ياركەن اۋدانى:
ەرەكشە جەمىس ورمانى بايۋداعى ”التىن جەمىسكە“ اينالدى
□ گازەتىمىزدىڭ جالپىلىق اقپارات قۇرالدارى ءتىلشىسى لۋ فىڭباۋ
2020.07.01 17:10 كەلۋ قاينارى : شينجياڭ گازەتى
”2000 نەشە يۋانعا ساتتىم، اپتانىڭ سوڭىندا كىرىسىم ءتىپتى دە جوعارى بولادى“. 6 - ايدىڭ 9 - كۇنى تۇستەن كەيىن ياركەن اۋدانى ميشا قالاشىعى توعاچ قىستاعىنىڭ تۇرعىنى تۇرعىن نۇرمامەت تەلەفونىنان شيە ساتقانداعى ءبىر كۇندىك كىرىسىن كوردى.
4 مۋ جەردەگى شيە تۇرعىننىڭ ”ءدىلدا اعاشى“، ول شيە ساتىپ جىلىنا 60 نەشە مىڭ يۋان كىرىس كىرگىزەدى. بۇل ياركەن اۋدانىنىڭ ەرەكشە جەمىس ورمان شارۋاشىلىعىن دامىتىپ، كىرىستى ارتتىرۋدى جەتەكتەۋىنىڭ شاعىن كارتيناسى.
ياركەن اۋدانىندا جەمىس ورمانى ەگىلگەن جەردىڭ اۋدانى ءبىر ميلليون 360 مىڭ مۋ، جۋىق جىلداردان بەرى بۇل اۋدان بادامدى تىرەكتى كاسىپ سالاسى ەتىپ، شيە سياقتى جاڭا سورتتى ەگۋگە ىزدەنىس جاسادى ءارى كاسىپ سالاسى تىزبەگىن ۇزارتىپ، قوسىمشا قۇندى ءوسىردى، ەرەكشە جەمىس ورمان شارۋاشىلىعى شارۋالاردىڭ كەدەيلىكتەن ارىلىپ، كىرىسىن ارتتىرۋىنىڭ ماڭىزدى قاينارىنا اينالدى.
جاڭا سورتتى ەنگىزدى
شيە جاقسى باعادا ساتىلدى
”تىلشىگە سەنىڭ بۇرىنعى ’سوراقىلىعىڭدى‘ ايتايىن با؟“، - دەدى ميشا قالاشىعى شامالباع قىستاعى پارتيا ياچەيكاسىنىڭ شۋجيى ءيۇسۇپقادىر تۇرسىن قىستاق تۇرعىنى ابدوللا سامەتكە.
”وتكەن ىستەردى ايتپاي - اق قويىڭىز، كەلىڭىزدەر، شيە جەڭىزدەر“. ابدوللا ءبىر ۋىس شيەنى ءتىلشىنىڭ ۋىسىنا سالىپ، ءتىلشىنىڭ قۋارلاپ سۇراۋىنان قاشقالاقتاماق بولدى.
بۇرىن ياركەن اۋدانى بادام، جاڭعاق سياقتىلاردى كەڭ كولەمدە ەكسە دە وڭتۇستىك شينجياڭدا بۇل جەمىس اعاشتارى ەداۋىر كوپ، بازارداعى باسەكەلىك قۋاتى ءالسىز بولعاندىقتان قىستاق تۇرعىندارىنىڭ كىرىسىن كورنەكتى ارتتىرا الماي كەلگەن ەدى.
2002 - جىلى ياركەن اۋداندىق پارتكوم مەن اۋداندىق ۇكىمەت بازاردى تەكسەرگەندە شيە كاسىپ سالاسىنىڭ ىشكى وڭىردەگى ونىمدىلىگى ەرەكشە جاقسى ەكەندىگىن، شينجياڭدا شيە ەگىمشىلىگىنىڭ ەندى عانا باستالعاندىعىن، بازارداعى كومەسكى قۋاتى زور ەكەندىگىن بايقادى، سونىمەن شيەنىڭ جاڭا سورتىن باتىلدىقپەن ەنگىزەدى.
