زەكۋدىڭ ءمولدىر سۋىن - اي

سۋرەتتەرىن ءتۇسىرىپ، ماقالاسىن جازعان باقىتبەك ءجۇمادىل ۇلى

2018.11.14 15:47   كەلۋ قاينارى : حالىق تورابى

　　سۋرەتتە: زەكۋ اڭعارى


　　بۋىرقانا تولقىن اتىپ، اق شۋدا وركەشتەرى جاعاداعى تاسقا ۇرىپ، اق كوبىكتەنە ارىنداپ اعىپ جاتاتىن قاس وزەنى بويى ىلە اڭعارىنداعى باس - اياعى مىڭ شاقىرىمنان اساتىن كوركى كوز تارتقان شۇرايلى القاپ. تاۋى مانات، قويناۋى قۇتقا تولى كيەلى جەر ۇيىعى ىسپەتتى قۇتتى مەكەندى ارالاپ شىعىپ، قاس بويىنىڭ كوركەم تۇلعاسىن قۇراعان جەر بەدەرىنە وڭىلە كوز جۇگىرتسەك، وزەننىڭ باس اياعىنداعى سالماۋ - سالماۋ كوركەم ساي - سالاسى مەن ونداعى ءشاربات بۇلاقتار، ءمولدىر وزەندەر، ءساندى سارقىرامالار، اينا كولدەر، شيپالى اراساندار وسى ارانى باسقا جەرلەردەن ايرىقشا اسەم دە قاستەرلى كورسەتەدى. ۇلى ءتاڭىر تاۋىنىڭ ءبىر سالاسى بولعان بولەكنۇر تاۋ سىلەمىنىڭ تابيعي مۇزدىقتى اسقارلارىنىڭ ەتەگىندەگى ساي - سالادان باستاۋ العان 113 ءمولدىر وزەنشە ءار جەردەن قۇيىلىپ، اعىسى ارىندى، اساۋ قاس وزەنىن قۇراپ جاتادى.


　　ءبىز ءسوز ەتكەلى وتىرعان زەكۋ — قاس وزەنىنە قۇياتىن وسى جۇزدەن ارتىق وزەنشەنىڭ بىرەۋى كەلىپ جاتقان شاعىن اڭعار. قاس بويىنان تەرىستىكتەگى قارلى شىڭ ەتەگىنە دەيىن 15 كيلومەتر اينالاسىندا، شىعىسى مەن باتىسى كوك جوتالارمەن كەمەرلەنگەن، اشىلعان الاقان پىشىندەس، تۇستىككە قاراي ەڭىس وزەن بويى. تۇتاس ەكولوگياسى مەن قالىپتاسۋ فورماسى جاعىنان الىپ قاراساق، زەكۋ اڭعارى بۇكىل قاس ولكەسىنىڭ كىشىرەيتىلگەن كارتيناسى دەسەك تە بولاتىنداي. زەكۋ — بۇيراتتارى قاراعايمەن كومكەرىلگەن، جاسىل ادىرلى، الۋان گۇلى شەشەك اتقان وسىمدىك قويماسى، بال بۇلاعى سىڭعىرلاعان، جاعادا قايىڭ، تالى ارالاس ورمانى سىڭسىعان، تەرىستىك باسى اسقار تاۋلى قۇيقالى قويناۋ. زەكۋ وزەنىن جاعالاي ورلەپ ساناساڭىز، وسى سۋى بالزام كوگىلدىر وزەننىڭ ءوزىن وتىزدان ارتىق تۇنىق تۇمالى بۇلاق قۇراپ جاتادى. جىل بويى قار كەتپەيتىن اق باستى بولەكنۇر تاۋىنىڭ ورتان بەلىنەن جوعارىراقتاعى قارت قاساتتىڭ تۇبىنەن باستالىپ جاتقان ءمولدىر مۇز سۋى زەكۋ وزەنىنىڭ سارقىلماس قاينارى. وسى اراعا اياعى جەتكەن پەندە زەكۋ وزەنىنىڭ قاي جەرىنەن بولسا دا الاقانىنا الىپ ءبىر ۇرتتاپ ءدامىن تاتسا، مۇزداي سۋىق ءمولدىر سۋ بار دەرتكە شيپا بولارلىق ءابىلقايات سۋىنداي سەزىلىپ سەرگىتىپ سالا بەرەدى.


　　يا قادىرلى وقىرمان، تۋعان جەردىڭ تۇنىق سۋىن توندىرە ماقتاعانىم ەمەس، ەگەر وڭاتى كەلىپ زەكۋ اڭعارىن ورلەپ وسى ارانىڭ تۇنىق سۋىنان ۇرتتاپ، ءشاربات اۋاسىنان تىنىستايتىن ورايلى كەزدەرىڭىز بولسا، زەكۋ بويىنداعى كىرشىكسىز تۇمسا تابيعاتتىڭ شىنايى ءلاززاتىن سەزىنەرىڭىز ءسوزسىز. بۇلاي دەۋىمىزدىڭ كۋاسى رەتىندە، تۋعان جەردىڭ تۇنىق سۋىن اڭساپ، ارا - تۇرا بارىپ قايتقاندا اپپارات كوزىنە ىلىكتىرگەن زەكۋدەگى كوك وزەن مەن بال بۇلاقتاردىڭ كورىنىسىنەن بىرگە كوزايىم بولىڭىزدار!


　　كەلۋ قاينارى: حالىق تورابى