«جان سەرىگىم ــ دومبىرام» اتتى كينونىڭ العاشقى قويىلىمى بەيجيڭ كينو ينيستيتۋتىندا وتكىزىلدى

2015.11.19 13:06   كەلۋ قاينارى : حالىق تورابى

　　حالىق تورابى، 19 - قاراشا، بەيجيڭ. (مانەپ ەربول ۇلى) كۇن سايىن جاڭالانعان عىلىم – تەحنيكا ادامدار تۇرمىسىنا بۇرىن سوڭدى بولماعان قولايلىلىقتار مەن كەرەمەتتەر جاراتىپ بەرىپ جاتقانى بارىمىزگە بەلگىلى، دەسەدە، ۇشقان قۇستاي دامىعان زامان اۋقىمى ۇلتتىق بولىمسىمىزداعى كەيبىر قاراپايىم قۇندىلىقتارىمىزدى جوعالتىپ بارا جاتقاندىعىن دا جوققا شىعارا المايمىز. بۇل كۇندەرى اتاسىنىڭ تىزەسىنە سۇيەنىپ ەرتەك ەستيتىن قارا دومالاقتار قالماسا، نەمەرەسىنە ەرتەك ايتاتىن اقساقالدارىمىز دا ازايىپ بارادى. ونىڭ ەسەسىنە، ءبىر ءۇيلى جان ءار كۇنى تەلەۆيزورعا تەلمىرىپ، قىزىعىنا قارىق بولىپ جاتامىز. ال، وسىنداي دامۋ مەن وزگەرىس الدىندا عاسىرلار بويى قايماعى بۇزىلماعان ۇلتتىق مۇراعاتتارىمىز بەن مادەنيەتىمىزدى كەلەر ۇرپاققا قاز – قالپىندا جەتكىزۋدە كينو كاسىبىنىڭ ەندىگى ورنى مەن رولىن جوعارى باعالاماساق بولمايدى. جۋىرداعى جىلداردان بەرى پارتيانىڭ ابزال ساياساتىنىڭ ارقاسىندا ەلىمىز قازاقتارىنىڭ قاراپايىم تۇرمىس – تىرشىلىگىن ءتۇرلى قىرلارىنان بەينەلەگەن «اقسارباس»، «كورىكتى مەكەن» قاتارلى ءبىر توپ كينولار ءتۇسىرىلىپ، قالىڭ قاۋىمنىڭ جاقسى باعاسىن العان ەدى. بۇگىن دە وسىنداي قۋانىشتى قيمىلدىڭ باسى – قاسىندا بولىپ قايتقان جايىمىز بار.

　　2015 - جىلى 25 – قاڭتاردان باستاپ شينجياڭ ۇيعۇر اۆتونوميالى رايونى قۇرىلعاندىعىنىڭ 60 جىلدىعى، قارامايلىدا مۇناي بايقالعاندىعىنىڭ 60 جىلدىعىن قۇتتىقتاۋ بايلانىسىمەن، قارامايلى قالالىق حالىق ۇكىمەتى بەيجيڭ ارمان تۇڭجوۋ مادەنيەت – اقپارات شەكتى جاۋاپكەرشىلىك سەرىكتىگىن ۇسىنىس ەتىپ، قارامايلى قالاسى شياۋگۋاي اۋىلىنداعى قازاقتاردىڭ قاراپايىم تۇرمىسىن ارقاۋ ەتكەن «جان سەرىگىم ــ دومبىرام» اتتى كينو تۇسىرگەن. ءبىر جىلدىق جاپالى ەڭبەكتىڭ جەمىسى بولعان فيلمنىڭ تۇساۋ كەسەر قويىلىمى 19- قاراشا كۇنى بەيجيڭ كينو ينيستيتۋتىندا وتكىزىلدى.

