بەتتى ساقتاۋ | باس بەت ەتۋ | حات ساندىعى | حابارلاسىڭىز | ءبىز تۋرالى
حالىق تورابى>>مادەنيەت

ايگىلى اقىن قۇرمان ابدىكەر ۇلىنىڭ «سارى اتان جىرى» اتتى كىتابىن تاراتۋ سالتى وتكىزىلدى

2016.02.26 16:49   كەلۋ قاينارى : حالىق تورابى



  ءتىلشىمىز سەنبەك اۋەسقان ۇلى حابارلايدى. ءور تەكەس حالقى اقپاننىڭ 20 – كۇنى مەشىن جىلعى ناۋرىز مەرەكەسىن سالتاناتپەن تويلاعان ەدى، وسى قيمىلدىڭ ءدۇبىرى باسىلماي تۇرعان ساتتە، اتاپ ايتقاندا، اقپاننىڭ 21 – كۇنى موڭعۇلكۇرە اۋداندىق پارتكوم ۇگىت ءبولىمى، موڭعۇلكۇرە اۋداندىق جازۋشىلار قوعامى شينجياڭ ۇيعۇر اۆتونوميالى رايوندىق جازۋشىلار قوعامىنىڭ، ىلە قازاق اۆتونوميالى وبىلىستىق جازۋشلار قوعامىنىڭ مۇشەسى، ورتا مەكتەپتىڭ جوعارى دارەجەلى وقىتۋشىسى، ەسىمى شينجياڭعا تانىمال اقىن، اعارتۋشى قۇرمان ابدىكەر ۇلىنىڭ «سارى اتان جىرى» اتتى كىتابىنىڭ تاراتىلۋ سالتىن «ءبىلىم باعى» قوناق سارايىندا دابىرالى وتكىزدى.

  كىتاپ تاراتۋ سالتىن موڭعۇلكۇرە اۋداندىق حالىق قۇرىلتايى تۇراقتى كوميتەتىنىڭ ورىنباسار مەڭگەرۋشىسى جاڭابەك تۇرسىنقازى ۇلى باسقارىپ، الىس – جۋىقتان كەلگەن سيلى قوناقتاردى تانىستىردى. موڭعۇلكۇرە اۋداندىق پارتكومنىڭ تۇراقتى مۇشەسى، ۇگىت ءبولىمىنىڭ باستىعى جولدىباي جىرعالباي ۇلى كىتاپ تاراتۋ سالتىنىڭ ءمان – جايىن تانىستىرىپ، قۇرمان ابدىكەر ۇلىنىڭ ءومىر جولى، جاسامپازدىعى جايىندا توقتالىپ، ادەبيەت – كوركەمونەرىمىزگە قوسقان ۇلەسىن جوعارى باعالادى، اۋدان اكىمى قۋاشتاي قازىبەك ۇلىنىڭ وبلىستىڭ «ەكى ماجىلىسىنە» قاتىناسۋ سەبەبىنەن كىتاپ تاراتۋ سالتىنا قاتىناسا الماعانىن، سالتقا قاتىناسقان اقىننىڭ ۇزەڭگىلەس جولداستارىنا، وزگە دە قالامگەرلەرگە، بالا – شاعاسىنا جولداعان ىقىلاستى سالەمىن جەتكىزدى.

  تۇلپار مەكەنى موڭعۇلكۇرە سوناۋ ۇيسىندەر زامانىنان تارتىپ جەل قانات تۇلپارلارىمەن ەلىمىز ءىشى – سىرتىنا ايگىلى بولۋمەن بىرگە، ەلىمىز قازاعىنا ەسىمى تانىس ادەبيەت – كوركەمونەرشىلەرىمەن دە الىس – جۋىققا تانىمال. وسىنداي قۇتتى مەكەننەن شىققان ايگىلى اقىن، اعارتۋشى قۇرمان ابدىكەر ۇلى سول كەزدەگى شىنجياڭداعى ەڭ جوعارى وقۋ ورنى ەسەپتەلەتىن شينجياڭ ينستيتۋتىنان العاش وقۋ بىتىرگەن ساناۋلى قازاق زيالىلارىنىڭ ءبىرى. شينجياڭ ينستيتۋتىن بىتىرگەن سوڭ سول كەزدەگى ىلەدەگى ەڭ ۇلكەن ءبىلىم ورداسى ىلە 1 – پەداگوگيكالىق مەكتەبىندە ۇستازدىق قىزمەتىن وتەپ، كەيىن دەنساۋلىق جاعدايىمەن كىندىك كەسىپ، كىر جۋعان اتا مەكەنى ءور تەكەسكە بارىپ، نەگىزگى ساتىدا تابانى كۇرەكتەي 35 جىل اعارتۋشى بولىپ، وقىتۋشىلىق، مەكتەپ مەڭگەرۋشىلىك مىندەتتەر وتەگەن، قازىرگى سارقوبى ورتا مەكتەبىنىڭ ادەتتەگى اۋىل دارەجەلى ورتالاۋ مەكتەپتەن ءور تەكەستەگى ءۇش ءتۇيىندى ورتا مەكتەپتىڭ بىرىنە اينالۋىنا ەلەۋلى ەڭبەك ءسىڭىرىپ، سان مىڭداعان ۇرپاق تاربيەلەپ، وقۋ – اعارتۋ، ۇرپاق تاربيەلەۋ ىستەرىنە قالتقىسىز ۇلەس قوسقان، قازىر ول كىسىنىڭ شاكىرتتەرى جەر – جەردە، ءار سالا، ءار كاسىپتە قوعامعا ەسەلى ۇلەس قوسۋدا، الدى اۆتونوميالى رايون دارەجەلى ورىنداردا باسشىلىق مىندەت وتەۋدە.

