تاريحي سيپاتتى ءبىر ينجەنەريا
− باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ بەيجيڭدى، تيانجيندى، حىبەيدى سايكەستىرە دامىتۋ جونىندە تەكسەرۋ - زەرتتەۋ جۇرگىزگەندىگى جانە اڭگىمە ءماجىلىس باسقارىپ اشقاندىعى تۋرالى
حالىق گازەتىنىڭ ءتىلشىسى دۋ شاڭزى، شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ ءتىلشىسى جاڭ شياۋسۇڭ
2019.01.21 15:09 كەلۋ قاينارى : حالىق تورابى
يانشان تاۋىنىڭ ەتەگى، بوحاي تەڭىزىنىڭ جاعاسى، تايحاڭ تاۋىنىڭ باۋرايى. تاريحتىڭ ىلگەرىلەگەن قادامى تالاي كۇدىردەن ءوتىپ، تالاي بوگەتتەن اتتاپ، جالىندى ومىرشەڭ كورىنىس قالدىردى.
5 جىلدىڭ الدىندا باس شۋجي شي جينپيڭ «بەيجيڭدى، تيانجيندى، حىبەيدى سايكەستىرە دامىتۋدى» مەملەكەتتىك ستراتەگياعا كوتەرۋ سىندى ماڭىزدى ورنالاستىرۋ جاساعاندا، ول جۇڭگو كارتاسىنىڭ الدىندا تۇرىپ وسىناۋ بايتاق دالاعا ءۇڭىلىپ، شەكسىز مۇمكىندىككە يە جاڭا ءورىس جوبالادى.
5 جىل ءوتتى. دارا ويلى شەبەر سۋرەتكەر كەڭ كوسىلگەن تاۋ - سۋلاردان ايبىندى جوبا كەسكىندەدى.
ايازدى قىستا، پويەز وسىناۋ يەن دالا توسىندە جۇيتكىپ كەلەدى. بەيجيڭنەن شىققان باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ 3 كۇندەگى ساپار ءىزى تەڭ قابىرعالى ءۇشبۇرىش ءپىشىنىن سالدى. سانسىز جۇرت كوز تىككەن حىبەيدىڭ شيۇڭان جاڭا رايونى، بايىرعى ستيل كوپ ساقتالعان تيانجين، شىت جاڭا تۇلەجىگەن بەيجيڭ قالاسىنىڭ قوسالقى ورتالىعى، بەيجيڭدى، تيانجيندى، حىبەيدى سايكەستىرە دامىتۋ تىنىق سۋ، تەرەڭ اعىندى اۋماقتى تەرەڭ قاتپارلى وزگەرىسكە باستادى.
«دامۋ جىراسى» ماسەلەسى سان عاسىردان بەرى ادامزات قوعامىنىڭ دامۋىن مازالاپ كەلدى. بۇل جەردە بۇل ماسەلەگە داعدىلى قالىپتان وزگەشە كورەگەندىكپەن جانە ارىنمەن جاۋاپ جازىلدى. 1 - ايدىڭ 18 - كۇنى اشىلعان بەيجيڭدى، تيانجيندى، حىبەيدى سايكەستىرە دامىتۋ اڭگىمە ماجىلىسىندە ءبىر اراعا باس قوسقان بەيجيڭنىڭ، تيانجيننىڭ، حىبەيدىڭ جاۋاپتىلارى الدىندا، باس شۋجي شي جينپيڭ تەرەڭ ىقىلاسپەن: «تاريحي سابىرلىلىق پەن ستراتەگيالىق تۇراقتىلىقتى ساقتاپ، وسىناۋ تاريحي ينجەنەريانى ويداعىداي ىستەۋ كەرەك»؛ «بەيجيڭ، تيانجين، حىبەي ءبىر وزەكتەن ونگەن گۇل جاپىراقتارى ىسپەتتى، جاپىراقتار بولەك - بولەك بولعانىمەن، وزەگى ءبىر»، - دەدى.
بايتاق حۋابەي دالاسى جاڭا جىلداعى كوكتەمگى ەگىستىڭ باستالۋىن جىم - جىرت كۇتىپ تۇر، يانجاۋ دالاسىنان كوكتەم لەبى ەسە باستادى.
قوسۋ جانە الۋ، «ءبىر تۇتاس جۇيەلىك» ورنالاستىرۋى
ماسەلە − ءداۋىردىڭ ءۇنى.
«بەيجيڭ جەپ تاۋىسا المايدى، تيانجين قۇرساعىن تويعىزا المايدى، حىبەيدىڭ اۋزى اسقا جارىمايدى». بەيجيڭدە، تيانجيندە، حىبەيدە ۇزاق جىل تارالعان وسى ءسوز قۋاتتى «سيفون اسەرىندەگى» وڭىرلىك دامۋدىڭ بىركەلكىسىزدىگىن، سايكەسسىزدىگىن لاجىسىز ايگىلەپ بەرەتىن.
«تولىسۋدىڭ ۋايىمى» الدىندا، سەرپىلىس ءتۇيىنى قايدا؟
«كۇش سالۋ ءتۇيىنى جانە شىعار ءتۇيىن − حرۋورگيالىق وپەراتسيا جاساپ، بەيجيڭنىڭ استاناعا جاتپايتىن فۋنكتسياسىن سەيىلتىپ، <ءىرى قالا كىناراتى> ماسەلەسىن شەشۋ». باس شۋجي شي جينپيڭ 5 جىلدىڭ الدىندا بەيجيڭدى، تيانجيندى، حىبەيدى سايكەستىرە دامىتۋدىڭ ۇلكەن وي جەلىسىن بەلگىلەدى.
دۇرىس كورە ءبىلۋ − وڭاي - وسپاق قولدان كەلەتىن شارۋا ەمەس. 3000 جىلدان استام قالا تاريحى، 860 جىلدان استام استانا تاريحى بار قالادان قالانىڭ جاڭا قوسالقى ورتالىعىن قۇرۋ وڭاي دەيسىز بە؟ «استانا شەڭبەرى» ايتىلىمىنا دا نەشە ون جىل بولعان، ۇساق - تۇيەك ەسەپتەن ۇلكەن ەسەپكە اۋىسۋ وڭاي دەيسىز بە؟
ماسەلەدەن تاقىرىپ اشقاندا عانا، ماسەلەنى شىنايى شەشۋگە بولادى. جۇڭگو كوممۋنيستەرى قيىندىققا قارسى جۇرەتىن جاۋاپكەرشىلىككە جانە پاراساتقا يە. تاقىرىپ اشار كەز جاڭا - كونە قوزعاۋشى ەنەرگيانى اۋىستىرۋدىڭ تاريحي وراي مەزگىلىنە ءدوپ كەلىپ، جوعارى ساپالى دامۋدىڭ تولقىنى وڭىرلىك سايكەستى دامۋعا اناعۇرلىم كەڭ ءورىس اشتى.
باسىپ وتكەن جولدارعا قايىرىلا قارايىق. مىڭدا ءبىر كەزىگەتىن تاپتىرماس ءداۋىر ورايىنان ۇلكەن ءۇمىت كۇتكەن ءبىر توپ تولقىن جارۋشىلار شار تاراپتان شيۇڭانعا كەلدى؛ اعاش ەگىپ، ورمان وسىرگەن شيۇڭانداعى جەرگىلىكتى ادامدار بولاشاقتى ەڭبەكشىل قوس قولدارىمەن مىقتاپ ۇستاپ، الداعى تۇرمىستارىنان تاماشا ءۇمىت كۇتتى. بەيجيڭدى، تيانجيندى، حىبەيدى سايكەستىرە دامىتۋ اڭگىمە ماجىلىسىندە، ءۇش ولكە - قالانىڭ جاۋاپتىلارى لەبىزدەرىندە ۋادەلەسىپ قويعانداي ءبىر اۋىزدان وسى ورنالاستىرۋدىڭ ءدانىشپاندىعى مەن كورەگەندىگىن ايتىپ، «پارتيانىڭ بەكىمىنە، حالىقتىڭ قالاۋىنا ۇيلەسەدى»، - دەدى.
