بەتتى ساقتاۋ | باس بەت ەتۋ | حات ساندىعى | حابارلاسىڭىز | ءبىز تۋرالى جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى    

حالىق تورابى>>جوتكەمەلەر

وڭىرلىك فينانس ورتالىعى «ەكونوميكانىڭ كۇرە تامىرىن» جالعادى

2018.09.12 14:18     كەلۋ قاينارى : شينجياڭ گازەتى

  ءبىر ۇشى جالىندى شىعىس ازيا ەكونوميكالىق شەڭبەرىمەن، ءبىر ۇشى دامىعان ەۆروپا ەكونوميكالىق شەڭبەرىمەن تۇتاسىپ، جىبەك جولى ەكونوميكالىق بەلدەۋىنىڭ بويىنداعى ەلدەردىڭ ءوزارا پايدا جەتكىزىپ، تەڭ يگىلىككە كەنەلۋى بىرتىندەپ تاماشا جاعدايعا وتە باستادى.

  وسى جىبەك جولى ەكونوميكالىق بەلدەۋىن قايتكەندە كوز جاۋىن الاتىن التىن شىنجىرعا شىن مانىندە اينالدىرۋعا بولادى؟ فينانس − وسى زامانعى ەكونوميكانىڭ قان تامىرى، قان تامىر ىركىلىسسىز بولعاندا عانا دامۋ پارمەندى بولادى، كوپىرلىك، دانەكەرلىك رولدى اناعۇرلىم جاقسى ساۋلەلەندىرۋگە بولادى. مەملەكەت تۇراقتاندىرعان جىبەك جولى ەكونوميكالىق بەلدەۋىنىڭ وزەكتى رايونى رەتىندە، شينجياڭ بۇرىن بولماعان دامۋدىڭ تاماشا ورايىنا ءدوپ كەلدى، «بەس ءىرى ورتالىقتىڭ» ءبىرى وڭىرلىك فينانس ورتالىعىن كۇش سالا قۇرىپ، فينانستاعى ەسىكتى سىرتقا ايقارا اشۋمەن ءتىپتى تەرەڭ دەڭگەيدە توعىستى.

  قۇرىلىمداردىڭ شوعىرلانۋىن جەدەلدەتىپ، فينانس بازارىن جانداندىردى

  رايون ورنى باسىمدىعى، ساياساتتىق باسىمدىق جانە ورنىقتىلىقتىڭ يگىلىگى ءوزارا كىرىگە كۇش قوسىپ، باتىسقا ەسىك اشۋدىڭ ماڭىزدى تەرەزەلىك ورنىندا تۇرعان شينجياڭدى ءتۇرلى ءوندىرىس فاكتورلارى توپتالعان دامۋدىڭ جاڭا تۇعىرىنا اينالدىردى. ناقتى ەكونوميكانىڭ دامۋى فينانستىڭ گۇلدەنۋىنە تابيعي تۇردە دەم بەرىپ، وزەكتى رايوننىڭ وڭىرلىك فينانس ورتالىعىنىڭ سۇلباسى قالىپتاستى.

  فينانس ورتالىعىنىڭ قالىپتاسۋىنىڭ ەڭ تىكە بەينەسى − فينانس قۇرىلىمدارىنىڭ جەدەل شوعىرلانۋى، قازىر شينجياڭدا بانكەنى، باعالى قاعازدى، قامسىزداندىرۋدى نەگىزگى تۇلعا ەتكەن، امانات، جالعا بەرۋ، شاعىن قارىز اقشا سەرىكتەستىكتەرى قاتار ءومىر سۇرگەن كوپ جىكتى، يقۋاتى كەمەلدى فينانس قۇرىلىمدارىنىڭ ۇيىمدىق جۇيەسى العاشقى قادامدا قالىپتاستى.

