- ورتالىق
- ەل ءىشى
- شينجياڭ
- حالىقارا
مادەنيەت
ارناۋلى تاقىرىپ
زاتتىق بايلىق بىردەن باقىتقا كەنەلتپەيدى
بارلىمىز زاتتىق بايلىققا تالپىنۋدان شىن باقىتقا تالپىنۋعا وتەتىن وتپەلى كەزەڭدە تۇرمىز
2016.11.14 15:19 كەلۋ قاينارى : حالىق تورابى
جۋىردا چيڭحۋا ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ پروفەسسورى يان نيڭنىڭ «باقىت» اتتى لەكسياسى قىزۋ اڭىس قوزعادى. ءبىر وقۋشى ودان: «شاتتىق جىرى» اتتى تەلەسەريالدىڭ باس كەيىپكەرى انديمەن سالىستىرعاندا، ءسىز ودان كورى كوپ قۇلشىندىڭىز، اتاعىڭىز ودان جوعارى، ءبىراق تابىسىڭىز ودان تومەن، ىشتەي تەڭسىزدىك سەزىنبەيسىز بە؟، - دەپ سۇراعان. ول: اقشا باقىتتىڭ ولشەمى بولا المايدى، - دەپ جاۋاپ بەرگەن. قاراپايىم سۇراۋ مەن جاۋاپ كوپتەگەن ادامداردىڭ «ارمانداۋ مەن قول جەتكىزۋ» اراسىنداعى جانتالاسىن بەينەلەگەن.
قازىرگى ادامدارعا «باقىت دەگەن نە» دەگەن قيىن سۇراق قويىلۋدا. اكەلى – بالالى سكيدەلسكيلەر جازعان «اقشا مەن جاقسى تۇرمىس» اتتى كىتاپتا، ولاردىڭ دوستارى: سەندەر اقشا قانشالىق بولسا جەتكىلىكتى دەگەندى ايتپاقشىسىڭدار – عوي، - دەپ سۇراعان. فيلوسوفيالىق جانە ەكونوميكالىق تۇرعىدان اقشا مەن باقىتتى تۇرمىستىڭ قارىم – قاتىناسىن بايانداعان وسى ەڭبەكتىڭ ايتپاقشى ويى دا وسىندا، «اقشا قانشالىق بولسا جەتكىلىكتى»، «اقشانىڭ جەتكىلىكتىلىگى نەمەن سالىستىرمالى ايتىلادى» دەگەن سۇراقتار باستان – اياق وسى كىتاپتىڭ وزەكتى مازمۇنى بولعان.
بۇل ماسەلەنى «قيىن تاقىرىپ» دەيتىنىمىز، اقشا مەن باقىتتىڭ بايلانىسى تۋرالى تالقى ەشقاشان تولاستاپ كورمەگەن، بايلاۋى ايتىلماعان. ماركستىڭ ءسوزى بويىنشا ايتقاندا، «بۇرىنعى بارلىق داۋىرلەردە دۇنيەگە كەلگەن بارلىق وندىرگىش كۇشتەردىڭ قوسىندىسىنان دا كوپ» قۇن جاراتقان كاپيتاليزم دە ادامداردىڭ بايلىق پەن اقشاعا دەگەن اڭسارىن قاناعاتتاندىرا الماعان. ەندى ءبىر جاعىنان، ەكونوميكالىق جاقتاعى قاناعاتسىزدىق تا كاپيتاليزمنىڭ دامۋىنىڭ تۋىندىسى، مۇنداي ىنتىزارلىق ادامداردىڭ تابيعاتىنا سىڭگەن.
كەزىندە ەكونوميكانىڭ ارتۋى مەن باقىتتى تۇرمىس اراسىنا ۇزاق مەرزىم بويىنا تەپە – تەڭدىك بەلگىسىن قويىپ كەلدىك. ا ق ش – تاعى ەكونوميكالىق داعدارىس كەزىندە كوپتەگەن ادامدار كاپيتاليزمنەن ۇمىتتەرىن ۇزگەن بولاتىن. كەينەس 1928 – جىلى كامبريج ۋنيۆەرسيتەتىندە «ۇرپاقتارىمىزدىڭ ەكونوميكالىق بولاشاعى» اتتى لەكسيا سويلەگەن. ول: 100 جىلدان كەيىن وزىق ەلدەردىڭ تۇرمىس ورەسى بۇگىنگىنىڭ 4 ~ 8 ەسەسىندەي بولادى، - دەگەن بولجام ايتقان ءارى بولاشاقتاعى جايلى قىزمەت پەن باقىتتى تۇرمىستى سۋرەتتەگەن. زەرتتەۋ ناتيجەسىنە قاراعاندا، 1930 جىلدان كەيىنگى 70 جىل ىشىندە كىسى باسىنا شاققانداعى كىرىس دەڭگەيى 4 ەسە ارتقان، ال جۇمىس ۋاقىتى 2030 – جىلعا بارعاندا عانا اپتاسىنا 35 ساعاتتىق دەڭگەيگە تومەندەۋى مۇمكىن. «قىزمەت ىستەۋدىڭ قاجەتى بولمايتىن بولاشاقتىڭ» بولۋى مۇمكىن ەمەس، كەي ەلدەردە اۋقاتتى ادامداردىڭ جۇمىس ۋاقىتى ازايعاننىڭ ورنىنا ارتا تۇسۋدە.