مەملەكەت دامۋىنىڭ جالپى جاعداي بيىگىنەن دەن قويا جوسپارلاپ جانە ىلگەرىلەتىپ، «ءبىر قالا، ءبىر جەر» پايدا - زيان شەڭبەرىنەن شىعىپ، دامۋ جولىن ويلاستىردى، مۇنىڭ تاريحتا بولماعان ۇلكەن جاسامپازدىق ەكەندىگى ءشۇباسىز. «پارتيا 18 - قۇرىلتايىنان بەرى، مەن بەيجيڭدە، تيانجيندە، حىبەيدە 6 رەت قىزمەت تەكسەرىپ، تەكسەرۋ - زەرتتەۋ جۇرگىزىپ، 9 رەت قاتىستى ءماجىلىستى باسقارىپ اشتىم». باس شۋجيدىڭ بەيجيڭدى، تيانجيندى، حىبەيدى سايكەستىرە دامىتۋ جونىندەگى يدەياسىنىڭ تامىر - جەلىسىن قۋالايتىن بولساق، وسى ستراتەگيانىڭ پارتيا مەن مەملەكەت قىزمەتىنىڭ جالپى جاعدايىنداعى ءمانى مەن سالماعىن تەرەڭ ۇعىنۋعا بولادى.
2014 - جىلى 2 - اي تاريح بەتىندە قالدى. باس شۋجي شي جينپيڭ بەيجيڭدە اڭگىمە ءماجىلىس باسقارىپ اشىپ، ارنايى تۇردە بەيجيڭدى، تيانجيندى، حىبەيدى سايكەستىرە دامىتۋ قىزمەتىنەن مالىمەت تىڭدادى. «ءوز ءۇيىمنىڭ <ويماقتاي جەرى> دەيتىن يدەيا قاساڭدىعىن قالاي بۇزۋ» جونىندە ول ىلگەرىلەتۋ وي جەلىسىن كورسەتىپ، ءتۇيىندى مىندەتتەردى اشالاپ كورسەتتى.
«تاۋدىڭ جايىن وتىنشىدان، سۋدىڭ جايىن بالىقشىدان سۇرا». وسىدان سوڭ، تالاي رەتكى تەكسەرۋ - زەرتتەۋلەردەن، سان مارتە دالەلدەۋلەردەن كەيىن، سايكەستى دامىتۋدىڭ ستراتەگياسى ۇزدىكسىز تەرەڭدەدى. بەيجيڭنىڭ جاڭا «ەكى قاناتى» − بەيجيڭ قالاسىنىڭ قوسالقى ورتالىعى جانە حىبەي شيۇڭان جاڭا رايونى 2 جاڭا قالانى قۇرۋ سىندى شىت جاڭا ستراتەگيالىق وي حۋاشيا دالاسىن تەربەلتتى. باس شۋجي شي جينپيڭ: جاڭا تاريحي كەزەڭدە، وسى 2 جاڭا قالانى شوعىرلى قۇرىپ، بەيجيڭنىڭ دامۋىنىڭ جاڭا جۇلگەسىن قالىپتاستىرۋ − مىڭ جىلدىق ۇلى جوبا، مەملەكەتتىڭ ءىرى ءىسى، - دەپ اتاپ كورسەتتى.
جۇرگەن سايىن جول ايقىندالدى؛ جۇرگەن سايىن قادام بەكەمدەلدى. «بەيجيڭنىڭ استاناعا جاتپايتىن فۋنكتسيالارىن سەيىلتۋدى ‹مۇرىندىق› ەتىپ، بەيجيڭدى، تيانجيندى، حىبەيدى سايكەستىرە دامىتۋدى ىلگەرىلەتىپ، شيۇڭان جاڭا رايونىن جوعارى باستامادا جوبالاۋ، جوعارى ولشەممەن قۇرۋ كەرەك»، پارتيا 19-قۇرىلتايىنىڭ بايانداماسى وسىناۋ كەلەلى جۇمىستى كورسەتىپ بەردى.
ىشتە، سىرتتا بىردەي كۇش جۇمساپ، قوسۋ، الۋ امالىن قاتار قولدانىپ، بەيجيڭ، تيانجين، حىبەي 3 جەر وزدەرىنە ءتان وزگەشەلىككە يە ناتيجە الىپ شىقتى. اركىم ءوز باسىنا بيلەپ، بولەك - بولەك باسقارۋدان ءوزارا سۇيەمەلدەۋگە، ءوزارا جاردەمدەسۋگە ءوتتى؛ دامۋ ستراتەگياسىنىڭ انىق بولماۋىنان، فۋنكتسيالاردىڭ قاباتتاسۋىنان ارتىقشىلىقتاردىڭ ءبىرىن - ءبىرى تولىقتاۋىنا، ءبىر تۇتاس جوسپارلاپ، ورنالاستىرۋعا كوشتى... «بىرگە ءبىردى قوسقاندا ەكىدەن ۇلكەن بولاتىن، بىرگە ەكىنى قوسقاندا ۇشتەن ۇلكەن بولاتىن ناتيجە» كۇن سايىن كورنەكتىلەنە ءتۇستى.
«سەيىلتۋ − قوس باعىتتا كۇش جۇمساۋ سانالادى». وسى رەتكى اڭگىمە ماجىلىستە، باس شۋجي شي جينپيڭ «سەيىلتۋ» ءسوزىن تەرەڭىنەن تالداپ بەردى: «تەرەڭ قاتپارلى قايشىلىقتاردى شارپىپ، ءادىس - تاسىلگە اناعۇرلىم ءمان بەرىپ، ىشكى فۋنكتسيالاردى قايتا - قايتا ۇيىمداستىرۋ مەن سىرتقا سەيىلتۋ - كوشىرۋ سىندى قوس باعىتتا كۇش جۇمساۋ كەرەك». «شيۇڭان جاڭا رايونىن قۇرۋ سىرتقا قاراي كۇش جۇمساۋ بولسا، بەيجيڭدە ىشكى باعىتتا رەتتەۋ جۇرگىزىلىپ، وزەكتى فۋنكتسيالارىن ساپالىلاندىرىپ، <بايساي وزەگىن> جاقسى ىستەۋ كەرەك».
«وتكەن 5 جىلدا، بەيجيڭدى، تيانجيندى، حىبەيدى سايكەستىرە دامىتۋ تۇلعالىق جاقتان وي جەلى تۋرالى كەڭەسۋ، نەگىز قالاۋ، جاڭالىق قاراستىرۋ كەزەڭىندە تۇردى، كەزەكتە جانە مۇنان بىلايعى ءبىر مەزگىلدە تاستى دومالاتىپ تاۋعا شىعاتىن، كەزەڭ اسىپ، كەدەرگىلەردەن وتەتىن، قيىنشىلىقتى جەڭىپ، قامال الاتىن شەشۋشى كەزەڭگە وتەدى». ول بەيجيڭ، تيانجين، حىبەي 3 جەردىڭ جاۋاپتىلارىنا بىلاي دەدى: بۇدان كەيىن اۋىق - اۋىق كەلىپ، ارالاپ، سىزدەردىڭ كەزەڭدىك قىزمەتتەرىڭىزدىڭ جاعدايىن كورىپ تۇرامىن، «جاڭا كەزەڭنىڭ مىندەتى اناعۇرلىم ماشاقاتتى، اناعۇرلىم اۋىر بولادى، تيتتەي دە بوساڭسۋعا مۇرشا جوق، ول ءبىزدىڭ اناعۇرلىم كوپ كۇش جۇمساپ، قىزمەتتەردى ىلگەرىلەتۋىمىزدى قاجەت ەتەدى».
تەز جانە باياۋ، «ءبىر قاريتامەن» جوسپارلادى
شيۇڭاننىڭ باياعى كەلبەتى وزگەرگەن جوق، كوز جەتپەيتىن ەن دالادا ۋاقىتتىڭ ساۋلەسى قوناقتاپ قالعانداي. ءۇمىت تۇقىمى سەبىلگەن وسىناۋ توپىراقتا 2 جىلدىڭ الدىندا جاڭا رايون قۇرۋ تۋرالى توسىن جاڭالىق جاريالانعاننان كەيىن، بۇل جەر اسىلگى تىنىشتىعىنا قايتا شومعانداي.
