- ورتالىق
- ەل ءىشى
- شينجياڭ
- حالىقارا
مادەنيەت
ارناۋلى تاقىرىپ
قاجەتىنەن شىعام دەسەڭ بۇگىننىڭ، شۇڭەتىنە شىنداپ ءۇڭىل عىلىمنىڭ
ماقالاسىن جازعان: قالياكبار ۇسەمقان ۇلى
2013.08.06 13:54
اۆتونوميالى رايونىمىزدىڭ عىلىم-تەحنيكا ىستەرىنىڭ دامۋى مەن وسىزامانداندىرۋ قۇرىلىسنا زور ۇلەس قوسىپ، عىلىم-تەحنيكادان جاڭالىق اشقان عىلىم-تەحنيكا قىزمەتكەرلەرى سيلاندى. مىنە بۇل قاتاردان ۇلتىمىز ازاماتتارىنان شينجياڭ اۋىل شارۋاشىلىق ۋنيۆەرسيتەتى سۋ يگىلىگى جانە ءۇي قۇرىلىس ينيستيتۋتى پارتيا باسشىلىق گرۋپپاسىنىڭ شۋجيى جانە ورىنباسار باستعى حۇتان تۇمارباي ۇلى، «شينجياڭ عىلىم-تەحنيكا گازەتى» مەكەمەسىنىڭ شۋجيى، ورىنباسار باس رەداكتورى باقىتقان ءبىلال ۇلى، شينجياڭ مەديتسينا ۋنيۆەرسيتەتىنە قاراستى ءبىرىنشى شيپاحاناسى ۋنيۆەرسال جۇرەك ءبولىمىنىڭ باستىعى، مەديتسينا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، اعا شيپاگەر، دوكتورانت جەتەكشىسى، پروفەسسور مۇقيات ورازقان ۇلى قۇرمەت مىنبەسىنە كوتەرىلىپ، اۆتونوميا باسشىلارىنىڭ قولىنان سيلىىق كۋالىكتەرىن الدى.
سۋلياۋ جارعاق استىندا وسىرىلگەن ماقتاعا تامىردان تامشىلاتىپ سۋارۋ تەحنيكاسى قولدانىلعاننان بەرى توپىراقتاعى سوردى ىعىستىرۋ اۋىل شارۋاشىلىق سالاسىنداعى باستى تاقىرىپقا اينالدى. رايونىمىزدا 1998-جىلدان باستاپ سۋلياۋ جارعاق استىنداعى ماقتاعا تامىردان تامشىلاتىپ سۋارۋ تەحنيكاسى قولدانىلعالى توپىراقتىڭ سورىن ىعىستىرۋ جاعىندا ماماندار كوپتەگەن ىزدەنىستەر جاسادى. ءدال وسى تاقىرىپتى 10 نەشە جىل زەرتتەپ، رايونىمىز ماقتا شارۋاشىلىعىنىڭ وركەندەۋىنە وزىندىك ۇلەس قوسقانى ءۇشىن سيلىق ساحناسنا كوتەرىلگەن حۇتان تۇمارباي ۇلى ەلىمىز قازاقتارىنان شىققان سۋ يگىلىگى سالاسىنىڭ تۇڭعىش دوكتورى، سونداي-اق دوكتورانت جەتەكشىسى اتاعىن دا شينجياڭ قازاقتارىنان تۇڭعىش العان بىلىكتى مامان. 