بەتتى ساقتاۋ | باس بەت ەتۋ | حات ساندىعى | حابارلاسىڭىز | ءبىز تۋرالى جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى    

حالىق تورابى

جۇرەك سىندى «موتوردى» ويداعىداي كۇتىمدەيىك

جاڭ حايچىڭ

2019.11.29 15:19     كەلۋ قاينارى : حالىق تورابى

  حالىق تورابى، 11 – ايدىڭ 29 – كۇنى، بەيجيڭ. جۇرەك ادام دەنەسىنىڭ «موتورى»، تەك مەرزىمدى كۇتىمدەگەندە عانا ۇزاق ۋاقىت پايدالانۋعا بولادى. جۇرەكتى كۇتىمدەۋ ەكى ساتىعا بولىنەدى: اۋرۋ بولماعان كەزدە اۋرۋدان ساقتانۋ ءبىرىنشى دارەجەلى ساقتىق دەلىنەدى؛ اۋرۋ بولعاننان كەيىن اۋرۋدىڭ اسقىنۋىنىڭ الدىن الۋ ەكىنشى دارەجەلى ساقتىق دەلىنەدى.

  ەندەشە جۇرەكتى قايتكەندە جۇيەلى كۇتىمدەۋگە بولادى؟

  تەمەكنى تەزىرەك تاستاۋ. تەمەكى شەگۋدىڭ جۇرەك قان تامىرلارىنا جەتكىزەتىن زيانى كوپ جاقتىلى دالەلدەندى. ءتاج ءتارىزدى ارتەريانىڭ قاتايۋىنان بولاتىن جۇرەك اۋرۋ تاريحى، جوعارى قان قىسىم، قانتتى نەسەپ اۋرۋى، قانداعى ماي قۇرامى جوعارى بولۋ، سەمىزدىك، ۇزاق وتىرىپ قوزعالمايتىن ادامدار تەمەكى شەگۋدەن ءتىپتى دە اۋلاق بولعانى ءجون. ارتەريا قان تۇتىگى بەينە مورجاعا ۇقسايدى، ۇزاق ۋاقىتقى ىس - تۇتەك مورجانىڭ ءبۇيىرىن ءسوزسىز ىسقا تولتىرادى، ۋاقىت ۇزارا كەلە مورجا بىرتىندەپ تارايادى، ءتىپتى بىتەلىپ قازا بولۋ مۇمكىن. ەگەر جۇرەكتى قانمەن قامدايتىن ءتاج ارتەريالارى تارايسا، ءتاج ارتەريانىڭ قاتايۋىنان بولاتىن جۇرەك اۋرۋى، جۇرەك شانشۋى پايدا بولادى، ءتىپتى قان تامىر بىتەلىپ، جۇرەك بۇلشىق ەتىنىڭ جەدەل قۇرىسۋى پايدا بولادى. تىرەۋىشتى قويا بەرگەن كوپتەگەن ناۋقاستار ءباز - باياعىسىنداي تەمەكىنى تاستامايدى، قايتا - قايتا اۋىرىپ، قايتا - قايتا اۋرۋحاناعا جاتىپ قالادى. سوندىقتان، تەمەكى تارتاتىندارعا تەمەكىدەن تيىلۋ، سونداي - اق ارەكەتتىك كيلىگۋ مەن دارىمەن ەمدەۋدى ۇشتاستىرۋ ءادىسىن قولدانۋ ارقىلى تەمەكى تارتۋدان تيىلۋ جونىندە ۇسىنىس بەرۋ كەرەك.

