بەتتى ساقتاۋ | باس بەت ەتۋ | حات ساندىعى | حابارلاسىڭىز | ءبىز تۋرالى جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى    
  • ورتالىق
  • ەل ءىشى
  • شينجياڭ
  • حالىقارا

سۋرەتتى حابار

وتارعا مال ايداعان مالشىلار. باقىتبەك فوتوسى

وتارعا كوشىرىلگەن تۇلىكتەر. باقىتبەك فوتوسى

وتارعا كوشىرىلگەن قورالى قوي. باقىتبەك فوتوسى

حالىق تورابى

قازاقستان پرەمەر – مينيسترى ماسىموۆ: جۇڭگو جاقپەن دامۋ ستراتەگياسى جاعىندا ۇشتاسۋدى قالايمىز

2015.12.17 13:35     كەلۋ قاينارى : حالىق تورابى


  حالىق تورابى، 16 – جەلتوقسان، بەيجيڭ. (مۇحيت امانتاي ۇلى) جۇڭگوعا رەسمي ساپارلاي كەلگەنءارى شاڭحاي سەلبەستىك ۇيىمىنا مۇشە ەلدەر ۇكىمەت باسشىلارى القالار كەڭەسىنىڭ 14 – كەزەكتى جينالىسىنا قاتىناسۋعا كەلگەن قازاقستاننىڭ پرەمەر – مينيسترى ماسىموۆ شينحۋا تورابىنىڭ ارنايى سۇحباتىن قابىلدادى، تومەندە سۇحبات مازمۇنىن نازارلارىڭىزعا ۇسىنامىز.

  ءتىلشى: پرەمەر – مينيستر مىرزا، جۇڭگوعا ساپارلاي كەلگەنىڭىزدى قارسى الامىز. ءسىز بۇل رەتكى ساپارىڭىزدا قانداي تابىستارعا قول جەتكىزۋدى ءۇمىت ەتەسىز؟ ءسىز ەكى ەلدىڭ قازىرگى كەزدەگى قاتىناسىنىڭ دامۋىن قالاي باعالايسىز؟

  ءماسىموۆ: مەنىڭشە، جۇڭگو – قازاقستان قاتىناسى قازىر ەرەكشە جوعارى دەڭگەيدە تۇر. ءتوراعا شي جينپيڭ مەن پرەزيدەنت نازاربايەۆتىڭ تەرەڭ دوستىعى ەكى جاقتىڭ قاتىناسىنا بەرىك نەگىز قالادى. جۇڭگونىڭ «ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول» قۋاتتاماسى مەن قازاقستاننىڭ «نۇرلى جول» دامۋ ستراتەگياسى ءبىرىن -ءبىرى تولىقتىرىپ قالماستان، جۇڭگو مەن قازاقستان قاتىناسىنىڭ دامۋىنا زور جەبەۋ بولدى.

  لي كىچياڭ زۇڭلي بىلتىر قازاقستانعا ساپارلاي بارعاندا، جۇڭگو مەن قازاقستان ءوندىرىس قۋاتىندىق سالاداعى ىستەستىكتى دامىتۋ جاعىندا ورتاق تانىمعا كەلگەن بولاتىن. ءبىر جىلدان بەرى ءبىزدىڭ بۇل سالاداعى ىستەستىك ناتيجەمىز ايتارلىقتاي بولدى. لي كىچياڭ زۇڭليمەن كەڭەسكەننەن كەيىن، ەكى ەلدىڭ بۇل سالالارداعى ىستەستىگىن ونان ارى كۇشەيتۋ ءۇشىن ءبىز كوپتەگەن ماڭىزدى جوبا كەلىسىمدەرگە قول قويىستىق.

  ءتىلشى: ءتوراعا شي جينپيڭ ورتاعا قويعان «جىبەك جولى ەكونوميكالىق بەلدەۋى» قۋاتتاماسى قازاقستاننىڭ بەلسەنە ءۇن قوسۋى مەن قولداۋىنا يە بولدى. پرەمەر - مينيستر مىرزا، سىزشە، جۇڭگو – قازاقستان ەكى ەل بۇدان كەيىن «جىبەك جولى ەكونوميكالىق بەلدەۋى» قۋاتتاماسى نەگىزىندە قالاي ىستەستىك جاساعانى ءجون؟

  ءماسىموۆ: جۇڭگو جاقتىڭ «ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول» قۋاتتاماسى مىناداي ەكى جاقتى قامتيدى، ول «جىبەك جولى ەكونوميكالىق بەلدەۋى» مەن «21 – عاسىرداعى تەڭىز ءۇستى جىبەك جولى». بۇل ەكى جاق تا قازاقستان جونىنەن توتەنشە ماڭىزدى. قازاقستان جۇڭگونىڭ باتىس لەنيانى دامىتۋىنداعى ءبىرىنشى مەملەكەت، سول ءۇشىن «جىبەك جولى ەكونوميكالىق بەلدەۋىن» كوركەيتۋ ءتىپتى دە ماڭىزدى سانالادى.