جاڭا رايون، ءدال وسى 2 جىلدا بولاشاققا اسەر ەتەتىن كۇش قۋاتتى قاعاز بەتىندە ورنەكتەپ، مىڭ جىلدىق ۇلى جوسپاردىڭ دامۋ جوباسى مەن «قۇرىلىس جۇرگىزۋ سحەماسىن» ءبىر سىزىق، ءبىر سىزىقتان سالىپ شىقتى. شيۇڭان جاڭا رايونى جوبا كورمە ورتالىعىندا، باس شۋجي شي جينپيڭ كورمە تاقتاسىنداعى «حىبەي شيۇڭان جاڭا رايونىنىڭ جوبا باعدارلاماسىن» دەن قويا كورىپ شىقتى.
بۇل قالانىڭ جوباسى ورتالىق كوميتەت ساياسي بيۋروسى تۇراقتى كوميتەتىنىڭ ماجىلىسىندە سان مارتە اۋىزعا الىندى. ول قايتا - قايتا قاداعالاي ەسكەرتتى: «سۇيەمدەي جەردى دە انىق جوبالاپ العان سوڭ عانا قۇرىلىس باستاۋ كەرەك، تاريحي وكىنىشكە جول بەرۋگە بولمايدى».
بەيجيڭدى، تيانجيندى، حىبەيدى سايكەستىرە دامىتۋدىڭ جوعارى دەڭگەيدەگى جوباسى، نەگىزىنەن، ورىندالدى، الدىمەن جوبالاپ سوڭىنان قۇرۋدى، الدىمەن مەڭگەرىپ سوڭىنان دامىتۋدى قولداپ، كوز اياسى اناعۇرلىم كەڭ، باستاماسى اناعۇرلىم جوعارى، ولشەمى اناعۇرلىم قاتاڭ بولدى.
شيۇڭان جاڭا رايونى، «1+N» جوبا جۇيەسى جانە «N+1» ساياساتتىق جۇيەسى، نەگىزىنەن، ورناتىلدى. باس شۋجي شي جينپيڭ بىلاي دەدى: وسى 2 جىلدا ءبىر تال كەرپىش تە قوزعالمادى. قازىر جوبا دايىندالىپ، شيۇڭان جوعارى دەڭگەيدە جوبالاۋ ساتىسىنان ناقتى قۇرىلىس جۇرگىزۋ ساتىسىنا ءوتتى، بالكىم بيىل دابىرالى جاعداي جارىققا شىعۋى مۇمكىن.
ەندى نازاردى بەيجيڭ دامۋىنىڭ تاعى ءبىر قاناتى بولعان، قالا قوسالقى ورتالىعىنا بۇرايىق. تۇڭجوۋ تاريحتا بەيجيڭنىڭ شىعىسىنداعى قاتىناستىڭ جول تورابى، بەيجيڭ قالاسىنىڭ سۋ ارقىلى تاسىمالداۋداعى، قامبادا ساقتاۋداعى ءتۇيىندى ءوڭىرى بولاتىن. 2016 - جىلى 5 - ايدا ول «قالا قوسالقى ورتالىعى» دەگەن تىڭ اتپەن تاريحقا جازىلدى.
بۇگىنگى كۇنى، بەيجيڭ قالا قوسالقى ورتالىعىنىڭ مەڭگەرۋ سيپاتتى ەگجەي - تەگجەيلى جوباسى جاسالىپ بولدى، جوعارى ساپالى دامۋدىڭ ساياساتتىق شاراسى وزگەرتىلىپ كەمەلدەندىرىلۋدە. باس شۋجي شي جينپيڭ ءتىپتى دە ۇزاق بولاشاققا نازار سالدى. قوسالقى ورتالىقپەن ىرگەلەس جاتقان 3 اۋدان قايتكەندە فۋنكتسياسىن كەڭەيتە الادى؟ ورتالىق قالا رايونداعى كونە قالانى قايتكەندە قايتا قۇرۋعا، قايتكەندە اكىمشىلىك باسقارۋ ونىمدىلىگىن ارتتىرۋعا، تىڭعىلىقتى باسقارۋ دەڭگەيىن جوعارىلاتۋعا بولادى؟ «مۇنىڭ ءبارى الداعى جەردە ويلاناتىن ماسەلە».
«جوعارى دەڭگەيدە جوبالاۋ، جوعارى ساپالى دامۋ»، جاڭا دامۋ ۇستانىمى سىندى وسى ارقاۋ بەيجيڭدى، تيانجيندى، حىبەيدى سايكەستىرە دامىتۋدىڭ جالپى بارىسىنا ءسىڭىرىلدى. باس شۋجي شي جينپيڭ بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: جاڭا دامۋ ۇستانىمىن جاپپاي دايەكتىلەندىرىپ، جوعارى ساپالى دامۋ تالابىنان جازباي، جاڭا داۋىردەگى جوعارى ساپالى دامۋدىڭ ۇلگىسىن قۇلشىنا جاراتۋ كەرەك.
« جوبانى سوڭىنا دەيىن جۇرگىزۋ» قۇرىلىسىندا الدىمەن جوبالاۋ جۇرىلەدى؛ قۇرىلىس جۇرگىزۋدە الدىمەن ەكولوگيا ويلاستىرىلادى. «ەڭبەك ماعان جازىلماسا دا بولادى» دەيتىن وسى ءبىر تاريحي سابىرلىلىق ادامدارعا تەرەڭ اسەر قالدىردى.
جاسىل ءتۇس بەيجيڭ قالا قوسالقى ورتالىعىنىڭ نەگىزگى رەڭى. بۇرىنعى دۇڭفاڭ حيميا ونەركاسىپ زاۆودى «قالانىڭ جاسىل جۇرەگىنە» اينالدى. باس شۋجي شي جينپيڭ ولاردى «ستراتەگيالىق مۇمكىندىك»، «جاسىل مۇمكىندىك» قالدىرۋ جۇمىسىن جاقسى ىستەۋگە شابىتتاندىردى.
توعىز وزەننىڭ قۇيارى، بايياڭديان «سولتۇستىك جۇڭگونىڭ بۇيرەگى» دەپ اتالعان. بايياڭدياننىڭ لاستانۋىنا ول توتەنشە اشىنىپ: بۇرىن بۇيرەك قىزمەتى تۇگەلدەي السىرەپ كەتكەندىكتەن، قازىرگە دەيىن ەمدەلۋمەن كەلەدى، - دەدى. بۇگىنگى كۇنى، قىسقا عانا 2 جىلدىق وڭاۋ ارقىلى بايياڭديانعا قۇيىلاتىن 3 وزەن 5 تۇردەگى ساپاسىز سۋ «قالپاعىن الىپ تاستادى». جوبا كورمە ورتالىعىندا شيۇڭان جاڭا رايونىنىڭ قالا مەن بايياڭدياننىڭ بايلانىسىن ءبىر جاقتى ەتۋگە زور كۇش سالعانىن اۋىزعا العاندا، باس شۋجي شي جينپيڭ ورنىن تاڭداۋ جونىندەگى ويىن ەسكە الدى: «سول كەزدە وسى جەردى تاڭداعانبىز، مۇنداعى ويىمىز بايياڭدياندى زيانداۋ ەمەس قايتا قورعاۋ بولاتىن. قالا مەن بايياڭديان ءبىر - بىرىنە كورىك قوسىپ، ءوزارا جاراسىم تابۋى كەرەك».
قۇرۋدان بۇرىن جاسىلداندىردى، «مىڭ جىلدىق جوبا» «مىڭ جىلدىق كوركەم ورماننان» باستالدى. باس شۋجي شي جينپيڭ كوركەم ورمان ايالداماسىنىڭ تۇعىرىنا كوتەرىلىپ، الىسقا كوز تاستادى، بۇتا - بۇرگەن قاۋلاي ءوسىپ، ەكونوميكالىق ورمان، ەكولوگيالىق ورمان بوي تالاسىپ تۇر. ول تەربەلگەن اعاش مايسالارىنا قاراپ قۋانا: ولاردى شيۇڭان جاڭا رايونىمەن بىرگە اقىرىن - اقىرىن ءوسىرۋىمىز كەرەك. اسىعىس بىتىرە سالۋعا، ءبىر مەزەتتىك وبراز ينجەنەرياسى ەتۋگە بولمايدى. تۇنىق سۋ، جاسىل تاۋ − قىمباتتى بايلىق، شيۇڭان جاڭا رايونى ءدال وسىنداي ەكولوگيالىق ورتا ارقىلى قۇنىن ايگىلەپ، باۋراۋ قۋاتىن ارتتىرۋى كەرەك، - دەدى.