  قان قىسىمدى ساقتاۋ. جوعارى قان قىسىم − جۇرەك - مي قان تامىر اۋرۋلارىن تۋدىراتىن ەڭ كوپ كەزىگەتىن حاۋىپتى فاكتور. قازىر ەلىمىزدە 270 ميلليون جوعارى قان قىسىمى ناۋقاسى بار، ءبىراق جوعارى قان قىسىمنىڭ ءبىلۋ مولشەرى، ەمدەۋ مولشەرى، ولشەمگە جەتۋ مولشەرى ءالى دە كورنەكتى تومەن. جۇرەكتى كۇتىمدەۋ جونىنەن العاندا، قالىپتى قان قىسىم دەڭگەيىن ساقتاۋ توتەنشە ماڭىزدى، ويتكەنى قانشا جاقسى بولسا دا «موتور» وتە جوعارى قىسىمعا توزە المايدى. قان قىسىمىنىڭ جوعارىلاۋى ارتەريانىڭ ىشكى قابىعىن بۇلدىرەدى، بۇل ارتەريا قابىعىنىڭ قالىڭداۋىن تۋدىراتىن نەگىز. كەزەكتە، بۇكىل جەر شارىندا قالىپتى قان قىسىمى دەڭگەيىن تۇراقتاندىرۋ كۇن سايىن بىرلىككە كەلىپ، قالىپتى قان قىسىمى 80 / 120 ميلليمەترلىك سىناپ باعاناسىنان اسىپ كەتپەۋ كەرەك. 120 / 80 ميلليمەترلىك سىناپ باعاناسىنان اسىپ كەتسە دە، ول 140 / 90 ميلليمەترلىك سىناپ باعاناسىنا جەتە الماسا، قان قىسىمىنىڭ جوعارى ءمانى دەپ اتالادى دا، قان قىسىمى وزگەرىسىن باقىلاۋعا تۋرا كەلەدى. قان قىسىمىن تومەندەتكەندە ادامعا قاراي وزگەشە ەرەكشەلىككە يە ولشەمگە كوڭىل ءبولۋ كەرەك، مىسالى ، بۇيرەك قىزمەتى زاقىمدالعان، قانتتى نەسەپ اۋرۋىنا شالدىققاندارعا، ءسوزسىز، 130 / 80 ميلليمەترلىك سىناپ باعاناسىنان تومەن ءتۇسىرۋ كەرەك. قارتتار لايىقتى تەڭشەسە بولادى.

  قانداعى قانتتى تەجەۋ. ەگەر «موتور» جىل بويى قانت سۋىنا شىلانسا، ترۋبا جولدارى بىتەلىپ قالادى. سوندىقتان، جۇرەك - قان تامىر عىلىمى سالاسىندا قانتتى نەسەپ اۋرۋىن ءتاج ءتارىزدى ارتەريانىڭ قاتايۋىنان بولاتىن جۇرەك اۋرۋىنىڭ قاتەرى دەپ اتايدى، قانداعى قانت مولشەرىن ويداعىداي مەڭگەرۋ جۇرەك قان تامىر جۇيەسى جونىنەن توتەنشە ماڭىزدى. قانداعى قانت قۇرامىن تومەندەتەتىن دارىلەردى دارىگەردىڭ ايتۋى بويىنشا لايىقتى تەڭشەۋ كەرەك. ەگەر اش قارىندا قانداعى قانت جوعارىلاسا، قانتتى نەسەپ اۋرۋىنا العاشقى قادام تاستاعان بولادى، بۇل كەزدە اسىرەسە تاماقتان كەيىن قانداعى قانتقا، سونداي - اق قانداعى قانتتىڭ ورتاشا مولشەرىن بەينەلەيتىن قانتتانعان گەموگلوبينعا نازار اۋدارۋ كەرەك.

