تۇلپار مەكەنىندە ناۋرىز اسا دابىرالى تويلاندى

2016.02.24 16:17   كەلۋ قاينارى : حالىق تورابى

　　سەنبەك اۋەسقان ۇلى حابارلايدى. ناۋرىز ايى كىرىپ، جەر انا بۋسانىپ، بەرەكە – بىرلىكتىڭ اسى ــ ناۋرىز كوجە ىشەتىن، «ەسكى جىل ەسىركە، جاڭا جىل جارىلقا» دەپ جاراتقاننان جاقسىلىق تىلەيتىن، قىتىمىر قىستىڭ ىزعارى قايتقان، ءتورت تۇلىك مال تولدەپ، ەل قىدىرىپ كوجە ىشەتىن مەزگىل كەلدى. وسىنداي تاماشا ساتتە، اتاپ ايتقاندا اقپاننىڭ 20 – كۇنى «تۇلپار مەكەنى» دەگەن اتى بار، جۋىردا عانا مەملەكەت بويىنشا تۇڭعىش توپتاعى تۇتاس وڭىرلىك ساياحاتتان ۇلگى كورسەتۋ رايوندارى تىزىمدىگىنە اۆتونوميالى رايونىمىزدان سەگىزدىڭ ءبىرى بولىپ كىرگەن موڭعۇلكۇرە اۋدانى «تۇلپار مەكەنىندە ناۋرىز» اتىنداعى موڭعۇلكۇرە اۋدانىنىڭ 25 – رەتكى ناۋرىز مەرەكەسىن اسا دابىرالى تويلادى.

　　وسى كۇنى تۇستەن بۇرىن ساعات 11 دە اۋداننىڭ جەر – جەرىنەن جينالعان قاۋىم موڭعۇلكۇرە قوناق سارايىنىڭ مەرەكە زالىندا ناۋرىز تاعامىنان ءدام تاتتى. مۇنداعى قيمىلدى اسابا ورىنداردىڭ ءبىرى اۋداندىق حالىق ىستەرى مەكەمەسىنىڭ قىزمەتكەرى اللاجار سەنباي ۇلى جۇرگىزىپ، اۋداننىڭ ءبىر جىلدان بەرگى تابىستارىن قىسقاشا تانىستىرىپ ءوتتى. اقساقالداردان اۋداندىق ءىسلام ءدىنى قوعامىنىڭ بۇرىنعى ءتوراعاسى ماناپ ايدارقان ۇلى مەن سارقوبى اۋىلىنىڭ بۇرىنعى اۋىل باستىعى ريزا بورانشاي ۇلى باتا بەرىپ، اۋدان حالقىنىڭ ىنتىماعى جاراسىپ، تۇرمىستارىنىڭ ءتىپتى دە باي – باقىتتى بولا تۇسۋىنە تىلەۋلەستىك ءبىلدىردى. كوپشىلىك تاماقتانا وتىرىپ جاس ءانشى ورازباي جەتەن ۇلى قاتارلى ونەرپازداردىڭ ءان، كۇي، تەرمەلەرىنەن ءلاززات الدى.

