىل اياسىندا ورتالىق ۇلتتار ۋنيۆەرسيتەتى قازاق ءتىل-ادەبيەتى فاكۋلتەتى قۇرىلعاندىعىنىڭ 10 جىلدىعى مەن تۇركولوگيا عىلىمىنا ەسەلى ەڭبەك ەتكەن لي زىڭشياڭ پروفەسسوردىڭ 80 جىلدىق مەرەيتويى، گىڭ شىمين، حۋ جىنحۋا پروفەسسورلاردىڭ ۇستازدىقپەن شۇعىلدانعاندىعىنىڭ 60 جىلدىعى ارنايى اتاپ ءوتىلدى.

  مەرەيتويعا مەملەكەتتىك حالىق قۇرىلتايىنىڭ تۇراقتى مۇشەسى، مەملەكەتتىك حالىق قۇرىلتايى ۇلتتار كوميسسياسى مەڭگەرۋشىسىنىڭ ورىنباسارى، شينجياڭ ۇيعۇر اۆتونوميالى رايوندىق ساياسي كەڭەستىڭ بۇرىنعى ءتوراعاسى اسحات كەرىمباي ۇلى، ورتالىق ۇلتتار ۋنيۆەرسيتەتى پارتكومىنىڭ شۋجيى ى يتەي، مەملەكەتتىك ساياسي كەڭەستىڭ مۇشەسى، جۇڭگو جازۋشىلار باسپا توبى باسقارۋ كوميتەتىنىڭ ورىنباسار مەڭگەرۋشىسى اكبار ءماجيت ۇلى، سونداي-اق بەيجيڭدەگى مەكەمە ورىنداردان، شينجياڭنان، قازاقستان، گەرمانيا، شۆەتسيا، تۇركيا قاتارلى مەملەكەتتەردەن كەلگەن قۇرمەتتى قوناقتار قاتىستى. مەرەيتويدىڭ باستالۋ سالتىن ورتالىق ۇلتتار ۋنيۆەرسيتەتى قازاق ءتىل-ادەبيەتى فاكۋلتەتى پارتيا ياچەيكاسىنىڭ شۋجيى مۇحتار ءابىلقاق ۇلى مەن فاكۋلتەت دەكانى جاڭ ديڭجيڭ جۇرگىزدى، دەكاننىڭ ورىنباسارى بولاش شۇكەيەۆ سيلى قوناقتاردى تانىستىردى. اشىلۋ سالتاناتىندا مەرەيتوي مەن كونفەرەنتسياعا ارنالعان قۇتتىقتاۋ حاتتارى وقىلدى.

  اشىلۋ سالتىندا اسحات كەرىمباي ۇلى ءسوز الىپ، وسىنداي يگى ىسكە قۇتتى بولسىن ايتىپ، ەل يگىلىگى ءۇشىن ەرىنبەي ەڭبەك ەتكەن ۇستازدارعا دەگەن العىسىن جەتكىزىپ، فاكۋلتەتتىڭ جارقىن بولاشاعىنا تىلەكتەستىك ءبىلدىردى. فاكۋلتەت دەكانى جاڭ ديڭجيڭيڭ پروفەسسور اتالعان فاكۋلتەتتىڭ تابىستارى جايلى «شۇعىلالى 60 جىل» اتتى بايانداما جاساپ، فاكۋلتەتتىڭ قول جەتكىزگەن جەتىستىكتەرىن تانىستىردى. ورتالىق ۇلتتار ۋنيۆەرسيتەتى پارتكومىنىڭ شۋجيى ى يتەي ماڭىزدى ءسوز سويلەدى. شينجياڭ ءتىل-جازۋ قىزمەتى كوميتەتى مەڭگەرۋشسىنىڭ ورىنباسارى جارقىن ابىلەز ۇلى، شينجياڭ تەلەۆيزياسى باستىعىنىڭ ورىنباسارى قانات ەرەجەپ، قازاقستان رەسپۋبليكاسى ءبىلىم جانە عىلىم مينيسترلىگى ءتىل ينيستيتۋتىنىڭ ديرەكتورى مىرزابەرگەن مالباقوۆ، شىعىس قازاقستان مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتى رەكتورىنىڭ ورىنباسارى باۋىرجان ەردەمبەكوۆ، قازاقستان رەسپۋبليكاسى ءال-فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ، ەۋرازيا ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ، اباي اتىنداعى پەداگوگيكالىق ۋنيۆەرسيتەتتىڭ، قىزدار پەداگوگيكالىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ ماماندارى مەرەيتوي مەن كونفەرەنتسياعا قاتىستى.