  قانداعى ماي قۇرامىن تەڭشەۋ. قانداعى جوعارى ماي بەينە ماي بالشىعى سياقتى، ەگەر تىزگىندەلمەسە، بۇل ماي بالشىقتار قان اعىسىمەن بىرگە بۇكىل دەنەنىڭ ءارقايسى جەرىنە تارالىپ، ارتەريا قان تۇتىگىنىڭ بۇيىرىنە جينالىپ، ارتەريا قابىعى سياقتى قاتايعان داق قالىپتاستىرادى. تەڭبىلدەردىڭ بارعان سايىن ۇلكەيۋىنە بايلانىستى ارتەريا قان تۇتىگىنىڭ تارايۋىنا، ءتىپتى بىتەلۋىنە اپارىپ سوعادى. قان تامىردىڭ تومەنگى اعارىندا قانمەن تولىق قامداي الماعاندىقتان، جۇرەك بۇلشىق ەتىنە قان جەتىسپەيدى (جۇرەك شانشۋى تۇرىندە كورىلەدى) ءتىپتى جۇرەك بۇلشىق ەتى قۇرىسادى. قانداعى مايدىڭ 3 / 1 بولەگىن ازىقتىقتان قابىلدايدى. ءبىراق قانداعى مايدىڭ 3 / 2 بولەگى ءوز دەنەسىنىڭ زات الماستىرۋىنان كەلەدى. سوندىقتان، تەك تاعامعا سۇيەنىپ قانداعى ماي قۇرامىن تومەندەتۋ مۇلدە جەتكىلىكسىز. ءار اپتادا از دەگەندە 5 كۇن، ءار رەتتە از دەگەندە جارىم ساعاتتان ارتىق ارەكەت جاساۋ كەرەك. سوندىقتان، قارتتاردى دەنە شىنىقتىرۋعا لايىقتى قاتىناسۋعا شاقىرامىز.

  اسپيريندى ابايلاپ ىستەتۋ كەرەك. ەگەر جۇرەك - مي قان تامىر اۋرۋىنا شالدىققان بولسا، اسپيرين نەمەسە قان پلاستينكاسىنا قارسى باسقا دارىلەرمەن ەكىنشى دارەجەلى الدىن الۋ كەرەك. ءبىراق، جۇرەك - مي قان تامىر اۋرۋىنا شالدىقپاعان ادامدار توتەنشە بايىپتى بولۋى، پايدا تابۋدان كەلەتىن حاۋىپ - قاتەردى تەجەۋى كەرەك. جۇرەك قان تامىر اۋرۋلارىنىڭ قاتەرى ءبىرشاما جوعارى ءارى قان شىعۋ قاتەرى تومەن 40 جاستان 70 جاسقا دەيىنگى ەرەسەكتەرگە از دوزالى اسپيرين تاڭداپ ىستەتىپ، جۇرەك قان تامىر اۋرۋلارىنىڭ الدىن الۋعا بولادى، ءبىراق باسقا ادامدارعا اسپيريندى ءوز بىلگەنىنشە ىستەتۋدى قولدامايمىز.

  (اۆتور بەيجيڭ ۋنيۆەرسيتەتى حالىق شيپاحاناسى جۇرەك ورتالىعىنىڭ اعا شيپاگەرى)

  كەلۋ قاينارى: حالىق تورابى
جاۋاپتى رەداكتورى : مانەپ ەربول ۇلى
وقىرمان نازارىنا
نازار سالا كەتەرسىز
 
  بۇل حابارعا باعاڭىز
  • 1. جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ قاتىستى زاڭ-ەرەجەلەرىنە بويسىنىپ، توراپتا ءمورالدى بولىڭىز، ءسىزدىڭ ارەكەتىڭىز سەبەبىنەن تىكەلەي نەمەسە جانامالاي تۋىنداعان زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىكتى ءوزىڭىز ارقالايسىز.
    2. قالام اتىڭىز بەن جازعان لەبىزىڭىزدى باسقارۋدىڭ بارلىق ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان.
    3. حالىق تورابىنىڭ ءسىزدىڭ حالىق تورابىنىڭ لەبىز جازۋ بەتىنە جازعان لەبىزىڭىزدى توراپ ىشىندە كوشىرۋ نەمەسە لەبىزىڭىزدەن سيتات كەلتىرۋ ۇقىعى بار.
    4. ەگەر باسقارۋ جاعىنا پىكىرىڭىز بولسا، لەبىز جازۋ بەتىنىڭ باسقارۋشىسىنا نەمەسە حالىق گازەتى مەكەمەسىنىڭ توراپ ورتالىعىنا اڭىس ەتىڭىز.
  • ورتالىق
  • ەل ءىشى
  • شينجياڭ
  • حالىقارا

سۋرەتتى حابار