　　كينونىڭ تۇساۋ كەسەر قويىلىمىنا مەملەكەتتىك ساياسي كەڭەس ءتوراعاسىنىڭ بۇرىنعى ورىنباسارى، شينجياڭ ۇيعۇر اۆتونوميالى رايونىنىڭ بۇرىنعى ءتوراعاسى ابىلەت ابدىرەشيت، مادەنيەت مينيسترلىگىنىڭ بۇرىنعى مينيسترى، جۇڭگو جازۋشىلار قوعامىنىڭ قۇرمەتتى ءتوراعاسى ۋاڭ مىڭ، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ جۇڭگوداعى باس ەلشىلىگىنىڭ اقىلشىسى ابدراحمانوۆ، جۇڭگو حالقىنىڭ شەتەلدەرمەن دوستىق قوعامى ەۆرازيا ءبولىمىنىڭ مەڭگەرۋشىسى شىن شين، قارامايلى قالالىق پارتكومنىڭ تۇراقتى مۇشەسى ۋ يىڭ، قارامايلى قالاسى قالا باستىعىنىڭ ورىنباسارى ابدىكەرىم ازەز قاتارلى باسىشلار مەن ماماندار قاتىناستى ءارى ماڭىزدى ءسوز سويلەدى. مۇنان سىرت، فيلىمنىڭ قويىلۋ سالتىنا قاتىستى اكتەرلەر مەن كينو قىزمەتكەرلەرى قاتىناستى.«كورىكتى مەكەن»، «ناراتقا ماحاببات»، «اق سارباس»، «قارا تورعاي»، «جاسىل القاپ» قاتارلى كينولاردا تاماشا رولداردى سومداعان ءتاڭىرتاۋ كينو ستۋدياسىنىڭ كينو اكتەرى قايرات عالىم ۇلى فيلىمدە قۇسىمان شالدىڭ رولىن سومدادى. «كورىكتى مەكەن»، «ناراتقا ماحاببات» قاتارلى كينو فيلىمدەردە، بيىلعى ورتالىق تەلەۆيزياسنىڭ ۋنيۆەرسال ارناسىندا تاراتىلعان «جىبەك جولى حيكاياسى» اتتى كوپ سەريالى تەلە فيىلمدە تاماشا رولدار سومداپ، تالانتىنا بىتكەن اكتەرلىك ونەرىمەن حالقىنا ابدەن تانىس ءالىمجان تۇرىسبەك ۇلى فيلىمدە قۇسىمان شالدىڭ جاستىق شاعىن سومدادى. «ءبىر مۇعالىمنىڭ مەكتەبى»، «جوعالعان رۋح» قاتارلى كينولارمەن تانىلعان جۇڭگو اقپارات ۋنيۆەرسيتەتىنەن وقۋ تاۋىسقان جاس اكتەر ي لي فيلىمدە باس كەيىپكەر لي شياۋناننىڭ رولىن سومدادى. فيلىم سەنەرياسىن جازعان ءارى رەجيسسەرلىك ەتكەن بەيجيڭ كينو ينيستيتۋتىنەن تۇلەپ ۇشقان جاس رەجيسسەر جاۋ جى بۇل كينونى تۇسىرۋگە ءوزىنىڭ اتا مەكەنى قارامايلى قالاسىنا دەگەن سۇيىسپەنشىلىگى مەن سونداعى قازاق حالقىنىڭ اق ەدىل مەيماندوستىعى سەبەپشى بولعاندىعىن ايتتى.

　　فيلىم «وكپەگە قيسا دا، ولىمگە قيمايتىن» ادامدار اراسىنداعى ادال دوستىق پەن تۋىستىق سۇيىسپەنشىلىكتى قاراپايىم قازاقتىڭ مالشى جىگىتى قۇسىمان مەن تومەنگە تۇسكەن زيالى جاس لي جيانگونىڭ سىرعا تولى دوستىعى ارقىلى بەينەلەسە، قايدا جۇرسە دە ۇرپاعىن جۇرەك تۇكپىرىندە ساقتايتىن اكە مەيىرى لي جيانگو مەن باس كەيىپكەر لي شياۋناننىڭ اڭگمەسى، قۇسىمان مەن بالاسى ەركىننىڭ اڭگىمەسى ارقىلى تاماشا بەينەلەنەدى. فيلىمدە قازاق حالقىنىڭ تاريحى مەن مادەنيەتىنىڭ كۋاسى بولعان دومبىرا اڭگىمەنىڭ ارقاۋى، دوستىق كۋاسى، ءجىپسىز بايلانعان سۇيسپەنشىلىك بەلگىسى رەتىندە الىنعان.

　　دومبىرا ــ حالقىمىزدىڭ ۇلتتىق رۋحىنىڭ ولمەس قاينارى، ءار قازاقتىڭ ءومىرى مەن تىرلىگىنىڭ ايناسى. وسىنداي قاسيەتتى قازىنامىز وزگە ۇلتتار جاعىنان قارسى الۋعا بولەنىپ، بۇكىل ەلىمىزگە تانىلىپ جاتسا، ول ءبىزدىڭ ماقتانىشىمىز. ءسوز سوڭىندا، تابيعاتپەن بىتە قايناسىپ، جىل بويى تاۋ قويناۋىندا «سۋدىڭ تۇنىعى مەن ءشوپتىڭ شۇيگىنىن جاعالاعان» حالقىمىزدىڭ وتكەنى مەن بۇگىنى، مادەنيەتى مەن تاريحى ءتىپتى دە كوپ كينولاردىڭ ارقاۋى بولۋىن تىلەيمىز.

　　كەلۋ قاينارى: حالىق تورابى