بەتتى ساقتاۋ | باس بەت ەتۋ | حات ساندىعى | حابارلاسىڭىز | ءبىز تۋرالى
حالىق تورابى>>كوپ بەتتىك حابارلار

شىنايى قامقورلىق، شەكسىز شابىت

2014.08.19 14:35   كەلۋ قاينارى : حالىق تورابى



  1954 – جىلى قاراشادا پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ، مەملەكەتتىك كەڭەستىڭ جانە اۆتونوميالى رايوندىق پارتكوم مەن حالىق ۇكىمەتىنىڭ دۇرىس باسشىلىعى مەن ىقىلاستى قامقورلىعىندا ىلە قازاق اۆتونوميالى وبلىسى قۇرىلدى، سودان باستاپ ىلەنىڭ ەكونوميكاسىنىڭ دامۋى مەن قوعامىنىڭ العا باسۋ تاريحىنىڭ جاڭا كەزەڭى باستالدى.

  اۆتونوميالى وبلىس قۇرىلعان 60 جىلدا، اسىرەسە، رەفورما جۇرگىزىلىپ، قاقپا اشىلعان 30 نەشە جىلدا وبلىستىق پارتكوم مەن ۇكىمەتتىڭ جۇڭگوشا سوتسياليزم ۇلى تۋىن بيىك ۇستاپ، ەكونوميكالىق قۇرىلىستى وزەك ەتۋدە، ءتورت نەگىزگى پرينسيپتە، رەفورما جۇرگىزىپ، قاقپا اشۋدا تاباندى بولىپ، قاجىرلىلىقپەن كۇرەس جۇرگىزىپ، قاجىماي – تالماي ەرلىك كورسەتىپ، قايراتتانا العا ۇمتىلۋىندا، ىلەنىڭ ەكونوميكاسى مەن قوعامىنىڭ ءتۇرلى ىستەرى قارقىندى دامىپ، حالىقتىڭ تۇرمىس ورەسى ۇزدىكسىز جوعارىلاپ، قوعامنىڭ بەت – بەينەسىندە تاريحي وزگەرىستەر جارىققا شىقتى. 60 جىلدان بەرى اۆتونوميالى وبلىستىق پارتكوم مەن ۇكىمەت ءار ۇلت حالقىن ىنتىماقتاستىرا باستاپ، بايتاق ىلە جەرىندە كوز تارتىپ، كوڭىل اۋداراتىن تاريحي اسەم كورىنىس سالىپ، ءار ۇلت حالقىنىڭ ىنتىماقتاسا كۇرەس جاساپ، بىرگە كوركەيىپ - دامىعانىن جىرلاعان ايشىقتى داستان جازدى.

  اۆتونوميالى وبلىستىڭ دامىپ العا باسۋى - پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ، مەملەكەتتىك كەڭەستىڭ جانە اۆتونوميالى رايوندىق پارتكوم مەن ۇكىمەتتىڭ بۇكىل وبلىستاعى ءار ۇلت حالقىنا شىنايى قامقورلىق جاساۋى مەن بارىنشا قولداعاندىعىنىڭ ارقاسى، ءار كەزەكتى پارتيا مەن مەملەكەت باسشىلارى جانە اۆتونوميالى رايوننىڭ باسشىلارى ءار كەزەڭدە ىلەگە كەلىپ قىزمەتتەردى تەكسەرىپ، ءار ۇلت كادر – جۇرتشىلىعىنان حال سۇراپ، قاباعات قامقورلىق جاساپ، اۆتونوميالى وبلىستىڭ ءتۇرلى ىستەرىنىڭ دۇرىس جولمەن ارشىندى العا باسۋىنا كەپىلدىك ەتتى.

