كەرقۇلاننىڭ كۇزەتشىسى: كەرقۇلانمەن سەرىك بولعان 19 جىل
2020.06.16 15:33 كەلۋ قاينارى : شينجياڭ گازەتى
قارا كوزىلدىرىك تاققان، بەيسبول باس كيىمىن كيگەن، تەرىسى كۇنگە كۇيگەن، قاشاندا ءازىل - قالجىڭعا جانى جاقىن − پرجەۆالسكي جىلقىسىمەن 19 جىلدى بىرگە وتكەرگەن ادەبيەت جوڭعار ويپاتىنداعى باتىس بولىكتىڭ سيىرشىسىنان اۋمايدى.
اۋماعى 10 مىڭ شارشى كيلومەتردەن اساتىن شينجياڭ قارامايلى تاۋىنداعى تۇياقتى جابايى حايۋاناتتار جاراتىلىستىق قورىعىندا (قىسقاشا قارامايلى جاراتىلىستىق قورىعى دەلىنەدى) 39 جاستاعى ول جاپان دالانىڭ كۇزەتشىسىندەي، دۇنيە جۇزىندەگى بىردەن - ءبىر جابايى جىلقى ءناسىلى − پرجەۆالسكي جىلقىسىن كۇن ساناپ كۇزەتىپ كەلدى.
”الىس تۋىس اعايىم شەتەلدە قىزمەت تەكسەرگەندە قورادا باعىلعان پرجەۆالسكي جىلقىسىن كورگەن ەكەن. سول كەزدە پرجەۆالسكي جىلقىسى ول كىسىنى مۇرنىمەن يىسكەپ، جەڭىنە ۇيكەلگەندە ونىڭ جۇرەگى سىزداپ سالا بەرىپتى. اعايىم بۇل ءبىزدىڭ ەلىمىزدەن تاراعان جىلقى، مەكەنىنە ورالۋعا ءتيىستى دەگەن بولاتىن، بۇل ءسوز قازىرگە دەيىن سانامدا ساقتالىپ كەلەدى“، - دەدى ادەبيەت قاتاڭ تۇردە.
پرجەۆالسكي جىلقىسى شينجياڭنىڭ جوڭعار ويپاتىنان تارالعان، بۇرىندارى اۋلاۋ جانە ورتا ماسەلەسى سەبەپتى ءبىر مەزگىل تۇقىمى قۇرىعان. وسى اڭدى قۇتقارۋ ءۇشىن، ەلىمىز 1985 - جىلدان باستاپ ارت - ارتىنان شەتەلدەن پرجەۆالسكي جىلقىسىن ەنگىزدى ءارى شينجياڭ كەرقۇلان كوبەيتۋ - زەرتتەۋ ورتالىعىندا قورعاۋعا الىپ، كوبەيتتى جانە تابيعاتقا قويا بەردى.
2001 - جىلى ادەبيەت ارمانداعانىنداي وسى اراعا كەلىپ قىزمەت ىستەدى. سول كەزدە كەرقۇلاننىڭ سانى كوپ ەمەس، كەرقۇلان مەكەنىنە ورالعاننان كەيىن العاش رەت دالاعا قويا بەرۋ دە كوپ ۇزاماي جۇرگىزىلدى، كوپشىلىك كەرقۇلانعا ايرىقشا كوڭىل ءبولدى. سول جىلداردى ەسكە العاندا، ول تەبىرەنە: ”ءاربىر كەرقۇلاننىڭ بارىندە ءنومىر بار، ءبىزدىڭ قىزمەت كۇندەلىگىمىزگە ءاربىر كەرقۇلاننىڭ ساعات نەشەدە ءشوپ جەگەندىگى، قانشالىق جەگەندىگى، ساعات نەشەدە نەسەپ شىعارعاندىعى، ساعات نەشەدە ۇيىقتاعاندىعى ايقىن ەستەلىككە الىنعان. كەرقۇلان قۇلىنداعاندا ات قوراسىنىڭ سىرتىندا تاۋلىك بويى كۇزەتتە تۇرامىز“.
كوبەيتۋ ورتالىعىنداعى كەرقۇلاندار ۇلكەيگەننەن كەيىن قارامايلى تاۋى جاراتىلىستىق قورىعىندا دالاعا قويا بەرىلىپ، ولاردىڭ تابيعاتتا تاعىلىعىن بارىنشا قالپىنا كەلتىرۋگە مۇمكىندىك جاسالدى.
2005 - جىلى وسى جاس ”باتىس بولىك سيىرشىسى“ كەرقۇلاننىڭ ىزىمەن قارامايلى تاۋى جاراتىلىستىق قورىعىنا كەلىپ دالادان كوزدەۋ قىزمەتىمەن شۇعىلداندى. ”سول كەزدە كەر دالادا جورتقان كەرقۇلان عانا ەركىن بولادى، سول ارا عانا ولاردىڭ مەكەنى دەپ سەزىندىم، مەن دە ولارمەن بىرگە كەڭ دالاعا بارۋدى ويلادىم“.