1984-جىلى بۇرىنعى شينجياڭ 1-تامىز اۋىل شارۋاشىلىق ينيستيتۋتىنىڭ (قازىرگى اۋىل شارۋاشىلىق ۋنيۆەرسيتەتى) اتىز-ارىق سۋ يگىلىگى ينجەنەرياسى كاسىبنەن وقۋ تاۋىسىپ، ۋحان ۋنيۆەرسيتەتىنەن 1994-جىلى اسپيرانتتىق، 1996-جىلى دوكتورلىق اتاعىن العان ول 2001-جىلدان 2002-جىلعا دەيىن انگليانىڭ بيرمينگەم ۋنيۆەرستەتىنىڭ فوست دوكتورلىق اتاعىن الۋمەن قاتار، كەمبريدج ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ زەرتتەۋ نىساندارىنا قاتىناسىپ، اعىلشىن ارىپتەستەرىنە جۇڭگو قازاق مامانى رەتىندە تانىلادى. 2006-جىلدان 2007-جىلعا دەيىن ا ق ش-تىڭ كاليفورنيا ۋنيۆەرسيتەتىندە زەرتتەۋ وبيەكتىسىنە قاتىناسىپ، وزىندىك ورەسىن بايقاتقان حۇتان تۇمارباي ۇلىنىڭ قازىرگە دەيىن حالىقارالىق باسىلىمداردا 20عا جۋىق زەرتتەۋ ماقالاسى جاريالانسا، ەلىمىزدەگى بەلدى باسىلىمداردا جاريالاعان زەرتتەۋ ەڭبەكتەرىنىڭ ۇزىن سانى 100دەن اسادى. قازىرگە دەيىن 3 دوكتور، 20دان استام اسپيرانت تاربيەلەگەن ونىڭ اعارتۋ سالاسىنداعى جەتىستىگى دە ءوز الدىنا ءبىر توبە.
بۇل جولى جيىندا «شينجياڭ عىلىم-تەحينكا مەن گۇلدەندىرۋدەگى وزات قىزمەتكەر» سيلىعىمەن ماراپاتتالىپ، جاپالى ەڭبەگىنىڭ ءتاتتى جەمىسىن كورگەن اعا رەداكتور، تانىمالى اقپاراتشى باقىتقان ءبىلال ۇلىنىڭ عىلم-تەحنيكا سالاسىنداعى ەڭبەگى 1984-جىلى اۆتونوميالى رايوندىق عىلىم-تەحنيكا كوميتەتىنىڭ «شينجياڭ عىلىم-تەحنيكا گازەتىنە» قىزمەتكە ورنالاسقان ساتىنەن باستاۋ الادى. اتالعان گازەتتىڭ قازاقشا باسىلىمىنىڭ العاشقى ساندارىن شىعارىپ، قازاق تىلىندەگى «شينجياڭ عىلىم-تەحينكا گازەتىنىڭ» شاڭىراعىن كوتەرىسكەن باقاڭ كۇنى بۇگىنگە دەيىن اقپارات قىزمەتىنىڭ «اۋىلىنان» ءبىر تابان الىستاعان جوق. تۋعان حالقى ءۇشىن، ەڭ الدىمەن، قولدانىلمالى عىلىم-تەحينكا ۇيرەنۋدىڭ اسا ءزارۋ ەكەنىن، اسىرەسە، جاراتىلىستىق عىلىمداردى ۇيرەنىپ، ونى قاجەتكە جاراتىپ، وندىرىسكە پايدالانبايىنشا، قازاق حالقىنىڭ تۇرمىسى تۇلەجىپ، ءوندىرىسى ورگە باسپايتىنىن كوكىرەك كوزىمەن كورە بىلگەن ول اقپارات قىزمەتىمەن شۇعىلدانعان 28 جىلدا بار كۇش-قايراتىن، ءىنتى-شىنتىسىن ەلىمىز قازاق اقپاراتىنىڭ دامۋىنا، عىلىم-تەحنيكانى ۇگىتتەۋگە ارنادى. ايتالىق، باقاڭنىڭ قولىنان شىققان «جاڭا ەنەرگيا تۋرالى نەگىزگى بىلىمدەر»، «كومپيۋتەر