بەتتى ساقتاۋ | باس بەت ەتۋ | حات ساندىعى | حابارلاسىڭىز | ءبىز تۋرالى جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى    

حالىق تورابى>>قوعام

«حالىق ۇلگىسى» بۇرماقان مولدا —

وتاننىڭ ەڭ باتىس شەتىندە جارتى عاسىر بويى مال باعىپ، شەكارانى قورعادى

2019.10.14 15:55     كەلۋ قاينارى : حالىق تورابى


  قىرعىز مالشى بۇرماقان مولدا بيىل 77 جاستا. ول ءومىرىنىڭ كوبىن وتانىمىزدىڭ ەڭ باتىس شەتىندەگى شەكارا سىزىعىنىڭ ماڭىندا وتكىزىپ، 200 مىڭ كيلومەتردەن استام تاۋ جولىن باسقان، پامير ۇستىرتىندەگى ءىرىلى – ۇساقتى 100 مىڭنان استام تاسقا ءوز قولىمەن «جۇڭگو» دەگەن ءسوزدى ويىپ جازدى.

  بۇرماقان مولدا — شينجياڭ قىزىلسۋ قىرعىز اۆتونوميالى وبلىسى ۇلىقشات اۋدانىنىڭ جىگەن اۋىلى شەتەلمەن تۇتاساتىن دوڭگەلەمە تاۋ ساعاسىنداعى شەكارا قورعاۋشى. بۇل ارا تەڭىز دەڭگەيىنەن 4290 مەتر بيىكتىكتە بولىپ، پامير ۇستىرتىندەگى جۇڭگو مەن قىرعىزستاننىڭ شەكاراسىنداعى قورعانىستىق ماڭىزدى ورىنعا ورنالاسقان.

  جاڭا جۇڭگو قۇرىلعاننان كەيىن، بۇرماقاننىڭ وتباسى جاقسى تۇرمىسقا كەنەلدى. بۇرماقاننىڭ اكەسى تىڭ تۇرمىستى توتەنشە قاستەرلەپ، كوز جۇمار الدىندا پەرزەنتتەرىنە: «سەندەر شەكارانى جاقسى قورعاڭدار، ازاتتىق ارميا جاۋىنگەرلەرىن تۋىستارىڭدى سيلاعانداي سيلاڭدار»، — دەپ وسيەت ايتقان.

  1961 – جىلى 19 جاستاعى بۇرماقان كۇيەۋىمەن بىرگە دوڭگەلەمەگە ىرگە تەبەدى. ول بۇل جەردە شەكارا سىزىعى بولعانىمەن، شەكارالىق بەلگى جوق ەكەنىن بايقايدى دا سول كەزدە ونىڭ كوڭىلىندە شەكارا بەلگىسىن قولمەن ويىپ شىعۋ ويى تۋىندايدى ... بۇرماقاننىڭ سول جولى «جۇڭگو» دەگەن ەكى ءارىپتى تۇڭعىش رەت تاسقا ويىپ جازعان كەزدە قۋانعانىنان تاستى قۇشاعىنا باسقانى ءالى كۇنگە دەيىن ەسىنەن كەتپەيدى....

  ول كەزدە مال باعىپ، شەكارا كۇزەتەتىن ايەلدەر وتە از بولاتىن، سوندا دا بۇرماقان ءار كۇنى ەرتە شىعىپ، كەش قايتىپ وتىردى. بۇرماقاننىڭ ۇيىنەن دوڭگەلەمە ساعاسىنا دەيىن تاۋ جولىمەن 60 كيلومەتر جول باسۋعا تۋرا كەلەدى، ول مۇلدە وتباسىنا قارايلاي المايتىن؛ شەكارانى كۇزەتۋ بارىسىندا بۇرماقان سانسىزداعان حاۋىپتى جاعدايلارعا دۋشار بولعان.

  ول شەكارا سىزىعىن قورعاۋ ءىسىن اسا تاباندىلىقكپەن اتقاردى، اۋىلداستارى ونى اقىماققا بالاپ سايقى - مازاق ەتتى، كۇيەۋىمەن دە وسى سەبەپتەن ارازداسقان كەزى بولدى. الايدا، ول ءوزىنىڭ بۇل ىسىنە وكىنبەيدى. «مەن ىستەۋگە ءتيىستى ءىستى ىستەدىم، ءومىرىمدى ءماندى وتكىزدىم»، — دەيدى بۇرماقان.