2018 - جىلى بەيجيڭ، تيانجين، حىبەي ءوڭىرىنىڭ 5.PM2 ورتاشا قويۋلىعى 2013 - جىلداعىدان %40 مولشەرىندە تومەندەدى. باس شۋجي شي جينپيڭ ءتىپتى جوعارى تالاپ قويدى: «ەكولوگيانى قورعاۋ مەحانيزمىن جاڭالاۋعا كۇش سالۋدا بەيجيڭ، تيانجين، حىبەي بۇكىل ەل بويىنشا الدىڭعى قاتاردا ءجۇرۋى كەرەك». ول جان - جاقتىلى ويلانىپ، ەرەكشە باتىل ۇنمەن: قىسقا عۇمىرلى ينجەنەريا، قىسقا عۇمىرلى قۇرىلىس سالۋعا استە بولمايدى؛ قاجەتتەن اسىپ قالعان ءوندىرىس قۋاتىنىڭ قايتا قوزداۋىنان قاتاڭ ساقتانۋ؛ جاڭا قالانىڭ جوباسىنا ۇيلەسەتىن قوقسىق ءبىر جايلى ەتۋ زاۆودىن، لاس سۋدى ءبىر جايلى ەتۋ زاۆودىن الدىمەن قۇرۋعا بولادى...، - دەدى.
جوبادا جاڭالىق اشۋ، سايكەسۋ، جاسىل، اشىق، تەڭ يگىلىكتەنۋ حيكايالارى بار، كوك مۇك، تاس توسەلگەن جول، الا - قۇلا كونە تامدار سياقتى اۋىل ەستەلىكتەرى دە بار. شيۇڭان جاڭا رايونىنداعى ۋاقىتتىڭ سىناعىنان وتكەن ءزاۋلىم بايتەرەكتەر، ۇلكەن كانالدا ەسكەك ەسۋ تاقپاعى تۇنعان ەسكى ارنانىڭ بايىرعى جۇرتى، تالاي ۋاقىتتى باستان وتكەرگەن تاريحي بايىرعى جۇرتتار دا جوسپار قۇرىلىسىنىڭ جوباسىنا ەنگىزىلدى. بەيجيڭنىڭ، تيانجيننىڭ، حىبەيدىڭ دامۋى تاريحتى كورۋگە بولاتىن، اۋىل ساعىنىشىن ساقتاپ قالدى.
كەشۋ جانە يە بولۋ، «ءبىر تۇلعالانعان» دامۋ
ەگەر پارتيا 19 - قۇرىلتايىنان كەيىنگى باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ ەل ىشىندە تەكسەرۋ جۇرگىزگەندە باسقان جولدارىن تۇتاستىراتىن بولساق، پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ مەملەكەتتىڭ بىرنەشە ۇلكەن ءوڭىرىن سايكەستى دامىتۋ ستراتەگيالىق ورنالاستىرۋى مەن جوباسىن اناعۇرلىم ايقىن كورۋگە بولادى. چاڭجياڭدا كەمەگە وتىرۋ، وڭتۇستىكتە گۋاڭدۇڭعا بارۋ، شاڭحايعا ۇشۋ، چاڭجياڭ ەكونوميكالىق بەلدەۋىنىڭ دامۋ ستراتەگياسىن، گۋاڭدۇڭ، شياڭگاڭ، اۋمىن ۇلكەن شىعاناق رايونى قۇرىلىسىن، چاڭجياڭ اتىراۋىن ءبىر تۇلعالاندىرىپ دامىتۋعا ءبىر - بىردەن سايكەستى.
وسى رەت نازاردى بەيجيڭدى، تيانجيندى، حىبەيدى سايكەستىرە دامىتۋ ستراتەگياسىنا اۋداردى.
بەيجيڭدى، تيانجيندى، حىبەيدى سايكەستىرە دامىتۋدىڭ جولداعى سۇلباسى كورىندى، بەيجيڭدى، تيانجيندى، حىبەيدى سايكەستىرە دامىتۋدىڭ كوك اسپان استىنداعى ناتيجەسى كورنەكتى بولدى. سايكەستىرە دامىتۋ جاڭا جاعدايىن اشقان بەيجيڭ، تيانجين، حىبەي، رەفورما جاساۋدىڭ جاڭا جولىن اشقان بەيجيڭ، تيانجين، حىبەي، عىلىم - تەحنيكادا جاڭالىق اشۋ جەلىسىندەگى بەيجيڭ، تيانجين، حىبەي... ءالى دە ىزدەنۋ جولىندا. بەيجيڭ، تيانجين، حىبەي كەشۋ مەن يە بولۋ تاڭداۋىندا ءتىپتى كوپ سايكەستى دامىتۋ كارتيناسىن سالا الا ما - جوق پا؟
ادامدار رەفورماسى كىدىرمەيتىن بەيجيڭدى، تيانجيندى، حىبەيدى كۇتۋدە.
40 جىلدىق بوران - شاشىن، 40 جىلدىق ىزدەنۋ ساپارى، رەفورما جاساۋ، ەسىك اشۋ تىڭ باستامادان تاعى اتتاندى. بەيجيڭ، تيانجين، حىبەي ءۇش ولكە، قالا جونىنەن الىپ ايتقاندا، سايكەستى دامىتۋدىڭ ءوزى تەرەڭ قاتپارلى رەفورما، ۇلى وزگەرىستىڭ، ۇلى رەتتەۋدىڭ قايتا قۇراۋ بارىسى سانالادى. اڭگىمە ماجىلىسىندە باس شۋجي شي جينپيڭ بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: سايكەستىرە دامىتۋعا تۇساۋ بولاتىن اكىمشىلىك قامالدار مەن ءتۇزىلىس - مەحانيزم كەدەرگىلەرىن تالقانداپ، سايكەستىرە دامىتۋدى، جوعارى ساپالى دامۋدى جەبەيتىن ءتۇزىم كەپىلدىگىن ورناتۋ كەرەك.
ول ناقتى مىسالدار كورسەتىپ بىلاي دەدى: «بەيجيڭ، تيانجين، حىبەي وڭىرىندەگى اۋەجايلاردىڭ، كەمەجاي شوعىرىنىڭ سايكەستى رولىن قالاي ساۋلەلەندىرۋگە بولادى؟ بۇعان ناقتى جوبا الىپ شىعۋ كەرەك». «شيۇڭان جاڭا رايونىنا دامۋدا ءوزىن - ءوزى باسقارۋ ۇقىعىن بەرۋدە شيۇڭان جاڭا رايونىنىڭ دامۋىنا ءتيىمدى بولسا بولعانى بار كۇشپەن قولداۋ كەرەك». «چاڭجياڭ اتىراۋىمەن، گۋاڭدۇڭ، شياڭگاڭ، اۋمىن ۇلكەن شىعاناق رايونىمەن ءبىر - ءبىرىن تولىقتاۋدى، ءوزارا ىقپالداستىقتى كۇشەيتىپ، دامۋ فاكتورلارىنىڭ اناعۇرلىم ىركىلىسسىز، ءتارتىپتى شوعىرلانۋىنا، ساپالىلانۋىنا مۇمكىندىك جاساۋ كەرەك».