قولدانۋ وقۋلىعى»، «جۇڭگو قازاق ماماندارى» اتتى كتاپتارى وقىرماندارىمىزدىڭ وڭ باعاسىن الىپ، نەشە مارتە باسىلسا، «قازاق عالىمى كانادادا»، « وشپەس ەسىم، ولمەس ەڭبەك»، «دارالىقتان تۋعان دانالىق» سياقتى 40 نەشە تۋىندىسى مەمىلەكەتتىك «ۇزدىك عىلىم- تەحينكالىق اقپارات سيلىعىنىڭ»، «شينجياڭ اقپارات سيلىعىنىڭ»، «شينجياڭ عىلىم-تەحنيكالىق اقپارات سيلىعىنىڭ» 1-،2-،3-دارەجەلى جۇلدەسىن العان.« كۇن ەنەرگياسىن وتباسىندا پايدالانۋ تەحينكاسى»،«جەل ەنەرگياسىن وتباسىندا پايدالانۋ تەحنيكاسى»،«شالشىق گازىن وتباسىندا پايدالانۋ تەحينكاسى» سىندى7كىتاپتى؛ «كومپيۋتەر تەحينكاسى»، «ەگىن، مال شارۋاشىلىق عىلىم-تەحينكاسى»،«ەرەكشە جەمىس اعاشتارىن ەگۋ تەحينكاسى»، سىندى عىلىم-تەحنيكا جالپىلاستىرۋدى باستى مازمۇن ەتكەن 20عا جۋىق كىتاپتى اۋدارعان جانە جاۋاپتى رەداكتور بولعان باقاڭدى ىسىلعان اۋدارماشى، مايتالمان رەداكتور رەتىندە دەپ باعالاساق. «شينجياڭ عىلىم-تەحينكا گازەتىنىڭ» اۆتونوميالى رايون بويىنشا «تاڭداۋلى گازەت» (2002-جىلى)، رايونىمىزداعى عىلىم-تەحنيكانى جالپىلاسترۋداعى ۇزدىك گازەت» (2003-جىلى)، از ۇلت تىلدەرىندە شىعاتىن گازەتتەر اراسىنداعى «مەملەكەت عىلىم جالپىلاستىرۋىنداعى تاڭداۋلى گازەت» بولىپ باعالانعانىن باقاڭنىڭ بىلىكتى باسشىلىق ەڭبەگىنەن دە بولە قاراۋعا بولمايدى. مىنە بۇل وسىنداي سۇبەلى ەڭبەكتەرىنىڭ ناتيجەسىندە «مەملەكەتتىك ۇزدىك رەداكتور» ( 1995-جىلى)، مەمىلەكەتتىك ەرەكشە ۇلەس قوسقان رەداكتور (2004-جىلى)، «سوتسياليستىك جاڭاشا اۋىل-قىستاق قۇرۋداعى مەملەكەتتىك وزات قىزمەتكەر» (2007-جىلى) بولىپ باعالانعان باقاڭنىڭ اۆتونوميالى رايوننىڭ شينجياڭدى عىلىم-تەحينكا قىزمەتى جونىندەگى 7-ماجىلىسى جانە عىلىم-تەحينكا سيلىعىن تاراتۋ جينالىسىندا« شينجياڭدى عىلىم-تەحنيكا مەن گۇلدەندىرۋدەگى وزات قىىمەتكەر» بولىپ سيلانۋىن ءوزى ۇستانىم ەتكەن «عىلىم-تەحينكا ۇگىتتەۋدەگى» تالعار تابىسىنا بالادىق. ەڭبەگىڭ جانىپ، ىستەگەن يگىلىكتى ىسىڭە ەلىڭ ەمىرەنىپ، حالىق قۋانىپ، توبەسىنە كوتەرىپ جاتسا، ودان اسقان مەرەي بارما.