  مەنىڭشە، بۇل قۋاتتامانىڭ تاماشا بولاشاعى بولاتىنى، ول ەڭ الدىمەن نەگىزدىك قۇرىلعىلار قۇرىلىسىن دامىتۋ مەن تاسىمال جەلىسىن دامىتۋدى ماقسات ەتكەن. بىلايشا ايتقاندا، جۇڭگونىڭ قازاقستان ارقىلى ونىمدەرىن باتىس ەلدەرىنە جەتكىزۋىنە وتە قولايلى بولادى.

  بۇل ورايدا مىنانى اتاپ وتكىم كەلەدى، الدىڭعى اپتادا مەن ليانيۇنگاڭ - قازاقستان - ەۆروپا لەنياسىنىڭ اشىلۋ سالتىنا قاتىناستىم. بۇل جۇك قوراپتارىن تاسىمالداۋ لەنياسى ليانيۇنگاڭنان باستالىپ، قازاقستان، رەسەي جانە باتىس ەۆروپانى باسىپ ءوتىپ، سوڭىندا گەرمانيانىڭ حامبۋرگ قالاسىنا قاتىنايدى. مەنىڭشە، «جىبەك جولى ەكونوميكالىق بەلدەۋىن» كوركەيتۋدىڭ بولاشاعى وتە زور.

  ءتىلشى: جۇڭگو مەن قازاقستان 1992 - جىلدان باستاپ ديپلوماتيالىق قاتىناس ورناتقاننان بەرى، ءارقايسى سالاداعى ءوزارا تيىمدىلىك جاساۋداعى سەلبەستىك ورنىقتى تۇردە دامىدى، اسىرەسە ساۋدا مەن قارجى قوسۋ سالاسىنداعى ىستەستىگى توتەنشە جاقسى بولدى. پرەمەر - مينيستر مىرزا، ءسىز قازىرگى كەزدەگى ەكى مەملەكەتتىڭ ساۋدا سالاسىنداعى ىستەستىگىنە قالاي باعا بەرەسىز؟

  ءماسىموۆ: جۇڭگو - قازاقستان ەكى مەملەكەتتىڭ ساۋدا سالاسىنداعى قاتىناسى كوپ جاقتىلى دامۋعا بەت الدى، مۇنىڭ ىشىندە ءداستۇرلى ساۋدا ىستەستىگى سالاسى بار، ماسەلەن: مۇناي، تابيعي گاز، شيكى زات تەكتەس ونىمدەر ساۋداسى؛ جاڭادان دامىعان ىستەستىك سالاسى دا بار، ماسەلەن: قازاقستان جۇڭگوعا ءبيداي، ەت قاتارلى ازىقتىق داقىلدارى مەن مال تەكتەس ونىمدەرىن ەكىسپورت ەتۋدە، ەكى مەملەكەت اراسىنداعى ونەركاسىپ ونىمدەرىن مانەرلەۋ سالاسىنداعى ىستەستىگى دە قازىر ىسكە قوسىلدى.

  مەن لي كىچياڭ زۇڭليمەن كەڭەسكەن كەزدە، جۇڭگو جاقتىڭ دامۋ جوسپارى مەن تانىمى تۋرالى كەڭەسكەم، ماسەلەن: «جۇڭگو وندىرگەن 2025» پەن «ينتەرنەت+» قاتارلى. قازاقستان جاق ەل ىشىندەگى ەكونوميكانى دامىتۋداعى جوسپارىن قالىپتى تۇردە رەتكە سالۋ ارقىلى جۇڭگونىڭ بۇل جاعىنداعى جاڭا دامۋ جوسپارىمەن ويداعىداي ۇشتاسۋعا كۇش سالادى، بۇل ەكى جاقتىڭ ەكونوميكالىق ىستەستىگىن ونان ارى دامىتۋىنا پايدالى بولماق.

  ءتىلشى: شاڭحاي سەلبەستىك ۇيىمىنا مۇشە ەلدەرى ۇكىمەت باسشىلارىنىڭ القالار كەڭەسى 14 - كەزەكتى جينالىسىنان نەندەي ۇمىتتەر كۇتەسىز؟ سىزشە، شاڭحاي سەلبەستىك ۇيىمى جۇلگەسى بويىنشا، جۇڭگو مەن قازاقستان بولاشاقتا ىستەستىكتى قالاي كۇشەيتۋ كەرەك؟ ءسىز جۇڭگونىڭ شاڭحاي سەلبەستىك ۇيىمى كولەمىندەگى اتقارعان رولىنا قانداي باعا بەرەسىز؟

  ءماسىموۆ: مەنىڭشە، شاڭحاي سەلبەستىك ۇيىمى ەۆروپا - ازيا ۇلى قۇرلىعىنداعى ەرەكشە ماڭىز الاتىن ۇيىم، بارلىق مۇشە مەملەكەتتەر بۇل ۇيىمداماڭىزدى رول اتقارىپ كەلەدى، ال، جۇڭگو بولسا اتالعان ۇيىمداعى ۇلكەن مەملەكەت رەتىندە، رولى وتە ماڭىزدى.