  20 – عاسىردىڭ 50 – جىلدارىنىڭ باسىندا ج ك پ ورتالىق كوميتەتى شينجياڭنىڭ جەرگىلىكتى كادرلارىمەن ارناۋلى جيىن اشىپ، شينجياڭ قىزمەتىن اقىلداسىپ، شينجياڭداعى ءار ۇلت حالقىن ىنتىماقتاسا كۇرەس جاساپ، اسقاق سەزىممەن العا ۇمتىلىپ، كورىكتى مەكەن قۇرۋعا جىگەرلەندىردى. 1958 – جىلدىڭ التىن كۇزىندە سول كەزدە ج ك پ ورتالىق كوميتەتىنىڭ ورىنباسار ءتوراعاسى، جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ ورىنباسار ءتوراعاسى مىندەتىندەگى جۋ دى شينجياڭعا كەلىپ ىلەنى كوزدەن كەشىرىپ، اۆتونوميالى وبلىستىڭ كادرلار ماجىلىسىندە سويلەگەن سوزىندە بىلاي دەپ اتاپ كورسەتتى: « ءار ۇلت حالقىنىڭ ىنتىماعىن كۇشەيتۋ – ءار ۇلت حالقىنىڭ شينجياڭنىڭ جانە جۇڭگونىڭ توڭكەرىسى مەن قۇرىلىس ىستەرىندە جەڭىسكە جەتۋىنىڭ ءتۇبىرلى كەپىلى. ۇلتتار ىنتىماعىن بۇلدىرۋگە ۇرىنعان ءارقانداي قاسكۇنەمدىك پەن ارەكەت - بۇكىل ەل حالقىنىڭ ەڭ زور مۇددەسىنە قارسى تۇرعاندىق ءارى ءوز ۇلت حالقىنىڭ مۇددەسىنە دە قارسى تۇرعاندىق».

  الدىڭعى عاسىردىڭ 90 – جىلدارىنان بەرى حۋ جينتاۋ، جياڭ زىمين، لي پىڭ، چياۋ شى، جۋ رۇڭجي، لي رۇيحۋان، ۋ باڭگو، لو گان قاتارلى مەملەكەت باسشىلارى ىلەگە كەلىپ قىزمەت تەكسەردى، ىلەنىڭ ەكونوميكاسىنىڭ دامۋىنا، شەكاراسىنىڭ ورنىقتى، حالقىنىڭ باقىتتى بولۋىنا پارتيا مەن مەملەكەت باسشىلارى باستان – اياق نازار اۋدارىپ كەلەدى.

  2010 – جىلى ناۋرىزدا ىلە اڭعارى ءۇرتىس كۇشتى قارلى – جاڭبىرلى اۋا رايىنىڭ ىقپالىنا ۇشىرادى، ءىشىنارا وڭىرلەردە تۇرعىنداردىڭ ءۇيى قۇلادى، سول كەزدە ج ك پ ورتالىق كوميتەتى ساياسي بيۋروسىنىڭ تۇراقتى مۇشەسى، مەملەكەتتىك كەڭەستىڭ ورىنباسار زۇڭليى لي كىچياڭ قۇلجا اۋدانى تۇرپانيۇزى اۋىلىنا ارنايى كەلىپ، اپات جاعدايىن تەكسەرىپ، اپاتقا ۇشىراعان بۇقارادان حال سۇرادى، ءار ۇلت بۇقاراسى مەملەكەتتىڭ مەيىرىن تەرەڭ سەزىندى.

  2013 – جىلى قىركۇيەكتە ج ك پ ورتالىق كوميتەتىنىڭ باس شۋجيى شي جينپيڭ اۆتونوميالى وبلىستىڭ مەملەكەتتىك 4 – كەزەكتى ءمورال ۇلگىسى، 2013 – جىلى جۇڭگونى اسەرلەندىرگەن ون ءىرى كەيىپكەردىڭ ءبىرى، نىلقى اۋدانىنىڭ شۋىرما قۇرباندار قابىرىستاندىعىن باسقارۋشى چىن جۇنگۇيدى قابىلداپ، وبلىسىمىزداعى ءار ۇلت كادر، جۇمىسشى – قىزمەتشىلەرىنىڭ ىلەنى، مەكەندى كوركەيتۋ جىگەرىنە دەم بەردى.

  («ىلە گازەتى» مەن «ىلە كەشى» گازەتىنەن)

【1】 【2】 【3】 【4】 
جاۋاپتى رەداكتورى : مۇحيت امانتاي ۇلى

 سۋرەت