جۇڭگو - اراب ەلدەرىنىڭ ءوزارا تيىمدىلىك جاساپ، تەڭ يگىلىككە كەنەلەتىن سەلبەستىك سەرىكتەستىك تورىن قۇرايىق
− اراب ەلدەرىنىڭ مامان - وقىمىستىلارى ءتوراعا شي جينپيڭنىڭ جۇڭگو - اراب ەلدەرى قارىم - قاتىناسىن دامىتۋ جونىندەگى ماڭىزدى سوزىنە بەلسەندى باعالار بەردى
2018.07.12 15:50 كەلۋ قاينارى : شينجياڭ گازەتى
جۇڭگو - اراب ەلدەرى سەلبەستىك تالقى مىنبەرىنىڭ 8 - كەزەكتى مينيستر دارەجەلىلەر ءماجىلىسى 7 - ايدىڭ 10 - كۇنى حالىق سارايىندا اشىلدى. مەملەكەت ءتوراعاسى شي جينپيڭ اشىلۋ سالتىنا قاتىناستى ءارى «جاڭا داۋىردەگى جۇڭگو - اراب ەلدەرى ستراتەگيالىق سەرىكتەستىك قارىم - قاتىناسىن قول ۇستاسا ىلگەرىلەتەيىك» دەگەن تاقىرىپتا ماڭىزدى ءسوز سويلەدى. اراب ەلدەرىنىڭ مامان - وقىمىستىلارى بۇل جونىندە قىزۋ اڭىس ءبىلدىردى. ولار بىلاي دەپ ەسەپتەدى: ءتوراعا شي جينپيڭ سوزىندە جۇڭگو مەن اراب ەلدەرىنىڭ ۇزاق بولاشاقتىق مۇددەسىن كوزدە ۇستاپ، جاڭا تاريحي تۇرعىدا جۇڭگو - اراب ەلدەرى قاتىناسىنىڭ كەلەشەكتەگى دامۋىنا ايقىن باعدار كورسەتىپ، جۇڭگو - اراب ەلدەرى سەلبەستىگىنە ءوزارا تيىمدىلىك جاساپ، تەڭ يگىلىككە كەنەلۋدىڭ كوركەم جوباسىن جاساپ بەردى.
جۇڭگو - اراب ەلدەرى قارىم - قاتىناسىنىڭ تىڭ ورەگە كوتەرىلۋىنە جەتەكشىلىك ەتتى
ەگيپەت پراميدا ساياسي جانە ستراتەگيا زەرتتەۋ ورتالىعى ازيانى زەرتتەۋ نىسانىنىڭ جاۋاپتىسى مۇحامەت فاراحات بىلاي دەدى: ءتوراعا شي جينپيڭ وسى جولعى ماجىلىستە جۇڭگو مەن اراب ەلدەرىنىڭ جالپى بەتتىك سەلبەسەتىن، بىرگە داميتىن، بولاشاققا بەت العان ستراتەگيالىق سەرىكتەستىك قاتىناسىن ورناتۋدى ءبىر اۋىزدان قۇپتاعاندىعىن جاريالادى، بۇل اراب دۇنيەسىنە ەرەكشە شابىت بەردى، جۇڭگو - اراب ەلدەرى سەلبەستىگىنىڭ تاريحتىڭ جاڭا بەلەسىنە كوتەرىلگەنىن كورسەتتى.
يراق داشۋەسى اقپارات فاكۋلتەتىنىڭ لەكتورى، ساياسي ساراپشى ابدۇل ازەز بىلاي دەپ ەسەپتەدى: ءتوراعا شي جينپيڭنىڭ سوزىندە جۇڭگونىڭ اراب ەلدەرىنە قاراتقان ساياساتى باياندالىپ، ەكى جاقتىڭ كەلەشەكتەگى سەلبەستىگىنىڭ جول كارتاسى سىزىلدى، بۇل جۇڭگو - اراب ەلدەرى قاتىناسىنىڭ شىت جاڭا دامۋ كەزەڭىنە وتكەندىگىن كورسەتەدى.