  قازىر، الەمدەگى بارلىق مەملەكەتتەر، دامىعان مەملەكەتتەر بولسىن، دامۋ ۇستىندەگى مەملەكەتتەر بولسىن، بارلىعى دا جۇڭگومەن ىستەستىك جاساۋعا اسا پەيىلدى، سول سەبەپتى جۇڭگونىڭ ءارقانداي حالىقارالىق ۇيىمداعى ورنىن جۇرت مويىندايدى.

  مەن بۇل كەزەكتى شاڭحاي سەلبەستىك ۇيىمىنا مۇشە ەلدەرى ۇكىمەت باسشىلارىنىڭ القالار كەڭەسىندە ءبىز وسى ۇيىمنىڭ ىستەستىگى جاعىندا ىشكەرىلەي تالقى جۇرگىزۋىن ءۇمىت ەتەمىن.

  ءتىلشى: بايىرعى جىبەك جولىنداعى ماڭىزدى مەملەكەت رەتىندە، جۇڭگو مەن قازاقستان ەجەلدەن بەرى ادامزات - مادەنيەتتىك جاعىندا تىعىز قاتىناس ورناتىپ كەلەدى. جاقىنعى جىلداردان بەرى، قازاقستاننان جۇڭگوعا كەلىپ وقىپ جاتقان وقۋشىلار سانى بارعان سايىن ارتۋدا، ەكى ەلدىڭ ادامزات - مادەنيەتتىك سالاسىنداعى اۋىس-كۇيىس ىستەستىگى كۇننەن - كۇنگە جاقسارۋدا. پرەمەر - مينيستر مىرزا، ءسىز جۇڭگو مەن قازاقستاننىڭ بۇدان بىلايعى ادامزات – مادەنيەتتىك سالاسىنداعى ىستەستىگىنەن قانداي ءۇمىت كۇتەسىز؟

  ءماسىموۆ: مەنىڭشە، ەكونوميكالىق جاقتان عانا ىستەستىك جاساۋ جەتكىلىكتى بولمايدى، مادەنيەت سالاسىنداعى اۋىس - كۇيىس ەكى ەلدىڭ قاتىناسىندا توتەنشە ماڭىزدى مانگە يە. ءبىز ورتاق كوركەيتىپ وتىرعان «ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول» جوباسىنان پايدالانىپ، مادەنيەت جاقتاعى ىستەستىكتى بارىنشا دامىتۋىمىز كەرەك ءارى جالعاستى قۇلشىنىس جاساۋىمىز كەرەك.

  قازاقستان بولسىن نەمەسە «جىبەك جولى ەكونوميكالىق بەلدەۋىندەگى» باسقا مەملەكەت بولسىن، بارلىعى دا جۇڭگو مادەنيەتىن ءتۇسىنۋى كەرەك، سونداي - اق جۇڭگو دا قازاقستان قاتارلى باسقا دا مەملەكەتتەردىڭ مادەنيەتىمەن تانىسۋى كەرەك. مەنىڭشە، مادەنيەت سالاسىنداعى ىستەستىكتە، وقۋشىلاردىڭ كەلىپ وقۋىنىڭ ماڭىزى اسا زور.

  مەنىڭ بىلەتىن مالىمەتىمدە، قازىر جۇڭگوعا كەلىپ ۇيرەنىپ جاتقان قازاقستاندىق وقۋشىلاردىڭ سانى 10 مىڭنان اسادى. مەنىڭشە، جۇڭگولىق وقۋشىلار دا قازاقستان قاتارلى مەملەكەتتەرگە بارىپ ۇيرەنۋى كەرەك، بۇل ورنىقتى دامۋعا جاڭا ورايلار اكەلەدى.