  شينجياڭداعى تۇڭعىش ولكە دارەجەلى ساۋدا بانكەسى − شينجياڭ بانكەسى جۇمىس باستادى، پاكيستاننىڭ حابيب بانكەسىنىڭ ءۇرىمجى بولىمشەسى جۇمىس باستادى، 18 اۋىل - قىستاق سەنىمدى قارىز كووپەراتيۆى اۋىل - قىستاق ساۋدا بانكەسىنە ءساتتى وزگەردى، جۇڭشين توبى جارنانى مەڭگەرەتىن شينجياڭ جارنا ۇقىعى ساۋدا ورتالىعى، جاسىل فينانس رەفورماسىنىڭ سىناق رايونى شينجياڭداعى 3 وڭىردە قۇرىلدى... سوڭعى جىلدارى فينانس قۇرىلىمدارى شينجياڭدا ارت - ارتىنان جۇمىس باستادى. 2018 - جىلى 6 - ايدىڭ اياعىنا دەيىن شينجياڭدا بانكە كاسىبى قۇرىلىمدارىنىڭ نەگىزگى تۇلعالارى 149عا جەتىپ، 2014 - جىلدىڭ اياعىنداعىدان 14ى كوبەيدى؛ ءتۇرلى بولىمشە، تارماق قۇرىلىمدارى، تۇيىندەرى 4152گە جەتىپ، 2014 - جىلدىڭ اياعىنداعىدان 592سى كوبەيدى. شينجياڭ باعالى قاعاز كەسىكتى بۇيىم قۇرىلىمدارىنىڭ نەگىزگى تۇلعاسى 50گە جەتىپ، 2014 - جىلدىڭ اياعىنداعىدان 24ى كوبەيدى. قامسىزداندىرۋ نەگىزگى تۇلعالارى 34كە جەتىپ، 2015 - جىلدىڭ باسىنداعىدان 4ى كوبەيدى؛ قامسىزداندىرۋ بولىمشە قۇرىلىمدارى 1885كە جەتىپ، 161ى كوبەيدى.

  شينجياڭ كاپيتال بازارى دا دامۋدىڭ التىن مەزگىلىنە ءدوپ كەلدى. 2016 - جىلدىڭ باسىنان بيىل 7 - ايدىڭ 9 - كۇنىنە دەيىن شينجياڭدا جارنا بازارىنا تۇسكەن سەرىكتەستىكتەردىڭ قاتارىنا تاعى 11ى قوسىلىپ، A جارنانىڭ شينجياڭدا جارنا بازارىنا تۇسكەن سەرىكتەستىكتەرىنىڭ جالپى سانى 54كە جەتتى. «1994 - جىلى شينجياڭدا جارنا بازارىنا تۇسكەن تۇڭعىش سەرىكتەستىكتەن باستاپ ەسەپتەگەندە، شينجياڭدا جارنا بازارىنا تۇسكەن سەرىكتەستىكتەردىڭ سانى ورتا ەسەپپەن جىلىنا 2دەن ارتىپ وتىردى، ال سوڭعى 3 جىلدا ورتا ەسەپپەن جىلىنا 4 سەرىكتەستىك قوسىلدى، ارتۋ جىلدامدىعى بۇرىنعى جىلدارداعى ورتاشا ارتۋ جىلدامدىعىنان كورنەكتى جوعارى بولدى»، - دەدى جۇڭگو باعالى قاعازداردى باقىلاۋ - تەكسەرۋ قوعامى شينجياڭ باقىلاۋ - باسقارۋ مەكەمەسى سەرىكتەستىگى باقىلاۋ - باسقارۋ 2 - باسقارماسىنىڭ جاۋاپتىسى جاۋ پىڭ.

  شينجياڭ فىڭحۇي جىڭشين مال - مۇلىك باسقارۋ شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ باسالقاسى، شىنجىن چيڭحۋا زەرتتەۋ ورنىنىڭ قوناق پروفەسسورى ۋاڭ تاۋ: فينانس بازارىنىڭ جاندانۋى شينجياڭعا قارجى اكەلىپ قانا قويعان جوق، اسىرەسە، دارىندى، وزىق باسقارۋ ۇلگىسى جانە باسقارۋ ۇستانىمى شينجياڭ كاسىپ سالالارىنىڭ قايتا ۇيىمداسۋىن، ەكونوميكانىڭ تۇرلەنۋىن جانە قۇرىلىمنىڭ رەتتەلۋىن ىلگەرىلەتتى، - دەدى.

  حالىقارالىق فينانستى كەڭەيتىپ، ەكونوميكا قان تامىرىن اشتى

  بۇكىل ەل بويىنشا شەكارا اتتاپ تىكە قارجى قوسۋدا حالىق اقشاسىمەن ەسەپ جابۋ رۇقساتىن العان تۇڭعىش سىناق ءتۇيىنى رەتىندە، شينجياڭ شەكارا اتتاعان حالىق اقشاسى كاسىبىن قامال الۋ ءتۇيىنى، وڭىرلىك اقشا بايلانىسىن ىلگەرىلەتۋدى ۇدەتكىش، فينانس سەلبەستىگى مەحانيزمى قۇرىلىسىن كەپىل ەتىپ، فينانستىڭ باتىسقا ەسىك اشۋ قادامىن باستادى.

