بەتتى ساقتاۋ | باس بەت ەتۋ | حات ساندىعى | حابارلاسىڭىز | ءبىز تۋرالى جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى    

حالىق تورابى>>جوتكەمەلەر

«جۇڭگو الىپ تەلەسكوبى» نەيتروندىق جۇلدىزداردى بايقاپ، ەلىمىزدىڭ وسى سالاداعى «اقتاڭداعىن» تولتىردى

2017.10.12 15:40     كەلۋ قاينارى : شينجياڭ گازەتى

  شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 10 - قازاندا بەيجيڭنەن بەرگەن حابارى. جۇڭگو عىلىمدار اكادەمياسى مەملەكەتتىك استرونوميالىق وپسەرۆاتورياسى 10 - قازاندا: «جۇڭگو الىپ تەلەسكوبى» اتالعان ديامەترى 500 مەترلىك سفەرالىق راديو تەلەسكوبىنىڭ (FAST) ءبىر جىلدىق قاۋىرت سىناق ارقىلى، باعدار كورسەتۋ، ىزىنە ءتۇسۋ، قالقىما سكانديرلەۋ سياقتى كوپ ءتۇرلى باقىلاۋ - ولشەۋ ۇلگىسىندەگى ءساتتى اينالىستى جۇزەگە اسىرعاندىعىن ءارى بىرنەشە جاڭادان بايقالعان نەيتروندىق جۇلدىزداردى تۇراقتاندىرعاندىعىن جاريالادى.

  بۇل ەلىمىزدىڭ استرونوميالىق تەلەسكوبىنىڭ نەيتروندىق جۇلدىزداردى تۇڭعىش رەت بايقاۋى.

  بۇل رەتكى اقپار جاريالاۋ ماجىلىسىندە ءنومىرى جەكە - جەكە 0131—J1859 جانە 01—J1931 بولعان 2 نەيتروندىق جۇلدىزدىڭ ناقتى ينفورماتسياسى جاريالاندى. الدىڭعىسىنىڭ ءوز وسىندە اينالۋ پەريوتى 1.83 سەكۋند، جەر شارىمەن ارالىعى شامامەن 16 مىڭ جارىق جىلى؛ سوڭعىسىنىڭ ءوز وسىندە اينالۋ پەريوتى 0.59 سەكۋند، جەر شارىمەن ارالىعى شامامەن 4100 جارىق جىلى. 2 نەيتروندىق جۇلدىزدى FAST بيىل 22 - تامىزدا، 25 - تامىزدا نانتيان قۇس جولى جازىقتىعىندا قالقىما سكانديرلەۋ ارقىلى بايقادى.

  FAST ينجەنەرياسىنىڭ ورىنباسار باس ينجەنەري لي دي بىلاي دەدى: FAST سىناعىنىڭ ىلگەرىلەۋشىلىگى مەجەدەگىدەن اسىپ ءتۇستى ءارى جۇيەلى، عىلمي وندىرىلە باستادى. كەزەكتە نەشە ونداعان ساپالى نەيتروندىق جۇلدىز كانديداتى بارلاندى، مۇنىڭ ىشىندەگى 6 جۇلدىزدى حالىقارا مويىندادى. بولاشاقتا FASTتىڭ ءتىپتى دە كوپ ۋاقىت تۇراقتىلىعى دالمە - ءدال ميللي سەكۋندتىق نەيتروندىق جۇلدىزداردى بايقاپ، نەيتروندىق جۇلدىز ۋاقىت ەسەپتەۋىشتىڭ تارتىلىس كۇش تولقىنىن ولشەۋگە ءتول ۇلەس قوسۋىنان ءۇمىت بار.

  راديو نەيتروندىق جۇلدىزداردى ىزدەۋ جانە بايقاۋ − FASTتىڭ وزەكتى عىلمي نىساناسى. الەمدە قىرۋار نەيتروندىق جۇلدىزدار بار، الايدا ونىڭ سيگنالى جاسىرىن، ءالسىز بولاتىندىقتان، جاساندى ەلەكترو ماگنيت كەدەرگىسىنە باسىلىپ قالادى، قازىر ازعانتاي بولىگى عانا بارلاندى. ەرەكشە جوعارى سەزىمتالدىققا يە FAST − نەيتروندىق جۇلدىزداردى بايقاۋدىڭ تاماشا اسپابى.

  نەيتروندىق جۇلدىزدار − تۇراقتى جۇلدىزداردان وزگەرگەن جانە توتەنشە جاڭا جۇلدىزداردىڭ جارىلىس جاساۋىنان پايدا بولعان، پەريوتتى نەيتروندىق سيگنال تاراتۋمەن اتى ايگىلى. نەيتروندىق جۇلدىزداردىڭ ءوز وسىندە اينالۋ پەريوتى ەرەكشە ورنىقتى، دالدىك ساعات سيگنالى تارتىلىس كۇش تولقىنىن ولشەۋ، عارىش اسپاپتارىنىڭ باعىتتاۋىشى سياقتى كەلەلى عىلىم مەن تەحنيكالاردى قولدانۋعا تاماشا قۇرال ازىرلەدى.

  اۆستراليا عىلىم جانە ونەركاسىپ زەرتتەۋ اكادەمياسى Parkes تەلەسكوپ عىلىمىن باسقارۋشى جورج حوببەس اقپار جاريالاۋ ماجىلىسىندە FASTتى سىناق ەتۋ جانە بىرتەلەي ءوندىرۋ جەتىستىگى كەزەكتە حالىقارالىق استرونوميا سالاسىنداعى جاندى سۇيىندىرەتىن ىستەردىڭ ءبىرى، - دەدى.

  FAST گۇيجوۋ ولكەسى پيڭتاڭ اۋدانىنداعى داۋوداڭ دەپ اتالعان كارستتى ويپاڭعا ورنالاسقان، ونىڭ قابىلداۋ اۋماعى 30 فۋتبول مايدانىمەن قارايلاس، كەزەكتە دۇنيە جۇزىندەگى ەڭ ۇلكەن، ەڭ سەزگىش ءبىر كوزدى راديو تەلەسكوپ.

  كەلۋ قاينارى: شينجياڭ گازەتى
جاۋاپتى رەداكتورى : مانەپ ەربول ۇلى
وقىرمان نازارىنا
نازار سالا كەتەرسىز
 
  بۇل حابارعا باعاڭىز
  • 1. جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ قاتىستى زاڭ-ەرەجەلەرىنە بويسىنىپ، توراپتا ءمورالدى بولىڭىز، ءسىزدىڭ ارەكەتىڭىز سەبەبىنەن تىكەلەي نەمەسە جانامالاي تۋىنداعان زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىكتى ءوزىڭىز ارقالايسىز.
    2. قالام اتىڭىز بەن جازعان لەبىزىڭىزدى باسقارۋدىڭ بارلىق ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان.
    3. حالىق تورابىنىڭ ءسىزدىڭ حالىق تورابىنىڭ لەبىز جازۋ بەتىنە جازعان لەبىزىڭىزدى توراپ ىشىندە كوشىرۋ نەمەسە لەبىزىڭىزدەن سيتات كەلتىرۋ ۇقىعى بار.
    4. ەگەر باسقارۋ جاعىنا پىكىرىڭىز بولسا، لەبىز جازۋ بەتىنىڭ باسقارۋشىسىنا نەمەسە حالىق گازەتى مەكەمەسىنىڭ توراپ ورتالىعىنا اڭىس ەتىڭىز.
  • ورتالىق
  • ەل ءىشى
  • شينجياڭ
  • حالىقارا

سۋرەتتى حابار