قازاقتىڭ جاڭا جۇلدىزى ــ مۇحتار تىلەۋعازى ۇلى

2015.08.13 14:25   كەلۋ قاينارى : حالىق تورابى

　　حالىق تورابى، 28 – شىلدە، بەيجيڭ. (مۇحيت امانتاي ۇلى) «ەرجۇرەك اسپان ساردارى» كينوسى جاڭا جىلدىڭ ءبىرىنشى كۇنىنەن باستاپ قويىلعاننان بەرى كورەرمەندەردىڭ ەرەكشە قارسى الۋىنا بولەنىپ، تۇڭعىش كۇنى – اق 120 ميلليون يۋاندىق بەلەتتىك ساتىلمعا يە بولدى. بۇل تۇڭعىش كۇندىك بەلەتتىڭ ساتىلىم باعاسى چىڭ لۇڭ كينوسىنىڭ تۇڭعىش كۇندىك بەلەتتىك ساتىلىم باعا رەكوردتىن جاڭالاپ قالماستان، جۇڭگو كينو تاريحىنداعى تۇڭعىش كۇندىك بەلەتتىڭ ساتىلىم باعا رەكوردتىن دا جاڭالادى. قازىر بۇل كينو بەلەتىنىڭ ساتىلىم باعاسى 600 ميلليوننان استى. شينجياڭ قازاق ۇلتىنان شىققان كينو ارتيسى مۇحتار تىلەۋعازى ۇلى «ەرجۇرەك اسپان ساردارى» كينوسىندا بايرۇڭ ۇلتىنىڭ باتىر رولىن تاماشا سومداپ، كورەرمەندەردىڭ نازارىن اۋداردى. كينونىڭ باستالعان جەرىندەگى تەزدىكپەن باستالعان سايىس، كورەمەندەردى الىپ قۇمدى القاپتاعى جىبەك جولى بويىنداعى تۋىلعان ۋاقيعانىڭ قىزىقتى جەلىسىنە بىردەن باستادى.

　　مۇحتار تىلەۋعازى ۇلى شينجياڭ ىلە وبلىسىنىڭ كۇنەس اۋدانى شەگىربۇلاق اۋىلىندا دۇنيەگە كەلگەن، اۋىلدىڭ قارا دومالاق بالاسى كىشكەنتايىنان اۋىلداعى كاريالاردىڭ اۋزىنان باتىرلار جىرىن، بابالاردىڭ ەرلىگىن ەستىپ وسكەن. ول جاقىنعى مەزگىلدەگى جاڭا بوي كوتەرگەن قازاق ۇلتىنان شىققان كينو ارتيسى، ونىڭ كينو سالاسىنداعى ەڭبەگىن قازاقستان مەملەكەتتىك تەلەۆيزياسى ارنايى حابارلادى ءارى قازاقستاندا دا ەرەكشە ۇلكەن اڭىس قوزعادى. ول ۇلتىمىزدىڭ جانە ءبىر ماقتانىشى بولماق. مۇحتار كوپتەگەن جىلداردان بەرى كينو سالاسىندا ەرىنبەي ەڭبەكتەنىپ كەلەدى، ول كاسىپتىك كينو ارتيس جاعىنان ءبىلىم الماعان، ول العاشىندا كينو ارتيسى بولۋ ارمانىن سانگەر بولۋدان باستادى. ونىڭ ونەرگە دەگەن تالپىنىسى مەن ەرەكشە تالانتى، قايتپاس جىگەرى مەن ءون بويىنداعى قاسيەتى ونى ارمانىنا جەتەكتەدى.

　　ول ۋنيۆەرسيتەت بىتىرگەن سوڭ، ءۇش رەت سانگەر جارىسىنىڭ اعا جۇلدەگەرلىگىنە يە بولعان. 2010 – جىلى قازان ايىندا ونىڭ باتىرلارشا كەلگەن وڭ تۇرقى مەن كەلبەتى ايگىلى رەجيسەر لۋ چۋاننىڭ نازارىن اۋدارعان ءارى رەجيسەر لۋ چۋاننىڭ جەتەكشىلىگىندە ۆولكسۋاگەن كولىگىنىڭ شاعىن كينوسى مەن تەلەۆيزيا جارناماسىن بىرلىكتە تۇسىرگەن. 2011 – جىلى جانەدە رەجيسەر لۋ چۋانمەن سەلبەسىپ، «پاتشانىڭ قوناعاسى» كينوسىنداعى فان كۋاي سارداردىڭ رولىن سومداعان. (فان كۋاي: باتىس حان پاتشالىعىن قۇرۋعا ەڭبەك سىڭىرگەن ارداگەرلەردىڭ ءبىرى، اتاقتى ساردار، ايگىلى قولباسشى، حان گاۋزۋ ليۋباڭنىڭ وڭ قول ساردارى). 2013 – جىلى قىركۇيەك ايىندا فان بيڭبيڭ باس رولدى سومداعان «ياڭ گۇيفي» كينوسىنداعى ان لۋشان سارداردىڭ رولىن سومداعان (ياڭ گۇيفي جۇڭگو تاريحىنداعى ءتورت ۇلكەن سۇلۋدىڭ ءبىرى) ، بۇل كينوعا تيان جۋاڭجۋاڭ، جاڭ يموۋ، شى چيڭ قاتارلى رەجيسەرلەر جەتەكشىلىك ەتكەن. مۇحتار بۇل كينونى تۇسىرۋدىڭ الدىندا رەجيسەر شى چيڭنىڭ قات – قابات سىناقتارى مەن سارالاۋىنان سۇرىنبەي ءوتىپ، سوڭىندا ان لۋشان سارداردىڭ رولىن سومداعان. 2014 – جىلى رەجيسەر لي رىنگاڭ جەتەكشىلىك ەتكەن «ەرجۇرەك اسپان ساردارى» كينوسىندا بايرۇڭ ۇلتىنىڭ باتىرى رولىن سومداعان. 2015 – جىلى جازدا كورەرمەندەردىڭ تاماشالاۋىنا ەندى ۇسىنىلاتىن «قانعا تولى جاڭا قادام» كينوسىندا لاۋ بۋ بولىپ باس رولدى سومداعان.