  «ارميانى قولداۋ، ارميانى ءسۇيۋ» — بۇرماقاننىڭ ۇزاق جىلداردان بەرى تاباندىلىقپەن ىستەگەن تاعى ءبىر ءىسى. ۇسىككە شالدىققان، جىعىلىپ جارالانعان، بۇرقاسىندا قامالىپ قالعان قانشالاعان «اسكەر بالانى» قۇتقارىپ ەمدەگەنى، ولارعا اناسىنداي قامقور بولعانى ونىڭ ەسىندە جوق.

  1999 – جىلى جىجياڭدىق اسكەر لو چيحۇي شارلاۋ بارىسىندا قارلى بوراندا قامالىپ قالىپ، ەكى اياعى بىردەي اۋىر ۇسىككە شالىنادى ... حاباردى ەستىگەننەن كەيىن، بۇرماقان ونى دەرەۋ كيىز ۇيىنە اكەلىپ، جاس اسكەردىڭ ەكى اياعىن ءوزىنىڭ قۇشاعىنا الىپ جىلىتادى، بالاسى مەيىرقانعا ەشكى سويعىزىپ، مالدىڭ ىستىق قانىمەن داۋالايدى. ءبىر ساعاتتىق شۇعىل قۇتقارۋدان سوڭ، اسكەردىڭ اياعىنا بىرتىندەپ جان كىرە باستايدى...

  2004 – جىلى شەكارالىق قورعانىس اسكەرى حۋ حۇڭلي 7 اسكەردى باستاپ جولعا شىعادى، ءاسىلى 8 كۇندىك شارلاۋدان سوڭ دوڭگەلەمە ساعاسىنا جەتۋدى جوسپارلايدى. اۋا رايى كەنەتتەن بۇزىلىپ، ولار تاۋ ىشىندە قاماۋدا قالادى. نوسەرلى جاڭبىر جاۋعان ءتۇن ىشىندە، بۇرماعان مەن ونىڭ ۇلى ازىق – تۇلىك ارقالاپ، كوزگە تۇرتسە كورگىسىز قاراڭعىدا كىبىرتىكتەي العا ىلگەرىلەپ، تاۋ جولىمەن ون نەشە ساعات ءجۇرىپ، اسكەرلەرگە ازىق – تۇلىك جەتكىزۋ ارقىلى ولاردى امان الىپ قالادى...

  بۇرماقاننىڭ وتباسى اۋقاتتى بولماعانىمەن، تەك شەكارا قورعانىسى اسكەرلەرى شارلاۋ بارىسىندا ونىڭ ءۇيىنىڭ ماڭىنان وتسە، ياكي، ۇيىنە كەلسە، ول جانە كۇيەۋى، بالاسى كيىز ءۇيىن اسكەرلەردىڭ قونۋىنا بوساتىپ بەرىپ، وزدەرى ۇساق – تۇسەك زاتتاردى قوياتىن توشالا ۇيگە كوشىپ كىرەدى. ءار جىلى ارميا مەرەكەسىندە ونىڭ وتباسى سارى ماي، شەلپەك، ءسۇتتى شاي دايىنداپ، قوي سويىپ، شەكارا قورعانىسى اسكەرلەرىن ۇيىنە كەلىپ مەرەكەنى تويلاۋعا شاقىرادى.

  كەلۋ قاينارى: حالىق تورابى
جاۋاپتى رەداكتورى : نۇرعيسا قۇرمانجان ۇلى
وقىرمان نازارىنا
نازار سالا كەتەرسىز
 
  بۇل حابارعا باعاڭىز
  • 1. جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ قاتىستى زاڭ-ەرەجەلەرىنە بويسىنىپ، توراپتا ءمورالدى بولىڭىز، ءسىزدىڭ ارەكەتىڭىز سەبەبىنەن تىكەلەي نەمەسە جانامالاي تۋىنداعان زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىكتى ءوزىڭىز ارقالايسىز.
    2. قالام اتىڭىز بەن جازعان لەبىزىڭىزدى باسقارۋدىڭ بارلىق ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان.
    3. حالىق تورابىنىڭ ءسىزدىڭ حالىق تورابىنىڭ لەبىز جازۋ بەتىنە جازعان لەبىزىڭىزدى توراپ ىشىندە كوشىرۋ نەمەسە لەبىزىڭىزدەن سيتات كەلتىرۋ ۇقىعى بار.
    4. ەگەر باسقارۋ جاعىنا پىكىرىڭىز بولسا، لەبىز جازۋ بەتىنىڭ باسقارۋشىسىنا نەمەسە حالىق گازەتى مەكەمەسىنىڭ توراپ ورتالىعىنا اڭىس ەتىڭىز.
  • ورتالىق
  • ەل ءىشى
  • شينجياڭ
  • حالىقارا

سۋرەتتى حابار