دالادان كوزدەۋ كوبەيتۋ ورتالىعىنداعى قىزمەتتەن استە جەڭىل ەمەس. باستاپتا ادەبيەت كەرقۇلاننىڭ تابيعاتىنا قانىق ەمەس ەدى، 8 دە 9 ساعات جۇرسە دە ءبىر كەرقۇلاندى كەزدەستىرە المايتىن، ”قورىقتا الابوتا كوپ وسەتىن، توبەشىكتەر كوپ، اۆتوكولىكپەن جۇرگەندە قاتتى تەربەلەتىن، مەن ۇنەمى ىرعالىپ باسىم اينالىپ، كوزىم قاراۋىتاتىن، اۋەلى، قۇسقىم كەلەتىن. ءبىراق قازىر ادەتتەنىپ قالدىم، اينالما رەليستى پويەزعا وتىرعانداي سەزىنەمىن“، - دەدى ول كۇلىمسىرەي.
بىرتە - بىرتە كەرقۇلان قاي ۋاقىتتا سۋ ىشەدى، كۇن ىسىعاندا قايدا بولادى، بوران سوققاندا قايدا ىقتايدى... وسىنىڭ ءبارىن ادەبيەت كوكەيىنە مىقتاپ ساقتاپ الدى. ول ۇنەمى جالعىز ءوزى جوتادا وتىرىپ، كەرقۇلاننىڭ ءشوپ جەۋىن، سۋ ءىشۋىن، ويناقتاعانىن ءۇنسىز كورىپ وتىرادى. 10 نەشە جىل بويى كەرقۇلاندى كوزدەۋ بارىسىندا ول كەرقۇلاننىڭ رۋحاني الەمىنە ەنگەندەي بولدى.
كەرقۇلانمەن سەرىك بولعان جىلداردا ادەبيەتتىڭ حايۋاناتتارعا مامىلە جاساۋ تۇرعىسىندا دا وزگەرىس پايدا بولدى. ول بىلاي دەدى: ”دالاعا كوزدەۋگە شىققانىمىزدا، كەرقۇلان ۇيىرىنە جاقىنداساڭىز ايعىرى العا شىعىپ بيەلەرىن، قۇلىندارىن قورعاپ، قىراعىلىقپەن بىزدەن كوز الماي تەسىلىپ قاراپ تۇرادى. ونىڭ نە ىستەپ جۇرگەنىن بۇرىن ءجون ويىممەن عانا ءبىلۋشى ەدىم، ءوزىم بالا سۇيگەننەن كەيىن جۇرەگىممەن سەزىنەتىن بولدىم“.
ادەبيەتتىڭ 2 قىزى بار، دالادان كوزدەۋ قىزمەتى سەبەپتى ول وتباسىنداعىلارمەن ۇزاق ۋاقىت بىرگە تۇرۋعا شاراسىز ەدى. وسى جىلداردى ەسكە العاندا، ونىڭ كوڭىل كۇيى تولقي ءتۇستى، ”كەي كەزدەرى مەن كەرقۇلانعا سۇيىنە قارايمىن، قۇلىندارى قاجەت ەتكەن كەزدە العا شىعىپ ولاردى قورعاپ تۇرادى... بۇل ارادان كەتىپ، بالالاردىڭ جانىندا بولاتىن قىزمەت تابۋدى دا ويلادىم، الايدا اقىر - اياعى كەرقۇلاندى قيا المادىم، ولار ماعان 19 جىل سەرىك بولعان كونەكوز دوستارىمداي، مەنىڭ ومىرىمنەن ويىپ ورىن الدى“.
2005 - جىلى وسى كەرقۇلاننىڭ كۇزەتشىسى قارامايلى تاۋى جاراتىلىستىق قورىعىنا بارعاندا، دالاعا قويا بەرىلگەن پرجەۆالسكي جىلقىسى 50 نەشە بولاتىن، 2019 - جىلعا جەتكەندە قورىقتاعى كەرقۇلاننىڭ سانى 240قا جەتتى.(شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 6 - ايدىڭ 14 - كۇنى ۇرىمجىدەن بەرگەن حابارى)
جاۋاپتى رەداكتورى : مانەپ ەربول ۇلى
وقىرمان نازارىنا
نازار سالا كەتەرسىز
- 1.
جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ قاتىستى زاڭ-ەرەجەلەرىنە بويسىنىپ، توراپتا ءمورالدى بولىڭىز، ءسىزدىڭ ارەكەتىڭىز سەبەبىنەن تىكەلەي نەمەسە جانامالاي تۋىنداعان زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىكتى ءوزىڭىز ارقالايسىز.
2.
قالام اتىڭىز بەن جازعان لەبىزىڭىزدى باسقارۋدىڭ بارلىق ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان.
3. حالىق تورابىنىڭ ءسىزدىڭ حالىق تورابىنىڭ لەبىز جازۋ بەتىنە جازعان لەبىزىڭىزدى توراپ ىشىندە كوشىرۋ نەمەسە لەبىزىڭىزدەن سيتات كەلتىرۋ ۇقىعى بار.
4.
ەگەر باسقارۋ جاعىنا پىكىرىڭىز بولسا، لەبىز جازۋ بەتىنىڭ باسقارۋشىسىنا نەمەسە حالىق گازەتى مەكەمەسىنىڭ توراپ ورتالىعىنا اڭىس ەتىڭىز.
- ورتالىق
- ەل ءىشى
- شينجياڭ
- حالىقارا
مادەنيەت
تەلەفون: 67 /65368365-010 حات ساندىعى: kazakh@peopledaily.com.cn
بۇل بەتتىڭ مەنشىك ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان، كەلىسىمنەن وتپەگەندە كوشىرىپ پايدالانۋعا بولمايدى
Copyright © 1997-2012 by www.people.com.cn. all rights reserved
جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى 
بۇل حابارعا باعاڭىز
لەبىز جازۋ