العاشقى توپتا سىناق رەتىندە ەگىلەتىن جەر ەتىپ جەمىس ورمان ەگىمشىلىگى تاجىريبەسى بار شامالباع قىستاعىن تاڭدايدى، قىستاق تۇرعىندار كوميتەتى قىستاق تۇرعىندارىنا شيە قالامشاسىن تەگىن تاراتتى ءارى تەحنيكتەردى ەگۋگە جۇمىس باسىندا جەتەكشىلىك ەتۋگە جىبەردى.
ابدوللا 5 مۋ جەرگە شيە ەگىپ، سۋاردى، تىڭايتقىش بەردى، ءدارى شاشتى، ءبىر جىل، ەكى جىل، ءۇش جىل، بەس جىل، شيە اعاشى بارعان سايىن ۇلكەيدى، ايتسە دە جەمىس بەرمەدى، ابىرجىعان ول شيە اعاشىن شىر كوبەلەك اينالا بەردى.
ابدوللا تاۋەكەلگە باسىپ قولىنا كەتپەنىن الىپ، ەكى ءتۇپ شيە اعاشىن قوپارىپ تاستادى، مۇنى ەستىگەن يۇسۇپقادىر جۇگىرە جەتىپ كەلىپ، ونىڭ قولىن ۇستاي الىپ:” اۋدانداعى تەحنيك شيەنىڭ 7 − 8 جىلدا جەمىس بەرەتىندىگىن ايتقان ەدى عوي، جەمىس بەرگەننەن كەيىن ءتۇسىمى، ءسوز جوق، جاقسى بولادى، اسىقپا، سابىر ساقتاپ كۇتە تۇر“، - دەدى.
ابدوللا كەتپەنىن تاستاي سالىپ، كۇرسىنىپ قويىپ باسىن شايقاپ كەتتى دە قالدى.
7 - جىلى شيە اعاشىنا اندىزداپ كىشكەنە قىزىل جەمىس تۇسە باستادى، ابدوللا بىرەۋىن ءۇزىپ الىپ اۋزىنا سالىپ ەدى، قىشقىلتىم دا ءدامدى ەكەن، وسىلايشا ول ءۇمىتتىڭ ۇشقىنىن كورگەندەي بولدى.
2011 - جىلدان كەيىن شيە اعاشىنىڭ جەمىسى جىلدان - جىلعا كوبەيدى، ابدوللا پىسقان شيەلەردى ءۇزىپ الىپ، مەملەكەتتىك تاس جولدىڭ بويىنا اپارىپ ساتتى، ءبىر كيلوگرامى، اۋەلى، 100 يۋانعا ساتىلدى! ابدوللا مۇنىڭ شىن ەكەندىگىنە سەنە المادى، ”بۇل جەمىس ەمەس، التىن ەكەن“. 5 مۋ جەردەگى تولىق جەمىستەنۋ مەزگىلىنە جەتكەن شيەنىڭ ارقاسىندا، ونىڭ جىلدىق كىرىسى 100 مىڭ يۋانعا تايايدى.
ونىمدىلىگى كورنەكتى بولعاندىقتان ياركەن اۋدانى شيە ەگىلەتىن جەردىڭ كولەمىن جىلدان - جىلعا كەڭەيتىپ، قازىر 40 نەشە مىڭ مۋعا جەتكىزدى، مۇنىڭ 3000 مۋى تولىق جەمىستەنۋ مەزگىلىنە ءوتىپ، مۋ باسىندىق ورتاشا كىرىسى 30 نەشە مىڭ يۋان بولدى، ەڭ كوپ بولعاندا، 50 مىڭ يۋانعا جەتەدى.
”ەندى اعاش قوپارمايتىن بولعان شىعارسىڭ؟“ ءيۇسۇپقادىر ابدوللاعا قاراپ كوزىن قىسىپ قويدى. ”قوپارمايمىن، بيىل تاعى 4 مۋ جەردى كەڭەيتىپ شيە ەكتىم“، - دەدى ابدوللا كۇلىپ.