  جولدىباي جىرعالباي ۇلى سوزىندە بىلاي دەدى: اقىن، اعارتۋشى قۇرمان ابدىكەر ۇلى سوناۋ ۋنيۆەرسيتەتتەگى كەزىندە – اق قولىنا قالام الىپ ادەبي جاسامپازدىقپەن شۇعىلدانىپ، جاڭا زاماندى جىرلادى، ءمولدىر بۇلاقتاي وتتى ولەڭدەرىمەن تۋعان جەرگە ماحابباتىن، ءتۇرلى قوعامدىق قۇبىلىستارعا دەگەن جۇرەك جاردى ويلارىن ءبىلدىرىپ، تۋعان حالقىن عىلىم – بىلىمگە دەن قويۋعا، ناداندىقتان ارىلىپ، زامان كوشىنە تەزدەن ىلەسۋگە ۇندەدى. 600 دەن استام ولەڭ، 3 داستان، ءبىر بالالار ءانىن، 3 اڭگىمە، ءبىر درامما، 4 عىلمي زەرتتەۋ ماقالاسىن جازىپ، كەيىنگى جۇرتقا «شىن سىرىم»، «تولقىندار تولعامى»، «سارى اتان جىرى» سىندى ءۇش جيناق قالدىردى. «عالىمنىڭ حاتى ولمەيدى» دەگەن راس ءسوز، اقىن، اعارتۋشى قۇرمان ابدىكەر ۇلىنىڭ ارامىزدان اتتانعانىنا ون نەشە جىلدىڭ ءجۇزى بولعانىمەن، مارقۇمنىڭ ارتىندا قالدىرعان مول رۋحاني بايلىعى حالىقتىڭ قازىنا قورىنا قوسىلدى، وسى رۋحاني مۇرالاردى زەرتتەپ – زەردەلەۋدىڭ، ۇرپاققا ۇگىتتەۋدىڭ، عىلمي تالقى جيىندارىن اشۋدىڭ ءمان – ماڭىزى زور، ءبىز اقىن، اعارتۋشى قۇرمان ابدىكەر ۇلىنىڭ ارتىندا قالعان ولمەس تۋىندىلارىنىڭ حالىقپەن بىرگە جاساي بەرەتىندىگىنە، اعارتۋشىلىق ۇلگىلەرىنىڭ جاس اعارتۋشىلارعا تۋرا جول نۇسقاي بەرەتىنىنە كامىل سەنەمىز.

  موڭعۇلكۇرە اۋداندىق جازۋشىلار قوعامىنىڭ ءتوراعاسى بالاپان ومار ۇلى، جازۋشى باعاشار نارىنبايەۆ، ساقا پەداگوك قۇرمان جۇما ۇلى قاتارلى قالامگەرلەر قۇرمان ابدىكەر ۇلىنىڭ شىعارماشىلىق، اعارتۋشىلىق ەڭبەك جولىن ەسكە الىپ، شىعارمالارىنا جان – جاقتى تالداۋ جاسادى. كىتاپتىڭ باسپادان شىعۋىندا ەلەۋلى ۇلەس قوسقان ىلە حالىق باسپاسىنىڭ قىزمەتكەرى كەمەل ەسىركەن ۇلى كىتاپتىڭ باسىلۋ بارىسىنان تۇسىنىك جاساپ، ىلە حالىق باسپاسىن كوپشىلىككە تانىستىرىپ ءوتتى. اقىننىڭ جان جارى باتەش شايمەردەن قىزى، ۇلى دۋمان ءسوز كەزەگىن العاندا ايرىقشا تەبىرەنىپ، اۋدان باسشىلارىنىڭ قولداپ – قۋاتتاعانىنا، اقىننىڭ قالامگەر دوستارىنىڭ ىستىق ىقىلاسىنا العىس ايتتى. اقىنداردان ىزەت باعداۋلەت قىزى، ءناسىپقازى قابدىلدا ۇلى، باقىتجان يمانقۇلوۆ، ۇمبەت سايران اقىنعا، كىتاپ تاراتۋ سالتىنا ارناپ جىردان شاشۋ شاتتى.

  موڭعۇلكۇرە اۋدانىنىڭ ورىنباسار اكىمى جانبولات باتەن ۇلى، اۋداندىق ساياسي كەڭەستىڭ تۇراقتى مۇشەسى جاڭالىق نۇرتازا ۇلى، مىندەتكە ءىلىپ شىنىقتىرىلعان ورىنباسار اكىم الماس بايداۋلەت ۇلى، اۋداندىق حالىق قۇرىلتايىنىڭ بۇرىنعى ورىنباسار مەڭگەرۋشىسى جۇماعالي مۇقاي ۇلى، ءور تەكەستەگى ادەبيەت – كوركەمونەرشىلەر بولىپ جالپى 100 گە جۋىق ادام كىتاپ تاراتۋ سالتىنا قاتىناستى. سۋرەتتەردى تۇسىرگەن ەرلان شاڭقاي، قولعانات ابدىبەك ۇلى

  كەلۋ قاينارى: حالىق تورابى

【1】 【2】 【3】 
جاۋاپتى رەداكتورى : نۇرعيسا قۇرمانجان ۇلى

 سۋرەت