ەكونوميكانىڭ ارتۋى مەن بايلىقتىڭ مولايۋى شىنىندا دا باقىتتى تۇرمىسقا كەنەلۋدىڭ زاتتىق نەگىزى. الايدا، مەملەكەت جونىنەن ايتقاندا، كىلەڭ GDP تەز قارقىنمەن ارتۋىنا بوي ۇرۋ، لاستانۋدىڭ اۋىرلاۋى، بوس ۋاقىتتىڭ ازايۋى، كەدەيلەر مەن بايلاردىڭ جىكتەلۋى قاتارلى ەكونوميكا ارتۋىنان تۋىندايتىن كەرى ىقپالدار بىرتىندەپ كورنەكتىلەنىپ كەلەدى. 1974 – جىلى ەكونوميس ريچارد ەستەرلين كوپ ەلدە باقىت سەزىمى مەن GDPدىڭ قارىم – قاتىناسى تۋرالى تەكسەرۋ جۇرگىزىپ، «ەكونوميكانىڭ ارتۋى ادامزاتتىڭ تاعدىرىن جاقسارتا الا ما؟» دەگەن تاقىرىپتا زەرتتەۋ ماقالاسىن جاريالاعان، ول وسى ماقالاسىندا «ولاي بولماۋى مۇمكىن» دەگەن قورىتىندى شىعارعان، مىنە بۇل ايگىلى «ەستەرلين قايشىلىعى».
جەكە ادامدار جونىنەن ايتقاندا، باقىتتى تۇرمىس تەك اقشامەن ولشەنبەيدى. رەفورما جاساپ، ەسىك اشقان 30 جىلدان بەرى، جۇڭگولىقتاردىڭ قالتاسى قالىڭدادى، ءبىراق، «ءسىز باقىتتىسىز با» دەگەن كۇماندى سۇراق تا تۋىندادى. اقشا «كۇنالى» ەمەس، باقىتتى تۇرمىسپەن اقشانىڭ تىعىز بايلانىسى بار، ءبىراق، ادامدار بار ىزدەنىسىن زاتتىق بايلىق پەن اقشاعا بايلاپ قويسا، ميداس پاتشا حيكاياسىنداعى سياقتى قارا تاستى التىنعا اينالدىرار سيقىرى بولسا دا، ەڭ سوڭىندا قۇلقىننىڭ قۇلى بولىپ قالۋى مۇمكىن.
كەلۋ قاينارى: حالىق تورابى
جاۋاپتى رەداكتورى : نۇرعيسا قۇرمانجان ۇلى
وقىرمان نازارىنا
نازار سالا كەتەرسىز
- 1.
جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ قاتىستى زاڭ-ەرەجەلەرىنە بويسىنىپ، توراپتا ءمورالدى بولىڭىز، ءسىزدىڭ ارەكەتىڭىز سەبەبىنەن تىكەلەي نەمەسە جانامالاي تۋىنداعان زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىكتى ءوزىڭىز ارقالايسىز.
2.
قالام اتىڭىز بەن جازعان لەبىزىڭىزدى باسقارۋدىڭ بارلىق ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان.
3. حالىق تورابىنىڭ ءسىزدىڭ حالىق تورابىنىڭ لەبىز جازۋ بەتىنە جازعان لەبىزىڭىزدى توراپ ىشىندە كوشىرۋ نەمەسە لەبىزىڭىزدەن سيتات كەلتىرۋ ۇقىعى بار.
4.
ەگەر باسقارۋ جاعىنا پىكىرىڭىز بولسا، لەبىز جازۋ بەتىنىڭ باسقارۋشىسىنا نەمەسە حالىق گازەتى مەكەمەسىنىڭ توراپ ورتالىعىنا اڭىس ەتىڭىز.
تەلەفون: 67 /65368365-010 حات ساندىعى: kazakh@peopledaily.com.cn
بۇل بەتتىڭ مەنشىك ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان، كەلىسىمنەن وتپەگەندە كوشىرىپ پايدالانۋعا بولمايدى
Copyright © 1997-2012 by www.people.com.cn. all rights reserved
جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى 
بۇل حابارعا باعاڭىز
لەبىز جازۋ
