بەتتى ساقتاۋ | باس بەت ەتۋ | حات ساندىعى | حابارلاسىڭىز | ءبىز تۋرالى جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى    

حالىق تورابى

«فينانستا جاڭالىق جاراتۋ» دەگەن جەلەۋمەن زاڭسىز قارجى توپتاۋدىڭ شىن كەيىپ – كەسپىرى

«ۆيرتۋالدى اقشا» الدامشىلىعىنان ساق بولايىق

2020.05.11 15:33     كەلۋ قاينارى : حالىق تورابى

  جۋىردا، بانكە ىستەرىن باسقارۋ كوميتەتى قاتارلى بەس تاراۋ ەسكەرتۋ جاريالادى، ءىشىنارا زاڭسىز ەلەمەنتتەر «فينانستا جاڭالىق جاراتۋ»، «بلوگچەين (چۇيكۋايليان 区块链)» سياقتى جەلەۋلەردەن پايدالانىپ، اتالمىش «ۆيرتۋالدى اقشا (虚拟货币)»، «ۆيرتۋالدى مال – مۇلىك»، «سيفرلى مال – مۇلىك» تاراتۋ قاتارلى تاسىلدەرمەن قاراجات توپتاپ، جۇرتشىلىقتىڭ زاڭدى ۇقىق – مۇددەسىنە زيان جەتكىزدى. مۇنداي ارەكەتتەر ءىس جۇزىندە بلوگچەين تەحنيكاسىنىڭ كولەمىنە جاتپايدى، بلوگچەين دەگەن ۇعىمنان پايدالانىپ زاڭسىز تۇردە قارجى توپتاۋ، جالعامالى ساتۋمەن شۇعىلدانۋ، الدامكوستىك ىستەۋگە جاتادى، مۇنداي ارەكەتتەردىڭ نەگىزگى ەرەكشەلىكتەرى تومەندەگىدەي:

  ءبىرىنشى، ينتەرنەتتەنگەن، شەكارا اتتاعان ەرەكشەلىگى كورنەكتى. ينتەرنەتتەگى سويلەسۋ قۇرالدارى ارقىلى ساۋدا جاساسىپ، ينتەرنەتتە اقشا تولەۋ قۇرالدارى ارقىلى قارجى كىرگىزەدى، حاۋىپ – قاتەرىنىڭ شارپيتىن كولەمى كەڭ، تارالۋى وتە تەز. ءىشىنارا زاڭسىز ەلەمەنتتەر شەتەلدەگى سەرۆەر (服务器) ارقىلى توراپ قۇرىپ، ەل ىشىندەگى تۇرعىندارعا باعىتتالعان زاڭسىز ارەكەت جۇرگىزەدى. ءىشىنارا ادامدار سويلەسۋ قۇرالدارىنداعى توپتاردا شەتەلدەگى ساپالى بلوگچەين نىسانىنا قارجى قوسۋ مۇمكىندىگىنە يە بولدىق دەپ جارنامالاپ، قارجى قوسۋعا ۋاكىلدىك قىزمەت وتەيتىنىن ايتسا، مۇنداي ادامداردىڭ الدامكوستىكپەن شۇعىلدانىپ جاتقان بولۋى بەك مۇمكىن. مۇنداي زاڭسىز ارەكەتپەن الداپ العان قاراجاتتىڭ كوبى شەتەلگە اعىلادى، باقىلاۋ – باسقارۋ مەن ىزىنە ءتۇسۋدىڭ قيىندىق دارەجەسى ءبىرشاما جوعارى بولادى.

  ەكىنشى، الدامكوستىك سيپاتى، ەلىكتىرگىشتىك سيپاتى، جاسىرىنۋشىلىق سيپاتى ءبىرشاما كۇشتى. قولامتالى ۇعىمداردان پايدالانىپ، جەر – سۋعا سيعىزباي ماقتايدى، كەيبىرەۋى ايگىلى ادامداردىڭ اتىنان پايدالانىپ ۇگىت جۇرگىزەدى، «اسپاننان ءتاتتى جاۋدىرۋ» تاسىلىمەن ەلىكتىرەدى، «مۇنداي اقشانىڭ قۇنى ماڭگى وسەدى، قۇلدىرامايدى»، «قارجى قوسۋ پەريودى قىسقا، كىرىمى جوعارى، حاۋىپ – قاتەر دەڭگەيى تومەن» دەپ ۇگىتتەيدى، شىرعالاۋ سيپاتى ءبىرشاما كۇشتى. ءىس جۇزىندىك اتقارۋ بارىسىندا، زاڭسىز ەلەمەنتتەر اتالمىش ۆيرتۋالدى اقشانىڭ باعاسىن پەردە ارتىندا باسقارىپ، تاپقان پايداسىن الۋ جانە اقشانى شىعارىپ الۋ بارىسىندا اقى تولەتۋ قاتارلى تاسىلدەرمەن زاڭسىز تۇردە مول پايداعا كەنەلەدى. مۇنان سىرت، ءىشىنارا زاڭسىز ەلەمەنتتەر مىڭ قۇبىلعان اتپەنەن ۆيرتۋالدى اقشا تاراتۋ ارقىلى نەمەسە ورتاق پايدالاناتىن ەكونوميكانىڭ جەلەۋىن جامىلۋ ارقىلى ۆيرتۋالدى اقشانى دابىرا ۇگىتتەيدى، بۇل جاعىندا ءبىرشاما كۇشتى جاسىرىنۋشىلىق جانە شىرعالاۋشىلىق ەرەكشەلىگىنە يە.