اڭگىمە ماجىلىستە ج ك پ ورتالىق كوميتەتى ساياسي بيۋروسىنىڭ تۇراقتى مۇشەسى، مەملەكەتتىك كەڭەستىڭ ورىنباسار زۇڭليى حان جىڭ باس شۋجيدىڭ كەزىندە ايتقان مىنا ءبىر اۋىز ءسوزىن ەسكە الدى: «جەتەكتەيتىن شابىتتاندىرۋ، ءتيىمدى ساياساتتارى بولۋمەن قاتار ماجبۇرلەيتىن شەكتەۋ شارالارى دا بولۋ كەرەك. <جەتەكتەۋ> مەن <ماجبۇرلەۋ> سىندى ەكى جاقتان كىرىسىپ، كوزبەن كورىپ، قولمەن ۇستاۋعا بولاتىن ناقتى ساياساتتاردى تەزىرەك العا قويۋ، اسىرەسە، ءار جاقتىڭ مۇددەسىنە بىردەي ءمان بەرەتىن ىشكى قوزعاۋشى كۇش مەحانيزمىن زەرتتەپ ورناتىپ، بەيجيڭ قولدان شىعارۋعا رازى بولاتىن، حىبەي مەن تيانجين دە رازىلىقپەن قابىلدايتىن جاعداي جاساۋ كەرەك».
« <سەبەتكە تۇسكەننىڭ ءبارىن كوكونىس دەۋگە> بولمايدى، ءبىر تۇلعالانعان دامۋ كەڭىستىكتى اۋىستىرۋ عانا ەمەس، وسى ورايدان پايدالانىپ تيپىن جاڭالاپ، دارەجەسىن جوعارىلاتىپ، ەسكىنى جاڭاعا اۋىستىرۋ سانالادى»، - باس شۋجي شي جينپيڭ وبرازدى تەڭەۋ ارقىلى بەيجيڭ، تيانجين، حىبەي ءۇش جەردىڭ دامۋىنداعى كەشۋ مەن يە بولۋدى ءتۇسىندىردى.
ادامدار جاڭالىق اشۋ ومىرشەڭدىگى قاۋلاعان بەيجيڭدى، تيانجيندى، حىبەيدى كۇتەدى.
« ەلىمىزدىڭ دەربەس جاڭالىق اشۋىنىڭ ماڭىزدى قاينارىن جانە ءتول جاسامپازدىعىنىڭ باستى وشاعىن قالىپتاستىرۋ كەرەك»، - دەدى باس شۋجي شي جينپيڭ اڭگىمە ماجىلىسىندە بەيجيڭدى، تيانجيندى، حىبەيدى سايكەستىرە دامىتۋ جونىندە ايقىن تالاپ قويىپ.
وسى رەتكى تەكسەرۋدە ول ارنايى تيانجين بينحاي − جۇڭگۋانسۇن عىلىم - تەحنيكا باقشاسىنا باردى. بينحاي جاڭا رايونى، جۇڭگۋانسۇن سىندى جاڭالىق اشۋمەن تانىلعان سەرىكتەر قول ۇستاسسا، جاڭالىق اشۋدىڭ قانداي ومىرشەڭدىگى تۋىندايدى؟
«تيانحى» جەلىلەس اسقىن كومپيۋتەرلەرى «اسپاندى ەسەپتەپ»، «جەردى ەسەپتەپ»، «ادامدى ەسەپتەپ»، جىلدامدىعى ادامدى تاڭ قالدىردى. جۇڭگونىڭ جاڭالىق اشۋ قۋاتىنىڭ ارتۋى جونىندە عىلىم - تەحنيكا قىزمەتكەرلەرىنىڭ العان اسەرى ەڭ تىكە. جاۋاپتى ليۋ گۋاڭميڭ باس شۋجيگە بىلاي دەدى: وتكەندە كومپيۋتەر سالاسىندا ۇنىمىزگە ەشكىم قۇلاق تۇرمەيتىن، قازىر مەملەكەت قاقپاسىنان اتتاپ شىقساق، بولاشاقتاعى كومپيۋتەر جونىندە قانداي كوزقاراسىمىز بار ەكەنىن سۇرايدى، ورنىمىزدا زور وزگەرىس تۋىلدى.
جاساندى زەردەلى ەلەكتر ۇلەستىرۋ جەلىسىنىڭ توكپەن جۇمىس ىستەيتىن قۇلتەمىرى بۇراندا شەگەنى قاتايتىپ، قۇلىپتى اشىپ، توردى جينادى، ول شەبەر دە شيراقى ارەكەت جاساۋدا. جاڭالىق اشۋشى جۇمىسشىلار اترەتىن باستاپ كوپتەگەن تاپقىرلىق جاساعان جاڭ ليميڭ ماقتانىشپەن باس شۋجيگە: مەن ورتا تەحنيكۋم ماعلۇماتىنا عانا يەمىن، قىزمەت ورنىمدا ماڭگى ۇيرەنىپ كەلەمىن، تاياۋدا رەفورما جاساۋ اتويشىلارىنىڭ ءبىرىنشى شەپتەگى ۋاكىلى بولدىم، - دەدى. باس شۋجي شي جينپيڭ ونى: امالياتتان شىنايى ءبىلىم شىعادى. ءسىز ۇلەس قوستىڭىز، سونداي - اق جاڭالىق اشۋدا ونەگە بولدىڭىز، - دەپ القادى.
3 جىلدىڭ الدىندا بينحاي جاڭا رايونىنا كەلىپ شارۋاشىلىق قۇرعان جاس چي جۇنتۇڭ بولاشاقتاعى دامۋ جونىندە الىپ ۇشقان كوڭىلمەن: تابانىڭىزدىڭ استىنداعى بينحاي جاڭا رايونىنىڭ ومىرشەڭدىك كۇشى بار، ءبىزدىڭ ارمانىمىز، جىگەرىمىز، جاڭالىق اشۋ ىنتامىز جانە كومەسكى كۇشىمىز بار! - دەدى.
باس شۋجي شي جينپيڭ مۇنى ەستىگەننەن كەيىن ايرىقشا قۋانىپ بىلاي دەدى: جوعارى ساپالى دامۋ جاڭالىق اشۋعا سۇيەنەدى، مەملەكەتىمىزدىڭ العا باسۋى دا دەربەس جاڭالىق اشۋعا سۇيەنەدى. جۇڭگولىقتاردىڭ جاڭالىق اشۋ بەلسەندىلىگىن قايتكەندە تولىق جۇمىلدىرۋعا بولادى؟ پارتيا مەن ۇكىمەت تە ءتۇرلى ساياساتتاردى زەرتتەپ، تاماشا جاعداي جاساپ، ساپالى ورتا قالىپتاستىرۋدا. ءبىز جاڭالىق اشۋ ارمانى بار ادامداردىڭ ارتىق نارسەنى ويلاماي، سەنىممەن، اسقاق سەزىممەن جاڭالىق اشۋ ىستەرىنە ات سالىسۋىنا مۇمكىندىك جاسايمىز.
ادامدار ەسىك اشۋدىڭ جاڭا باستاماسىندا تۇرعان بەيجيڭدى، تيانجيندى، حىبەيدى كۇتۋدە.
جول بويى اساۋ تولقىنداردى جارعان الىپ جۇك كەمەسى ۇشى - قيىرسىز تىنىق مۇحيتتى ەندەي ءوتىپ، تيانجين پورتىنىڭ كەمەجايىنا كەلدى. بايىرعى تەڭىزدەگى جىبەك جولى بۇگىنگى تاڭدا بەيجيڭنىڭ، تيانجيننىڭ، حىبەيدىڭ تەڭىزگە قاراي گۇلدەنۋىنىڭ تەڭىز جولىنا اينالدى.
باس شۋجي شي جينپيڭ تەڭىزگە كوز تاستادى، تەڭىز بەن اسپان ءبىر تۇسكە ەنگەن، ايناداي ءمولدىر تولقىن كوتەرىلىپ جاتىر. پورتتاعى قابىلداۋ - اتتاندىرۋ جۇمىستارى كۇندىز - ءتۇنى تولاستامايدى، بۇل بەيجيڭنىڭ، تيانجيننىڭ، حىبەيدىڭ تەڭىزدەگى قاقپاسى، ازيا - ەۆروپا جاڭا ۇلى قۇرلىق كوپىرىنىڭ ماڭىزدى باستالۋ ءتۇيىنى، 12 - عاسىرداعى تەڭىزدەگى جىبەك جولىنىڭ ستراتەگيالىق تىرەك - تياناعى، دۇنيە جۇزىندەگى 180نەن استام مەملەكەت پەن رايونداعى 500دەن استام پورتپەن ساۋدا بارىس - كەلىسى بار.