«وركەنيەتتىڭ قوستاۋى − جۇڭگونىڭ ەڭسە كوتەرۋى جانە ارابتاردىڭ بولاشاعى» اتتى كىتاپتىڭ اۆتورى، يوردانيا اممان مادەنيەت مەكەمەسىنىڭ باستىعى سامير احىمەت بىلاي دەپ قارادى: ءتوراعا شي جينپيڭنىڭ ءسوزى جۇڭگو - اراب ەلدەرى قارىم - قاتىناسىن ستراتەگيالىق دەڭگەيگە كوتەرىپ، جۇڭگو مەن اراب ەلدەرىنىڭ كەلەشەكتەگى دامۋىنا تىڭ ءارى مىعىم نەگىز ازىرلەدى. «ءتوراعا شي جينپيڭ سوزىندە ءوزارا تيىمدىلىك جاساپ، تەڭ يگىلىككە كەنەلۋدى نەگىز ەتىپ، جۇڭگو مەن اراب ەلدەرىنىڭ جالپى بەتتىك سەلبەستىگىنىڭ مازمۇنىنا، جولىنا، مۇمكىندىگىنە تەرەڭدەي توقتالدى» . وعان ءتوراعا شي جينپيڭ ورتاعا قويعان عىلىم - تەحنيكا دەڭگەيىندەگى سەلبەستىك ۇسىنىسى ەرەكشە تەرەڭ اسەر ەتىپتى. ول بىلاي دەپ ەسەپتەدى: بۇل اراب ەلدەرىن جۇڭگونىڭ عىلىم - تەحنيكا العاباسارلىعى اكەلگەن بەلسەندى ىقپالدان يگىلىكتەنۋگە وراي جاراتتى. «جۇڭگو - اراب ەلدەرى سەلبەستىگىنىڭ، ءسوز جوق، مول ناتيجە بەرەتىندىگىنە سەنەمىن».
ليبيانىڭ حالىقارالىق ماسەلەلەر مامانى حاليد مونتاسەر بىلاي دەدى: ءتوراعا شي جينپيڭ سوزىندە جۇڭگو مەن اراب ەلدەرىنىڭ ساياسي، ەكونوميكا، عىلىم - تەحنيكا، مادەنيەت سالالارىنداعى سەلبەستىگىنىڭ مازمۇنىن ناقتى، ەرەكشە ىزگى نيەتپەن تىلگە الدى، بۇل ادام جانىن جەلپىندىرەدى. «جۇڭگو مەن اراب ەلدەرىنىڭ تەرەڭ تاريحي دوستىعى بار، ءبىز وسى دوستىقتىڭ كۇشىن ەكونوميكامىزدىڭ، قوعامىمىزدىڭ دامۋىنا قىزمەت ەتتىرۋىمىز كەرەك. قازىر وراي ءبىزدىڭ الدىمىزدا تۇر، ەندى وسى ورايدى ەش ءارى - ءسارى بولماستان مىقتى يگەرۋگە ءتيىسپىز».
«ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جولدى» بىرگە قۇرۋدى اناعۇرلىم ىلگەرىلەتتى
الجيريالىق ەكونوميست مۇحامەت حاشماۋي مىنانى ءبىلدىردى: ءتوراعا شي جينپيڭنىڭ سوزىندە جۇڭگونىڭ اراب ەلدەرىندە «ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول» باستاماسىن اتقارۋ ەگجەي - تەگجەيلى بايىمدالىپ، كوپتەگەن جاڭا مازمۇندار كورىنىس بەردى. ءتوراعا شي جينپيڭ سوزىندە جۇڭگونىڭ اراب ەلدەرىنىڭ كەمەجاي جانە تەمىر جول تورى قۇرىلىسى، عارىش سەلبەستىگىن ورىستەتۋ سياقتىلارعا قاتىناساتىندىعىن تىلگە الدى، وسىنىڭ ءبارى جۇڭگو مەن الجيريانىڭ سەلبەستىك نىساندارىندا ايگىلەنىپ وتىر. ءتوراعا شي جينپيڭ تىلگە العان وسى شارالاردىڭ اراب ەلدەرىندە جۇرت نازارىن جاپپاي اۋدارىپ، جۇڭگو مەن اراب ەلدەرى سەلبەستىگىنىڭ ونان ارى جوعارى دەڭگەيگە كوتەرىلەتىندىگىندە داۋ جوق.
فاراحات بىلاي دەپ ەسەپتەدى: «ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول» باستاماسى جۇڭگو - اراب ەلدەرى سەلبەستىگىن ەكى جاقتى دەڭگەيدەن كوللەكتيۆ دەڭگەيگە كوتەردى، اراب دۇنيەسى جۇڭگومەن بىرگە «ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جولدى» قۇرۋدىڭ تاريحي ورايىن مىقتى يگەرىپ، بەيبىتشىلىك پەن دامۋدى جۇزەگە اسىرىپ، مەملەكەتتىڭ بەت - بەينەسىن جاقسارتۋى كەرەك. ول، اسىرەسە، جۇڭگو مەن اراب ەلدەرىنىڭ سەلبەستىگىندە ءوزارا بايلانىستىرۋ، ءوزارا تۇتاستىرۋ سىندى «تۇتقانى» مىقتى يگەرۋ كەرەك دەگەن كوزقاراستى قۇپتادى. ول بىلاي دەپ ەسەپتەدى: اراب دۇنيەسى ازيا، افريكا، ەۆروپانى تۇتاستىرىپ، يندى مۇحيتى مەن جەر ورتا تەڭىزىن جالعاستىراتىن ماڭىزدى توراپ. جۇڭگو مەن اراب ەلدەرىنىڭ جول تورى، كەمەجاي سياقتى قۇرىلعىلاردى بىرگە قۇرۋى ەكى جاقتىڭ ورتاق مۇددەسىنە ۇيلەسەدى.