  سوڭعى جىلدارى شينجياڭنىڭ شەكارا اتتاعان حالىق اقشاسى كاسىبىنىڭ كولەمى ۇزدىكسىز كەڭەيىپ، ساۋدا بانكەسىنىڭ حالىق اقشاسىنىڭ شەكارا اتتاپ اداقتاۋ ارناسى ۇزدىكسىز كەڭەيدى. قازىر شەكارا سىرتىنداعى بانكەلەر مەن تۇرعىلىقتى ەمەس قۇرىلىمدار اشقان حالىق اقشاسىنىڭ ۇقساس كاسىپتەگى بارىس - كەلىس ەسەبىنەن 108ى بار، تۇرعىلىقتى ەمەس قۇرىلىمداردىڭ حالىق اقشاسى ەسەبىنەن 248ى بار. شەكارا اتتاعان حالىق اقشاسى كاسىبى بۇكىل رايونىمىزداعى ايماقتاردى (وبلىس، قالا) جانە 22 بانكە قۇرىلىمىن قامتىدى، بۇكىل ەل كولەمىندە شينجياڭنىڭ شەكارا اتتاعان حالىق اقشاسىمەن ەسەپ جابۋىنا قاتىناسقان كاسىپورىن سانى 2700دەن استى. 2018 - جىلى 6 - ايدىڭ اياعىنا دەيىن جۇڭگونىڭ شينجياڭى قازاقستان، ا ق ش سياقتى 92 مەملەكەتپەن جانە رايونمەن شەكارا اتتاعان حالىق اقشاسى ارقىلى ناقتى تولەم كاسىبىن جولعا قويىپ، شەكارا اتتاپ ەسەپ جابۋدا ناقتى تولەنگەن اقشا 287 ميلليارد 770 ميلليون يۋانعا جەتتى.

  «شەكارا اتتاعان حالىق اقشاسى كاسىبىنىڭ دامۋى شينجياڭداعى كاسىپورىنداردىڭ حالىق اقشاسىنان اناعۇرلىم كوپ پايدالانىپ ەسەپ جابۋىن ىلگەرىلەتىپ، ا ق ش دوللارى ارقىلى قاباتتاپ ەسەپتەۋدىڭ ارالىق بۋىنىن ازايتتى، كاسىپورىنداردىڭ اقشا سىندىرىلىمى قاتەرىن ازايتتى، شينجياڭنىڭ سىرتقا ەسىك اشۋىن جانە جىبەك جولى ەكونوميكالىق بەلدەۋى وزەكتى رايون قۇرىلىسىن قولدادى»، - دەدى حالىق بانكەسى ءۇرىمجى ورتالىق تارماق بانكەسىنىڭ باستىعى گو جيانۋي.

  كاسىپورىنداردىڭ قارجى توپتاۋ ارناسىن كەڭەيتۋ ءۇشىن، جۇڭگو حالىق بانكەسى باس بانكەسىنىڭ بەكىتۋىمەن 2013 - جىلى 9 - ايدا جۇڭگو - قازاقستان قورعاس سەلبەستىك ورتالىعى شەكارا اتتاعان حالىق اقشاسىنىڭ جاڭا كاسىبى سىناق ءتۇيىنىن اشىپ، بۇكىل ەل بويىنشا شەكارا اتتاعان ەكونوميكالىق سەلبەستىك ەركىن رايونىندا شەكارا اتتاعان حالىق اقشاسى جاڭا كاسىبىن جولعا قويعان تۇڭعىش رايونعا اينالدى، بۇگىندە 7 سىناق ءتۇيىن بانكەسى سەلبەستىك ورتالىعىنا كەلىپ ىرگە تەپتى.