  مىسالى، جۋىردا حالىقارالىق فينانس بازارىندا ءبىرشاما زور تولقۋ تۋىلعاندا، ءىشىنارا تەكشەلەر «ۆيرتۋالدى اقشا التىن مەن كۇمىستەن دە ارتىق حاۋىپسىز مال – مۇلىك» دەگەن ۇعىمدى قايتا – قايتا ۇگىتتەدى، ءىس جۇزىندە، ونىڭ باعاسى كۇرت قۇلدىراپ، تۇتىنۋشىلار اۋىر زيانعا ۇشىرادى. تەك بۇل عانا ەمەس، بۇل تەكشەلەر روبوت ارقىلى تۇتىنۋشىلاردىڭ سانىن جالعاننان كوبەيتۋ، ساندى دەرەكتەردى وزگەرتۋ قاتارلى ارەكەتتەر ارقىلى ۆيرتۋالدى اقشا بازارىنىڭ «گۇلدەنگەن» جالعان كورىنىسىن جاسايدى. تۇتىنۋشىلاردى شىرعالاپ اكەلگەن سوڭ، تەكشەلەر ءتۇرلى نارىقتىق تاسىلدەر ارقىلى تۇتىنۋشىلاردىڭ مال – مۇلكىن يەمدەنىپ الادى.

  ءۇشىنشى، زاڭعا قايشى ءتۇرلى حاۋىپ – قاتەرلەرى بار. زاڭسىز ەلەمەنتتەر اشىق ۇگىتتەۋ ارقىلى، «تىنىش كۇيدەگى كىرىس» (قارجى قوسۋدان تاپقان تابىس) پەن «ديناميكالى كىرىس» (مۇشە تىركەۋدەن تاپقان تابىس) شىرعاسىمەن جۇرتشىلىقتى قارجى قوسۋعا باۋرايدى ءارى قارجى قوسۋشىلاردى مۇشە تىركەۋگە ەلىكتىرىپ، قارجى قاينارىن ۇزدىكسىز كەڭەيتەدى، بۇل زاڭسىز قارجى توپتاۋ، جالعامالى ساتۋ، الدامكوستىك قاتارلى زاڭعا قايشى ارەكەت ەرەكشەلىگىنە يە.

  بانكە ىستەرىن باقىلاۋ – باسقارۋ كوميتەتى قاتارلى بەس تاراۋ تۇتىنۋشىلارعا مىنانى ەسكەرتەدى: وسى تەكتەس قيمىلدار «فينانستا جاڭالىق جاراتۋ» دەگەندى جەلەۋ ەتەدى، ءىس جۇزىندە، «جاڭا ۇعىمنان پايدالانىپ، بۇرىنعى الدامكوستىكتەرىن جۇرگىزەتىن» قارجى پيراميداسى الدامكوستىگى، مۇنداي الدامكوستىكتىڭ قاراجات اينالىمى ۇزاققا بارمايدى. قالىڭ قاۋىم بلوگچەين سالاسىنا بايسالدىلىقپەن قاراپ، اۋزىمەن وراق وراتىن الدامكوستەردىڭ ۋادەسىنە كوزسىزدىكپەن سەنە كەتپەۋى، قارجى قوسۋعا دۇرىس تانىم ورناتۋى، حاۋىپ – قاتەر تانىمىن جوعارىلاتۋى كەرەك؛ زاڭسىز قىلمىستاردىڭ ءجىپ ۇشى بايقالسا، قاتىستى تاراۋلارعا بەلسەندىلىكپەن اشكەرەلەسە بولادى.

  كەلۋ قاينارى: حالىق تورابى
جاۋاپتى رەداكتورى : نۇرعيسا قۇرمانجان ۇلى
وقىرمان نازارىنا
نازار سالا كەتەرسىز
 
  بۇل حابارعا باعاڭىز
  • 1. جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ قاتىستى زاڭ-ەرەجەلەرىنە بويسىنىپ، توراپتا ءمورالدى بولىڭىز، ءسىزدىڭ ارەكەتىڭىز سەبەبىنەن تىكەلەي نەمەسە جانامالاي تۋىنداعان زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىكتى ءوزىڭىز ارقالايسىز.
    2. قالام اتىڭىز بەن جازعان لەبىزىڭىزدى باسقارۋدىڭ بارلىق ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان.
    3. حالىق تورابىنىڭ ءسىزدىڭ حالىق تورابىنىڭ لەبىز جازۋ بەتىنە جازعان لەبىزىڭىزدى توراپ ىشىندە كوشىرۋ نەمەسە لەبىزىڭىزدەن سيتات كەلتىرۋ ۇقىعى بار.
    4. ەگەر باسقارۋ جاعىنا پىكىرىڭىز بولسا، لەبىز جازۋ بەتىنىڭ باسقارۋشىسىنا نەمەسە حالىق گازەتى مەكەمەسىنىڭ توراپ ورتالىعىنا اڭىس ەتىڭىز.
  • ورتالىق
  • ەل ءىشى
  • شينجياڭ
  • حالىقارا

سۋرەتتى حابار