  ءماجىلىس ساتكە ءۇزىلىس جاساعاننان كەيىن، لي زىڭشياڭ پروفەسسوردىڭ 80 جاستىق مەرەيتويىنا، گىڭ شىمين پروفەسسوردى ەسكە الۋعا، حۋ جىنحۋا پروفەسسوردىڭ ۇستازدىقپەن شۇعىلدانعاندىعىنىڭ 60 جىلدىعىنا ارنالعان شاعىن قۇتتىقتاۋ قيمىلدارى وتكىزىلىپ، قاتىستى قوناقتار سوزگە شىعىپ، اتالعان پروفەسسورلار جايلى جۇرەك جاردى لەبىزدەرىن ءبىلدىرىپ، گىڭ شىمين پروفەسسوردى ساعىنا ەسكە الدى، ەسكە الۋ سالتىندا ورىندار مەن جەكەلەر اتى اتالعان پروفەسسورلارعا ەستەلىك بۇيىمدار ۇسىندى.

  باستالۋ سالتىنىڭ سوڭىنا الا، چىن زۇڭجىن پروفەسسور «تۇركى تىلدەر سوزدىگى جانە تۇركى تىلىندەگى سوزىلىڭقى داۋىستى دىبىس ماسەلەسى» تاقىرىپتا لەكسيا سويلەدى. ىلە-شالا قازاقستان رەسپۋبليكاسى ءبىلىم جانە عىلىم مينيسترلىگى ءتىل ينيستيتۋتىنىڭ ديرەكتورى مىرزابەرگەن مالباقوۆ، شىعىس قازاقستان مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ پرورەكتورى، پروفەسسور باۋىرجان ەردەمبەكوۆ سوزگە شىعىپ، قۇتتىقتاۋ قيمىلى مەن عىلمي كونفەرەنتسياعا جارقىن تىلەكتەرىن جەتكىزىپ، قازاق ءتىل-ادەبيەتى فاكۋلتەتىنە جانە جاڭ ديڭجيڭ مىرزاعا قازاقستاننان ارنايى اكەلگەن ەستەلىكتەرى مەن كىتاپتارىن سيعا تارتتى، باۋىرجان ەردەمبەكوۆتىڭ ايتۋىنشا، وسى جولى شىعىس قازاقستان مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتى ورتالىق ۇلتتار ۋنيۆەرسيتەتى قازاق ءتىل-ادەبيەتى فاكۋلتەتىنە 100 ءتۇرلى كىتاپتى سيعا تارتپاق ەكەن.

  اشىلۋ سالتى تابىستى اياقتاعاننان سوڭ، عىلمي كونفەرەنتسيانىڭ كۇنتارتىبى رەسمي باستالىپ، تۇستەن كەيىن ماماندار مەن وقىمىستىلار عىلمي باياندامالار جاساپ، تالقى جۇرگىزدى. ءۇش كۇنگە جالعاسقان تالقىدا ماماندار ءتۇرلى تاقىرىپتاردا باياندامالار جاساپ، عىلمي ماقالالار وقىپ، 25-قازاندا باستالعان عىلمي كونفەرەنتسيا 27-قازان كەشتە تابىسپەن اياقتادى.

  كەلۋ قاينارى: حالىق تورابى

【1】 【2】 【3】 【4】 【5】 【6】 【7】 【8】 【9】 【10】 【11】 【12】 【13】 【14】 【15】 
【16】 【17】 【18】 【19】 
جاۋاپتى رەداكتورى : نۇرعيسا قۇرمانجان ۇلى

 سۋرەت

  • باستالۋ سالتىنان كورىنىس