جۇڭگونىڭ دۇنيە جۇزىنە باعىتتالعان قاقپاسى بارعان سايىن ايقارا اشىلدى. ەسىك اشۋ بەيجيڭ، تيانجين، حىبەي جونىنەن جۇدىرىقتاي جۇمىلىپ سىرتقا شىعۋ سانالۋمەن قاتار، وڭىرلىك دامۋ قۋاتىنىڭ ولشەمى. وسى ارادا، باس شۋجي شي جينپيڭ ولاردى «ۇلى مۇراتقا تالپىنىپ»، تەڭىز بەن قۇرلىقتى تۇتاستىرىپ، بەيجيڭدى، تيانجيندى، حىبەيدى سايكەستىرە دامىتۋعا جانە «ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جولدى» بىرگە قۇرۋعا شابىتتاندىردى؛ سونىمەن قاتار، ەسىك اشۋدى كەڭەيتۋدىڭ تاعى ءبىر تەرەڭ ءمانى جونىندە دە ءسوز قوزعادى. «ءبىز شارۋاشىلىقتى ويداعىداي ىستەۋىمىز كەرەك. استىق جۇڭگونىڭ استىعى، ونەركاسىپتە جۇڭگو جاساعان، عىلىم - تەحنيكا جۇڭگولىقتار يگەرگەن وزەكتى عىلىم - تەحنيكا بولۋ كەرەك... شارۋاشىلىق شالقىعاندا، قۇدىرەتتەنگەندە عانا، ورنىقتى قاداممەن سىرتقا شىعامىز، اتى - زاتىنا ساي دۇنيەنىڭ بيىك شىڭىنان ورىن الامىز».
«حالىقتىڭ قالاسى حالىق ءۇشىن قىزمەت ەتەدى». حالىقتىڭ ءتىپتى دە تاماشا تۇرمىسىن نىسانا ەتكەن بەيجيڭدى، تيانجيندى، حىبەيدى تۇتاس قوعام ارماندايدى، سونداي - اق مۇنى باس شۋجي دە ەسىنەن شىعارمايدى. قىزمەت تەكسەرۋ بارىسىندا، ول قونىستانۋعا جايلى بولۋدى تالاي رەت اۋىزعا الدى. «كوك اسپان، كوگىلدىر سۋ، جاسىل اعاش، كوك اسپان مەن جاسىل مانات جاراسقان، بولاشاقتا ەكولوگيانىڭ جاقسى بولۋى تۇرمىستىڭ ەڭ جوعارى ولشەمى بولادى». شيۇڭانداعى «مىڭ جىلدىق كوركەم ورماندا»، جەرگىلىكتى بۇقارانىڭ اعاش ەگىپ ورمان وسىرەتىن جاڭا قىزمەت تاپقاندىعىن كورگەندە، ول شىن ىقلاسپەن مىنانى تاپسىردى: شيۇڭان جاڭا رايونىندا ءبىر ميلليون 250 مىڭ جەرگىلىكتى بۇقارا بار، بۇقارانى جۇمىسقا ورنالاستىرۋ قىزمەتىن ويداعىداي ىستەپ، ولاردى دامۋدىڭ جەتىستىكتەرىنەن ورتاق يگىلىكتەندىرۋ كەرەك. ءبىزدىڭ ماقساتىمىز − كوركەم جاڭا قالا قۇرۋ ەمەس، قايتا جاڭا قالا قۇرىپ، بۇقارانىڭ تۇرمىسىن اناعۇرلىم جاقسارتۋ.
ىلگەرىلەۋ جانە شەگىنۋ، «ءبىر ءۇيلى جاننىڭ» سەلبەستىگى
تاۋلاردىڭ سىلەمى، سۋلاردىڭ قاينارى ءبىر، ادامدار اجىراماس سۇيىسپەنشىلىك ورناتقان، جەر تۇتاسقان. بەيجيڭ، تيانجين، حىبەي سىندى ءۇش كورشى اۋەلدەن «ءبىر ءۇيلى جان».
بايياڭديان ۆوكزالىنان شىققاندا «جاڭا ءداۋىر − كۇرەس جۇرگىزۋشىلەردىڭ ءداۋىرى» دەگەن ۇلكەن جازۋلار كوزگە وتتاي باسىلادى. بەيجيڭ، تيانجين، حىبەي كۇرەس جۇرگىزۋشىلەردىڭ قۇتتى قونىسى، ءداۋىر ساپارىنداعى قۇدىرەتتى كۇش سانسىزداعان كۇرەس جۇرگىزۋشىنىڭ ومىرىندەگى وراي.
وسى ارادا، باس شۋجي شي جينپيڭ بەيجيڭ، تيانجين، حىبەي تىڭ تاراۋىن اشقان ولارمەن كەزدەستى.
ولاردىڭ ەسىمى شارۋاشىلىق قۇرۋشى.
«سىزدەر شيۇڭانعا العاشقى توپتا كەلىپ شارۋاشىلىق قۇرعان كاسىپورىنشى بولارسىزدار؟». جاڭا رايوننىڭ اكىمشىلىك ءىسى ورتالىعىندا، باس شۋجيدىڭ سۇراۋىن ەستىگەندە، جاڭا رايونعا كەلىپ ورنالاسقان كاسىپورىنشىلار شيۇڭانداعى شارۋاشىلىق قۇرۋ ارماندارىن جابال اڭگىمەلەدى.
ءبىر جىگىت كاسىپورنىن بەيجيڭنەن وسىندا كوشىرىپ اكەلىپتى، ول بىلاي دەدى: شيۇڭانعا كەلۋ ءبىز جونىنەن ءبىر رەتكى ەمتيحان. بۇل ەمتيحان ءبىزدىڭ ولشەمگە تولاتىن - تولمايتىندىعىمىزدى، جۇڭگوشا ەرەكشەلىككە يە بولا الاتىن - المايتىندىعىمىزدى، حالىقارالىق ولشەمگە جەتە الاتىن - المايتىندىعىمىزدى تەكسەرەدى. ءبىز ەمتيحاندى ۇزدىك ناتيجەمەن تاپسىرۋدى ءۇمىت ەتەمىز.
تاريح تەك تاباندىلارعا، كۇرەسكەرلەرگە، سايىسكەرلەرگە عانا قامقور بولادى، ءارى - ءسارى بولعانداردى، بويكۇيەزدىككە سالىنعانداردى، قيىنشىلىقتان قورىققانداردى كۇتىپ وتىرمايدى. باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ ءسوزى «بىلىمدىلەردى شاقىرۋ بۇيرىعى» ىسپەتتى، سانسىزداعان ادامنىڭ جۇرەك قىلىن تەربەدى: «ءبىز شيۇڭان جاڭا رايونىن قۇرعانىمىزدا جان - جاقتاعى كاسىپورىنداردىڭ بىرگە ات سالىسۋىن قاجەت ەتەمىز. مەيلى مەملەكەت مەنشىگىندەگى، الدە حالىقتىق كاسىپورندار بولسىن، مەيلى جەرگىلىكتى، الدە بەيجيڭدەگى كاسىپورىندار بولسىن، مەيلى جۇڭگونىڭ كاسىپورنى، الدە شەتەل قارجىلاندىرعان كاسىپورىندار بولسىن، ءبارى ىلۋدە ءبىر كەزىگەتىن وسى ءبىر ورايدى مىقتى يگەرىپ، تاريحي ورايدى يگەرىپ، ۇلتتى گۇلدەندىرۋدىڭ، رەفورما جاساپ، جاڭالىق اشۋدىڭ تولقىن جارۋشىلارى بولۋىمىز كەرەك!».
ولاردىڭ ەسىمى كوشۋشىلەر.