  بيىل 7 - ايدىڭ اياعىنا دەيىن سەلبەستىك ورتالىعىنداعى سىناق ءتۇيىن بانكەلەرى شەكارا اتتاعان حالىق اقشاسى جاڭا ەسەپتەرىنەن جالپى 104ىن اشتى، ءار ءتۇرلى قارىز اقشا كاسىپتەرىنىڭ قالدىق سوماسى 23 ميلليارد 973 ميلليون يۋان بولدى. مۇنىڭ ىشىندە شينجياڭنىڭ وزىندەگى كاسىپورىندار مەن سىرتقا شىعارىلعان كاسىپورىنداردىڭ قارجى توپتاۋ قالدىق سوماسىنىڭ سالىستىرماسى %52كە جەتتى، قارجى، باستىسى، شينجياڭنىڭ ءوزىنىڭ نەگىزدىك قۇرىلعىلارىنا قارجى قوسۋ، ەنەرگيا بايلىعى قۇرىلىسىن اشۋ، كاسىپورىنداردىڭ ءوندىرىس، شارۋاشىلىق جۇرگىزۋى جانە سەلبەستىك ورتالىعىنىڭ اشۋ قۇرىلىسى جاقتارىنا جۇمسالدى، قارىز اقشانىڭ ءوسىمى ەل ىشىندەگى سول مەزگىلدەگى وسىمنەن (ءبىر جىلدىق مەرزىم) ءبىر پايىزعا تاياۋ تومەن بولدى، كاسىپورىنداردىڭ قارجى توپتاۋ ارناسى اناعۇرلىم كەڭەيىپ، قارجى توپتاۋدىڭ وزىندىك قۇنى اناعۇرلىم تومەندەدى.

  بۇدان سىرت، شينجياڭنىڭ توڭىرەگىندەگى ەلدەردىڭ اراسىندا حالىق اقشاسى مەن قازاقستاننىڭ تەڭگەسى، پاكيستاننىڭ رۋپياسى، تاجىكستاننىڭ سومونيى سياقتى اقشالارمەن تىكەلەي ەسەپ جاساۋدى جۇزەگە اسىرىپ، ەلىمىز بەن جىبەك جولى بويىنداعى ەلدەردىڭ اقشالارىنىڭ ءوزارا بايلانىسىن جانە ساۋدا ىركىلىسسىزدىگىن كۇش سالا ىلگەرىلەتتى.

  پارتيا 18 - قۇرىلتايىنان بەرى، شينجياڭنىڭ شەكارا اتتاپ قارجى قوسۋ، قارجى توپتاۋ جالپى سوماسى شاپشاڭ ارتىپ، جىلدىق ورتاشا ارتۋ جىلدامدىعى %23كە جەتتى، ەكونوميكانىڭ ارتۋىنا ۇلەس قوسۋ سالىستىرماسى جىل سايىن ارتتى.

  ناقتى ەكونوميكاعا قىزمەت كورسەتىپ، «بەس ءىرى ورتالىقتى» قولدادى

  فينانس قۇرىلىمدارىنىڭ شوعىرلانۋى، ءسوزسىز، ناقتى ەكونوميكانىڭ دامۋى ءۇشىن قارجىنىڭ قاينار قۋاتىن ازىرلەيدى. فينانستىڭ شينجياڭنىڭ ناقتى ەكونوميكاسىن قولداۋى وزەكتى رايوننىڭ جوعارى ساپالى دامۋىن جەبەۋمەن قاتار، شينجياڭ جىبەك جولى ەكونوميكالىق بەلدەۋىندەگى وزەكتى رايون «بەس ءىرى ورتالىعى» قۇرىلىسىن جەبەيدى.

  شينجياڭ ەكونوميكاسىنىڭ جوعارى ساپالى دامۋىن جەبەۋدە 2017 - جىلى 6 - ايدا مەملەكەتتىك كەڭەس اۆتونوميالى رايونىمىزداعى سانجى حۇيزۋ اۆتونوميالى وبلىسى، قارامايلى قالاسى جانە قۇمىل قالاسى سياقتى 3 ءوڭىردى جاسىل فينانس رەفورماسىنىڭ، جاڭالىق اشۋدىڭ جاڭا سىناق رايونى ەتىپ، وسى 3 تاجىريبە رايونىنىڭ ءتۇزىلىس مەحانيزمىندە، ساياسات جۇيەسىندە جانە ءونىم جۇمىسىندا جاڭالىق اشۋدى بەلسەنە ورىستەتۋىنە ءۇمىت ارتىپ، وسىلايشا شينجياڭ ەكونوميكاسىنىڭ جاسىلدانۋعا قاراي بۇرىلىس جاساۋىن جەبەيدى.

  ءبىر قىدىرۋ ءتۇزىم ورنالاستىرۋىندا سىناق رايونىنىڭ جاسىل امانات قارىزى، جاسىل زايوم، جاسىل قور سياقتى فينانس ونىمدەرى مەن قىزمەت كورسەتۋى كورنەكتى ىلگەرىلەۋشىلىكتەرگە قول جەتكىزدى. بيىل 6 - ايدىڭ سوڭىنا دەيىن سىناق رايونداعى جاسىل امانات - قارىزدىڭ قالدىق سوماسى 33 ميلليارد 589 ميلليون يۋان بولىپ، ءتۇرلى قارىز اقشانىڭ قالدىق سوماسىنىڭ %1.87 ىن يەلەدى.