«ءتوراعا شي جينپيڭنىڭ ءسوزى توتەنشە ناقتى بولدى، ادامدارعا مول ءۇمىت سيلادى»، - دەدى الجيريالىق ساياسي ساراپشى ساليم حامادي. ول بىلاي دەدى: ناقتى نىساندار جۇڭگونىڭ اراب ەلدەرىمەن قول ۇستاسىپ دامۋدى شىن نيەتپەن ءۇمىت ەتەتىنىن، جۇڭگو - اراب ەلدەرى تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسىن تۇلعالاۋداعى تىلەگىن ايگىلەدى.
پالەستيندىك ەكونوميكا مامانى، جوسپارلاۋ مينيسترلىگىنىڭ بۇرىنعى مينيسترى سامير ابدوللا بىلاي دەپ قارادى: جۇڭگو - اراب ەلدەرى سەلبەستىگىنىڭ كولەمى بىرتىندەپ كەڭەيەدى، اسىرەسە، «ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول» باستاماسى اراب ەلدەرى مەن جۇڭگونىڭ دامۋ تىلەگىنە ۇيلەسەدى، وسىنى جاڭا دامۋ ورايى ەتكەن جۇڭگو - اراب ەلدەرى سەلبەستىگى، ءسوزسىز، اناعۇرلىم تىعىز، جان - جاقتى بولا تۇسەدى، ەكى جاقتىڭ ساياسي، ەكونوميكا - ساۋدا، حاۋىپسىزدىك جانە گۋمانيتارلىق سالالارداعى سەلبەستىگى ونان ارى كۇشەيەدى.
ورتا شىعىستىڭ بەيبىتشىلىگى مەن دامۋىن جەبەۋگە تىڭ قۇلشىنىستار جاسالدى
كاير امەريكا داشۋەسىنىڭ ساياسي ءىلىم پروفەسسورى تاليح فاحمي بىلاي دەدى: ءتوراعا شي جينپيڭنىڭ ءسوزى جۇڭگونىڭ اراب جانە ورتا شىعىس دۇنيەسىنە قاراتقان ساياساتىن تاعى ءبىر رەت ايقىن ايگىلەدى، مۇنداعى «ەكى ەل جوباسىن» جانە «اراب بەيبىتشىلىك دارىپتەمەسىن» نەگىز ەتىپ پالەستين - يزرايل ماسەلەسىن شەشۋدى ىلگەرىلەتۋ ءارى پالەستين حالقىنا ءتىپتى دە كوپ ءىس جۇزىندىك قولداۋ كورسەتۋ پوزيتسيالارى كىسىنى جەلپىندىرەدى. ول بىلاي دەپ قارادى: ءتوراعا شي جينپيڭنىڭ ءسوزى جۇڭگونىڭ ءىرى ەل ەكەنىن ءارى اراب ەلدەرىنىڭ سەرىگى، اراب ەلدەرىنىڭ حالىقارالىق ساحناداعى سەنىمدى دوسى ەكەنىن ايگىلەدى. جۇڭگونىڭ دۇنيە جۇزىندەگى ءار ەلدى قول ۇستاسىپ اراب ءوڭىرىنىڭ بەيبىتشىلىگى مەن ورنىقتىلىعىن قالپىنا كەلتىرۋگە ۇندەۋى دۇنيە ءجۇزى كولەمىندە بەيبىتشىلىك پەن ورنىقتىلىقتى قورعاۋعا ءتيىمدى.
ساۋدارابيالىق اقپاراتشى، حالىقارالىق ماسەلەلەر مامانى ابدۇل ازيز بىلاي دەدى: «ءتوراعا شي جينپيڭنىڭ سوزىندە اراب دۇنيەسىنىڭ كەزەكتە ءدوپ كەلگەن قيىنشىلىعىن شەشۋ جانە جۇڭگو - اراب ەلدەرى تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسىن قۇرۋ جونىندە ۇلى بولجام جانە شىن مانىندە جۇزەگە اسىرۋعا بولاتىن ارەكەت جوباسى العا قويىلدى. ول ءتوراعا شي جينپيڭنىڭ «اراب ەلدەرى ىنتىماقتاسسا بولعانى، ءارقانداي قيىنشىلىق پەن حاۋىپ - قاتەر سىزدەردى بوگەي المايدى» دەگەن ءسوزىن بارىنشا قۇپتادى. ول بىلاي دەپ قارادى: قازىر اراب دۇنيەسى ىنتىماقتاسىپ، سىرتقى كۇشتەردىڭ ارالاسۋىنا وراي بەرىپ قويۋدان ساقتانۋى ءتيىس.