30 مىڭ ادامنىڭ كوشكەنىن كوپشىلىك 1 - ايدىڭ 11 - كۇنى ماڭدايشالىق ىلىنگەن كەزدە عانا ءبىلدى. بەيجيڭ قالالىق پارتكوم مەن قالالىق حالىق ۇكىمەتى ورگانىنىڭ بۇرىنعى جۇرتىنان جاڭا قونىسىنا اۆتوكولىكپەن بارىپ - كەلۋگە 1 دە 2 ساعات ۋاقىت كەتەدى، كوشۋشىلەر ءۇن - ءتۇنسىز تۇندەلەتىپ كوشىپ الدى. بەيجيڭ قالالىق پارتكومنىڭ جۇمىس عيماراتى نەگىزگى جۇمىس عيماراتى زالىندا، باس شۋجي شي جينپيڭ وسى جاعدايدى تىلگە الىپ: «مۇنى ەستىپ توتەنشە تەبىرەندىم» دەدى.
30 مىڭ ادامنىڭ ارتىندا 30 مىڭ وتباسى بار، كەيبىرەۋلەردىڭ «جۇمىس ورنى» مەن «جاتىن ورنى» بولەك، قيىنشىلىق ايتپاسا دا بەلگىلى. بۇيرىق تۇسىسىمەن ولار جالپى جاعداي ءۇشىن، مۇنان دا جاقسى بولاشاق ءۇشىن دەرەۋ اتتانىسقا كەلدى. باس شۋجي شي جينپيڭ تەرەڭ سۇيىسپەنشىلىكپەن ولارعا: «سىزدەر پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ كەلەلى شەشىمدەرىن ءىس جۇزىندىك ارەكەتتەرىڭىزبەن دايەكتىلەندىردىڭىزدەر، تياناقتاندىردىڭىزدار. بەيجيڭنىڭ استاناعا جاتپايتىن فۋنكتسياسىن سەيىلتۋ، بەيجيڭدى، تيانجيندى، حىبەيدى سايكەستىرە دامىتۋدى ىلگەرىلەتۋ ءۇشىن، وسى ءبىر تاريحي جاۋاپكەرشىلىكتى ارقالاپ، ۇلەس قوستىڭىزدار» دەدى. ول كوشۋدەن تۋىنداعان قيىنشىلىقتاردى باعىتتامالى، يكەمدى شارالار ارقىلى شەشىپ، ورنىقتى وتكەرۋدى جۇزەگە اسىرۋدى باسا دارىپتەدى.
ولاردىڭ ەسىمى قىزمەت وتەۋشىلەر.
تيانجين قالاسى حىپيڭ رايونى شينشيڭ جولى چاۋياڭلي الەۋمەتتىك اۋماعىندا، ەرىكتى قىزمەت وتەۋشىلەر دەگەن «كونە ماڭدايشالىق» بار. 30 جىلدىڭ الدىندا، كورشىلەر ءۇشىن قىزۋ ىنتامەن قىزمەت وتەگەن 13 كاريا الەۋمەتتىك اۋماقتىڭ ەرىكتى قىزمەت وتەۋ ءىسىن جانداندىرعان بولاتىن، سودان باستاپ ۇرپاقتان - ۇرپاققا جالعاسىپ، ەرىكتى قىزمەت وتەۋ بۇكىل ەلىمىز كولەمىندە جالپىلاسا باستادى. الەۋمەتتىك اۋماقتا، شي جينپيڭ ەرىكتىلەردىڭ اراسىنا كەلدى.
ەڭكەيگەن كارى، ورىمدەي جاس... اربىرەۋىنىڭ «ەرىكتى قىزمەت وتەۋ اڭگىمەسى» ءوز الدىنا تارتىمدى. 86 جاستاعى قوسىننان شەگىنگەن ساقا جاۋىنگەر دۋ جىرۇڭ، جۋا - جۋا وڭىپ كەتكەن اسكەري كيىمىن كيىپ كەلدى، ول باس شۋجيگە اسكەري سالەم بەرىپ: «جالىندى جىگەردى ۇزدىكسىز ساۋلەلەندىرەمىن» دەدى. مەيىرلى لۇي ۋىنشيا كورشىلەردىڭ جاقسى كورەتىن «اشىق - جارقىن اجەيى»، ول باس شۋجيگە: «ۇلەس قوسىپ كەلەمىز، كوڭىلدىمىز. ءسىز ءبىزدى جاڭا داۋىرگە باستادىڭىز، ارمان جولىندا تالپىنۋشىلاردىڭ قاتارىنان استە قالمايمىز!» دەدى. كىشكەنتاي قىز جي شىيۇي «ساقا ەرىكتىلەردىڭ» ءبىرى، ول باس شۋجي كەلەسى رەت تيانجينگە كەلگەندە، «اتاسىنىڭ كىشكەنتاي جول باستاۋشىسى بولۋدى» تىلەدى.
سۇيىسپەنشىلىك ادامدى اسەرلەندىرەتىن قۇدىرەتتى كۇش. باس شۋجي شي جينپيڭ ەرىكتىلەردى القادى، ولاردىڭ قوعامعا ۇلەس قوسۋدىڭ الدا جۇرۋشىلەرى، جەتەكشىلەرى بولعاندىعىن القادى. ول بىلاي دەدى: ەرىكتى قىزمەت وتەۋ − قوعامدىق وركەنيەتتىڭ العا باسقاندىعىنىڭ ماڭىزدى بەلگىسى، ەرىكتىلەر ءىسىن «قوس 100 جىلدىق» كۇرەس نىساناسىمەن بىرگە، سوتسياليستىك وسىزاماندانعان ەل قۇرۋمەن بىرگە جۇرگىزۋ كەرەك.
ولاردىڭ ەسىمى قۇرىلىسشىلار.
بەينە ەكران جالعانىسىمەن، بەيجيڭ - شيۇڭان قالا ارالىق تەمىر جولىن سالىپ جاتقان 10 مىڭنان استام قۇرىلىسشىنىڭ تەبىنى ءتىپتى دە كۇشەيە ءتۇستى.
بەيجيڭ، تيانجين، حىبەي ءوڭىرى بۇكىل ەلىمىزدە جول تورابى تىعىزدىعى ەڭ جوعارى، قاتىناس - تاسىمال ءىسى ەڭ قاربالاس وڭىرلەردىڭ ءبىرى ءارى دامۋى ەڭ بىركەلكى ەمەس وڭىرلەردىڭ ءبىرى، ەكونوميكانى دامىتۋ ءۇشىن، قاتىناستى الدىمەن دامىتۋ كەرەك.
قۇرىلىستىڭ باس قولباسشىسى ياڭ بيڭ باسىنا حاۋىپسىزدىك قالپاعىن كيىپ سورەنىڭ الدىندا تۇر، جانىندا وزىمەن بىرگە كۇرەس جۇرگىزىپ جاتقان قۇرىلىسشىلار بار، ولار قوس قولدارىمەن بەيجيڭ مەن شيۇڭاننىڭ «جۇڭگو قارقىنىن» تۇتاستىرۋدا. «بەيجيڭ - شيۇڭان قالا ارالىق تەمىر جول قۇرىلىسى 2018 - جىلى 2 - ايدىڭ 28 - كۇنى باستالعان، 2020 - جىلدىڭ سوڭىنا دەيىن تۇتاس جەلى بويىنشا سالىنىپ ءبىتىپ، پويەز قاتىنايدى دەپ جوسپارلانعان». ول: «جولداستار، سەنىمدەرىڭىز بار ما - جوق پا؟» دەدى ءور داۋىسپەن. جۇمىسشىلاردىڭ «بار» دەگەن داۋىسى كەڭىستىكتى كەرنەدى.
وسى كورىنىستى كورىپ شي جينپيڭ توتەنشە تەبىرەندى. ول بىلاي دەدى: قازىر قاقاعان قىس، ءبىراق ءبىزدىڭ تەمىر جول قۇرىلىسشىلارىمىز باياعىداي قاجىرلىلىقپەن ەڭبەك ەتۋدە. سىزدەر شيۇڭان جاڭا رايونىن قۇرۋ سىندى «مىڭ جىلدىق ۇلى جوسپاردىڭ» جولىن باستاپ سالۋشىسىزدار، ەڭبەكتەرىڭىز وشپەيدى. بۇكىل ەلىمىزدەگى ءار ۇلت حالقى سىزدەردەن شات حابار كۇتەدى!
ولاردىڭ ەسىمى وتانشىلدار.