  قىزمەت كورسەتۋ وزەكتى رايونىنىڭ «بەس ءىرى ورتالىعى» قۇرىلىسىندا 2014 - جىلدان بەرى شينجياڭ بانكە كاسىبىنىڭ قارىز اقشاسىنىڭ قالدىق سوماسى جىلىنا ورتا ەسەپپەن %13.94 ارتىپ، قاتىناس تورابى ورتالىعى، ساۋدا - زات اينالىم ورتالىعى، فينانس ورتالىعى، مادەنيەت، عىلىم - تەحنيكا، وقۋ - اعارتۋ ورتالىعى، ەمدەۋدەن قىزمەت كورسەتۋ ورتالىعى قۇرىلىسىن پارمەندى قولدادى.

  2015 - جىلى 1 - ايدان 2018 - جىلى 4 - ايعا دەيىن شينجياڭداعى جارنا بازارىنا تۇسكەن سەرىكتەستىكتەر باعالى قاعاز بازارىنان جيىنى 197 ميلليارد 74 ميلليون يۋان قارجى قۇرادى، بۇل 2011 - جىلدان 2014 - جىلعا دەيىنگى 4 جىلدا جالپى قۇرالعان قارجىنىڭ 3.13 ەسەسىندەي. ۋاڭ تاۋ بىلاي دەدى: جارنا بازارىنا تۇسكەن سەرىكتەستىكتەردىڭ نەگىزگى شارۋاشىلىق كاسىبىنەن قاراعاندا، ولاردىڭ كاسىبىنىڭ دامۋى دەرلىك شينجياڭنىڭ وزەكتى رايون يقۋاتىنىڭ بەلگىلەنۋىمەن ءوزارا سايكەستى. ماسەلەن، قاتىناس - تاسىمال كاسىبىمەن شۇعىلداناتىن دىشين قاتىناس - تاسىمالى شينجياڭ جىبەك جولى ەكونوميكالىق بەلدەۋىندەگى قاتىناس تورابى ورتالىعىنىڭ بەلگىلەنگەن ورنىمەن ءوزارا سايكەستى.

  شينجياڭ قازىنا - ەكونوميكا داشۋەسى فينانس شۋەيۋانىنىڭ دوتسەنتى سۋ نيڭ: فينانس كاسىبىنىڭ «بەس ءىرى ورتالىق» قۇرىلىسىن قولداۋى مەملەكەتتىڭ «ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول» باستاماسىن ىلگەرىلەتۋ ءۇشىن تىرەك ازىرلەدى؛ سونىمەن قاتار، «بەس ءىرى ورتالىق» قۇرىلىسى، ءسوزسىز، فينانس ورتالىعىنىڭ قالىپتاسۋىن جەبەيدى، ەكەۋىنىڭ اراسىندا تاماشا ءوزارا جەبەۋ قاتىناسى قالىپتاسادى، - دەدى.
جاۋاپتى رەداكتورى : مانەپ ەربول ۇلى
وقىرمان نازارىنا
 
  بۇل حابارعا باعاڭىز
  • 1. جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ قاتىستى زاڭ-ەرەجەلەرىنە بويسىنىپ، توراپتا ءمورالدى بولىڭىز، ءسىزدىڭ ارەكەتىڭىز سەبەبىنەن تىكەلەي نەمەسە جانامالاي تۋىنداعان زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىكتى ءوزىڭىز ارقالايسىز.
    2. قالام اتىڭىز بەن جازعان لەبىزىڭىزدى باسقارۋدىڭ بارلىق ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان.
    3. حالىق تورابىنىڭ ءسىزدىڭ حالىق تورابىنىڭ لەبىز جازۋ بەتىنە جازعان لەبىزىڭىزدى توراپ ىشىندە كوشىرۋ نەمەسە لەبىزىڭىزدەن سيتات كەلتىرۋ ۇقىعى بار.
    4. ەگەر باسقارۋ جاعىنا پىكىرىڭىز بولسا، لەبىز جازۋ بەتىنىڭ باسقارۋشىسىنا نەمەسە حالىق گازەتى مەكەمەسىنىڭ توراپ ورتالىعىنا اڭىس ەتىڭىز.
  • ورتالىق
  • ەل ءىشى
  • شينجياڭ
  • حالىقارا

سۋرەتتى حابار