　　چىڭ لۇڭمەن بىرگە «ەرجۇرەك اسپان ساردارى» كينوسىندا رولعا شىعۋ مۇحتار ءۇشىن ەرەكشە قين بولدى، باسىمدىلىق تا بولدى. ويتكەنى بۇل مۇحتاردىڭ چىڭ لۇڭ جانە ونىڭ توبىمەن تۇڭعىش رەت سەلبەسىپ كينو تۇسىرۋى ەدى، رەجيسەر مەن جەتەكشىلەر مۇحتارمەن كەزىكپەي تۇرعاندا ونىڭ بۇل رولدى تاماشا سومداۋىنا كۇدىك – كۇماندا ارتقان ەدى. ءبىراق دال كينو تۇسىرىلگەن ناق مايداندا مۇحتاردىڭ رولدى سومداۋى ولاردى ءبىر جولاتا كۇدىكتەن ارىلتتى، مۇحتاردىڭ رول سومداۋ بارىسىنداعى وتتاي جانعان كوز جانارى، باتىرلارعا ءتان وڭ – تۇرقى مەن كەلبەتى، ناقىشىنا كەلتىرىپ ورىنداعان ات ۇستىندەگى سايىسكەرلىك ونەرى مايدانداعى بۇكىل ادامداردى تاڭعالدىردى، بۇل رول بەينە مۇحتارعا قۇيىپ جاساعانداي، رەجيسەرلەر بىردەن شاپالاق سوعىپ، مۇحتاردىڭ بۇل رولدى تاماشا سومداعانىنا ءسۇيىندى.

　　ىسجۇزىندە مۇحتاردىڭ بۇل رولدى تاماشا سومداۋى تەكتەن – تەك ەمەس ەدى، قازاق بالاسىنىڭ تۋادا ات جالىندا ويناۋى، بالا كەزىنەن باتىرلار جىرىن ەستىپ ءوسۋى، ونىڭ ءون بويىنا وسىنداي قاسيەت قالىپتاستىرعان. 2007 – جىلى «مەملەكەتتىك ات ونەرى سانگەرلەر جارىسى» بەيجيڭ رايونى اعا جۇلدەگەرلىگىندە مۇحتار ەڭ ۇزدىك سانگەر سيلىعىن العان بولاتىن. ول سايىسكەرلىك، مالتاۋ، فۋتبول جانە باسقادا دەنە تاربيە تۇرلەرىنىڭ بارىنە دە قانىق. سايىسكەرلىك كينودا رول سومداۋ بارىسىندا جارالانۋ ءجايتى ۇنەمى بولىپ تۇرادى، قۇمدى دالادا كينو تۇسىرۋ بارىسىندا قۇمدى بوراننىڭ سوعۋى دا قالىپتى جاعداي، ءدال وسىنداي قينشىلىقتى جەڭىپ، رولدى ءساتتى سومداۋ ارتيستەر ءۇشىن وڭاي جاعداي ەمەس، كينو ارتيسى ءۇشىن تەزدەن اتاعى شىعۋ ماڭىزدى ەمەس، بارىنەن دە ماڭىزدىسى ءار ءبىر قادامىن نىق قاداممەن باسىپ، ۋاقىتتىڭ سىنىنان سۇرىنبەي ءوتۋ ەڭ ماڭىزدى بولماق. ال مۇحتار مۇنىڭ بارىنەن سۇرىنبەي ءوتىپ، بارلىق رولدى ەڭ جوعارى دەڭگەيىنە جەتكىزتىپ سومداپ كەلەدى.

　　«ەرجۇرەك اسپان ساردارى» كينوسىنان كەيىن، مۇحتاردىڭ كەلەسى بەتالىسى حالىقارالىق كينولاردا كورىنۋ، حالىقارالىق ارتيس جولىنا قادام تاستاۋ، كينو ارتيسى ارمان جولىندا تاعى دا ءبىر ۇلكەن بەلەسكە كوتەرىلۋ بولماق. ول «ەرجۇرەك اسپان ساردارى» كينوسى سياقتى ۇلتتار دوستىعىن جىرلاعان، جوعارى دەڭگەيدەگى توپتارمەن بىرلىكتە وسىنداي كينولارعا شىعۋدى ءۇمىت ەتەدى. ول وسىنداي ۇلتتىڭ كوركەيۋ ىستەرىنە ءوزىنىڭ ءبىر كىسىلىك ۇلەسىن قوسۋعا رازى ەكەنىن ءبىلدىردى.

　　كەلۋ قاينارى: حالىق تورابى