عاسىرلىق نانكاي تاريحى جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ رۋحى مەن جىگەرىن بويىنا جيعان. نانكاي داشۋەسى تاريحى كورمە سارايىندا، باس شۋجي شي جينپيڭ قادامىن باياۋ باسىپ، سۋرەتتەردى ءبىر - بىردەن كورىپ، ءاربىر تاريحي ماتەريالدىڭ الدىنا ايالداپ، تەرەڭ وي جۇگىرتتى.
«مەملەكەت تۋىن 3 رەت اۋىستىرۋداي» ايانىشتى كۇي نانكايدى جەتىلدىردى. وقىتۋشى - وقۋشىلار شايقاسقا اتتانىپ، نانكاي سوعىس ورتىندە شىڭالا ءتۇستى. جاپون شاپقىنشىلارىنا قارسى سوعىس باستالعاندا جاپون ارمياسى نانكايدى بومبىلاپ، «تيانجيندەگى جاپونعا قارسى بازانى كۇيرەتىپ، ونىڭ تاريحىنىڭ، رۋحىنىڭ تاس - تالقانىن شىعارامىز» دەپ داۋرىقتى.
«باي - ماناپ، ءمانساپتى بولۋدى ماقسات ەتپەي، وتانشىل ارداگەر بولۋدى مۇرات تۇتتى».
«ءبىزدىڭ جاڭا نانكايدان كۇتەتىن ءۇمىتىمىز جۇڭگونى ۇعىنۋ، جۇڭگوعا قىزمەت ەتۋ دەگەن ەكى - اق اۋىز ءسوزدى تياناق ەتەدى».
باس شۋجي شي جينپيڭ باسەڭ داۋىسپەن وقىپ: «جاقسى ايتقان» دەدى تەرەڭ تولعانىپ.
«مەكتەپ ونەگە كورسەتىپ ادام تاربيەلەيتىن ورىن. قانداي ادام تاربيەلەۋ كەرەك؟ بۇل وتە ماڭىزدى. وتانشىلدىق − جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ ۇلتتىق جۇرەگى، ۇلتتىق رۋحى». ول جانىنداعى وقىتۋشىلاردان: يدەيا - ساياسات ساباعى قالاي وتىلەدى؟ وقۋشىلار ىنتالى ما؟ - دەپ سۇرادى. «ساباقتى تارتىمدى ءوتۋ كەرەك. سوتسياليزمنىڭ قۇرىلىسشىلارىن جانە ءىزباسارلارىن تاربيەلەۋدە، ەڭ الدىمەن، وقۋشىلاردىڭ وتانشىلدىق سۇيىسپەنشىلىگىن جەتىلدىرۋ كەرەك».
ول وقۋشىلاردى: «كىشكەنتاي مەندى ۇلكەن مەنگە توعىستىرعاندا عانا، كوڭىلدەرىڭ تەڭىزدەي تەلەگەي، تاۋداي اسقار بولادى. كوكەيلەرىڭدە قاشاندا ءبىر ۇلى مۇرات نىساناسى بولۋى، جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ ۇلى گۇلدەنۋى ءۇشىن سەندەر سياقتى وسى ۇرپاقتار تاريحي ۇلەس قوسۋلارىڭ كەرەك» دەپ ىنتالاندىردى.
قىس كۇنىندەگى نانكاي مەكتەپ اۋلاسىنىڭ شىشيان عيماراتى الدىندا كولشىك ايناداي جارقىراپ جاتىر. «باس شۋجي كەلدى» دەگەن حابار شىعىسىمەن «جۇڭحۋانى سۇيەمىن، جۇڭحۋانى كوركەيتەمىن» دەگەن ءان اۋەنى، الاقايلاعان داۋىستار مەكتەپ اۋلاسىن كوپكە دەيىن جاڭعىرتىپ تۇردى، كوپتەگەن وقىتۋشى مەن وقۋشى كوزدەرىنە ىستىق جاس الدى.
قىزمەت تەكسەرۋ بارىسىندا، باس شۋجي شي جينپيڭ نانكايداعى كورىنىستەردى ەسىنەن شىعارمادى.
«جۇڭگو حالقى قايسارلىقپەن يگىلىك ورناتۋ، قاجىرلىلىقپەن شارۋاشىلىق قۇرۋ، قۇرباندىق بەرۋ جىگەرىنىڭ ارقاسىندا بۇگىنگىدەي تابىسقا قول جەتكىزدى. بيىل ءبىز جاڭا جۇڭگو قۇرىلعاندىعىنىڭ 70 جىلدىعىن قۇتتىقتايمىز. ەڭ جاقسى قۇتتىقتاۋ اۋەلگى ماقساتتى ۇمىتپاي، بورىشتى ەستە بەرىك ساقتاپ، تاريحي جاۋاپكەرشىلىگىمىزدى ويداعىداي ارقالاۋ بولىپ تابىلادى. ءبىزدىڭ تاريحي جاۋاپكەرشىلىگىمىز − <قوس 100 جىلدىق> كۇرەس نىساناسى، جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ ۇلى گۇلدەنۋى. نانكاي داشۋەسىنىڭ ساقا مەكتەپ باستىعى جاڭ بولين: جۇڭگولىقسىڭ با؟ جۇڭگونى سۇيەسىڭ بە؟ جۇڭگونىڭ جاقسى بولۋىن قالايسىڭ با؟ دەگەن <3 سۇراۋ> قويعان، بۇل ءارى تاريحي سۇراۋ، ءارى ءداۋىر سۇراۋى، بولاشاق سۇراۋى. ءبىز وسى جۇمىستى جاقسى ىستەۋىمىز كەرەك».
مەملەكەتتىڭ قۇدىرەتتەنۋى ادامعا بايلانىستى. يگىلىك قۇرۋشىلار، كوشۋشىلەر، قىزمەت وتەۋشىلەر، قۇرىلىسشىلار، وتانشىلدار... ولاردىڭ باسقان ىزىندە بەيجيڭدى، تيانجيندى، جىبەيدى سايكەستىرە دامىتۋدىڭ بەلگىسى جاتىر، ولاردىڭ بويىنان بەيجيڭنىڭ، تيانجيننىڭ، حىبەيدىڭ بولاشاعىن، جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ بولاشاعىن كورە الامىز.
(شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 1 - ايدىڭ 19 - كۇنى بەيجيڭنەن بەرگەن حابارى)
جاۋاپتى رەداكتورى : مانەپ ەربول ۇلى
وقىرمان نازارىنا
- 1.
جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ قاتىستى زاڭ-ەرەجەلەرىنە بويسىنىپ، توراپتا ءمورالدى بولىڭىز، ءسىزدىڭ ارەكەتىڭىز سەبەبىنەن تىكەلەي نەمەسە جانامالاي تۋىنداعان زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىكتى ءوزىڭىز ارقالايسىز.
2.
قالام اتىڭىز بەن جازعان لەبىزىڭىزدى باسقارۋدىڭ بارلىق ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان.
3. حالىق تورابىنىڭ ءسىزدىڭ حالىق تورابىنىڭ لەبىز جازۋ بەتىنە جازعان لەبىزىڭىزدى توراپ ىشىندە كوشىرۋ نەمەسە لەبىزىڭىزدەن سيتات كەلتىرۋ ۇقىعى بار.
4.
ەگەر باسقارۋ جاعىنا پىكىرىڭىز بولسا، لەبىز جازۋ بەتىنىڭ باسقارۋشىسىنا نەمەسە حالىق گازەتى مەكەمەسىنىڭ توراپ ورتالىعىنا اڭىس ەتىڭىز.
- ورتالىق
- ەل ءىشى
- شينجياڭ
- حالىقارا
مادەنيەت
ارناۋلى تاقىرىپ
تەلەفون: 67 /65368365-010 حات ساندىعى: kazakh@peopledaily.com.cn
بۇل بەتتىڭ مەنشىك ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان، كەلىسىمنەن وتپەگەندە كوشىرىپ پايدالانۋعا بولمايدى
Copyright © 1997-2012 by www.people.com.cn. all rights reserved
جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى 
بۇل حابارعا باعاڭىز
لەبىز جازۋ
