- ورتالىق
- ەل ءىشى
- شينجياڭ
- حالىقارا
مادەنيەت
ارناۋلى تاقىرىپ
ءبيدايدىڭ اق توزاڭ دەرتى جانە ونىڭ الدىن الۋ شارالارى
گۇلنۇر قاميىت قىزى
2015.11.19 15:43
ءبيدايدىڭ اق توزاڭ دەرتى رايونىمىزدا كۇزدىك ءبيداي مەن جازدىق ءبيداي ەگىلەتىن رايونداردا جالپى بەتتىك تۋىلادى. سولتۇستىك شينجياڭدا وڭتۇستىك شينجياڭعا قاراعاندا اۋىر بولادى. مايسا كەزىنەن ساباقتانعانعا دەيىن تۋىلادى. مامىر، ماۋسىم ايلارىندا وتە اۋىر بولادى. دەرتكە شالدىققان ءبيدايدى اق توزاڭ قاپتاپ، ءبيداي ساباعىنىڭ فوتوسينتەزدەنۋ اۋماعى ازايىپ، فوتوسينتەزدىك ءونىمى قۇلدىراپ كەتەدى.
دەرت باكتەرياسى پارازيت يەسىنەن قورەكتىك، سۋ سىمىرەتىندىكتەن، ءبيداي ساباعىنىڭ ءوسىپ-جەتىلۋىنە نۇقسان جەتىپ، ءبيداي ءدانسىز بولادى دا ءداننىڭ سالماعى (ءبيدايدىڭ ءتۇسىمى) تومەندەيدى.
ءبيداي مايسا كەزىندە دەرتكە شالدىقسا تۇپتەنبەي سارعايىپ، قۋراپ قالادى، جەبە سانى دا ازايادى. ءبيدايدىڭ اق توزاڭ دەرتى اۋىر دارەجەدە تۋىلعان رايونداردا دەرتكە ءتوزىمدى سورتتاردى تاڭداپ ەگۋدى نەگىز ەتۋ كەرەك. سونىمەن بىرگە، ءبيدايدى جيىپ العاننان كەيىن جەردى ءوز ۋاعىندا تەرەڭ جىرتىپ، ۇيلەسىمدى ءجيى ەگۋ، ازوتتى تىڭايتقىشتاردى لايىعىندا شاشۋ، فوسفورلى، كاليلي تىڭايتقىشتاردى كوبىرەك بەرۋ كەرەك.
ءبيدايدىڭ اق توزاڭ دەرتىنىڭ ميكروبى ءبيداي تۇپتەرىنىڭ جەر ءۇستى بولىمىندەگى ءارقايسى بولەگىندە پايدا بولادى. دەرت نەگىزىنەن جاپىراق قىناپشاسى مەن جاپىراق الاقانىن زاقىمدايدى. دەرت سالماقتى بولعاندا، ءدان قاۋىزى مەن قىلتاناعىندا دا پايدا بولادى. باستاپقى مەزگىلدە جاپىراق بەتىندە اق ءتۇستى كوگەرگەن نوقات پايدا بولىپ، بىرتىندەپ كەڭەيىپ، دوڭگەلەك نەمەسە سوپاقشا اق ءتۇستى كوگەرگەن نوقاتقا اينالادى. نوقات بەتىندە ءبىر قابات اق توزاڭ پايدا بولىپ، تەربەلىسكە ۇشىراعاندا دەرەۋ توزاڭدايدى دا ۇنتاق ءتارىزدى زات ميكروپتىڭ جىنىسسىز كوبەيەتىن دەنەشىگى، ياعني ميكروپ جىپشەسى مەن سفوراسىن كەلتىرىپ شىعارادى. كەيىن اق توزاڭ سۇرعىلت تۇسكە، ودان قوڭىرقاي تۇسكە وزگەرەدى. دەرتتەنگەن جاپىراقتار دا ءبىر سىپىرا ۇساق قارا نوقاتتار پايدا بولادى. بۇل جابىق قالتا قابىعى دەپ اتالادى. اق توزاڭ دەرتىنىڭ ميكروبى ادەتتە اۋا اعىسى ارقىلى تارالادى. ونىڭ عۇمىرى قىسقا، ياعني ءبيداي تۇبىنەن ارىلعان سوڭ 3 تە 4 كۇن عانا ءومىر سۇرەدى. سوندىقتان ول دەرتتىڭ باستاپقى جۇعۋ قاينارى بولا المايدى.
دەرتتەنگەن تۇپتەر مەن دەرت قالدىعى بار تۇپتەردەگى جابىق قالتالى قابىرشاق وزدىگىنەن وسكەن ءبيداي مايساسىنا جۇعىپ، سول قالپىندا قىس پەن جازدى وتكىزىپ كۇزدىك، جازىق ءبيدايعا دەيىن جەتەدى.