　　كەشكە قاراي ءار ۇلت كورەرمەندەرى مەرەكەلىك كيىمدەرىن كيىپ اۋداندىق دەنەتاربيە سارايىنا قاراي اعىلدى. بۇرىن 600 كىسىلىك كلۋب تارلىق ەتىپ، شارۋالاردىڭ ناۋرىز كونسەرتىن كورۋ ورايى از بولىپ كەلگەن. ەندى مىنە، ناۋرىز كونسەرتىنىڭ سالتاناتتى ۇلكەن سارايدا وتەتىنىنەن الدىن الا حابار تاپقان جۇرتشىلىق سەڭدەي سوعىلدى. اۋدان ورتالىعىنىڭ شىعىسىنا، ۇلكەن قوناقاي وزەنىنىڭ باتىس جاعالاۋىنا ورنالاسقان دەنەتاربيە سارايى الىپ قىرانداي ايباتتانىپ تۇر. ءۇرىمجى ۋاقىتى ساعات 6 بولماي ءبىر جارىم مىڭ كىسىلىك تۇراقتى ورىندىعى بار، استىڭعى اشىق الاڭقىسىنا دا جىلجىمالى ورىندىق تىزىلگەن سارايعا تىك تۇرعان قاۋىمدى قوسقاندا 2 مىڭداي كورەرمەن جينالدى. ورىن تولىپ كەتۋ سەبەبىنەن بىرنەشە ءجۇز كورەرمەن امالسىز قايتارىلدى. دەنەتاربيە سارايىنىڭ تىنىستى دا ساۋلەتتى بولعانىنا قوسا ساحنانىڭ ەكى بۇيىرىنە اق ورداداي ەكى كيىز ءۇيدىڭ ورنالاستىرىلۋى قالا مادەنيەتى مەن ساحارا مادەنيەتىن ۇشتاستىرىپ، ءداستۇرلى مادەنيەتىن ۇلىقتاعان ەلدىڭ بيىك ەڭسەسىن اڭعارتىپ تۇردى. استىڭعى قاباتتاعى ورتالىق رايونعا كىلەم، سىرماق توسەلىپ، ۇزىننان – ۇزاق ەكى قاتار الاسا ۇستەل قويىلىپ، ۇستەلگە تارى – تالقان، قۇرت – ماي، باۋىرساق سياقتى ۇلتتىق تاعامدار ءتىزىلدى. ۇستەل باسىنان كيمەشەكتى اجەلەر مەن وقالى تون، اق قالپاق كيگەن اتالار ورىن الدى. وسى كورىنىس كيىز ۇيمەن ۇشتاسىپ مەرەكە سالتاناتىن اسىردى.