2002-جىلى مەديتسينا عىلىمىنىڭ دوكتورى اتاعىن الىپ، 2010-جىلى دوكتورانت جەتەكشىسى دارەجەسىنە جەتكەن جاس مامان مۇقيات ورازقان ۇلى بۇل جولى ماراپات تورىنە «شينجياڭداعى قازاقتاردىڭ جۇرەك قارىنشا ءدىرىلىن حانزۋ، ۇيعۇرلارمەن سالىستىرا زەرتتەۋدەگى» بيىك تابىسى ءۇشىىن كوتەرىلىپتى. «وسى تاقىرىپ اياسىندا زەرتتەۋ جۇرگىزگەنىمە 3-4 جىلدان استى. الداعى كۇندەردە وسى تاقىرىپتى ىشكەرىلەي زەتتەسەم دەيمىن»،-دەيدى ول جەتكەن جەتىستىگىن الداعى كۇندەردەگى ىزدەنىسنىڭ قوزعاۋشى كۇشىنە بالاپ.
ارينە، «جۇزدەن جۇيرىك، مىڭنان تۇلپار شىعادى» دەگەندەي، سالتاناتتى جينالىستا قازاق ماماندارىنىڭ دا سيلىق تورىنەن كورىنىپ، ۇلتىمىز ازاماتتارىنىڭ جاراتىلىستىق عىلىم سالاسىنداعى جەتىستىكتەرىن ايگىلەگەنىنە الاقاي ايتىپ قۋانساق تا، باسقا ۇلتتارمەن سالىستىرعاندا، جاراتىلىستىق عىلىم سالاسىنداعى زەرتتەرمەندەرىمىزدىڭ سانى ساۋساقپەن سانارلىق ەكەنى دە كوپكە بەلگىلى جاي. وسى تۇرعىدان العاندا، «ەكەۋگە بەرمەس بىرەۋ بار، ەگەۋگە بەرمەس بىلەۋ بار» دەگەندەي، از بولسادا ارشىندى ەڭبەكتەنىپ جاتقان ازاماتتارىمىزعا «ەڭبەكتەرىڭ جانسىن» دەگەن اق جارىلقاپ تىلەك ايتىپ، ۇلكەن قۇرمەت كورسەتۋدىڭ ءمانى بولەك سەكىلدى.
شينجياڭ گازەتىنەن عالامتورعا دايىنداعان: جۇلدىز اقباي قىزى
无标题 1
جاۋاپتى رەداكتورى : نۇرعيسا قۇرمانجان ۇلى
وقىرمان نازارىنا
- 1.
جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ قاتىستى زاڭ-ەرەجەلەرىنە بويسىنىپ، توراپتا ءمورالدى بولىڭىز، ءسىزدىڭ ارەكەتىڭىز سەبەبىنەن تىكەلەي نەمەسە جانامالاي تۋىنداعان زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىكتى ءوزىڭىز ارقالايسىز.
2.
قالام اتىڭىز بەن جازعان لەبىزىڭىزدى باسقارۋدىڭ بارلىق ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان.
3. حالىق تورابىنىڭ ءسىزدىڭ حالىق تورابىنىڭ لەبىز جازۋ بەتىنە جازعان لەبىزىڭىزدى توراپ ىشىندە كوشىرۋ نەمەسە لەبىزىڭىزدەن سيتات كەلتىرۋ ۇقىعى بار.
4.
ەگەر باسقارۋ جاعىنا پىكىرىڭىز بولسا، لەبىز جازۋ بەتىنىڭ باسقارۋشىسىنا نەمەسە حالىق گازەتى مەكەمەسىنىڭ توراپ ورتالىعىنا اڭىس ەتىڭىز.
تەلەفون: 67 /65368365-010 حات ساندىعى: kazakh@peopledaily.com.cn
بۇل بەتتىڭ مەنشىك ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان، كەلىسىمنەن وتپەگەندە كوشىرىپ پايدالانۋعا بولمايدى
Copyright © 1997-2012 by www.people.com.cn. all rights reserved
جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى 
بۇل حابارعا باعاڭىز
لەبىز جازۋ
