شينجياڭداعى تۇڭعىش كەڭ ەكراندى كينو «جىراقتاعان مالشى ٵنىنىڭ» تۇڭعىش قويىلىمى بەيجيڭدە وتكىزىلدى

2018.09.12 13:20   كەلۋ قاينارى : حالىق تورابى

　　حالىق تورابى، 12 – قىركۇيەك، بەيجيڭ. كۇز بەلگىسىنىڭ بىرتىندەپ جاقىنداۋىمەن، شينجياڭنىڭ جايلاۋىنداعى مالشىلاردىڭ دا قاربالاس كوشى – قون مەزگىلى باستالادى. 11 – قىركۇيەك، كوزگى كوشى – قوننىڭ كەلۋى بايلانىسىمەن، قازاق ۇلتىنىڭ كوشى – قونىن ارقاۋ ەتكەن «جىراقتاعان مالشى ٵنى» اتتى كينونىڭ تۇڭعىش قويىلىمى بەيجيڭدە وتكىزىلدى.

　　ادەتتە، ادامداردىڭ قازاق مالشىلارىنىڭ تۇرمىسىنا بولعان تۇسىنىگى نەگىزىنەن مىنانداي ءبىر كورىنىسكە تۇراقتاپ قالعان: اقشا بۇلتتار قالىقتاعان كوك اسپان، جاسىل جەلەك جامىلعان جايلاۋ، مىڭعىرعان ءتورت تۇلىك مال، مەيماندوس مالشىلار، تامىلجىعان اسەم ٵن، حوش ءيىسى اڭقىعان اق شاي، ەت جەپ، ايتىس تىڭداپ، قىزقۋارعا شىعۋ..... مۇنىڭ بارلىعى شىن جاعداي بولعانىمەن، دەسە دە، بۇل مالشىلاردىڭ جايلاۋداعى تۇرمىسىنىڭ ءبىر بولەگى عانا.

　　ٵر جولعى كوش – قون مەزگىلىندە، مالشىلار بارلىق مۇلكىن الىپ، مىڭعىرعان مالدارىن ايداپ، تاۋ اسىپ، تاس باسىپ، كەلەسى قونىسقا بەت الادى. مالدارىن ايداعان مالشىلار جول بويى كوپتەگەن تاۋ – وزەندەردى باسىپ وتەدى، ءبىر جۇرگەندە جارىم ايداي جول جۇرەدى، بۇل كوش جول بويى وزگەشە ەرەكشەلىكتەگى ۇلتتىق كورىنىس قالىپتاستىرادى.

　　ءداۋىردىڭ دامۋىنا ىلەسىپ، قوعامنىڭ العا باسۋىمەن، بۇرىنعى تار سوقپاقتى كوش جولدارى كەڭ ٵرى رەتتى تاس جولدار مەن جوعارى قارقىندى تاس جولدارعا اينالدى؛ بۇرىنعى تۇيەگە جۇگىن ارتىپ، مالىن الدىنا سالىپ ايدايتىن داۋىردەن اۆتوكولىكپەن كوشەتىن داۋىرگە وزگەردى. ءداستۇرلى كوشى – قون ءتاسىلىنىڭ اقىرىن – اقىرىن ازايۋىنا بايلانىستى، كوپتەگەن مالشىلار بارعان سايىن وتىرىقتاسۋعا بەت الۋدا، «ءتورت ماۋسىم» كوش جۇرەتىن كورىنىس تە بارعان سايىن الىستاپ بارادى.

　　«جىراقتاعان مالشى ٵنى» اتتى بۇل فيىلمدە قازاق مالشىلارىنىڭ ءتورت ماۋسىمداعى كوشى – قونىن قۇرىلىمدىق دەرەك ەتە وتىرىپ، 40 جىلعا جالعاسقان تۇرمىستا، قۇمار مەن قاديشا ەكى وتباسىنىڭ ءبىر جولعى بايقاۋسىز تۋىلعان شىرعالاڭ سەبەبىنەن تۋىنداعان ارازدىعى ارقىلى ساحاراداعى كوشى – قون تۇرمىسىن بەينەلەيدى، مۇنداي ساقتالىپ وتىرعان تۇرمىس تاسىلىندەگى تۋىلعان وزگەرىس ارقىلى، تۇرمىستىق، سەزىمدىك پسيحولوگيالىق جاقتاعى كەشىرمەلەردى بايانداعان.

　　سونىمەن بىرگە، «جىراقتاعان مالشى ٵنى» اتتى كينو «كوشپەندىلەر مادەنيەتىنىڭ» تاريحى مەن باي مازمۇنىن تولىق اشىپ كورسەتتى، كورەرمەندەرگە كوشپەندى مالشىلاردىڭ داۋىرمەن بىرگە ىلگەرىلەگەن رۋحىن تولىق بەينەلەدى، رەفورما جاساپ، ەسىك اشقان 40 جىلدان بەرى، پارتيانىڭ نۇر شۇعىلاسىندا، وتاننىڭ جىلى قۇشاعىندا، قازاق مالشىلارىنىڭ «سۋدىڭ تۇنىعىن، شوپتىڭ شۇيگىنىن» قۋالاپ كوشىپ جۇرەتىن كوشپەندى تۇرمىستان، وتىراقتاسقان باقىتتى تۇرمىسقا بەت العان تاريحي بارىسىن بەينەلەگەن.

　　ۇعىسۋعا قاراعاندا، «جىراقتاعان مالشى ٵنى» اتتى بۇل كينونى شينجياڭ ۇيعۇر اۆتونوميالى رايوندىق ۇگىت ءبولىمى، شينجياڭ ۇيعۇر اۆتونوميالى رايوندىق اقپارات، باسپا ءسوز، راديو – تەلەۆيزيا مەكەمەسى، تيانشان كينو ستۋدياسى بىرلەسىپ تۇسىرگەن. اتالعان كينو قىركۇيەك ايىنىڭ سوڭعى جارتىسىندا شينجياڭدا قويىلادى.

　　كەلۋ قاينارى: حالىق تورابى