كاسىپ سالاسى تىزبەگىن ۇزارتتى
اۋىل - قىستاق ساياحاتىن زور كۇشپەن دامىتتى
شيەنىڭ بازاردا قىزۋ قارسى الىنۋىنان پايدالانىپ ياركەن اۋدانى شيە كاسىپ سالاسىن زور كۇشپەن دامىتىپ، شيە كاسىپتىك سەلبەستىك كووپەراتيۆىن قۇردى، ”ميشا قىزىلى“ ۇلكەن شيە ماركاسىن تىركەۋگە الدىردى، شيە گۇلى مەرەكەسى، شيە ءۇزۋ مەرەكەسى، ءدامدى تاعامدار مەرەكەسى سياقتىلاردى وتكىزىپ، جۇرتتىڭ نازارىن دا اۋداردى، اقشا دا تاپتى.
2018 - جىلدان باستاپ، ياركەن اۋدانى ۇسىنىلىمدى ارتتىرىپ، اۋىل - قىستاق ساياحاتىن زور كۇشپەن دامىتىپ، شيە ءۇزۋ جالاڭ - جاداعايلىعىنان ساياحاتتىق سەرۋەنگە قاراي وزگەرتۋدى جۇزەگە اسىردى.
قازىر ميشا قالاشىعىنداعى شيە باقشاسىندا ەرەكشە ءۇزۋ رايونى، ساۋىق - سايران قۇرۋ رايونى، شارۋالار شاتتىعى ساياجايى، حالىقتىق تۇسەلحانا اۋماعى، كەشكى بازار، اس - سۋ اۋماعى سياقتىلار بار، ساياحاتشىلاردىڭ اياعى ۇزىلمەي، جەرگىلىكتى ورىنداعى ينتەرنەتتە تانىمالى كورىنىس تۇيىنىنە اينالدى. بىلتىر شيە باقشاسى جيىنى 200 مىڭ ادام - رەتتەن استام ساياحاتشىنى باۋرادى.
68 جاستاعى تۇرسىن يزام شيە باقشاسىنان ءبىر دۇكەن اشتى، ادەتتە سۋسىن، ۇساق - تۇيەك تاعام سياقتىلاردى ساتادى، ءار جىلى ساياحاتتىڭ قاۋىرت مەزگىلىندە 2 − 3 اي تيجارات جۇرگىزىپ، بىرنەشە مىڭ يۋان كىرىس كىرگىزەدى، ”ەگىس جۇمىستارىن ىستەيتىن شامام جوق، وسى ارادا دۇكەن اشىپ، ءۇي قاراجاتىنا جۇمسايمىن“، - دەدى ول.
ساياحاتشىلار كوبەيىپ، شيە باقشاسىنداعى حالىقتىق تۇسەلحانالاردىڭ، شارۋالار شاتتىعى ساياجايىنىڭ، اس - سۋ جايماسىنىڭ ساۋداسى كۇسەت بولىپ، 400 نەشە ادامدى جاقىن ماڭدا جۇمىستاندىردى، بۇلاردىڭ ىشىندە 250 نەشە ادام كەدەي شارۋا.
جاز كۇندەرى ءتۇس اۋا شيە باقشاسىندا ساياحاتشىلار بىرتىندەپ كوبەيەدى، كەدەي شارۋا نۇرالي اركىن كورىنىس تاماشالاۋ ات ارباسىن ايداپ، ساياحاتشىلاردى سەرۋەندەتەدى.
بىلتىر 4 - ايدا، نۇرالي 15 مىڭ يۋانعا كورىنىس تاماشالاۋ ات ارباسىن ساتىپ الىپ، 3 اي تيجارات جۇرگىزىپ، 25 مىڭ يۋان كىرىس كىرگىزدى. بيىل شيەنىڭ گۇل اشىپ جەمىس بەرۋىنە ساي، شيە باقشاسىنا كەلەتىن ساياحاتشىلار بارعان سايىن كوبەيىپ، ونىڭ ساۋداسى بارعان سايىن جاقساردى، ”بيىل كەدەيلىكتەن ارىلۋىمدا ماسەلە جوق“، - دەدى ول.