دەگەنىمەن، شارت-جاعدايدىڭ ۇقساماۋىنا ساي، دەرت ميكروبىنىڭ قىستان، جازدان ءوتۋ جاعدايى جانە تارالۋ جولدارى تۇرلىشە بولادى. ادەتتە مىناداي ءتورت ءتۇرلى جولمەن جۇعىمدالادى. ءبىرىنشى، جابىق قالتالى قابىرشاق ءبيداي ساباعىندا قىس پەن جازدى وتكىزىپ، كوكتەمدە قالتالى سفورا شىعارىپ، دەرتتىڭ العاشقى جۇعۋ قاينارىن قالىپتاستىرادى. ەكىنشى، قابىق قالتالى قابىرشىق دەرت قالدىعى بار تۇپتەردە جازدى وتكىزىپ، كۇزدە پايدا بولعان سفورا كۇزدىك ءبيداي مايساسىنا جۇعىپ قىستان وتەدى. ءۇشىنشى، جابىق قالتالى قابىرشاق جاز ماۋسىمىندا دىمدانعاننان كەيىن، قالتالى سفورا شىعارىپ وزدىگىنەن وسكەن ءبيداي مايساسىنا جۇعىپ جازدى وتكىزسە، كۇزگى ءبيداي مايساسىنا جۇعىپ قىستان وتەدى. ءتورتىنشى، تاۋلى وڭىرلەردە جاي پىساتىن كۇزدىك، جازدىق ءبيداي نەمەسە جازىقتاعى كۇزدىك ءبيداي ەگىلەتىن رايونداردا ءبولىنىپ وسەتىن سفورا فورماسىندا تارالىپ، ۇدايى زيان سالاتىن جۇيە بولىپ قالىپتاسادى. اق توزاڭ دەرتى ميكروبىنىڭ تەمپەراتۋرا، ىلعالدىق قاتارلىلارعا بولعان تالابى جوعارى بولمايدى.
اۋا تەمپەراتۋراسىنىڭ تومەن بولۋى سالىستىرمالى ىلعالدىلىق جوعارى بولۋى، كۇن نۇرىنىڭ ءتۇسۋى ويداعىداي بولماۋى، ءبيداي تۇپتەرىنىڭ قالىپتان تىس ءجيى بولىپ اۋا الماسۋىنىڭ ناشار بولۋى قاتارلى ءبيدايدىڭ ءوسىپ-جەتىلۋىنە پايداسىز بولعان فاكتورلار پارازيتكە قارسى تۇرۋ قۋاتىن السىرەتىپ، دەرتتىڭ اۋىر دارەجەدە پايدا بولۋىنا سەبەپشى بولادى. بۇدان تىس، اۋا رايىنىڭ قۇرعاق بولۋى دا اق توزاڭ دەرتىنىڭ اۋىر تارالۋىنىڭ باستى سەبەپتەرىنىڭ ءبىرى.
كەلۋ قاينارى: ەرتىس تورابى
جاۋاپتى رەداكتورى : مۇحيت امانتاي ۇلى
وقىرمان نازارىنا
نازار سالا كەتەرسىز
- 1.
جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ قاتىستى زاڭ-ەرەجەلەرىنە بويسىنىپ، توراپتا ءمورالدى بولىڭىز، ءسىزدىڭ ارەكەتىڭىز سەبەبىنەن تىكەلەي نەمەسە جانامالاي تۋىنداعان زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىكتى ءوزىڭىز ارقالايسىز.
2.
قالام اتىڭىز بەن جازعان لەبىزىڭىزدى باسقارۋدىڭ بارلىق ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان.
3. حالىق تورابىنىڭ ءسىزدىڭ حالىق تورابىنىڭ لەبىز جازۋ بەتىنە جازعان لەبىزىڭىزدى توراپ ىشىندە كوشىرۋ نەمەسە لەبىزىڭىزدەن سيتات كەلتىرۋ ۇقىعى بار.
4.
ەگەر باسقارۋ جاعىنا پىكىرىڭىز بولسا، لەبىز جازۋ بەتىنىڭ باسقارۋشىسىنا نەمەسە حالىق گازەتى مەكەمەسىنىڭ توراپ ورتالىعىنا اڭىس ەتىڭىز.
تەلەفون: 67 /65368365-010 حات ساندىعى: kazakh@peopledaily.com.cn
بۇل بەتتىڭ مەنشىك ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان، كەلىسىمنەن وتپەگەندە كوشىرىپ پايدالانۋعا بولمايدى
Copyright © 1997-2012 by www.people.com.cn. all rights reserved
جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى 
بۇل حابارعا باعاڭىز
لەبىز جازۋ