　　ناۋرىز ساۋىق كەشىن تانىمال جۇرگىزۋشىلەر دابىر ءابدىلدا ۇلى مەن ارزىگۇل قايىڭبەك قىزى جۇرگىزدى. ساۋىق كەشى موڭعۇلكۇرە اۋداندىق ويىن – ساۋىق ۇيىرمەسىنىڭ 80 كىسىلىك وركەسترىنىڭ ورىنداۋىنداعى تۇركەشتىڭ كۇيى «كوڭىل اشارمەن» باستالىپ، شىعانداعان دومبىرا ءۇنى تۇتاس الاڭدى سىلتىدەي تىندىردى. ىلە – شالا 6 كىسىلىك ءبي «سىر بيكە» ورىندالدى. وسىدان سوڭ «قان ءتاڭىرىم»، «جاس تۋرالى»، «ناۋرىزىم» ءان، تەرمەلەرى شىرقالدى. ءاربىر كونسەرت نومىرىنە لايىقتالعان ساحنا ارتىنداعى LED ەكرانىنداعى تۇنىق تا جاراسىمدى، باي مازمۇندى كورىنىستەر كونسەرتتىڭ دەڭگەيىن جوعارىلاتا ءتۇستى. اسىرەسە، وتاردىڭ سال – سەرىلەرى كيىز ۇيدەن شىعىپ، ويىن – ساۋىق ۇيىرمەسىنىڭ ارتيستەرى ساحنانىڭ ۇستىڭگى جاعىنان شىعىپ، «ەلىم قۇلجادا – اي» ءانىن ايتىپ، سوڭىندا ساحنا ۇستىندە ەمىرەنە قوسىلعانى، ارتقى كورىنىستەگى قازاق مالشىلارى مەكەندەپ كەلگەن جەر جانناتىنداي كوركەم مەكەننىڭ كورىنىسى، مەرەكەلىك قيمىل كورىنىسى، كيىز ءۇي مادەنيەتى كورىنىسى ءمىنسىز قاۋىشىپ، قالا ءىشى ساحاراعا اينالىپ كەتكەندەي، دەنەتاربيە سارايىنداعى كورەرمەن جايلاۋ توسىنە كوشىپ شىققانداي اسەر بەردى. ءدال وسى كورىنىس باسقا ۇلت كورەرمەندەرىن دە ءسۇيىندىرىپ، قازاق حالقىنىڭ سال – سەرىلىگىن، تابيعاتپەن ەتەنە قاتىناسىن، جاپا – ماشاقاتقا مويىمايتىن ەڭبەكشىلدىگىن تانىتتى. تاعى ءبىر رەتتە دابىر ءابدىلدا ۇلى شىعىستىڭ مادەنيەت دىڭگەكتەرىنىڭ ءبىرى دەپ اتاۋعا لايىق، ىلەدەن شىققان ايگىلى كۇيشى ءاتىقان يسا ۇلىن تىلگە الىپ، الدىڭعى قاتاردا وتىرعان قاريالاردىڭ قاتارىنا كەلىپ جايعاسىپ، ءبىر قاريادان ءاتىقان يسا ۇلىن قىسقاشا تانىستىرىپ بەرۋدى ءوتىندى. اتامىز: ءاتىقان يسا ۇلى ــ ءور تەكەستىڭ اعاياز اڭعارىندا 1900 – جىلى تۋىلعان، 1973 – جىلى قايتىس بولعان شەرتپە كۇيدىڭ شەبەرى، ءوز داۋىرىندە 100 دەن استام كۇي شىعارعان، - دەپ قىسقاشا تانىستىرۋ جاسادى. وسىدان سوڭ 8 جاستاعى بالادان 80 جاسقا دەيىنگى قاريالاردىڭ دومبىرا ۇستايتىندارىنىڭ ءاتىقان يسا ۇلىنىڭ كۇيلەرىن ۇزبەي شەرتىپ جالعاستىرىپ كەلە جاتقانىن بەينەلەيتىن القالى توپ ساحنا تورىنە كوتەرىلىپ، اڭگىمەلەسۋ فورماسىمەن باستاپ ءاتىقان يسا ۇلىنىڭ «بەسقاراعاي» كۇيىن اسقاقتاتا ورىندادى. كونسەرت سوڭىنا تامان تانىمال ءانشى اقىمەتجان ءرابىجان ۇلى «قارا كوزىم»، «قوس كۇرەڭ»، «كەشىكتىڭ نەگە» دەگەن ءۇش ءاندى ورىنداپ، كورەرمەن قاۋىمنىڭ ەرەكشە ىقىلاسىنا بولەندى، جاڭادان تانىلىپ كەلە جاتقان ءانشى انارگۇل سەنبەك قىزى ۇكىلى ىبىرايدىڭ ءانى «گاككۋدى» ناقىشىنا كەلتىرە ورىنداپ، زور قۇرمەتكە بولەندى. اۋداندىق پارتكوم ۇگىت ءبولىمىنىڭ، اۋداندىق مادەنيەت – دەنەتاربيە مەكەمەسىنىڭ، اۋداندىق حالىق ىستەرى مەكەمەسىنىڭ جاۋاپتى بولۋىندا وتكىزىلگەن كونسەرت كەشى ەكى ساعاتتان استام جالعاسىپ، «ءور تەكەس ــ كەڭ دالام» انىمەن شىمىلدىعىن جاپتى.

　　اۋدان باسشىلارىنان قۋاشتاي قازىبەك ۇلى، ۋاڭ پەيجاۋ، تاڭساقار باعىن ۇلى، ياڭ يۇيشۋان، گاۋ ۋي، نۇرالى تولىمبەك ۇلى، لي شياڭچيان، جولدىباي جىرعالباي ۇلى، راقىم امىرە ۇلى، جاڭابەك تۇرسىنقازى ۇلى، جانبولات باتەن ۇلى قاتارلىلار ءار ۇلت كورەرمەندەرىمەن بىرگە ناۋرىز كونسەرتىن تاماشالادى. سۋرەتتەردى تۇسىرگەن قايرات قايىپجان ۇلى

　　كەلۋ قاينارى: حالىق تورابى