ماروككو OCP ساياسات ورتالىعىنىڭ اعا زەرتتەرمەنى راشيد ۇدايگۇي بىلاي دەپ قارادى: اراب ەلدەرى جۇڭگوعا مۇقتاج، ويتكەنى جۇڭگو جاڭا ەكونوميكالىق ۇلگىگە ۋاكىلدىك ەتتى، جاڭالىق اشۋعا جانە بىرتىندەپ ىلگەرىلەۋ ۇلگىسىندەگى وسىزاماندانۋعا ۋاكىلدىك ەتتى. سونىمەن بىرگە، جۇڭگو حالىقارالىق ىستەردە بەلسەندى رولىن كورسەتىپ، دۇنيە ءجۇزىنىڭ بەيبىتشىلىگى مەن ورنىقتىلىعىن قورعاۋدا كەم بولسا بولمايتىن رول اتقاردى.
ومان كابۇس داشۋەسىنىڭ تاريح پروفەسسورى مۇحامەت مۇحادىم بىلاي دەدى: ەجەلدەن بەرى جۇڭگو ادىلەتتەن جازباي، دامۋ ۇستىندەگى ەلدەردىڭ حالقىنا تەڭ مامىلەدە بولدى، جۇڭگو مەن اراب ەلدەرىنىڭ سەلبەستىگى تەڭدىك، ءوزارا تيىمدىلىك جاساۋ نەگىزىندە قۇرىلعان. وسى رەت ءتوراعا شي جينپيڭنىڭ سوزىندە ءار ەلدىڭ مەملەكەت جاعدايىنداعى پارىقتارى مەن دەربەس تالعام جاساۋ ۇقىعىنا قۇرمەت ەتىپ، تەڭ مامىلە جاساۋدان جازباي، پارىقتى ساقتاپ، ورتاقتىققا ۇمتىلىپ، ورتا شىعىس ەلدەرىن ماسەلەنى اقىلداسىپ شەشۋگە شاقىرۋى جۇڭگونىڭ شىن پەيىلى مەن جاۋاپكەرشىلىكتى مىندەتىنە الاتىن ءىرى ەل ەكەندىگىن ايگىلەدى، بۇل ورتا شىعىستاعى كوپتەگەن ماسەلەلەردىڭ ەڭ سوڭىندا شەشىم تابۋىنا ءتيىمدى.
(تىلشىلەر جىڭ كايلۇن، چىڭ شۋايپىڭ، لين شياۋۋي، حۋاڭ ليڭ، جاۋ يۋە، ياڭ يۋانيۋان، لي يۋان، ۋاڭ بو، چىن بينجيە، ياڭ يۋانيۇڭ)
جاۋاپتى رەداكتورى : مانەپ ەربول ۇلى
وقىرمان نازارىنا
- 1.
جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ قاتىستى زاڭ-ەرەجەلەرىنە بويسىنىپ، توراپتا ءمورالدى بولىڭىز، ءسىزدىڭ ارەكەتىڭىز سەبەبىنەن تىكەلەي نەمەسە جانامالاي تۋىنداعان زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىكتى ءوزىڭىز ارقالايسىز.
2.
قالام اتىڭىز بەن جازعان لەبىزىڭىزدى باسقارۋدىڭ بارلىق ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان.
3. حالىق تورابىنىڭ ءسىزدىڭ حالىق تورابىنىڭ لەبىز جازۋ بەتىنە جازعان لەبىزىڭىزدى توراپ ىشىندە كوشىرۋ نەمەسە لەبىزىڭىزدەن سيتات كەلتىرۋ ۇقىعى بار.
4.
ەگەر باسقارۋ جاعىنا پىكىرىڭىز بولسا، لەبىز جازۋ بەتىنىڭ باسقارۋشىسىنا نەمەسە حالىق گازەتى مەكەمەسىنىڭ توراپ ورتالىعىنا اڭىس ەتىڭىز.
- ورتالىق
- ەل ءىشى
- شينجياڭ
- حالىقارا
مادەنيەت
ارناۋلى تاقىرىپ
تەلەفون: 67 /65368365-010 حات ساندىعى: kazakh@peopledaily.com.cn
بۇل بەتتىڭ مەنشىك ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان، كەلىسىمنەن وتپەگەندە كوشىرىپ پايدالانۋعا بولمايدى
Copyright © 1997-2012 by www.people.com.cn. all rights reserved
جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى 
بۇل حابارعا باعاڭىز
لەبىز جازۋ