  ءتىلشى: استانا 2017 – جىلعى الەمدىك كورمەنى وتكىزۋ ۇقىعىن ءساتتى تۇردە جەڭىپ الدى، جۇڭگو كورمەگە قاتىناساتىنىن تۇراقتاندىردى. جاقىنعى بىرنەشە جىلدان بەرى، جۇڭگو – قازاقستان ەكى مەملەكەتتىڭ قاتىناسىنىڭ كۇننەن – كۇنگە جاقسارۋىنا ىلەسە، كوپتەگەن جۇڭگولىق قازاقستانعا بارىپ ساياحاتتاۋدى كوكسەپ وتىر. پرەمەر – مينيستر مىرزا، ءسىزدىڭ جۇڭگو – قازاقستان ەكى مەملەكەتتىڭ ساياحات كاسىبىندەگى ىستەستىگى جونىندە قانداي جوسپارلارىڭىز بەن ويلارىڭىز بار؟

  ءماسىموۆ: 2017 – جىلى قازاقستان الەمدىك كورمەنى وتكىزەدى، كورمەنىڭ نەگىزگى مازمۇنى «بولاشاق ەنەرگيا». بۇل جاڭا عانا پاريجدا اشىلعان كليمات وزگەرىسى جونىندەگى جينالىستا قول قويىلعان قۇجات مازمۇنىمەن بىردەي.

  ءتوراعا شي جينپيڭ مەن قازاقستان پرەزيدەنتى بۇدان بۇرىن قازاقستانعا ساياحاتتاپ باراتىن جۇڭگو ساياحاتشىلارىنىڭ سانىن كوبەيتۋ كەلىسىمىنە قول قويىسقان بولاتىن ءارى 2017 – جىلدى قازاقستان جۇڭگو ساياحات جىلى ەتىپ بەلگىلەدى. 14 – جەلتوقساندا لي كىچياڭ زۇڭليمەن كەزدەسككەننەن كەيىن، ەكى مەملەكەت ورتاسىندا ساياحات ىستەستىگى جونىندە ماڭىزدى كەلىسىمگە قول قويىلدى.

  ءتىلشى: ءبىزدىڭ ۇعىسۋىمىزشا، پرەمەر – مينيستر مىرزا كوپ جىلدىڭ الدىندا جۇڭگومەن تىعىز قارىم قاتىناستا بولىپ، وقۋشىلىق كەزىڭىزدىڭ ەستەن كەتپەس كۇندەرىن وسىندا وتكىزىپسىز. سىزشە، وسى جىلداردان بەرى جۇڭگودا قانداي وزگەرىستەر بولعانداي سەزىنەسىز؟ بۇل وزگەرىستەردى قالاي باعالايسىز؟

  ءماسىموۆ: مەن كەزىندە جۇڭگونىڭ ەكى قالاسىندا وقىدىم. 1988 – جىلى مەن الدىمەن بەيجيڭگە كەلىپ، بەيجيڭ شەتەل ءتىلى ۋنيۆەرسيتەتىندە ۇيرەنۋدە بولدىم، ونان سوڭ ۋحان قالاسىنا بارىپ، ۋحان ۋنيۆەرسيتەتىندە وقىدىم.

  جۇڭگوعا كەلىپ وقىعانىمنان قازىرگە دەيىن تابانى كۇرەكتەي 27 جىل ۋاقىت ءوتىپتى، بۇل راسىندا نەداۋىر ۇزاق ۋاقىت، 27 جىلدا جۇڭگودا راسىندا تالاي وزگەرىستەر بولدى. 27 جىلدا جۇڭگونىڭ كوپ سالاسىندا كوپتەگەن وزگەرىستەر بولدى، ءبىراق ەڭ ماڭىزدىسى جۇڭگونىڭ 5 مىڭ جىلدىق تاريحى مەن جۇڭگو رۋحى وزگەرمەدى. مۇنىڭ بولاشاقتا جۇڭگونى جالعاستى، تەز قارقىنمەن، ورنىقتى تۇردە دامۋىنا تۇرتكى بولاتىنا سەنەمىن.

  كەلۋ قاينارى: حالىق تورابى
جاۋاپتى رەداكتورى : مۇحيت امانتاي ۇلى
وقىرمان نازارىنا
نازار سالا كەتەرسىز
 
  بۇل حابارعا باعاڭىز
  • 1. جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ قاتىستى زاڭ-ەرەجەلەرىنە بويسىنىپ، توراپتا ءمورالدى بولىڭىز، ءسىزدىڭ ارەكەتىڭىز سەبەبىنەن تىكەلەي نەمەسە جانامالاي تۋىنداعان زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىكتى ءوزىڭىز ارقالايسىز.
    2. قالام اتىڭىز بەن جازعان لەبىزىڭىزدى باسقارۋدىڭ بارلىق ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان.
    3. حالىق تورابىنىڭ ءسىزدىڭ حالىق تورابىنىڭ لەبىز جازۋ بەتىنە جازعان لەبىزىڭىزدى توراپ ىشىندە كوشىرۋ نەمەسە لەبىزىڭىزدەن سيتات كەلتىرۋ ۇقىعى بار.
    4. ەگەر باسقارۋ جاعىنا پىكىرىڭىز بولسا، لەبىز جازۋ بەتىنىڭ باسقارۋشىسىنا نەمەسە حالىق گازەتى مەكەمەسىنىڭ توراپ ورتالىعىنا اڭىس ەتىڭىز.