ياركەن اۋدانىنىڭ ورىنباسار اكىمى قايسار الەيمۇسا بىلاي دەدى: اۋدانىمىز ءبىر ميلليون 360 مىڭ مۋ ەرەكشە جەمىس ورمانىنان پايدالانىپ، ”ساياحات +“ ەرەكشە ابزالدىلىقتان ۇتىمدى پايدالانىپ، ەرەكشە جەمىس ورمان شارۋاشىلىعىنان ”تاسۋ اسەرىن“ قالىپتاستىرىپ، كاسىپ سالاسىنىڭ دامۋىن اناعۇرلىم ويداعىداي ىلگەرىلەتىپ، كەدەيلىكتەن ارىلىپ، كىرىستى ارتتىرۋعا جەبەدى.
ساپانى ءوسىرىپ، ونىمدىلىكتى ارتتىردى
بادامنان تىرشىلىك لەبى ەستى
”ءبىر مۋ جەردەگى شيە، 3 مۋ جەردەگى بادام، 4 مۋ جەردەگى جاڭعاق، جەمىس ورمانىنان بيىل مولشەرمەن 10 مىڭ يۋانعا تاياۋ كىرىس كىرگىزەمىن“. ەلشىحۇ قالاشىعى شىلانقىر قىستاعىنىڭ تۇرعىنى ابلەت ءيۇسۇپ ساۋساعىن ساناي وتىرىپ بيىلعى كىرىسىن ەسەپتەدى.
بىرنەشە جىلدىڭ الدىندا ابلەت 3 مۋ جەرگە بادام ەكتى، باپتاۋدى بىلمەگەندىكتەن بادام اعاشى جاقسى وسپەدى، ءبىر مۋ جەردەن نەبارى بىرنەشە ءجۇز يۋان عانا كىرىس كىردى. ”تالاي رەت بۇل اعاشتاردى كەسىپ تاستاماق تا بولدىم“، - دەدى ول.
قازىر ياركەن اۋدانىندا بادام ەگىلەتىن جەردىڭ كولەمى 920 مىڭ مۋعا جەتتى، بۇل وسى اۋدانداعى ەرەكشە جەمىس ورمانى شارۋاشىلىعىنىڭ ”سەركەسى“. ايتسەدە بۇرىن شارۋالاردىڭ جەمىس اعاشتارىنا تىڭايتقىش بەرۋ، گۇلىن سيرەتۋ، جەمىس سارالاۋ، 4 ماۋسىم شىرپۋ، توزاڭداندىرۋ سياقتى تەحنيكالارى جەتەرسىز بولعاندىقتان، ونىڭ ۇستىنە باپتاۋى دا قارابايىر بولعاندىقتان بادامنىڭ ءونىم مولشەرى تومەن، جەمىسىنىڭ ساپاسى، دارەجەسى جوعارىلامادى.
2018 - جىلى اۆتونوميالى رايون ”وڭتۇستىك شينجياڭداعى ەرەكشە جەمىس ورمان شارۋاشىلىعىنىڭ ساپاسىن ءوسىرىپ، ونىمدىلىگىن ارتتىرۋدى ىلگەرىلەتىپ، كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋدى دەمەۋ ارەكەتىن“ زور كۇشپەن اتقاردى، ياركەن اۋدانى بەلسەنە ات سالىسىپ، ەرەكشە جەمىس ورمان شارۋاشىلىعىنىڭ ساپاسىن ءوسىرىپ، ونىمدىلىگىن ارتتىرۋ ينجەنەرياسىن زور كۇشپەن اتقارىپ، جەمىس ورمان شارۋاشىلىعىنىڭ دامۋ ءتاسىلىنىڭ سان تۇرىنەن، بىتىراندىلىقتان ساپا ونىمدىلىگى تۇرىنە، عىلىم - تەحنيكادا جاڭالىق اشۋ تۇرىنە قاراي بۇرىلىس جاساۋىن ىلگەرىلەتتى.
ياركەن اۋداندىق ورمان شارۋاشىلىعى جانە جايلىم مەكەمەسىنىڭ قاتىستى جاۋاپتىسى جاڭ چياڭ بىلاي دەدى: اۋدانىمىز تەحنيكالىق باۋلۋ ارقىلى بادام اعاشىن ەگەتىندەرگە كۇزدە تىڭايتقىش بەرۋ، كوكتەمدە ۇستەمە تىڭايتقىش بەرۋ، جەمىس اعاشتارىن شىرپۋ سياقتى ەگىمشىلىك تەحنيكالارىن يگەرتتى ءارى 3862 ادامدىق جەمىس ورمان تەحنيكالىق قىزمەت وتەۋ اترەتىن قۇرىپ، تەحنيكالىق قىزمەت وتەۋ اترەتىنىڭ ءبىر مۇشەسى 3 − 5 قىستاق تۇرعىنىمەن جۇپ قۇراپ، كومەكتەسىپ، جەتەكتەپ، قىستاق تۇرعىندارىنىڭ سۋاراتىن، تىڭايتقىش بەرەتىن، گۇل اشاتىن مەزگىلدەگى باپتاۋدى كۇشەيتۋىنە كومەكتەسىپ، قىستاق تۇرعىندارىن تىڭايتقىش بەرىپ، ءدارى شاشۋعا، ارامەن توزاڭداندىرۋعا ۇيىمداستىرىپ، ءدان الۋ، جەمىس بەرۋ مولشەرىن جوعارىلاتتى.
عىلمي ەگۋگە جانە باپتاۋعا سۇيەنىپ، ياركەن اۋدانىنىڭ جەمىس ورمان شارۋاشىلىعىنىڭ كىرىسى كورنەكتى ارتتى، بىلتىر وسى اۋداندا بادامنىڭ ءونىم مولشەرى 26 مىڭ تونناعا جەتتى. ”قازىر بادامنىڭ ءار مۋىنىڭ تازا كىرىسى 1000 نەشە يۋانعا جەتتى“، - دەدى ابلەت.
جاۋاپتى رەداكتورى : مانەپ ەربول ۇلى
وقىرمان نازارىنا
نازار سالا كەتەرسىز
- 1.
جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ قاتىستى زاڭ-ەرەجەلەرىنە بويسىنىپ، توراپتا ءمورالدى بولىڭىز، ءسىزدىڭ ارەكەتىڭىز سەبەبىنەن تىكەلەي نەمەسە جانامالاي تۋىنداعان زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىكتى ءوزىڭىز ارقالايسىز.
2.
قالام اتىڭىز بەن جازعان لەبىزىڭىزدى باسقارۋدىڭ بارلىق ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان.
3. حالىق تورابىنىڭ ءسىزدىڭ حالىق تورابىنىڭ لەبىز جازۋ بەتىنە جازعان لەبىزىڭىزدى توراپ ىشىندە كوشىرۋ نەمەسە لەبىزىڭىزدەن سيتات كەلتىرۋ ۇقىعى بار.
4.
ەگەر باسقارۋ جاعىنا پىكىرىڭىز بولسا، لەبىز جازۋ بەتىنىڭ باسقارۋشىسىنا نەمەسە حالىق گازەتى مەكەمەسىنىڭ توراپ ورتالىعىنا اڭىس ەتىڭىز.
- ورتالىق
- ەل ءىشى
- شينجياڭ
- حالىقارا
مادەنيەت
تەلەفون: 67 /65368365-010 حات ساندىعى: kazakh@peopledaily.com.cn
بۇل بەتتىڭ مەنشىك ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان، كەلىسىمنەن وتپەگەندە كوشىرىپ پايدالانۋعا بولمايدى
Copyright © 1997-2012 by www.people.com.cn. all rights reserved
جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى 
بۇل حابارعا باعاڭىز
لەبىز جازۋ
